مشکلی که در کشوری مانند ایران مایه شرم است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، حضرت امام(س) علم آموزی را عبادت و از حوائج ضروری و اولیه زندگی افراد می شمارند. آن بزرگوار همچنین، مردم را به قیام عمومی برای ریشه کن کردن مشکل بی سوادی، که آن را در کشوری همچون ایران مایه شرم می داند، فرا می خواند.

حضرت امام با اقتدا به سیره نبوی و سنت علوی و با توجه به قدرت سترگ سلاح دانش در جامعه اسلامی، در هفتم دی 1358 با فرمان تأسیس نهضت سوادآموزی، امت مسلمان ایران را متوجه این عزم ملی و فرهنگی کرد و فرمود: « تعلیم و تعلم، عبادتى است که خداوند تبارک و تعالى ما را بر آن دعوت فرموده است‏.» (صحیفه امام، ج‏11، ص: 447)

در متن پیام حضرت امام خمینی(س)، دو هدف ارزشمند قرار دارد که می تواند علت تأکید ایشان برسوادآموزی باشد: 1. اهداف کوتاه مدت که شامل آموزش همگانی خواندن و نوشتن به عنوان فریضه ای الهی و رفع محرومیت زدایی از قشر بی سواد جامعه است. 2. اهداف بلندمدت که ارتقای آگاهی و دانش بزرگ سالان نوسواد در زمینه های گوناگون و تبدیل فرهنگ وابسته کشور، به فرهنگی مستقل است و به استقلال فرهنگی و علمی کشور می انجامد.

ایشان در پیامی که در هفتم دی ماه سال 1358 صادر کردند، فرمودند: «مایه بسى خجلت است که در کشورى که مهد علم و ادب بوده و در سایه اسلام زندگى مى‏ کند که طلب علم را فریضه دانسته است، از نوشتن و خواندن محروم باشد. ما باید در برنامه دراز مدت، فرهنگ وابسته کشورمان را به فرهنگ مستقل و خودکفا تبدیل کنیم.» (صحیفه امام، ج‏11، ص: 446)

متن کامل این فرمان به این شرح است:

بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم

وَالْقَلَمِ وَمایَسْطُرُونَ

ملت شریف ایران، شما می‏دانید که در رژیم گذشته آنچه بر ملت مبارز ایران سایه افکنده بود، علاوه بر دیکتاتوری و ظلم، تبلیغات بی‏ محتوا و هیچ را همه چیز جلوه دادن بود. ملتی که در همۀ ابعاد از حوایج اولیه محروم بود وانمود می‏ شد که در اوج ترقی است. از جمله حوایج اولیه برای هر ملت که در ردیف بهداشت و مسکن بلکه مهمتر از آنهاست آموزش برای همگان است. مع‏الأسف کشور ما وارث ملتی است که از این نعمت بزرگ در رژیم سابق محروم؛ و اکثر افراد کشور ما از نوشتن و خواندن برخوردار نیستند، چه رسد به آموزش عالی. مایۀ بسی خجلت است که در کشوری که مهد علم و ادب بوده و در سایۀ اسلام زندگی می‏کند که طلب علم را فریضه دانسته است، از نوشتن و خواندن محروم باشد. ما باید در برنامۀ دراز مدت، فرهنگ وابستۀ کشورمان را به فرهنگ مستقل و خودکفا تبدیل کنیم. و اکنون بدون از دست دادن وقت و بدون تشریفات خسته کننده، برای مبارزه با بیسوادی به طور ضربتی و بسیج عمومی قیام کنیم تا ان‏شاءاللّه‏ در آیندۀ نزدیک هر کس نوشتن و خواندن ابتدایی را آموخته باشد. برای این امر، لازم است تمام بیسوادان برای یادگیری و تمام خواهران و برادران باسواد برای یاد دادن بپاخیزند، و وزارت آموزش و پرورش با تمام امکانات بپاخیزد و از قرطاسبازی تشریفات اداری بپرهیزد. برادران و خواهران ایمانی، برای رفع این نقیصۀ درد آور بسیج شوید و ریشۀ این نقص را از بُن بر کنید. تعلیم و تعلم، عبادتی است که خداوند تبارک و تعالی ما را بر آن دعوت فرموده است. ائمۀ جماعات شهرستانها و روستاها مردم را دعوت نمایند و در مساجد و تکایا، باسوادان نوشتن و خواندن را به خواهران و برادران خود یاد بدهند و منتظر اقدامات دولت نباشند، و در منازل شخصی، اعضای بیسواد را تعلیم کنند و بیسوادان از این امر سرپیچی نکنند. من از ملت عزیز امید دارم که با همت والای خود، بدون فوت وقت، ایران را به صورت مدرسه‏ای درآورند، و در هر شب و روز و در اوقات بیکاری یکی ـ دو ساعت را صرف این عمل شریف نمایند.

بپاخیزید که خداوند متعال با شماست. از خداوند تعالی سعادت و سلامت و رفاه ملت شریف را خواستارم. والسلام علیکم و رحمة‏اللّه‏ و برکاته.

روح‏اللّه‏ الموسوی الخمینی (صحیفه امام، ج‏11، ص: 446و 447)