سرگیجه‌های ناگهانی و خوش‌خیم وضعیتی، سرگیجه‌هایی هستند که به دنبال تجمع کریستال‌های کوچک در گوش داخلی به وجود می‌آیند.
به گزارش جی پلاس، این مشکل یکی از شایع‌ترین علل بروز سرگیجه در افراد جامعه است.20 درصد سرگیجه‌ها از نوع خوش‌خیم، ناگهانی و وضعیتی است. در افراد سالمند 50 درصد سرگیجه‌هایی که بروز می‌یابد،از این نوع است.
گیجی، منگی، کمی سنگینی سر، بی تعادلی و تهوع از علائم این بیماری است. فعالیت‌هایی که باعث این علائم می‌شود، در افراد مختلف، متفاوت است، اما معمولا با تغییر وضعیت سر برخلاف جاذبه زمین بروز می‌یابد. برخاستن از رختخواب یا غلتیدن به یک طرف در بستر، از شایع‌ترین کارهایی است که سبب این نوع سرگیجه‌ها می‌شود. از آنجا که این سرگیجه، هنگام بالا آوردن سر برای نگاه کردن به جلو و بالا بروز می‌یابد، گهگاه به آن سرگیجه قفسه بالا گفته می‌شود. نوع متناوب آن بسیار شایع است، یعنی ممکن است برای چند هفته بروز یابد و بعد متوقف شود و دوباره برگردد.
شایع‌ترین علت در افراد زیر 50 سال وارد شدن ضربه به سر است. معمولا این سرگیجه‌ها با میگرن همراه است. در افراد سالمند، علت این سرگیجه‌ها معمولا فرسودگی سیستم تعادلی موجود در گوش میانی است و با بالا رفتن سن، احتمال بروز آن بیشتر می‌شود. در افراد سالمند، نیمی از موارد بدون هیچ علت مشخصی بروز می‌یابد. برخی ویروس‌ها که روی گوش اثر می‌گذارند، سبب التهاب عصبی گوش داخلی می‌شوند یا باعث اختلال درعملکرد شریان‌های کوچک این ناحیه می‌شوند و سرگیجه ایجاد می‌کنند که خیلی شایع نیستند. بندرت سرگیجه‌ها نیاز به جراحی پیدا می‌کنند.
تنها زمانی که ضربه‌ای به گوش وارد شده باشد یا سرگیجه به صورت طولانی‌مدت و حتی در حالت طاق باز خوابیده ادامه یابد، بیمار ممکن است نیاز به جراحی پیدا کند. فیزیوتراپیست‌ها برای درمان سرگیجه‌های ناگهانی و خوش‌خیم وضعیتی، از مانورهای خاصی استفاده می‌کنند. آنها با قرار دادن بیمار در وضعیت‌های خاص و حفظ این وضعیت‌ها برای چند ثانیه این سرگیجه‌ها را درمان می‌کنند. 30 درصد سرگیجه‌ها بعد از این درمان، مجددا بروز می‌یابند که باید مجددا درمان برای آنها تکرار شود. بعد از جلسات درمان، آموزش بیماران برای پیشگیری از عود بیماری بسیار مهم است. بعد از انجام مانورهای درمانی در فیزیوتراپی، بیمار ده دقیقه صبر می‌کند تا درمانگر مطمئن شود، سرگیجه برطرف شده است.
حتی از بیمار خواسته می‌شود، خودش تا منزل رانندگی نکند. به بیمار توصیه می‌شود تا دو شب بعد از درمان، هنگام خواب سرش را در زاویه 45 درجه قرار دهد، یعنی از بالشی نسبتا بلند استفاده کند یا روی صندلی‌هایی که پشتی مورب دارد، بخوابد. همچنین به بیمار توضیح داده می‌شود، در طول روز سر خود را مستقیم نگه دارد. مراجعه به آرایشگر یا دندانپزشک در این دو روز می‌تواند سبب برگشت سرگیجه شود. عقب رفتن سر از حرکات ممنوع بعد از درمان فیزیوتراپی است. یک هفته بعد از درمان، احتیاط با شدت کمتر ادامه می‌یابد و به بیمار گوشزد می‌شود که در صورت بروز علائم مجددا مراجعه کند.
