طرح «روحانی کِر» زیر ذره بین خارجی ها

بیمه افراد فاقد بیمه در قالب طرح تحول سلامت کلید خورد، بطوریکه در دولت یازدهم نزدیک به ۱۱ میلیون ایرانی که بیمه نبودند، دفترچه بیمه سلامت ایرانیان را دریافت کردند تا بتوانند از خدمات درمانی در بیمارستان های دانشگاهی و دولتی، برخوردار شوند.

در همین ارتباط، وزیر بهداشت می گوید: در آن زمان، طرح تحول سلامت در حال اجرا بود و تصمیم گرفته شد که افراد فاقد پوشش بیمه، به صورت رایگان تحت پوشش قرار بگیرند و در پیش بینی اولیه نیز تخمین زده شد که ۴ تا ۵ میلیون نفر باید بیمه شوند اما ۱۱ میلیون نفر بیمه شدند و دفترچه بیمه سلامت به رایگان به مردم داده شد.

این در حالی است که دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت، سهم فقرا از بیمه تکمیلی در کشورمان را تنها ۵.۵ درصد اعلام کرده است. در واقع، اگر همین بیمه سلامت را از افراد تحت پوشش بگیریم، زندگی آنها تحت تاثیر هزینه های درمان، به شدت آشفته خواهد شد.

در حالی که قانون بیمه همگانی بیش از ۲۰ سال پیش تصویب شده بود اما در دولت یازدهم، این قانون عملیاتی شد و بسیاری از این ۱۱ میلیون نفر در دوران گذشته توان مالی مراجعه به بیمارستان های دولتی و پرداخت هزینه های درمان را نداشتند.

وزیر بهداشت با بیان اینکه میلیاردها تومان در حوزه درمان هزینه شد تا پرداختی مردم کاهش یابد، معتقد است که دولت با بیمه سلامت ایرانیان، پرداخت مردم در حوزه درمان به ویژه در مناطق حاشیه شهرها و روستاها را کاهش داده است.

حالا، موضوع پوشش بیمه ای ایرانی ها، در رسانه های خارجی هم مورد توجه قرار گرفته است، بطوریکه اخیرا روزنامه انگلیسی گاردین به این موضوع پرداخته است.

این روزنامه در آغاز گزارشی با عنوان «روحانی کِر» (طرح بیمه سلامت روحانی)، عنوان داشته که وزیر بهداشت دولت حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در سه سال گذشته، حدود ۱۱ میلیون ایرانی از جمله آن دسته از بیکاران و فقرا را که تحت پوشش بیمه خدمات درمانی نبوده اند، بیمه کرده است.

در این گزارش آمده است: به موجب طرح بیمه سلامت، دولت ماهانه در ازای هر فرد ۳۸۰ هزار ریال حق بیمه پرداخت می کند، در نتیجه عمده این بیمه شدگان تنها بخش کوچکی از هزینه های درمانی را متقبل می شوند.

تخمین های اولیه، ثبت نام پنج میلیون ایرانی را در این طرح پیش بینی می کرد، اما دو برابر این مقدار تاکنون برای بهره مندی از این طرح درمانی نام نویسی کرده اند که بسیاری از آنها سابق بر این از ترس هزینه ها جرأت مراجعه به پزشک را نداشتند. روحانی در مراسم تحلیف خود در این باره گفت «گام های بزرگی در جهت رفاه اجتماعی اقشار کم درآمد برداشته ایم و اجرای طرح بیمه درمانی ملی به این معناست که اکنون تمام ایرانیان تحت پوشش بیمه خدمات درمانی قرار دارند.»

این طرح به رغم محبوبیت و موفقیت، مشکلات خودش را دارد؛ بیمه سلامت بسیار پرهزینه است. یک درصد از بودجه این طرح از ارزش افزوده ۹ درصدی ایران و ۱۰ درصد آن از راه ذخایر حاصل از حذف یارانه ها تامین می شود. مقامات دولت روحانی در همان سال های ابتدایی اجرای طرح به کمبود منابع مالی اغراق کردند.

ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در گفتگو با گاردین گفته است که تاکید روحانی بر طرح بیمه سلامت در مراسم تحلیف نشان داد که اراده سیاسی لازم برای تامین مالی این طرح و استمرار آن وجود دارد. وی همچنین به کاهش فساد و رشوه گیری در بخش بهداشت در پی اجرایی شدن طرح بیمه سلامت اشاره کرد.

حریرچی در تایید چالش تامین بودجه این طرح نیز گفته است که «با توجه به اینکه جمعیت ایران روبه میانسالی می گذارد، هزینه های بهداشت و درمان افزایش خواهد یافت، در نتیجه به بودجه بیشتری نیاز داریم.»

گاردین در ادامه گزارش خود آورده است؛ تقریبا نیمی از جمعیت ایران از طریق طرح «روحانی کِر» و دیگر بیمه های درمانی تحت پوشش بیمه قرار دارند. دولت حق بیمه ۳۸ میلیون نفر از ایرانیان را پرداخت می کند و باقی از سوی کارفرمایان بیمه شده اند. بیشتر افرادی که تحت پوشش بیمه سلامت قرار دارند، ۶ درصد از کل هزینه های درمان خود را پرداخت می کنند و ۱۰ تا ۳۰ درصد از هزینه های خرید دارو را متقبل می شوند و از آن دسته که فاقد توانایی پرداخت ارزیابی شوند، هزینه ای دریافت نمی شود. بیش از ۹۰ درصد از ۱۱ میلیون نفری که تحت پوشش بیمه سلامت قرار دارند در حومه شهرها زندگی می کنند. دولت اخیرا تصمیم گرفته کسانی که از توانایی مالی برخوردارند، بر طبق میزان درآمد خود ۱۵ تا ۱۰۰ درصد حق بیمه خود را برعهده بگیرند، اما هنوز روشن نیست که شرایط جدید از چه زمانی اعمال خواهند شد.