دلایل و روش‌های درمان تپش قلب

جی پلاس، ضربان قلب بالای ۱۰۰ تپش در هر دقیقه، در حالت سکون می تواند نشانه مشکلات قلبی و تنفسی باشد. درمان نکردن تپش قلب می تواند عواقب خطرناکی داشته باشد. ضربان قلب بالا معمولا با نشانه هایی مانند تنگی نفس و احساس سنگینی در قفسه سینه همراه است.

علت ضربان قلب بالا

خبرگزاری صدا و سیما نوشت؛ ضربان شدید قلب می تواند مادرزادی باشد و یا در نتیجه یک بیماری قلبی قدیمی در طول سال های متمادی به وجود آمده باشد. برای مثال، ممکن است یک نوزاد با یک مشکل قلبی مثل دریچه قلب معیوب متولد شود این بیماری روی عملکرد قلب برای پاسخ به سیگنالهای الکتریکی تاثیر منفی می گذارد.

اما امکان دارد یک نفر با قلب سالم متولد شده باشد و در طول زندگی در اثر، حمله قلبی و یا بیماری های قلبی دیگر دچار آسیب قلبی شود.

تپش قلب ناشی از تروما یا حمله قلبی

وجود مشکل در عملکرد بطن ها که در اثر برخی بیماری های قلبی یا تروما رخ می دهد نیز ممکن است باعث افزایش ضربان قلب شود. این افزایش ضربان قلب بسیار خطرناک است و می تواند موجب مرگ شود.

هر چند این مشکل ممکن است ناخوشایند باشد، اما معمولا بی خطر است. در موارد نادر تپش قلب ممکن است یکی از علائم مشکل های جدی قلبی مانند تپش نامنظم قلب باشد که نیازمند درمان اند.

ضربان قلب بالای ۱۳۰ و ۱۵۰

اگر ضربان قلب نزدیکتر به ۱۵۰ ضربه در دقیقه یا بیشتر باشد، وضعیتی است که به عنوان تاکی کاردی فوق بطنی (SVT) شناخته می‌شود. در SVT، سیستم الکتریکی که ضربان قلب را کنترل می‌کند، ناکارآمد می‌شود. این شرایط به طور کلی نیاز به مراقبت پزشکی دارد.

علت تپش قلب در زنان

وجود اختلال در ضربان قلب و یا علت تپش قلب در زنان بیش‌تر وقت‌ها دلایل هورمونی دارد. زنان جوان بیشتر حین عادت ماهانه یا کم‌خونی دچار تاکی کاردی می‌شوند و زنان مسن‌تر در زمان یائسگی دچار این عارضه می‌گردند:

واکنش‌های احساسی قوی، مانند استرس، اضطراب یا حملات پانیک

افسردگی

تمرین‌های ورزشی دشوار

مصرف محرک ها، از جمله کافئین، نیکوتین، کوکائین، آمفتامین‌ها و داروهای حاوی سودوافدرین

تب

تغییرات هورمونی مرتبط با قاعدگی، بارداری یا یائسگی

مشکلات هورمون تیروئید

بین زنان و مردان در ابتلا به بیماری آریتمی قلبی تفاوت کلی نمی‌توان قائل شد. براساس آمار می‌توان گفت خانم‌ها نسبت به اقایان هنگام آرامش، ضربان قلب‌شان بالاتر است. زنان کم‌تر دچار بیماری تنگی عروق قلب میشوند، اما فاکتورهای بوجود آورنده اختلالات ضربان قلب درآنان موثرتر است.

کندی ریتم قلب زیر، ۶۰ ضربه در دقیقه ((برادی کاردی)) و ضربان قلب بالای ۱۰۰ در دقیقه ((تاکی کاردی)) نام دارد. منشا آریتمی میتواند در دهلیزها یا بطن‌های قلب باشد.

آیا تپش قلب باعث مرگ میشود؟

پاسخ این سوال بطور کلی منفی است. در اغلب موارد، تپش قلب، ناشی از موارد بیخطری است که موجب بالا رفتن ضربان قلب میشوند یا پمپاژ قلبی قوی تری را ایجاد میکنند. گرچه در همه این موارد فرد مبتلا، ممکن است ناراحتی شدیدی را تجربه کند یا دچار هراس از مرگ شود، اما در واقع هیچ خطری متوجه وی نمیباشد.

در اکثر مواردی که تپش قلب ناشی از آریتمی‌های جدی‌تر مانند تاکی کاردی یا فیبریلاسیون دهلیزی باشد، فرد مبتلا گرچه ممکن است علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس یا احساس گیجی را تجربه کند,، اما معمولا دچار عوارض جدی‌تر نخواهد شد. علائم ایجاد شده، اگر شدید باشند، معمولا فرصت کافی برای مراجعه به مراکز درمانی را به فرد مبتلا میدهند. بخصوص با وجود پیشرفت‌های جدید در علم پزشکی، اکثر این افراد بموقع تحت شناسایی و درمان قرار میگیرند.

در موارد نادر، آریتمی‌هایی که بلافاصله پس از سکته‌های قلبی رخ میدهند در صورت عدم درمان بموقع (و حتی با وجود درمان) میتوانند منجر به مرگ شوند. در این موارد معمولا علائم دیگری مانند درد شدید، احساس خفگی ناشی از تنگی نفس شدید و حتی از دست رفتن سطح هوشیاری غالب بوده و تپش قلب، شکایت شایعی در این موارد نمیباشد.

بیماری‌هایی که باعث بالا رفتن ضربان قلب میشوند؟

فشار خون بالا، پرکاری تیروئید و عدم تعادل الکترولیتی نیز امکان دارد منجر به افزایش تپش قلب انسان شوند. مصرف برخی داروهای خاص نیز ممکن است باعث بالا رفتن ضربان قلب شود که در این صورت حتما باید به پزشک معالج تجویز کننده اطلاع داده شود.

عفونت ریوی مثل سینه پهلو یا ذات الریه

عفونت خونی که می‌تواند منجر به تب شود

کم خونی

پایین بودن فشار خون

کم آبی بدن

مصرف مواد کافئین دار مثل قهوه

دارو های ضد اشتها

اختلالات غده تیروئید

اختلالات قلبی مثل بی نظمی ضربان قلب

ضربان قلب بالا و خطرات آن

هر شرایطی که فشار قلب و یا آسیب به بافت قلب وارد کند می‌تواند ریسک تا کی کاردی را افزایش دهد. تغییرات در سبک زندگی یا درمان پزشکی ممکن است ریسک مرتبط با عوامل زیر را کاهش دهد:

بیماری‌های قلبی

فشار خون بالا

گرفتگی تنفس

تیروئید بالا یا پایین

سیگار کشیدن

دیابت

استفاده زیاد از کافئین

استرس یا اضطراب روانی

کم خونی

رابطه بارداری و بالا بودن ضربان قلب

ضربان قلب مادران باردار، به طور طبیعی حدود ۲۰ % افزایش پیدا میکند. اکثر آریتمی‌های زمان بارداری بی‌خطر هستند، اما حتما باید توسط متخصص بررسی شوند و در صورت نیاز درمان شوند تا خطری برای مادر و جنین پیش نیاید.

ضربان قلب بالا در کودکان

خردسالان نیز امکان دارد مبتلا به تپش قلب شوند. از هر صد کودک، ده نفر دچار آریتمی قلبی اند که البته بیش‌تر این آریتمی‌ها بی خطر بوده و با گذشت زمان رفع میشوند. با این حال یک نفر از هر صد کودک دچار بیماری مزمن آریتمی قلبی است که دلیل آن می‌تواند بیماری‌های مادرزاد قلبی، ژنتیک و… باشد و باید درمان شود.

شروع و قطع ناگهانی تپش قلب در کودکان مدرسه‌ای و جوانان لزوما خطر آفرین نیست، اما باید مورد بررسی و پیگیری قرار گیرد به‌خصوص اگر همراه با سرگیجه، کم‌توانی ناگهانی و حالت تهوع باشد. باید بدانید که تمام آریتمی‌های قلبی خطرناک نیستند و باعث جلوگیری از فعالیت‌های ورزشی نمی‌شوند. اما مبتلایان به تپش قلب باید حتما در مورد ورزش، نوع و شدت آن با متخصص قلب و عروق مشورت کنند.

دیگر عوامل خطر بالا بودن ضربان قلب

عوامل دیگری که ممکن است ریسک تاکی کاردی را افزایش دهند عبارتند از:

۱-افزایش سن:

فرسودگی وابسته به پیری باعث میشود احتمال بیشتری نسبت به ابتلا تاکی کاردی داشته باشید.

۲-خانواده:

اگر سابقه خانوادگی تا کی کاردی یا اختلالات ضربان قلب، داشته باشید امکان دارد خطر تا کی کاردی را افزایش دهید.

۳-مشکلات پیش زمینه‌ای قلبی:

مشکلات تاکی کاردی، بسته به عواملی از قبیل نوع تاکی کاردی، ضربان و مدت ضربان قلب تند و وجود دیگر شرایط قلبی متفاوت است. مشکلات احتمالی عبارتند از:

لخته‌های خونی که می‌توانند باعث سکته یا حمله قلبی شوند

ناتوا نی قلب برای پمپاژ کردن خون کافی (نارسایی قلبی)

غش و بیهوش شدن مکرر

مرگ ناگهانی، معمولا فقط با فیبریلاسیون دهلیزی یا تاکی کاردی دهلیزی مرتبط است.

تپش قلب و کرونا

روش تشخیص ضربان قلب بالا

برای تشخیص وضعیت فرد و مشخص کردن نوع خاص ضربان قلب بالا مثل تاکی کاردی، پزشک متخصص علائم را ارزیابی خواهد کرد، و معاینه فیزیکی کامل انجام میدهد و از بیمار در مورد عادات‌های سلامتی و سابقه پزشکی سوالمیشود که باید توضیحاتی ارائه دهد.

۱- چندین آزمایش قلبی نیز ممکن است برای تشخیص تا کی کاردی لازم باشد.

۲- الکتروکاردیوگرام یا ECG معمولا یک ECG یا EKG نامیده می‌شد، متداول‌ترین ابزار مورد استفاده برای تشخیص تاکی کاردی بود. یک تست، بدون درد است که فعا لیت الکتریکی قلب را با استفاده از سنسو رهای کوچک متصل به سینه و بازو ثبت میکند.

۳-یک تست ECG زمان بندی و قدرت سیگنال‌های الکتریکی را هنگامی که از قلب شما عبور می‌کنند، ثبت می‌کند. پزشک معالج می‌تواند به دنبال الگوها در میان این سیگنال‌ها باشد تا مشخص کند چه نوع تاکی کاردی دارید و چگونه ناهنجاری‌ها یی در قلب امکان دارد به ضربان قلب سریع کمک کند.

علایم روانی عمده تپش قلب بالا

حملات عصبی پانیک میتوانند عامل تپش بالای قلب در افراد باشند. ترس مفرط و احساس قریب الوقوع بودن مرگ و نابودی بیمار از علائم روانی هم زمان با تپش قلب بالا است و بیمار غالباً نمی‌تواند علت ترس خود را بیان کند. امکان دارد دچار اغتشاش فکری شود و در تمرکز اشکال پیدا کند.

بیمار اغلب می‌کوشد محلی را که در آن قرار گرفته است ترک کند تا از کسی، کمک بگیرد. حمله عموماً ۲۰ دقیقه و ندرتاً بیش از ۱ ساعت طول می‌کشد.

درمان حمله پانیک در محل و زمان حمله تپش قلب با داروهای آرامش بخش مثل پروپرانولول انجام می‌شود و درمان بلند مدت آن‌ها نیاز به مشاوره با روانپزشک دارد.

روش تشخیص و درمان در بیماران مبتلا به تپش قلب

در افراد مبتلا به تپش قلب، که در بررسی‌های تشخیصی بیماری قلبی مشخص شده است بر حسب نوع بیماری درمان های دارویی یا درمان های مداخله‌ای پیشرفته مثل استفاده از (پیس میکر یا دستگاه ICD یا ابلیشن) و گاهی مداخله جراحی برای کنترل بیماری زمینه قلبی انجام می‌شود.

بیماری‌های قلب و عروق به قدری شایع اند که عامه مردم با علایم آن آشنایی دارند. بسیاری از مردم حالت‌های گوناگونی را که در زندگی روزانه با آن مواجه‌اند به اشتباه به بیماری‌های قلبی عروقی نسبت میدهند. به عنوان مثال تپش قلب و تنگی نفس که یکی از تظاهرات نارسایی قلب است مشخصه بیماری‌های دیگری مثل چاقی شدید، بیماری‌های ریوی و اضطراب هم هست.

به دلیل وحشت فراگیری که از بیماری قلبی در عموم افراد وجود دارد حتی اشخاصی که از لحاظ قلب و عروق سالم هستند، گاهی علایمی شبیه به بیماری‌های قلبی را بروز میدهند که ناشی از نوعی تلقین ذهنی است.

این تلقین در اطرافیان و آشنایان و بیمارانی که بیماری قلبی در آن‌ها به اثبات رسیده و به خصوص افرادی که سکته قلبی یا انفارکتوس قلبی جدی را تجربه کرده‌اند، اغلب باعث وحشت می‌شود. در این حالت است که نگرانی‌ها بیشتر می‌گیرد و پرسش‌ها شروع می‌شود.

تپش قلب در زنان رایج‌تر است یا در مردان

البته در زنان این مطلب بیشتر دیده شده است که از علل قلبی می‌توان به آریتمی، پرولاپس میترال به خصوص در زنان و اختلالات دریچه‌ها اشاره کرد و در علل غیر قلبی نیز مشکلات تیروئید و کم خونی و اختلالات هورمونی می‌بایست بررسی شوند.

تپش قلب در زنان میتواند عارضه جانبی مصرف برخی داروها هم باشد، مثل داروهایی که برای درمان آسم و اختلالات تیروئید استفاده می‌شوند.

قلب‌های سالم نیز امکان دارد دچار اختلال ریتم یا آریتمی شوند و تقریبا اکثر آدم‌ها تا به حال تپش قلب را در طول زندگیشان تجربه کرده اند. این احساس بیشتر هنگام استرس شدید و اضطراب‌های ناگهانی و ترس و یا در هنگام بی خوابی‌های شب اتفاق میافتد و اکثرا در زنان هم شایعتر است.

هنگام فعالیت‌های بدنی

ورزش

در زمان بالا رفتن از پله‌ها

حمل خریدهای روزانه

فشار روحی

خوشحالی/غم

عصبانیت و هیجان

ضربان قلب بالا میرود تا به بدن اکسیژن کافی برساند. اما در برخی مواقع این ضربان سریع و کوبنده قلب مدت بیشتری باقی میماند و به اضطراب و نگرانی فرد می‌انجامد.

اگر اختلال ریتم آنقدر شدید باشد که پمپاژ قلب تحت تاثیر قرار گرفته و باعث سرگیجه یا حتی بی هوشی شود یا اگر همراه با آن درد سینه، تنگی نفس یا حالت تهوع احساس شود یا این که در فامیل نزدیک سابقه سکته قلبی وجود داشته باشد فرد دچار شده می‌بایست به پزشک مراجعه کند.

درمان دارویی تپش قلب

در مواردی که حمله تند ضربانی تکرار می‌شود، امکان دارد یک یا چند دارو برای کنترل ضربان قلب توسط متخصص تجویز شوند. در مواردی که تپش قلب در اثر آریتم‌های قلبی به جود آمده باشد، داروهایی مانند: دیگوکسین، کینیدین، مسدودکننده های کانال کلسیم، پروکاینامید، و داروهای ضد بتا آدرنرژیک تجویز میشوند. در آریتمی‌ها اگر ضربان قلب به حالت طبیعی باز گردانده نشود، امکان دارد (نارسایی احتقانی قلب، حمله قلبی یا ایست قلبی) که جان فرد را به خطر می‌اندازن، اتفاق بی افتد.

گاهی نیز لازم است که برای تنظیم ضربان قلب در بیماران دچار برادی کاردی یا همان ضربان قلب پایین، دستگاهی به نام ضربان ساز قلب در سینه بیمار جاسازی شود تا در موقعیت‌های ضروری ضربان قلب بیمار را تنظیم نماید. به ندرت استفاده‌ از شوک‌ الکتریکی‌ جهت خاتمه به آریتمی لازم می شود.