آنتی بیوتیکها داروهای قدرتمندی هستند که کلا بی خطر هستند. آنها در مبارزه با بیماری بسیار مفید هستند، اما گاهی اوقات مصرف بیرویه آنتیبیوتیک در واقع میتوانند مضر باشند.
جی پلاس، در کل مقاومت میکروبی در بدن منجر به مصرف داروهای قوی تر میشود. در حال حاضر تولید آنتی بیوتیک جدید در دنیا حدود یک میلیارد دلار هزینه در بر دارد و تولید این دارو و متعاقبا توزیع آن بین کشورها زمان بر خواهد بود و استفاده بی رویه از داروهای آنتی بیوتیک باعث بروز مقاومت میکروبی خواهد شد.
بهداشت نیوز نوشت؛ تیم مراقبت های بهداشتی تصور میکند که شما یا عزیزانتان ممکن است عفونت داشته باشید که با آنتی بیوتیک قابل درمان است. همه عفونتها با آنتی بیوتیک درمان نمیشوند. در حالی که آنتی بیوتیکها ممکن است در برابر عفونتهای ناشی از باکتری (میکروب) موثر باشند، اما در برابر ویروسها موثر نیستند.
مانند همه داروها، آنتی بیوتیکها میتوانند عوارض جانبی داشته باشند و باید فقط در مواقع ضروری استفاده شوند. مصرف آنتی بیوتیک مورد نیاز شما حتی می تواند مضر باشد. به همین دلیل، نکات مهمی در مورد آنتی بیوتیک ها وجود دارد.
به دنبال مطالعات انجام شده برای یافتن علت این مساله مهم، یکی از دلایل قطعی ثابت شده، عبارت است از پیدایش مقاومت تعدادی از عوامل عفونی به آنتیبیوتیکهای موجود در میکروبها با ایجاد ژن مقاوم در برابر آنتیبیوتیکها، این مقاومت را از نسلی به نسل دیگر منتقل میکنند و حتی به صورت شایع این ژن از یک گونه میکروبی به گونه دیگری انتقال مییابد.
اینجاست که با وجود تجویز آنتیبیوتیک در مقادیر بالا، نتیجهای حاصل نمیشود و عفونت پایدار میماند. در اصل میکروب یاد میگیرد که چگونه خود را در برابر آنتیبیوتیکها محافظت کند و چطور آن را خنثی و بیاثر کند. به همین دلیل است که تشخیص درست و به موقع برای استفاده از انتی بیوتیک مورد نیاز است.
جالب است بدانید که بیشتر گلودردها و سرماخوردگیها در فصول مختلف سال، نیاز به درمان با آنتیبیوتیک ندارند. در اصل این دسته دارویی نیز مثل همه داروهای دیگر عوارضی دارند.
در حقیقت تنها در زمان احتیاج و نیاز است که تجویز آنها به صلاح است، متاسفانه در سالهای اخیر مشکل مصرف بیرویه آنتیبیوتیک به معضلی فراگیر در جامعه تبدیل شده که دامن گیر تحصیل کردهها نیز شده است. در حال حاضر تلاشهای گستردهای در سطح ملی و همچنین بین المللی جهت کاهش تجویز آنتیبیوتیکها توسط پزشکان صورت گرفته است. آنتیبیوتیکها یکی از هنرهای پزشکان است تا بیمار با مصرف کمترین تعداد آنتیبیوتیک، بهبود کامل بیابد.
هم اکنون در کشور ما چهار برابر میانگین دنیا دارو مصرف میشود و ایران جزو کشورهای برتر در زمینه استفاده از داروست. مصرف ۱۴ هزارکیلو آنتیبیوتیک در سال گذشته در یکی از استانها، مسئولان را نیز دچار حیرت کرده است.
امروز برای هر سرماخوردگی سادهای که شاید نیاز به مصرف داروهای معمولی نیز نباشد، به راحتی آنتیبیوتیکهای قوی تجویز میشود و حتی در بسیاری از نسخ پزشکان، تجویز همزمان چند آنتیبیوتیک را شاهد هستیم و این در حالی است که به گفته پزشکان حاذق، این نوع تجویز، پایه علمی ندارد.
از عوارض ناشی از مصرف بیرویه آنتیبیوتیکها بیشتر بدانیم"
واکنش های آلرژیک: تقریباً از هر 5 مراجعه کننده به اورژانس برای عوارض جانبی مربوط به آنتی بیوتیک، چهار مورد به دلیل واکنش آلرژیک است. این واکنشها میتواند از اثرات خفیف و خارش تا واکنش های جدی تاول پوستی، تورم صورت و گلو و مشکلات تنفسی باشد.
دیفیسیل: نوعی باکتری میکروب است که باعث اسهال اسهال کشنده را در بسیاری از مردم از جمله کودکان افزایش میدهند.
مقاومت آنتی بیوتیکی: مصرف بیش از حد انتی بیوتیکها خطر مقاومت باکتریها در برابر آنها را افزایش دهد. عفونتهای مقاوم در برابر آنتیبیوتیکها میتوانند بسیار جدی و درمان شوند.
آنتی بیوتیکها میتوانند فلور روده حساس را ناراحت کنند. در اصل، باکتری ها نیازی به تولید مثل ندارند تا از حفاظت ژنتیکی خود در برابر آنتی بیوتیکها عبور کنند.
آنتی بیوتیکها در حال افزایش موارد سوزاک غیر قابل درمان هستند. این سوزاک غیرقابل درمان نه تنها باعث درد می شود بلکه با بیماریهای التهابی لگن، حاملگی خارج رحمی، ناباروری لولهها و عفونت های چشم نوزادان و سایر بیماریها ارتباط دارد.
آنتی بیوتیکها به افزایش هزینههای دارویی و بیمارستانی کمک میکنند. هرچه مقاومت آنتی بیوتیکی بیشتر گسترش یابد، اغلب آنتی بیوتیکهای رایج – از جمله بسیاری که به عنوان ژنریک موجود است – باید کنار گذاشته شوند. این بدان معناست که برای از بین بردن عفونت بیماران نیاز به درمان طولانیتر و گرانتر است.
چه بیمارییهایی با آنتیبیوتیک قابل درمان نیستند؟
ویروسها بیشتر عفونتهای تنفسی فوقانی را ایجاد میکند که شامل سرماخوردگی، گلو درد، برونشیت و عفونتهای سینوسی است. ویروسها با انتیبیوتیک قابل درمان نیستند.
سرماخوردگی و آنفولانزا به آنتی بیوتیکها پاسخ نمیدهند.
گلودرد به علت ویروس ایجاد میشود.
تقریبا تمام موارد سینوزیت حاد باکتریایی بدون انتی بیوتیک مصرف میشود.
چه زمانی به آنتی بیوتیک نیاز داریم؟
تیم مراقبتهای بهداشتی ممکن است آزمایشاتی مبنی بر اینکه اصلا به آنتی بیوتیک نیاز دارید یا خیر را انجام دهند. به عنوان مثال خون یا ادرار شما ممکن است از نظر باکتری بررسی شود.
در مدت زمانی که تحت درمان هستید همه چیز تغییر میکند. آزمایشات بیشتر و اطلاعات بیشتر ممکن است نشان دهد که آنتیبیوتیک دیگری لازم است یا این نوع دیگری از عفونت است. آزمایشات ممکن است نشان دهد که آنتی بیوتیک کار نمیکند یا ممکن است عفونت را نشان دهند که با آنتی بیوتیک قابل درمان است.
در پایان بدانیم که" مصرف آنتیبیوتیک برای اکثر عفونتهای حاد دستگاه تنفسی فایده چندانی ندارد و اگر هم داشته باشد اثر منفی دارد. پس قبل از مصرف آنتیبیوتیکها، حتما با پزشک خود مشورت کنید تا از بیماریهای دیگر ایمن بمانید.