چه زمانی انجام آزمایش قند خون برای زنان باردار ضروری است؟

جی پلاس، در برنامه مادر کودک شبکه سلامت سیما کارشناس برنامه میزبان مریم نور زاده فوق تخصص پریناتولوژی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود و در خصوص دیابت در بارداری به گفت و گو پرداختند.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که چه خانم هایی بیشتر در معرض خطر دیابت بارداری هستند، گفت: ایران یک کشور دیابت خیز است، به همین جهت توصیه می شود؛ همه خانم ها قبل از اقدام به بارداری از نظر بیماری دیابت کنترل شوند، حتی بانوانی که مبتلا به دیابت نبوده اند نیز، ممکن است تحت تاثیر هورمون های بارداری، به دیابت بارداری مبتلا شوند.

وی یادآور شد: خانم های چاق، خانم هایی که مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، مانند: فشار خون، لوپوس و...هستند، خانم هایی که در بارداری‌های قبلی دچار دیابت شده اند، خانم هایی با سابقه سقط مکرر، مصرف کنندگان کورتون، سابقه ابتلا دیابت در پدر، مادر، خواهر یا برادر، خانم های باردار با سن بالا و خانم هایی که تخمدان پلی کیستیک دارند؛ در معرض خطر بیشتر دیابت دوران بارداری قرار دارند.

نمازی در پاسخ به این سوال، که انجام آزمایش قند خون در چه ماه هایی از بارداری ضروری است، گفت: برای همه خانم های باردار، باید در اولین ویزیت بارداری، غربالگری دیابت صورت گیرد.

اگر قند خون ناشتا کمتر از ۹۲ باشد، مادر مبتلا به دیابت نیست ولی اگر قند خون ناشتا بیشتر از ۱۲۶ باشد خانم باردار، مبتلا به دیابت قبل از بارداری است.

قند خون بیشتر از ۹۲ و زیر ۱۲۶ قند خون بارداری اعلام می شود که بنا به میزان شدت آن، از رژیم های غذایی و پیاده روی گرفته، تا درمان تزریقی انسولین، توسط پزشک متخصص صورت می پذیرد.. او متذکر شد: قند دو ساعت بعد از غذا برای خانم هایی که قند خون ناشتای بالایی دارند انجام می گیرد.

وی یادآوری کرد؛ خانم هایی که در بارداری مبتلا به دیابت می شوند، خطراتی خود و جنین شان را تهدید می کند، از جمله: افزایش بیش از حد وزن مادر، مسمومیت بارداری، زایمان زودرس، کنده شدن زودرس جفت، خونریزی دوران بارداری و.....، زایمان سخت نیز از جمله عوارض دیابت بارداری است، که حتی می‌تواند، باعث ایجاد فلج عصب در ناحیه شانه کودک شود.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال، که چرا جنین های مادران دیابتی بیش از حد بزرگ می شوند گفت: قند خون مادران دیابتی بالا است، همین قند درخون جنین نیز وجود دارد که باعث افزایش وزن جنین می گردد. وی مادرانی که در بارداری قبلی فرزند پر وزن( ماکروزوم) بدنیا آورده اند، لازم است، از نظر دیابت در بارداری های ، سریعتر تحت کنترل قرار گیرند.

عضو هییت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران متذکر شد: انجام غربالگری دیابت در هفته ۲۴ الی ۲۸ بارداری برای همه مادران باردار ضروری است، این تست، به آزمایش پودر قند معروف است که در آزمایشگاه، با خوراندن غلظت مشخصی از قند به مادر و اندازه گیری قند خون دو ساعت بعد، به تشخیص دیابت بارداری کمک می کند.

کارشناس برنامه در پاسخ به این سوال که دیابت بارداری با چه علائمی همراه است، گفت: این بیماری با علائم خاصی همراه نیست اما در مراحل پیشرفته ممکن است پرنوشی و پرادراری در مادر وجود داشته باشد. پزشک در هنگام سونوگرافی، با مشاهده وزن بیش از حد جنین و همچنین زیاد بودن آب دور جنین، به دیابت مادر شک میکند.

وی تصریح کرد: تقریبا ۷۰ درصد زنان بارداری که مبتلا به دیابت هستند، با رژیم غذایی صحیح و فعالیت بدنی (مانند پیاده روی) بهبود می یابند. انتظار ما این است که قند ناشتای مادر باردار زیر ۹۵ و قند دو ساعت بعد از غذای او زیر ۱۲۰ باشد.

وی ادامه داد: به مادران بارداری که با این تدابیر، قند خون نرمال پیدا نکنند، درمانهای دارویی پیشنهاد می‌گردد که بهترین درمان دارویی دیابت در دوران بارداری، تزریق انسولین است، زیرا انسولین از جفت رد نمی شود و وارد بدن جنین نمی گردد، به همین جهت در جنین با افت قند خون مواجه نخواهیم شد، بنابراین انسولین، بهترین داروی کنترل قند در دوران بارداری محسوب می شود.

وی تاکید کرد: انجام سونوگرافی دوره ای برای مادران باردار مبتلا به دیابت، از نظر کنترل سلامت جنین ضروری است.