مناسب ترین ورزش برای مبتلایان به آرتروز زانو

جی پلاس، اگر آرتروز زانو دارید، ورزش همچنان می تواند بخشی از روتین زندگی شما باشد. نکته کلیدی این است که تمرینات صحیح و روش صحیح انجام آنها را بدانید. به طور کلی، ورزش طولانی مدت برای بزرگسالان مبتلا به زانو درد بی خطر است.

بهداشت نیوز نوشت؛ اگرچه هیچ درمانی برای آرتریت زانو وجود ندارد، اما اقداماتی وجود دارد که می توانید انجام دهید که ممکن است علائم شما را کاهش دهد و به طور بالقوه پیشرفت بیماری شما را کاهش دهد.

مفصل زانو چیست؟

سه استخوان به هم می رسند تا مفصل زانو شما را تشکیل دهند. آنها عبارتند از:

استخوان ران ( فمور )

ساق پا (درشت نی)

کاسه زانو (کشکک)

یک ماده صاف به نام غضروف انتهای هر استخوان را می پوشاند. این یک بالشتک بین استخوان ها است که از ساییدگی آنها به یکدیگر جلوگیری می کند. غشای سینوویال، نوعی بافت که مفصل را احاطه کرده است، غضروف را روان می کند.

انواع آرتروز زانو کدامند؟

حدود ۱۰۰ نوع آرتریت وجود دارد. رایج ترین انواعی که ممکن است زانوهای شما را تحت تاثیر قرار دهند عبارتند از:

استئوآرتریت: شایع ترین انواع در این لیست است. استئوآرتریت غضروف شما را از بین می برد - بالشتک بین سه استخوان مفصل زانو. بدون آن محافظت، استخوان‌های شما به یکدیگر ساییده می‌شوند. این می تواند باعث درد، سفتی و محدودیت حرکتی شود. همچنین می تواند منجر به ایجاد خارهای استخوانی شود . آرتروز با گذشت زمان بدتر می شود.

آرتریت پس از سانحه: غضروف بعد از ضربه به زانوی شما شروع به نازک شدن می کند (مانند آسیب ناشی از تصادف اتومبیل یا ورزش شدید). استخوان‌های شما به هم ساییده می‌شوند و این علائم همان آرتروز است: درد، سفتی و محدودیت حرکت. علائم آرتریت زانو ممکن است تا سال ها پس از ضربه شروع نشود.

آرتریت روماتوئید: یک بیماری خود ایمنی است . یک سیستم ایمنی سالم زمانی که سعی می کند از شما در برابر عفونت، آسیب، سم یا مهاجم خارجی دیگر محافظت کند، باعث التهاب (داخلی یا خارجی) می شود. پاسخ التهابی

یکی از راه هایی است که بدن شما از خود محافظت می کند. اگر به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، سیستم ایمنی ناسالمی دارید که باعث ایجاد التهاب در مفاصل شما می شود، حتی اگر مهاجم خارجی وجود نداشته باشد. التهاب باعث درد، سفتی و تورم غشای سینوویال می شود که می تواند غضروف شما را نیز از بین ببرد.

آرتروز زانو چه کسانی را مبتلا می کند؟

افراد در هر سنی ممکن است به آرتروز از جمله آرتروز زانو مبتلا شوند. اگر ۵۰ سال یا بیشتر دارید، خطر ابتلا به آرتریت زانو بیشتر است. زنان بیشتر از مردان به آرتروز زانو مبتلا می شوند.

آرتروز زانو چقدر شایع است؟

بیش از ۵۰ میلیون بزرگسال و همچنین ۳۰۰۰۰۰ کودک مبتلا به آرتریت هستند. مشخص نیست که چه تعداد از این افراد به آرتروز زانو مبتلا هستند.

آرتروز زانو چه مراحلی دارد؟

آرتروز پنج مرحله دارد، رایج ترین نوع آرتریت که زانوهای شما را درگیر می کند:

مرحله ۰ (عادی): اگر در مرحله صفر هستید، زانوهای شما سالم هستند. شما آرتروز زانو ندارید.

مرحله ۱ (مینور): مرحله ۱ به این معنی است که شما مقداری ساییدگی و پارگی در مفصل زانو دارید. احتمالا متوجه درد نخواهید شد.

مرحله ۲ (خفیف): مرحله خفیف زمانی است که ممکن است شروع به احساس درد و سفتی کنید، اما هنوز غضروف کافی برای جلوگیری از تماس واقعی استخوان ها وجود دارد.

مرحله ۳ (متوسط): اگر در مرحله متوسط هستید، به خصوص هنگام دویدن، راه رفتن، چمباتمه زدن و زانو زدن، درد بیشتری خواهید داشت. احتمالاً پس از استراحت طولانی مدت (مانند اول صبح) متوجه آن خواهید شد. احتمالاً درد زیادی دارید زیرا غضروف بیشتر باریک شده و خارهای استخوانی زیادی وجود دارد.

مرحله ۴ (شدید): آرتروز شدید به این معنی است که غضروف تقریباً از بین رفته است. زانوی شما سفت، دردناک و احتمالاً بی حرکت است. ممکن است نیاز به جراحی داشته باشید.

علت آرتروز زانو چیست؟

متخصصان ژن هایی را شناسایی کرده اند که ممکن است باعث آرتریت از جمله آرتروز زانو شوند. شما ممکن است بدون اینکه بدانید ژنی مرتبط با آرتریت داشته باشید و یک ویروس یا آسیب می تواند باعث ایجاد آرتروز زانو شود.

اگرچه علت ناشناخته است، برخی از عوامل خطر احتمال آرتریت زانو را افزایش می دهند. عوامل خطر آرتروز، به طور خاص، عبارتند از:

سن: استئوآرتریت در افراد مسن بیشتر از بزرگسالان جوان و کودکان اتفاق می افتد.

ناهنجاری های استخوانی: اگر استخوان ها یا مفاصل شما به طور طبیعی کج هستند، در معرض خطر بیشتری برای آرتروز هستید.

نقرس: نقرس، همچنین نوعی آرتریت التهابی، ممکن است منجر به آرتروز شود.

جراحات: آسیب های زانو می تواند باعث آرتروز زانو شود.

فشار: فشار زیاد بر روی زانوهای شما ناشی از دویدن، ورزش یا انجام یک کار فعال می تواند منجر به آرتروز زانو شود.

وزن: وزن اضافی فشار بیشتری به زانوهای شما وارد می کند.

علائم و نشانه های آرتروز زانو چیست؟

علائم و نشانه های زیادی برای آرتروز زانو وجود دارد:

صداهای تق تق کردن، کلیک کردن، ساییدن یا ضربه خوردن (کرپیتوس)

مشکل در راه رفتن

درد مفاصل که بسته به آب و هوا تغییر می کند (بهتر یا بدتر می شود)

سفتی مفصل

درد مفصل زانو که به آهستگی پیشرفت می کند یا دردی که به طور ناگهانی اتفاق می افتد

قرمزی پوست

تورم

زمانی که زانوی شما می خواهد حرکت کند قفل می شود یا می چسبد

داغی پوست

درد و تورم شایع ترین علائم آرتریت زانو هستند. برخی از درمان ها ممکن است شدت علائم شما را کاهش دهند یا حتی پیشرفت را متوقف کنند. اگر علائم آرتریت زانو را دارید به پزشک مراجعه کنید.

آیا آرتروز زانو باعث تورم می شود؟

یکی از علائم آرتریت زانو تورم است. تورم باعث می شود زانوی شما بزرگتر به نظر برسد.

آرتروز زانو چگونه تشخیص داده می شود؟

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما احتمالاً عکسبرداری با اشعه ایکس از زانوهای شما را برای بررسی آرتریت تجویز می کند. اشعه ایکس موارد زیر را باید نشان دهد:

نوع آرتریت

هر گونه تغییر در استخوان های شما

خارهای استخوانی

چقدر فاصله بین استخوان ها است. هرچه غضروف کمتر باشد، فضا باریکتر می شود. هر چه فضا باریکتر باشد، درد بیشتر می شود.

گاهی اوقات ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی آزمایش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را پیشنهاد می دهند.

آرتروز زانو چگونه درمان می شود؟

پزشکان نمی توانند آرتروز زانو را درمان کنند. اما آنها نکاتی بازگو می کنند که ممکن است شدت علائم شما را کاهش دهد و احتمالاً از بدتر شدن آرتریت جلوگیری کند، از جمله:

وزن سالم را حفظ کنید

با استفاده از فعالیت‌های کم‌تأثیر (شنا، دوچرخه‌سواری) به جای فعالیت‌های پرتحرک (دویدن سریع، تنیس) ورزش کنید. حدود ۱۵۰ دقیقه در هفته ورزش کنید.

در کفش های خود از درج های ضربه گیر استفاده کنید

کمپرس گرم و یخ استفاده کنید.

زانوبند بپوشید

تمرینات فیزیوتراپی که به انعطاف پذیری، قدرت و حرکت کمک می کند را امتحان کنید.

طب سوزنی می تواند مفید باشد

همچنین می توانید داروها را امتحان کنید، از جمله:

استامینوفن

داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (ایبوپروفن، ادویل، موترین)

مکمل های غذایی مانند گلوکزامین و کندرویتین سولفات

پمادها یا کرم هایی که درد را تسکین می دهند

کورتیکواستروئیدها

مهارکننده های COX-۲

داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs).

از پزشک خود بپرسید که آیا استفاده از داروها و مکمل های بدون نسخه برای آرتریت زانو برای شما خوب است یا خیر.

گزینه های غیر جراحی همیشه برای همه افراد مبتلا به آرتریت زانو جواب نمی دهد. شما ممکن است نیاز به انجام ی نوع جراحی داشته باشید، از جمله:

آرتروپلاستی

آرتروسکوپی

استئوتومی

اکثر افراد زمانی که تحت عمل جراحی قرار می گیرند، آرتریت مرحله ۴ دارند.

بهبودی از آرتروز زانو چقدر طول می کشد؟

بهبودی کامل از آرتروز زانو امکان پذیر نیست. با این حال، ممکن است به دلیل داروها، فیزیوتراپی و سایر درمان‌ها، درد، تورم و سفتی کمتری احساس شود.

چگونه می توانم خطر ابتلا به آرتروز زانو را کاهش دهم؟

بیشتر علل شناخته شده آرتریت زانو غیرقابل پیشگیری هستند و عبارتند از:

ژن ها

ناهنجاری های استخوانی

سالخورده

صدمات.

سعی کنید وزن مناسبی داشته باشید و از فعالیت هایی که فشار زیادی به زانوهای شما وارد می کند اجتناب کنید. اگر علائم آرتریت زانو را دارید، درمان شوید.

آیا آرتروز زانو درمانی دارد؟

هیچ درمانی برای آرتروز زانو وجود ندارد. این یک وضعیت مادام العمر است. اما خبر خوب این است که درمان می تواند برخی از علائم را تسکین دهد. درمان حتی ممکن است باعث کاهش یا جلوگیری از بدتر شدن بیماری شود.

آیا آرتروز زانو بدتر می شود؟

آرتروز زانو می تواند با گذشت زمان و فشار روی مفصل بدتر شود. درمان هایی مانند داروها و فیزیوتراپی را برای کاهش علائم و احتمالاً کاهش سرعت پیشرفت بیماری امتحان کنید.

دویدن برای آرتروز زانو مفید است؟

دویدن می تواند سلامت کلی شما را افزایش دهد و به کنترل وزن کمک کند. این می تواند میزان استرس را بر روی زانوهای شما کاهش دهد و اثر کلی آرتروز را کاهش دهد.

با این حال، برخی از هشدارها اعمال می شود:

کفش های محکم و مناسب را انتخاب کنید. در مورد محافظت از مفاصل، کفش‌ها دست کم گرفته می‌شوند.

در صورت وجود روی خاک، چمن و شن بدوید. آنها نرمتر از بتن هستند.

به هر دردی توجه کنید. اگر شروع به تجربه درد بیشتر از حد معمول کردید، یک یا دو روز استراحت کنید. اگر درد ادامه داشت به پزشک مراجعه کنید. یک درد غیر معمول ممکن است نتیجه چیزی غیر از آرتریت باشد.

اگرچه افراد مبتلا به آرتروز زانو می توانند با خیال راحت بدوند، با این حال بهتر است دویدن را کسانی انجام دهند که سابقه ی دویدن های طولانی مدت را دارند.

دوندگان طولانی مدت فرم دویدن مناسبی را ایجاد کرده اند و حمایت عضلانی اطراف مفصل را توسعه داده اند.

هیچکس مبتلا به آرتریت نباید بدون مشورت پزشک و بدون سابقه ی ورزشی دویدن، شروع به دویدن کند.

اگر دویدن بخشی از برنامه تمرینی شما نبوده و متوجه شدید که می خواهید شروع کنید، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند مزایا و خطرات فردی شما را مورد بحث قرار دهند و در مورد مراحل بعدی راهنمایی ارائه دهند.

نحوه ی تمرین ورزش های پر تحرک

به نظر می رسد بین آسیب مفاصل ناشی از ورزش های پر فشار و خطر ابتلا به آرتروز ارتباط وجود دارد. بهتر است قبل از اینکه شروع به فعالیت های پر تحرک کنید، تاثیرات آن را بر سلامتی خود بررسی کنید.

با این حال، این بدان معنا نیست که باید تمرینات پرتحرک را کنار بگذارید. نکته کلیدی این است که متفکرانه و با اعتدال تمرین کنید.

برای به حداقل رساندن علائم:

در ورزش‌های پرتحرک یا سایر فعالیت‌هایی که شامل پرش‌های مکرر هر روز هستند، شرکت نکنید. یک قانون کلی این است که ۲ یا ۳ روز بین ورزش های پرتحرک استراحت کنید. تمرین شما باید فقط برای یک ساعت تاپ اجرا شود.

استفاده از زانوبند را در حین تمرین در نظر بگیرید. این می تواند به نگه داشتن زانوی شما در موقعیت مناسب کمک کند، به خصوص اگر آرتریت تراز شما را به خطر انداخته باشد.

اگر درد یا تورم خفیف دارید، پس از تمرین، در صورت تایید پزشک، از یک داروی ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ناپروکسن (Aleve) استفاده کنید.

اگر قبلاً درگیر فعالیت‌های پر تاثیر نبوده‌اید، قبل از شروع با فیزیوتراپیست خود صحبت کنید. آنها می توانند شما را از تأثیر بالقوه ای که این فعالیت ها روی زانوی آسیب دیده شما خواهد داشت، راهنمایی کنند.

توجه داشته باشید که بالا و پایین پریدن تأثیری برابر با ۷ تا ۱۰ برابر وزن بدن شما روی مفاصل شما ایجاد می کند.

نحوه ی بالا رفتن از پله ها در بیماران مبتلا به آرتروز

اگرچه بالا و پایین رفتن از پله ها ممکن است به شما آسیب برساند، اما می تواند یک تمرین تقویتی خوب برای عضلات پا و لگن شما باشد.

ورزش مزیت دیگری نیز دارد و آن اثر محافظتی بر روی غضروف مفاصل یا مفصلی است. این برای کاهش سرعت شروع آرتروز بسیار مهم است.

غضروف مفصلی را به عنوان یک پوشش محافظ برای مفاصل خود در نظر بگیرید.

غضروف مفصلی به عنوان یک ضربه گیر عمل می کند و همچنین اصطکاک بین استخوان ها را در جایی که در مفاصل به هم می رسند کاهش می دهد. با افزایش سن، این غضروف ممکن است از بین برود و منجر به درد و تورم مفاصل یا آرتروز شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که غضروف مفصلی سلامت غضروف را حفظ می‌کند و اجتناب از ورزش، منجر به آتروفی یا نازک شدن غضروف مفصلی می‌شود.

برای بالا رفتن ایمن از پله ها

راحت باشید و آرام بالا بروید: یک رویکرد آهسته و پیوسته می تواند به شما کمک کند تا ثبات خود را حفظ کنید.

برای پشتیبانی از نرده استفاده کنید: اگر در حال حاضر از عصا استفاده می کنید، با فیزیوتراپیست خود در مورد نحوه بهترین استفاده از آن در هنگام روی پله صحبت کنید.

برای جایگزینی کم ضربه، از دستگاه پله نورد استفاده کنید. هنگام استفاده از پله نورد موارد زیر را در نظر داشته باشید:

با یک تمرین کوتاه شروع کنید و به مرور زمان آن را افزایش دهید. انجام خیلی سریع می تواند مضر باشد.

ارتفاع را متناسب با نیاز خود تنظیم کنید. از ارتفاع کم شروع کنید و به تدریج به یک پله بالاتر بروید.

در صورت نیاز از نرده برای پشتیبانی استفاده کنید. مراقب باشید به ریل ها تکیه نکنید.

ماهیت آرتروز زانو

آرتروز یا استئرآرتریت زانو یک بیماری مزمن بسیار شایع است که عوارض ثانویه جدی به همراه دارد و باعث اختلال عملکرد و محدودیت فعالیت سالمندان می شود. این بیماری همچنین هزینه های سنگینی به سیستم بهداشت و درمان جامعه تحمیل می کند.

دکتر سیداحمد رئیس السادات دبیر دومین همایش تازه های آرتروز زانو با بیان این مطلب به خراسان می گوید: تاکنون درمان قطعی و دائمی برای آرتروز زانو شناخته نشده است اما روز به روز بر تنوع درمان های موقتی و نگه دارنده که درد بیمار را کاهش می دهد و عملکرد مفاصل و کیفیت زندگی بیمار را بهبود می بخشد، افزوده می شود. نتایج مطالعات گسترده نشان می دهد که کاهش وزن و ورزش درمانی بر کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیماران تاثیر دارد اما تاکنون تاثیر درمان های دارویی تسکینی، تزریقات داخل مفصلی کورتن و هیالورونیک اسید به عنوان عامل پیشگیری کننده یا درازمدت قطعی آرتروز تایید نشده است.

درمان های غیرجراحی

وی درباره درمان های غیرجراحی و نقش آن در درمان آرتروز زانو می گوید: هنوز اتفاق نظر کلی وجود ندارد اما درباره انجام ورزش های هوازی، آبی و تمرینات مقاومتی و تقویتی اتفاق نظر بین متخصصان وجود دارد زیرا انواع مختلف ورزش در صورتی که پزشک تجویز کند، از میزان درد می کاهد و سبب بهبود حرکت و عملکرد مفاصل آرتروزی می شود.

ورزش درمانی برای هر فرد متناسب با شرایط سنی و جسمی ، بیماری های همراه، شدت آرتروز و معاینات فیزیکی انجام می شود. نایب رئیس انجمن طب فیزیکی و توان بخشی ادامه می دهد: درست مانند هر نسخه دارویی که در آن شکل دارو، دوز، زمان استفاده و ملاحظات و احتیاط های حین مصرف دارو مشخص است، انجام ورزش در بیماران نیز باید از سوی پزشک تجویز شود و نوع ورزش، شدت، طول مدت هر جلسه و تعداد جلسات در روز و هفته و احتیاط های لازم رعایت شود.

نکته این جاست که بسیاری از بیماران از نقش اساسی ورزش و تحرک جسمانی در کاهش درد آرتروز ناآگاهند و به دارو درمانی روی می آورند. در صورتی که یکی از علل بروز بیماری، سبک زندگی نادرست است که باید اصلاح شود.

وی همچنین درباره استفاده از تردمیل و دوچرخه ثابت در مبتلایان به آرتروز می گوید: استفاده از دوچرخه ثابت با ارتفاع بلند صندلی به دلیل این که بخشی از وزن بیمار به صندلی دوچرخه منتقل می شود و از فشار بر زانوها کم می کند، به ویژه در افراد چاق مناسب تر است. از سوی دیگر استفاده از وسایل ورزشی و تجهیزاتی که قابلیت تنظیم براساس شرایط فیزیکی بیماران را ندارد از جمله وسایل نصب شده در پارک ها ممکن است به سلامت سالمندان آسیب برساند.

باید دانست که آرتروز زانو از یک سو سبب می شود به دلیل کم تحرکی ناشی از درد، قدرت عضلات اطراف زانو کاهش پیدا کند و از طرف دیگر کاهش قدرت عضلات سبب ایجاد و افزایش شدت بیماری می شود. در بسیاری از بیماران نبود تناسب بین قدرت و انعطاف پذیری عضلات باعث تشدید آرتروز می شود.

بنابراین علاوه بر ورزش های تقویتی عضلات به ویژه عضله چهارسر و نزدیک کننده های ران، انجام تمرینات کششی برای افزایش انعطاف پذیری عضلات پشت و کنار ران و حتی تمرینات تعادلی بسیار مفید است. همچنین پیاده روی یکی از مناسب ترین ورزش ها در مبتلایان به آرتروز زانو است اما فرد باید از حرکت روی سطوح شیبدار به ویژه سرپایینی پرهیز کند.

لنگش و آرتروز زانو

به طور کلی آرتروز زانو در زنان شایع تر است و معمولا با درد و لنگش همراه است. سیدمنصور رایگانی رئیس انجمن طب فیزیکی و توان بخشی ایران با بیان این مطلب به فارس می گوید: با پیشرفت بیماری آرتروز در زنان، زانوها دچار انحراف می شود و به اصطلاح به شکل پرانتزی در می آید.

یکی از عوارض زانوی پرانتزی لنگیدن است. بنابراین برخی افراد بالای ۵۰ سال که به آرتروز پیشرفته زانو مبتلا هستند، دچار لنگی می شوند و این مسئله به علت اختلال محور بیومکانیک زانو است که در زمان راه رفتن به صورت لنگش خود را نشان می دهد. از دیگر دلایل لنگیدن می توان به مشکلات مفصل لگن، آرتروز لگن، دردهای ستون فقرات و اندام های تحتانی اشاره کرد که به لنگیدن فرد منجر می شود و معمولا با درد همراه است.

روش جدید درمان آرتروز

طی چند سال اخیر استفاده از روش درمانی موسوم به تزریقات سرم غنی از پلاکت (PRP) رو به گسترش است. به گفته دکتر رئیس السادات شواهد علمی موجود حاکی است که این شیوه به شرط این که توسط متخصصان و به دور از منفعت طلبی انجام شود، اثر مفید درمانی امیدوارکننده ای دارد و تاکنون عارضه جانبی قابل توجهی هم نداشته است.

در این روش برای تهیه پلاسمای غنی از پلاکت ۲۰تا۵۰ سی سی از خون بیمار گرفته می شود سپس طی مراحل سانتریفوژ ۳ تا ۶ سی سی پلاسمای غنی از پلاکت که غلظت پلاکت آن ۴تا۶ برابر خون فرد است به دست می آید. به طور معمول برای درمان ۵ سی سی از محصول به دست آمده به بیمار تزریق می شود.

این تزریق مقداری دردناک است اما برای این که تزریق ماده بی حسی ممکن است از اثرات درمانی آن بکاهد، سعی می شود تزریق بدون افزودن ماده بی حسی و ضددرد انجام شود. طی ۲تا۳ روز اول پس از تزریق بیمار درد خواهد داشت و احساس سنگینی، تورم و گرمی در ناحیه تزریق می کند اما این واکنش ها معمولا طی یک تا ۲ هفته اول از بین می رود.

وی تاکید می کند: علاوه بر این که پزشک باید بیمار را ویزیت کند و شرح حال و سوابق بیماری را بگیرد، انجام آزمایش های کلی و تصویربرداری ضروری است. یک هفته قبل از درمان و طی چند هفته پس از درمان با PRP باید از مصرف داروهایی که فعالیت پلاکت ها را مختل می کند از جمله کورتن، داروهای ضدالتهابی غیرکورتنی شامل آسپرین، بروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک، پیروکسیکام و ژلوفن اجتناب شود. اما استفاده از داروهای ضد درد موضعی و استامینوفن خوراکی ممنوعیتی ندارد.

درمان آرتروزبا روشPRP

مروی- پزشکان متخصص دوره دیده در رشته های طب فیزیکی و توان بخشی، روماتولوژی، طب ورزشی و ارتوپدی افرادی هستند که توان انتخاب صحیح بیمار و انجام درمان با روش PRP را دارند. دکتر سیداحمد رئیس السادات دبیر انجمن طب فیزیکی و توان بخشی ایران با بیان این مطلب می گوید: با توجه به این که این درمان هنوز به عنوان درمان استاندارد معمول شناخته نشده است، توصیه می شود بیماران حتما به مراکز ذی صلاح دانشگاهی و متخصصان مربوطه مراجعه کنند. آنچه در این میان مهم است، نظارت دقیق مراجع مسئول است که عملا با توجه به پراکندگی و وسعت ارائه این خدمات آن هم در مراکز بدون پروانه کار بسیار دشواری است. طبق تحقیقات اثر قطعی این روش لااقل ۶ ماه است و با توجه به این که عوارض استروئیدهای تزریقی را ندارد باید به هزینه آن توجه بیشتری کرد.