۸۰ درصد ایرانی ها فرسودگی ستون فقرات را دارند

جی پلاس، علیرضا زالی، با اشاره به اینکه تنگی کانال نخاع یکی از مسائل مبتلابه کشور محسوب می‌شود، اظهار کرد: امروزه با توجه به سالمند شدن جمعیت کشور و نحوه فعالیت‌های اجتماعی این بیماری شیوع بیشتری پیدا کرده است.

وی خاطرنشان کرد: نوع فعالیت‌های شغلی، اجتماعی، کاهش فعالیت‌های ورزشی مناسب، تغذیه و الگوی ساختاری بدن ایرانیان باعث شده بیش از هر زمان دیگری مردم با مشکل تنگی کانال کمری دست و پنجه نرم کنند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این موضوع که طبیعتاً افزایش سن بیشترین عامل ابتلاء به تنگی کانال کمری است توضیح داد: مطالعات در ایران گواه این است که بعد از ۵۰ سالگی حدوداً ۸۰ درصد ایرانیان اعم از زنان و مردان بحث فرسایش و یا فرسودگی ستون فقرات را به صورت فزاینده تجربه می‌کنند، به شکلی که این عدد در افراد بالاتر از ۶۰ سال به ۹۵ درصد می‌رسد.

به گفته زالی، مهم‌ترین عامل خطر و اصلی ترین عامل بروز تنگی کانال نخاعی، فرسایش ستون فقرات کمری است.

رئیس دانشگاه با بیان این که تنگی کانال کمری یک فرآیند مزمن است هشدار داد: این بیماری، مشکلی نیست که فرد طی مدت زمان کوتاهی به آن مبتلا شده باشد.

وی در پاسخ به این سوال که چرا برخی افراد به تنگی کانال نخاعی مبتلا می‌شوند، گفت: این بیماری در مرحله اول به ژنتیک وابسته است چرا که همه افراد با قطر مشخصی از کانال نخاعی به دنیا می آیند بنابراین قطر کانال نخاعی در بعضی به صورت ژنتیکی کوچک‌تر است بنابراین این افراد بیش از سایرین مستعد ابتلاء به این بیماری هستند.

وی ادامه داد: گاهی حتی جوان ترها هم دچار این بیماری می‌شوند که در بررسی‌های ثانویه مشخص می‌شود زمینه ژنتیکی در این دسته وجود دارد.

به گفته استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، عمق کانال نخاعی انسان به ژنتیک وابسته است بنابراین تعجبی ندارد که ابعاد سرشتی و اشتراک ژنتیکی در بروز تنگی نخاع مؤثر باشند.

نحوه فعالیت‌های شغلی یکی دیگر از علل ابتلاء به بیماری تنگی کانال نخاع است که زالی به آن اشاره کرد و توضیح داد: افرادی که مشاغل سخت دارند و بیش از سایرین از ستون فقرات خود استفاده می‌کنند و افرادی که فیزیک مناسبی در ساختار ستون فقرات ندارند نیز بیشتر استعداد ابتلاء به این بیماری را دارند.

زالی عنوان کرد: به طور کلی تنگی کانال نخاعی فرآیندی طبیعی است که با افزایش سن در بیشتر افراد ایجاد می‌شود.

وی در ادامه به نشانه‌های ابتلاء به تنگی کانال نخاعی اشاره کرد و افزود: درد در ناحیه کمر اولین و شایع‌ترین نشانه ابتلاء به بیماری تنگی کانال نخاعی است.

این استاد دانشگاه با بیان این که درد ابتلاء به تنگی کانال نخاعی از نوع فیزیکی و مکانیکی است خاطرنشان کرد: به این مفهوم که این دردها با فعالیت بیشتر می‌شود، با راه رفتن تشدید می‌شود و به محض استراحت این درد کم می‌شود. دردهای مقطعی در پاها، احساس گزگز و یا سستی هم از دیگر علامت‌های ابتلاء به این بیماری است.

جراح و متخصص مغز و اعصاب با بیان اینکه لنگ زدن یکی دیگر از علامت‌های ابتلاء به بیماری تنگی کانال نخاعی است توضیح داد: فرد هر چه مسافت طولانی‌تر را طی می‌کند احساس می‌کند توان یا استقامت ندارد و مدام در فواصل کوتاه می‌نشیند و گاهاً لنگ می‌زند، این عارضه در مبتلایان به تنگی کانال نخاعی به لنگش متناوب معروف است.

وی با بیان اینکه با بالا رفتن سن عضلات کمر ضعیف‌تر، ربات‌ها شل، انعطاف پذیری کم و مفاصل ساییده و فرسوده می‌شود تاکید کرد: بدن برای جبران این مشکلات استخوان سازی اضافی انجام می‌دهد و زمانی که این استخوان‌ها رشد می‌کنند سوراخ‌های بین مهره‌ای را تنگ‌تر کرده و عصبی که از نخاع بیرون می‌رود دچار فشار و اصطکاک می‌شود، این موارد وضعیت را در مبتلایان به تنگی کانال نخاعی پیچیده‌تر می‌کند.

زالی به مهم‌ترین روش‌های تشخیص بیماری تنگی کانال نخاعی اشاره کرد و افزود: معاینه بالینی و بررسی وضعیت بیمار توسط پزشک اصلی ترین راه شناسایی و تشخیص این بیماری است.

وی با تاکید بر این موضوع که با کمک MRI می‌توان به صورت سه بعدی محل دقیق تنگی کانال نخاعی را بررسی و تشخیص داد گفت: ام آر آی وضعیت این بیماری را برای درمان‌های بعدی مشخص می‌کند ضمن این که در این روش تشخیصی از اشعه استفاده نمی‌شود.

زالی گفت: اصلاح سبک زندگی مهمترین نکته‌ای است که فرد مبتلا به تنگی کانال نخاعی باید به آن توجه داشته باشد چرا که اگر این موضوع اصلاح نشود به صورت فرسایشی علامت‌های آزار دهنده این بیماری استمرار و یا بیشتر می‌شود.

تقویت عضلات شکمی و ستون فقرات، اصلاح سبک زندگی و مداخلات توانبخشی تحت نظر پزشک متخصص مهمترین توصیه این جراح مغز و اعصاب برای بهبود روند درمان و کنترل عوارض ناشی از بیماری تنگی کانال نخاعی به مبتلایان بود.

زالی در خاتمه با بیان اینکه تنگی کانال نخاعی بیماری فرسایشی، مزمن و پیشرونده است، یادآور شد: علت اصلی ابتلاء به این بیماری آرتروز و یا فرسایش مفاصل است، بخشی از علل این بیماری وابسته به سن است و بخش دیگری ژنتیکی گزارش شده ولی نکته اینجاست که پیروی از الگوی صحیح زندگی، انجام فعالیت‌های شغلی و فیزیک مناسب، ورزش کردن و تقویت عضلات شکم و پشت می‌تواند عارضه‌ها و عملکرد مخرب این بیماری را به شکل قابل توجهی کنترل کند.