دانشمندان دانشگاه جورجتاون آمریکا در تازهترین مطالعات خود موفق به شناسایی عاملی مهم در پیشرفت بیماری پارکینسون شدند.
جی پلاس، به نقل از مدیکال اکسپرس، در یک کشف غیرمنتظره، محققان مرکز پزشکی دانشگاه جورجتاون آنچه را که به نظر میرسد یک نقص عروقی مهم در بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون متوسط رو به شدید است، شناسایی کردهاند. این یافته میتواند به توضیح یک نتیجه قبلی از همان مطالعه کمک کند که در آن داروی نیلوتینیب توانست در دراز مدت افت حرکتی و غیرحرکتی (شناخت و کیفیت زندگی) را متوقف کند.
محققان میگویند یافتههای آنها نشان میدهد مواد مغذی برای دیوارههای رگهای خونی با نام سد خونی مغزی که معمولا به عنوان یک فیلتر حیاتی برای محافظت از مغز در برابر سموم عمل میکند، در برخی از بیماران پارکینسونی به درستی کار نمیکند، به این معنا که از خروج سموم از مغز و ورود مواد مغذی مانند گلوکز جلوگیری میکند و در مرحلهای شاید حتی آسیبرسانتر، سد ناکارآمد به سلولها و مولکولهای التهابی از بدن اجازه میدهد وارد مغز شده و به مغز آسیب برسانند.
موسا نویسنده ارشد این مطالعه میگوید: این تحقیق اولین مطالعه طولی برای استفاده از چنین ژنومیکهای پیشرفتهای است که اکنون هدف جدیدی را برای مداخله درمانی در بیماری پارکینسون در اختیار محققان قرار میدهد.
کشف جدید از قسمت دوم یک کارآزمایی بالینی فاز دوم حاصل شده است که نسل بعدی توالی ژنوم کامل مایع مغزی نخاعی ۷۵ بیمار پارکینسونی را قبل و بعد از درمان با داروی لوسمی جدید، نیلوتینیب یا دارونما نشان میدهد.
این مطالعه ۲۷ ماه به طول انجامید. کارآزمایی اولیه دوسوکور بود و بیماران بهمدت ۱۲ ماه به دوز دارونما یا ۱۵۰ میلیگرم یا ۳۰۰ میلیگرم نیلوتینیب تقسیم شدند. بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون شدید بودند. همه آنها با استاندارد بهینه مراقبت درمان شدند و بسیاری (۳۰ ٪) از پیچیدهترین درمانهای ممکن مانند تحریک عمیق مغز نیز استفاده کردند. بخش دوم مطالعه از یک طرح تطبیقی استفاده کرد و همه شرکتکنندگان یک دوره ۳ ماهه تخلیه دارو قبل از تصادفیسازی مجدد به ۱۵۰ میلیگرم یا ۳۰۰ میلیگرم برای ۱۲ ماه دیگر داشتند. پس از ۲۷ ماه، نیلوتینیب بی خطر بود و بیمارانی که نیلوتینیب دریافت کردند افزایش وابسته به دوز دوپامین را نشان دادند، ماده شیمیایی که در نتیجه تخریب نورونها از دست رفت.
موسا میگوید: به نظر میرسد که نیلوتینیب کاهش حرکتی و غیرحرکتی را در بیمارانی که ۳۰۰ میلیگرم دوز بالاتر مصرف میکردند متوقف کرد. نتایج بالینی این مطالعه در مارس ۲۰۲۱ در Movement Disorders منتشر شد.
بخش فعلی این مطالعه که به تازگی منتشر شده است، مایع مغزی نخاعی بیماران را از طریق اپی ژنومیک بررسی میکند که یک تجزیه و تحلیل سیستماتیک از وضعیت جهانی بیان ژن در ارتباط با نتایج بالینی مستمر است. تجزیه و تحلیل جدید به توضیح یافتههای بالینی کمک میکند.
نیلوتینیب پروتئینی (DDR۱) را غیرفعال کرد که توانایی سد خونی مغز را برای عملکرد صحیح از بین میبرد. هنگامی که DDR۱ مهار شد، حمل و نقل طبیعی مولکولها به داخل و خارج از فیلتر مغز از سر گرفته شد و التهاب به حدی کاهش یافت که دوپامین، انتقالدهنده عصبی که در فرآیند بیماری تخلیه میشود، دوباره تولید شد.
موسا و تیمش مدتهاست روی اثراتی که نیلوتینیب ممکن است بر تخریب عصبی از جمله بیماریهای آلزایمر و پارکینسون داشته باشد، کار کردهاند. این دارو در سال ۲۰۰۷ برای لوسمی میلوژن مزمن (CML) تایید شد، اما موسا استدلال کرد که مکانیسم اثر آن ممکن است به مغز کمک کند تا سمومی را که در مغز بیماران مبتلا به اختلالات عصبی ایجاد میشود، از بین ببرد.
موسا توضیح میدهد: نیلوتینیب نه تنها برای از بین بردن پروتئینهای سمی بد روی سیستم دفع زبالههای مغز میچرخد، بلکه به نظر میرسد سد خونی مغزی را نیز ترمیم میکند تا به این مواد زائد سمی اجازه خروج از مغز را داده و از سوی دیگر مواد مغذی را وارد مغز کند. به طور کلی اعتقاد بر این است که بیماری پارکینسون شامل کمبود میتوکندری یا انرژی است که میتواند ناشی از سموم محیطی یا تجمع پروتئین سمی باشد؛ این بیماری هرگز به عنوان یک بیماری عروقی شناخته نشده است.
موسا میگوید: طبق اطلاعات ما، این اولین مطالعهای است که نشان میدهد سد خونی مغزی بدن به طور بالقوه هدفی برای درمان بیماری پارکینسون ارائه میکند. کار زیادی باقی مانده است که باید انجام شود، اما فقط دانستن اینکه سیستم عروقی مغز بیمار نقش مهمی در پیشرفت بیماری ایفا میکند، یک کشف بسیار امیدوارکننده است.