فرازهایی از زندگی امام به قلم ایشان

جی پلاس: چهارشنبه اول مهر ماه سال ۱۲۸۱ هجری شمسی مطابق با بیستم جمادی الثانی سال ۱۳۲۰ قمری همزمان با میلاد کوثر نور، صدیقه طاهره سلام الله علیها در خانه سید مصطفی فرزند پسری به دنیا آمد که نامش را روح الله گذاشتند که سال ها بعد پرچمدار عدالت خواهی و آزادگی شد و ندای حق طلبی اجداد طاهرینش را سر داد. متن زیر فرازهایی از زندگی ایشان به قلم خودشان است. با هم می خوانیم:

"بسمه تعالی

به حسب شناسنامۀ شمارۀ 2744 تولد 1279 شمسی در خمین. اما در واقع 20 جمادی‌الثانی 1320 هجری قمری، تاریخ قطعی تولد 20 جمادی‌الثانی مطابق اول مهر 1281 شمسی است.

نام خانوادگی: مصطفوی

پدر: آقا مصطفی

مادر: خانم هاجر ـ دختر مرحوم آقا میرزا احمد مجتهد خوانساری الاصل و خمینی المسکن. صدور در گلپایگان به وسیلۀ صفری‌نژاد رئیس ادارۀ آمار ثبت گلپایگان.

در خمین در مکتبخانۀ مرحوم ملاّ ابوالقاسم تحصیل شروع و نزد مرحوم آقا شیخ جعفر و مرحوم میرزا محمد (افتخارالعلما) درسهای ابتدایی، سپس در خلال آن نزد مرحوم حاج میرزا محمدمهدی (دایی) مقدمات شروع و نزد مرحوم آقای نجفی خمینی منطق شروع و نزد حضرتعالی[1]ظاهراً «سیوطی»[2]و «شرح باب حادی عشر»[3]و منطق و مسلماً در «مُطَوّل»[4]مقداری.

در اراک که سنۀ 1339 قمری برای تحصیل رفتم نزد مرحوم آقا شیخ محمدعلی بروجردی «مطوّل» و نزد مرحوم آقا شیخ محمدگلپایگانی «منطق» و نزد مرحوم آقا عباس اراکی «شرح لمعه»[5]پس از هجرت به قم به دنبال هجرت مرحوم آیت‌اللّه‌ حاج شیخ عبدالکریم ـ رحمة‌اللّه‌ علیه ـ ظاهراً هجرت ایشان رجب 1340 قمری بود، هجرت آیت‌اللّه‌ حائری به قم، رجب 1340 و نوروز 1300 شمسی است ـ تتمۀ «مطوّل» را نزد مرحوم ادیب تهرانی موسوم به آقا میرزا محمدعلی و «سطوح»[6]را نزد مرحوم آقای حاج سید محمدتقی خوانساری مقداری یا بیشتر نزد مرحوم آقا میرزا سیدعلی یثربی کاشانی تا آخر «سطوح» و با ایشان به درس خارج مرحوم آیت‌اللّه‌ حائری حاج شیخ عبدالکریم می‌رفتیم و عمده تحصیلات خارج نزد ایشان بوده است و فلسفه را مرحوم حاج سید ابوالحسن قزوینی و ریاضیات، «هیئت»،[7]حساب نزد ایشان و مرحوم آقا میرزا علی اکبر یزدی[8]و عمده استفاده در علوم معنوی و عرفانی نزد مرحوم آقای آقامیرزا محمدعلی شاه‌آبادی بوده است.

پس از وفات مرحوم آقای حائری با عده‌ای از رفقا بحث داشتیم تا آنکه مرحوم آقای بروجردی ـ رحمه‌اللّه‌ ـ به قم آمدند برای ترویج ایشان به درس ایشان رفتم و استفاده هم نمودم و از مدتها قبل از آمدن آقای بروجردی عمده اشتغال به تدریس «معقول»[9]و «عرفان» و سطوح عالیۀ اصول و فقه بود. پس از آمدن ایشان به تقاضای آقایان مثل مرحوم آقای مطهری به تدریس خارج فقه مشغول شدم و از علوم عقلیه باز ماندم و این اشتغال در طول اقامت قم و مدت اقامت نجف مستدام بود، و پس از انتقال به پاریس از همه محروم و به امور دیگر اشتغال داشتم که تاکنون ادامه دارد.

نام عیال اینجانب خدیجه ثقفی معروف به «قُدس ایران» متولد 1292 شمسی، صبیۀ حضرت آقای حاج میرزا محمد ثقفی تهرانی. تاریخ ازدواج 1308، فرزند اول: مصطفی، متولد 1309 شمسی، سه دختر در قید حیات با یک پسر: احمد متولد 1324، دختران به ترتیب سن: صدیقه، فریده، فهیمه، سعیده و بعد از احمد: لطیفه، آخرین فرزند در حیاتِ احمد.

1 ـ آقای سید مرتضی پسندیده، برادر بزرگ امام خمینی.

2 ـ از کتب درسی حوزه‌های علمیه در ادبیات عرب علم نحو، این کتاب شرحی است از جلال‌الدین سیوطی بر الفیۀ ابن مالک.

3 ـ از کتب درسی حوزه‌های علمیه در علم کلام و اعتقادات دینی، این کتاب شرحی است از فاضل مقداد بر بخشی از یک کتاب علامه حِلّی.

4 ـ کتابی است معروف در علم معانی و بیان فنون مربوط به بلاغت کلام؛ خلاصۀ این کتاب به نام «مختصرالمعانی» یا «مختصر» نیز معروف است و هر دواز تألیفات سعدالدین تفتازانی است. 

5 ـ کتابی است مشهور که مشتمل بر یک دوره فقه امامیّه است و متن آن اثر شهید اول بوده که توسط شهید ثانی بر آن شرح نوشته شده است و به «شرح لمعه» مشهور گردیده است.

6 ـ تحصیلات حوزه‌ای به سه مقطع: مقدماتی، سطح و عالی یا خارج تقسیم می‌شود و منظور از خواندن سطوح، قرائت کتابهای قوانین، رسائل، مکاسب و کفایة الاصول نزد اساتید فن است.

7 ـ علم «هیئت» یا نجوم از جمله دروس متداول در حوزه‌های علمیۀ قم بوده است.

8 ـ آقای علی‌اکبر حِکَمی یزدی، از شاگردان مبرّز آقای علی مدرس تهرانی در فلسفه که خود از فیلسوفان بزرگ بوده و در سال 1343 ه . ق. در قم درگذشته است.

9 ـ مراد از معقول، دانش فلسفه است که امام خمینی سالها به تدریس شرح منظومه و اسفار دو متن مهم درسی فلسفه در حوزۀ قم اشتغال داشته‌اند. 

صحیفه امام؛ ج ۱۹، ص ۴۲۶-۴۲۸