این روزها در حالی که سیزدهمین دوره جشنواره ملی آش ایرانی در حال برگزاری است، دومین نمایشگاه بزرگ صنایع دستی کشور با حضور 31 استان و 130 غرفه هم فعالیت خود را ادامه می دهد، از همین رو ایرنا به سراغ یحیی رحمتی متولی اصلی این حوزه، معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی کشور و مدیرکل فعلی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان که اطلاعات کاملی از تاریخچه، کاربرد و اهمیت صنایع دستی دارد، رفته است.
یحیی رحمتی در خصوص اهمیت کاربردی سازی صنایع دستی، طراحی، ثبت هویت بومی و جغرافیایی و فرش به عنوان حلقه گمشده این حوزه به خبرنگار ایرنا گفت: تمام صنایع دستی ایران قابلیت بالایی برای عرضه در بازار مصرف دارند.
وی افزود: یکی از خصوصیات صنایع دستی، هنر کاربردی بودن آن در زندگی روزمره است اما این توانمندی در مقطعی از تاریخ و در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فراموشی سپرده شد.
رحمتی علت اصلی این فراموشی را ورود اشیایی مشابه صنایع دستی با کاربری های همسان و تطبیق نسبی با خواسته های مشتری خواند و تصریح کرد: همین تقاضای بازار و استقبال مصرف کنندگان باعث شد تا عرصه برای صنایع دستی ایران تنگ شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: تطبیق با سلیقه مشتریان، ارزان قیمت بودن و تنوع بالا، خلائی بود که در تولید صنایع دستی از آن غافل شدیم و سایر محصولات، خود را جایگزین آن کردند.
وی اظهارداشت: طی چهار سال گذشته، با طرح موضوع طراحی برای صنایع دستی، به نتایج خوبی دست یافته ایم، به حتم این طراحی جدید می تواند تطبیق محصول با سلیقه مشتری را رقم بزند.
رحمتی یادآورشد: یکی از علت های کم فروغی فرش ایرانی هم همین است، اینکه با نیاز روز و اندازه های دلخواه مشتری مطابقت ندارند.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: هنوز جای خالی بسیاری در تطبیق فرش با نیاز روز در کنار حفظ سنت و ریشه تاریخی آن مشاهده می شود.
وی تاکید کرد: ایران یکی از سه کشور برتر جهان در زمینه تنوع صنایع دستی محسوب می شود و این میزان تنوع در حوزه های مختلف با جنس و کاربری های متفاوت در دنیا نظیر ندارد.
رحمتی ادامه داد: ایران به واسطه این تنوع در رشته های صنایع دستی، قابلیت تطبیق محصول تولیدی با نیازهای بازار را دارد، در حالی که در کمتر کشوری چنین ظرفیتی پیدا می شود.
** دولت باید وارد میدان حمایت از طراحی شود
رحمتی که پیش از این مدیرکل حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی و مدیر بخش آموزش، حمایت و تولید صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور بود، گفت: بدون شک ورود دولت برای حمایت از طراحی صنعتی صنایع دستی به منظور کاربردی سازی محصولات این بخش با نیازهای روز، سرمایه گذاری بلند مدت برای کشور به شمار می آید.
وی اضافه کرد: ایران تجربه خوبی در دوره صفویه دارد، دولت برای توسعه صنایع دستی ورود پیدا کرد و پایه ارتش این حکومت هم از همین صنایع دستی شکل گرفت و تطبیق با بازار و نیاز روز را به عهده تولیدکننده نگذاشت.
رحمتی افزود: ارائه طراحی نوین با سرمایه گذاری دولت برای گسترش محصولات تولیدکنندگان در شرایط کنونی هم تلنگری در این عرصه ایجاد می کند و پس از آن صنعتگر و تولیدکننده به دنبال بهره گیری از طراحی می رود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: تا زمانی که تولیدکننده موفقیت ورود طراحی جدید به این عرصه را مشاهده نکرده است، این خطر پذیری را به جان نمی خرد و طراحی را وارد حوزه تولید نمی کند.
وی تصریح کرد: تولیدکننده تا زمانی که نتیجه مثبت ورود طراحی به این حوزه را ندیده، نگران کاهش فروش و از دست دادن بازار و سرمایه خود خواهد بود.
رحمتی با تاکید بر لزوم ورود دولت به حوزه طراحی صنعتی صنایع دستی در ابتدای کار، اظهار داشت: امروز تنوع چاقو در اندازه ها و کاربری های مختلف، ثمره همین ورود طراحی به صنایع دستی است که انگیزه برای کاربردی سازی این محصول را هم افزایش داده است.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور گفت: اکنون مس زنجان هم با تنوع، اندازه و کاربری های مختلف تولید می شود که آن هم ثمره ورود طراحی به این حوزه است.
وی به برگزاری چهار دوره مسابقه طراحی صنعتی برای صنایع دستی با حضور نخبگان این رشته در زنجان اشاره کرد و ادامه داد: مسابقات فقط یک تلنگر برای نهادینه سازی لزوم ورود طراحی صنعتی به این حوزه و یادآوری توان خلق عادت است.
رحمتی خاطرنشان کرد: به هر میزان که در این زمینه بتوان فعالیت کرد، بستر و دامنه گسترده ای وجود دارد و می توان تنوع و جذابیت بیشتری خلق کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان به تطبیق طرح های جدید با فرآیند تولید صنایع دستی اشاره کرد و گفت: هنر طراحی این است که بتواند خود را با پروسه تولید منطبق کند.
وی افزود: هنر یک طراح، فقط طراحی یک پیکره نیست و باید بتواند طرح را با محدودیت های موجود در حوزه ساخت و تولید منطبق کند.
** محصول خارجی نمی تواند رقیب صنایع دستی باشد
مدیرکل اسبق حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: صنایع دستی از جمله محصولاتی است که به سبب اتکا به مواد اولیه بومی، ویژگی منحصر به فرد بومی محدوده جغرافیایی خود را دارد و قیمت تمام شده محصول پایین تر از محصول مشابه، حتی از جنس چینی آن است.
وی افزود: شاید در سایر صنایع و محصولات، کاهش ارزش پول ملی و نوسانات نرخ ها تاثیرگذار باشد، اما این موضوع در خصوص صنایع دستی صدق نمی کند و محصول خارجی نمی تواند به رقیبی برای تولید داخلی تبدیل شود.
رحمتی یادآورشد: در حوزه مس، بسیاری از مس های ورودی هیچ نسبتی با محصولات تولیدی از نظر کاربرد در زنجان ندارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه نگرانی در خصوص واردات صنایع دستی خارجی جای دیگری است، گفت: این ارزانی محصولات وارداتی می تواند منجر به تغییر ذائقه شود و این موضوع باید جای نگرانی داشته باشد، در غیر این صورت هیچ محصولی نمی تواند از نظر کاربرد یا ارزش مشابه و قابل قیاس با تولید داخلی به شمار بیاید.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر اغلب این محصولات علاوه بر ارزان بودن، به علت معرفی کاربری های جدید، می تواند سلیقه و نظر مصرف کننده ایرانی را تغییر دهد و بار دیگر بی رونقی را به بازار صنایع دستی داخلی تحمیل کند.
** ثبت صنایع دستی، تلاش برای ثبت هویت یک منطقه است
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: یکی از سیاست هایی که در دنیا پیگیری می شود، حفظ هنرهای سنتی هر سرزمین و خصوصیات منطقه جغرافیایی تولید اثر است.
وی ادامه داد: ایران سرشار از محصولات مشابه است، اما هرگز گلیم ورنی اردبیل، گلیم سرمه پیچ کرمان و گلیم سفره کردی خراسان در یک ردیف قرار نمی گیرند و هر کدام از خصوصیات منحصر به فرد برخوردارند که حاکی از اصالت منطقه جغرافیایی دارد.
رحمتی اضافه کرد: تاریخ در بستر جغرافیا شکل گرفته و هر شی تاریخی در همان حوزه ثبت شود و به همان نقطه تعلق جغرافیایی داشته باشد، عرق منطقه ای برای حفاظت از آن به پا می خیزد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: موضوع احساس تملک یک هنر صنعت، فقط مربوط به مباحث اقتصادی نیست، اگرچه به سبب تلاش برای حفظ اصالت و هویت محصول، منافع اقتصادی هم تامین می شود.
وی با اشاره به آغاز روند ثبت صنایع دستی به نام شهرهای ایران، تاکید کرد: اگر این تلاش برای ثبت انجام نشود، طی تاریخ با جابجایی هنر صنعت ها به مناطق جغرافیایی مختلف، اصالت یک اثر و ریشه آن گم می شود.
رحمتی تصریح کرد: آنچه که اهمیت ثبت مناطق جغرافیایی را نشان می دهد، بحث حفظ اصالت منطقه ای آن اثر است که باید روی آن کار کرد، چرا که هر اثر متناسب با منطقه جغرافیایی شکل گرفته در آن، ویژگی های خاصی دارد و جابجایی ها این خصوصیات را دست خوش تغییر می کنند و این خطری برای صنایع دستی است.
** فرش تکه گمشده ای از پیکر صنایع دستی ایران است
مدیرکل اسبق حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی و مدیر اسبق بخش آموزش، حمایت و تولید صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: صنایع دستی در کنار هم هویت یک سرزمین را شکل می دهند و پیوندی عمیق با هم دارند و اکنون فرش تکه گمشده ای از پیکر صنایع دستی است.
وی افزود: فرش بیش از آنکه ارزش اقتصادی داشته باشد، ارزش تاریخی و فرهنگی دارد و حضور آن در بدنه اقتصادی جفا در حق این هنر صنعت ایرانی است.
رحمتی یادآورشد: اکنون گردش مالی سنگ های قیمتی در دنیا به بیش از 750 میلیارد دلار می رسد در حالی که این رقم برای فرش کمتر از چهار میلیارد دلار است که سهم ایران از آن بسیار اندک به شمار می آید.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: نمی ارزد که برای کسب سهم بیشتری از این چهار میلیارد دلار، تاریخ، فرهنگ، هنر و اصالت اثری همچون فرش کنار گذاشته و محصولی همچون تابلو فرش تولید شود.
وی با بیان اینکه فرش نام و کاربری خود را به همراه دارد و جایگاه آن زیر پاست، اظهار داشت: فرش نباید از زیر پا خارج شود، کارکرد آن همین زیبایی بخشی به زیر پاست، محصولی که با همین پا خوردن هم ارزش بیشتری پیدا می کند.
رحمتی خاطرنشان کرد: نباید کارکردهای دیگری برای فروش بیشتر، برای فرش تعریف کرد، چرا که فقط از تکنیک تولید آن برای خلق اثری به نام تابلو استفاده شده است اما این محصول فرش نیست.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان جدا شدن فرش از بدنه صنایع دستی کشور و پیوستن آن به پیکر اقتصادی را جفا در حق این هنر صنعت ایرانی خواند و یکی از آرزوهای خود را بازگشت دوباره فرش به بدنه صنایع دستی برشمرد.
وی تاکید کرد: فرش به خودی خود شکل نگرفته بلکه ثمره بهره گیری از انواع هنرهای ایرانی است.
رحمتی تصریح کرد: نمی توان فرش را دید و اقلیم جغرافیایی، هنرهای منطقه ای، طبیعت، رنگرزی، هنر اسلیمی، مشخصات عشایری، هویت بومی و فرهنگ منطقه ای را نادیده گرفت، صنایع دستی در کنار هم شکل گرفته اند و فرش حلقه گمشده آن است.
3001/6085
انتهای پیام یحیی رحمتی در خصوص اهمیت کاربردی سازی صنایع دستی، طراحی، ثبت هویت بومی و جغرافیایی و فرش به عنوان حلقه گمشده این حوزه به خبرنگار ایرنا گفت: تمام صنایع دستی ایران قابلیت بالایی برای عرضه در بازار مصرف دارند.
وی افزود: یکی از خصوصیات صنایع دستی، هنر کاربردی بودن آن در زندگی روزمره است اما این توانمندی در مقطعی از تاریخ و در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی به فراموشی سپرده شد.
رحمتی علت اصلی این فراموشی را ورود اشیایی مشابه صنایع دستی با کاربری های همسان و تطبیق نسبی با خواسته های مشتری خواند و تصریح کرد: همین تقاضای بازار و استقبال مصرف کنندگان باعث شد تا عرصه برای صنایع دستی ایران تنگ شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: تطبیق با سلیقه مشتریان، ارزان قیمت بودن و تنوع بالا، خلائی بود که در تولید صنایع دستی از آن غافل شدیم و سایر محصولات، خود را جایگزین آن کردند.
وی اظهارداشت: طی چهار سال گذشته، با طرح موضوع طراحی برای صنایع دستی، به نتایج خوبی دست یافته ایم، به حتم این طراحی جدید می تواند تطبیق محصول با سلیقه مشتری را رقم بزند.
رحمتی یادآورشد: یکی از علت های کم فروغی فرش ایرانی هم همین است، اینکه با نیاز روز و اندازه های دلخواه مشتری مطابقت ندارند.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: هنوز جای خالی بسیاری در تطبیق فرش با نیاز روز در کنار حفظ سنت و ریشه تاریخی آن مشاهده می شود.
وی تاکید کرد: ایران یکی از سه کشور برتر جهان در زمینه تنوع صنایع دستی محسوب می شود و این میزان تنوع در حوزه های مختلف با جنس و کاربری های متفاوت در دنیا نظیر ندارد.
رحمتی ادامه داد: ایران به واسطه این تنوع در رشته های صنایع دستی، قابلیت تطبیق محصول تولیدی با نیازهای بازار را دارد، در حالی که در کمتر کشوری چنین ظرفیتی پیدا می شود.
** دولت باید وارد میدان حمایت از طراحی شود
رحمتی که پیش از این مدیرکل حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی و مدیر بخش آموزش، حمایت و تولید صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور بود، گفت: بدون شک ورود دولت برای حمایت از طراحی صنعتی صنایع دستی به منظور کاربردی سازی محصولات این بخش با نیازهای روز، سرمایه گذاری بلند مدت برای کشور به شمار می آید.
وی اضافه کرد: ایران تجربه خوبی در دوره صفویه دارد، دولت برای توسعه صنایع دستی ورود پیدا کرد و پایه ارتش این حکومت هم از همین صنایع دستی شکل گرفت و تطبیق با بازار و نیاز روز را به عهده تولیدکننده نگذاشت.
رحمتی افزود: ارائه طراحی نوین با سرمایه گذاری دولت برای گسترش محصولات تولیدکنندگان در شرایط کنونی هم تلنگری در این عرصه ایجاد می کند و پس از آن صنعتگر و تولیدکننده به دنبال بهره گیری از طراحی می رود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: تا زمانی که تولیدکننده موفقیت ورود طراحی جدید به این عرصه را مشاهده نکرده است، این خطر پذیری را به جان نمی خرد و طراحی را وارد حوزه تولید نمی کند.
وی تصریح کرد: تولیدکننده تا زمانی که نتیجه مثبت ورود طراحی به این حوزه را ندیده، نگران کاهش فروش و از دست دادن بازار و سرمایه خود خواهد بود.
رحمتی با تاکید بر لزوم ورود دولت به حوزه طراحی صنعتی صنایع دستی در ابتدای کار، اظهار داشت: امروز تنوع چاقو در اندازه ها و کاربری های مختلف، ثمره همین ورود طراحی به صنایع دستی است که انگیزه برای کاربردی سازی این محصول را هم افزایش داده است.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور گفت: اکنون مس زنجان هم با تنوع، اندازه و کاربری های مختلف تولید می شود که آن هم ثمره ورود طراحی به این حوزه است.
وی به برگزاری چهار دوره مسابقه طراحی صنعتی برای صنایع دستی با حضور نخبگان این رشته در زنجان اشاره کرد و ادامه داد: مسابقات فقط یک تلنگر برای نهادینه سازی لزوم ورود طراحی صنعتی به این حوزه و یادآوری توان خلق عادت است.
رحمتی خاطرنشان کرد: به هر میزان که در این زمینه بتوان فعالیت کرد، بستر و دامنه گسترده ای وجود دارد و می توان تنوع و جذابیت بیشتری خلق کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان به تطبیق طرح های جدید با فرآیند تولید صنایع دستی اشاره کرد و گفت: هنر طراحی این است که بتواند خود را با پروسه تولید منطبق کند.
وی افزود: هنر یک طراح، فقط طراحی یک پیکره نیست و باید بتواند طرح را با محدودیت های موجود در حوزه ساخت و تولید منطبق کند.
** محصول خارجی نمی تواند رقیب صنایع دستی باشد
مدیرکل اسبق حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: صنایع دستی از جمله محصولاتی است که به سبب اتکا به مواد اولیه بومی، ویژگی منحصر به فرد بومی محدوده جغرافیایی خود را دارد و قیمت تمام شده محصول پایین تر از محصول مشابه، حتی از جنس چینی آن است.
وی افزود: شاید در سایر صنایع و محصولات، کاهش ارزش پول ملی و نوسانات نرخ ها تاثیرگذار باشد، اما این موضوع در خصوص صنایع دستی صدق نمی کند و محصول خارجی نمی تواند به رقیبی برای تولید داخلی تبدیل شود.
رحمتی یادآورشد: در حوزه مس، بسیاری از مس های ورودی هیچ نسبتی با محصولات تولیدی از نظر کاربرد در زنجان ندارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان با بیان اینکه نگرانی در خصوص واردات صنایع دستی خارجی جای دیگری است، گفت: این ارزانی محصولات وارداتی می تواند منجر به تغییر ذائقه شود و این موضوع باید جای نگرانی داشته باشد، در غیر این صورت هیچ محصولی نمی تواند از نظر کاربرد یا ارزش مشابه و قابل قیاس با تولید داخلی به شمار بیاید.
وی اظهار داشت: از سوی دیگر اغلب این محصولات علاوه بر ارزان بودن، به علت معرفی کاربری های جدید، می تواند سلیقه و نظر مصرف کننده ایرانی را تغییر دهد و بار دیگر بی رونقی را به بازار صنایع دستی داخلی تحمیل کند.
** ثبت صنایع دستی، تلاش برای ثبت هویت یک منطقه است
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: یکی از سیاست هایی که در دنیا پیگیری می شود، حفظ هنرهای سنتی هر سرزمین و خصوصیات منطقه جغرافیایی تولید اثر است.
وی ادامه داد: ایران سرشار از محصولات مشابه است، اما هرگز گلیم ورنی اردبیل، گلیم سرمه پیچ کرمان و گلیم سفره کردی خراسان در یک ردیف قرار نمی گیرند و هر کدام از خصوصیات منحصر به فرد برخوردارند که حاکی از اصالت منطقه جغرافیایی دارد.
رحمتی اضافه کرد: تاریخ در بستر جغرافیا شکل گرفته و هر شی تاریخی در همان حوزه ثبت شود و به همان نقطه تعلق جغرافیایی داشته باشد، عرق منطقه ای برای حفاظت از آن به پا می خیزد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: موضوع احساس تملک یک هنر صنعت، فقط مربوط به مباحث اقتصادی نیست، اگرچه به سبب تلاش برای حفظ اصالت و هویت محصول، منافع اقتصادی هم تامین می شود.
وی با اشاره به آغاز روند ثبت صنایع دستی به نام شهرهای ایران، تاکید کرد: اگر این تلاش برای ثبت انجام نشود، طی تاریخ با جابجایی هنر صنعت ها به مناطق جغرافیایی مختلف، اصالت یک اثر و ریشه آن گم می شود.
رحمتی تصریح کرد: آنچه که اهمیت ثبت مناطق جغرافیایی را نشان می دهد، بحث حفظ اصالت منطقه ای آن اثر است که باید روی آن کار کرد، چرا که هر اثر متناسب با منطقه جغرافیایی شکل گرفته در آن، ویژگی های خاصی دارد و جابجایی ها این خصوصیات را دست خوش تغییر می کنند و این خطری برای صنایع دستی است.
** فرش تکه گمشده ای از پیکر صنایع دستی ایران است
مدیرکل اسبق حفظ و احیای هنرهای سنتی و صنایع دستی و مدیر اسبق بخش آموزش، حمایت و تولید صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور گفت: صنایع دستی در کنار هم هویت یک سرزمین را شکل می دهند و پیوندی عمیق با هم دارند و اکنون فرش تکه گمشده ای از پیکر صنایع دستی است.
وی افزود: فرش بیش از آنکه ارزش اقتصادی داشته باشد، ارزش تاریخی و فرهنگی دارد و حضور آن در بدنه اقتصادی جفا در حق این هنر صنعت ایرانی است.
رحمتی یادآورشد: اکنون گردش مالی سنگ های قیمتی در دنیا به بیش از 750 میلیارد دلار می رسد در حالی که این رقم برای فرش کمتر از چهار میلیارد دلار است که سهم ایران از آن بسیار اندک به شمار می آید.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان گفت: نمی ارزد که برای کسب سهم بیشتری از این چهار میلیارد دلار، تاریخ، فرهنگ، هنر و اصالت اثری همچون فرش کنار گذاشته و محصولی همچون تابلو فرش تولید شود.
وی با بیان اینکه فرش نام و کاربری خود را به همراه دارد و جایگاه آن زیر پاست، اظهار داشت: فرش نباید از زیر پا خارج شود، کارکرد آن همین زیبایی بخشی به زیر پاست، محصولی که با همین پا خوردن هم ارزش بیشتری پیدا می کند.
رحمتی خاطرنشان کرد: نباید کارکردهای دیگری برای فروش بیشتر، برای فرش تعریف کرد، چرا که فقط از تکنیک تولید آن برای خلق اثری به نام تابلو استفاده شده است اما این محصول فرش نیست.
معاون سابق صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان جدا شدن فرش از بدنه صنایع دستی کشور و پیوستن آن به پیکر اقتصادی را جفا در حق این هنر صنعت ایرانی خواند و یکی از آرزوهای خود را بازگشت دوباره فرش به بدنه صنایع دستی برشمرد.
وی تاکید کرد: فرش به خودی خود شکل نگرفته بلکه ثمره بهره گیری از انواع هنرهای ایرانی است.
رحمتی تصریح کرد: نمی توان فرش را دید و اقلیم جغرافیایی، هنرهای منطقه ای، طبیعت، رنگرزی، هنر اسلیمی، مشخصات عشایری، هویت بومی و فرهنگ منطقه ای را نادیده گرفت، صنایع دستی در کنار هم شکل گرفته اند و فرش حلقه گمشده آن است.
3001/6085
کپی شد
