همچنین طبق تفاهمنامه منعقد شده بین دو شهر تبادل اطلاعات و تجربیات و توسعه مناسبات فرهنگی و اجتماعی میان دو شهر شکل می‌گیرد.
سابقه پیمان خواهر خواندگی به جنگ جهانی دوم باز می‌گردد که برای نخستین بار در سال 1945 بین کشورهایی اروپایی اتفاق افتاد و در ادامه به امری مرسوم در بین شهرهای جهان تبدیل شد و امروزه امضای این پیمان نامه به امری مرسوم بین شهرها تبدیل شده است و استان‌های کشور ما نیز بی بهره از خواهر نیستند و هر یک برای خود خواهر و یا خواهرانی دارند.
هدف از گسترش طرح پیمان خواهرخواندگی شهرها، به تلاش واداشتن افراد و سازماندهی گروه‌های مختلف جامعه برای کاهش درگیری ها در جهان بود چرا که در تصورات جهانی ارتباط عاطفی دو خواهر حتی در شرایط اختلافات و درگیری‌های خانوادگی نیز همچنان تداوم یافته و موجبات آشتی طرفین را فراهم می‌آورد.
در ایران، نیز سابقه خواهر خواندگی به سال‌های قبل از انقلاب بر می‌گردد و در ادامه برای نخستین بار بعد از انقلاب نیز در سال 73 بین تهران با بیشکک پایتخت قرقیزستان پیمان خواهرخواندگی بسته شد و بعد از گذشت چند سال در اردیبهشت ماه سال 94 تفاهمنامه خواهرخواندگی تهران و بوداپست به جهت توسعه اقتصادی توسط شهردار تهران امضا شد.
در این رابطه شهر زنجان نیز در سابقه خود پیوند خواهر خواندگی با شهر ترابوزان ترکیه را دارد که این پیمان به سال‌های دور بر می‌گردد که پیرو اعزام یک تیم تجاری از اتاق بازرگانی و استانداری به خواهر خواندگی ترابوزان ترکیه درآمده بود اما رصد فعالیتهای انجام شده نشان می‌دهد که این خواهر خوانده ما به مثال خواهرهای ناتنی بوده است که حتی سالی یکبار نیز سراغی از ما نگرفته و صرفا امضای یک سند در بین این دو شهر اتفاق افتاده است.
بر اساس اظهارات حبیب یگانه شهردار سابق زنجان تنها قرارداد رسمی خواهرخواندگی با شهر ترابوزان ترکیه منعقد شده است و در این تفاهمنامه بیشتر بحث‌های فرهنگی و کمک به بحث های اقتصادی و گردشگری طرفین مطرح است که بتوانند دو شهر در قالب این تفاهمنامه تبادلات در این حوزه‌ها را داشته باشند.
تفاهمنامه خواهرخواندگی با ترابوزان ترکیه به بیش از 15 سال قبل بر می‌گردد
وی ابراز میکند: تفاهمنامه خواهرخواندگی با ترابوزان ترکیه به بیش از 15 سال قبل بر می‌گردد و در دوره شهرداری آقای رضوی امضا شده است.
شهردار سابق زنجان معتقد است: انعقاد تفاهمنامه با چلیابینسک قطعی نشده و قرار بود سفری انجام شود که در دوره تصدی من به عنوان شهردار زنجان انجام نشد و تاکنون نیز سفری در این رابطه صورت نگرفته است و عقد تفاهمنامه با دو شهر دیگر نیز صحبت شده بود که یکی از این شهرها مربوط به کشور مالزی بود.
شهردار سابق زنجان با ابراز اینکه در این موضوع بیشتر موارد فرهنگی و اجتماعی و مشترکات خاص دو شهر مدنظر قرار داده می‌شود، عنوان میکند: به عنوان مثال دو شهر با اشتراکات فرهنگی و یا تاریخی تفاهمنامه خواهرخواندگی امضا می‌کنند که در کنار این تفاهمنامه اسناد دیگری نیز که بیشتر جنبه‌های تجاری و اقتصادی برای طرفین دارد به امضا می‌رسد.
اظهارات این مسئول سابق شهرداری زنجان در حالی است که تنها موردی که از اقدامات انجام شده در خبرها به ثبت رسیده است سفر دو دوچرخه سوار از زنجان به شهر ترابوزان ترکیه بوده که در این سفر هدیه و دعوت‌نامه‌ای از طرف شهرداری زنجان به خواهر خوانده‌ی خود به عنوان هدیه چهارشنبه آخر سال ایرانیان ارائه شده است.
صفوی معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری ایرنا در 5 فروردین ماه سال 95 از دریافت هدیه شهردار ترابوزان برای شهردار زنجان توسط نمایندگان دوچرخه سوار زنجانی خبر داد و تاکید کرده بود: امید می رود بتوان از این ظرفیت برای افزایش تعاملات دو جانبه و معرفی ظرفیت‌ها و جاذبه‌های زیبا و منحصر به فرد زنجان به ترابوزان به منظور دعوت از گردشگران ترکی استفاده کرد.
هر چند این اقدام نیز نتوانست پیوند خواهری دو شهر زنجان و ترابوزان را مستحکم کند و با گذشت نزدیک به یک دهه این خواهر ترکیه‌ای به کنار رفته و جای خود را به خواهر روسی داده است و خبر از امضای تفاهم نامه خواهر خواندگی با شهر چلیابینسک روسیه به گوش می رسد.
در همین رابطه و در روزهای آغازین سال جاری بود که اسدالله درویش امیری استاندار زنجان در 19 فروردین ماه در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی خبر از عقد تفاهمنامه خواهر خواندگی با استان چلیابینسک روسیه داد.
تفاهم‌نامه‌ای که به اذعان نماینده عالی دولت در استان ایجاد یک فرصت کم نظیر برای ارتقای سطح روابط اقتصادی بین 2 استان به ویژه برای ارتقای سطح صادرات زنجان محسوب می‌شود روابطی که قرار بود با سفر اردیبهشت استاندار چلیابینسک روسیه به زنجان و امضای تفاهم نامه همکاری شکل رسمی به خود بگیرد.
درویش امیری انعقاد این تفاهم نامه را در راستای ارتقای تعاملات و مبادلات تجاری با روسیه دانسته و از تمرکز بخش خصوصی و فعالان اقتصادی استان بر مبادلات تجاری خود با روسیه خبر داده بود و خبرگزاری‌ها در انعکاس این خبر از زبان استاندار زنجان آورده بودند که بیش از هفت قلم از کالاهای پرکاربرد و صادراتی به چلیابینسک می‌تواند توسط تولیدکنندگان و صادرکنندگان استان زنجان انجام شود و باید ظرفیت زنجان در صنعت نساجی و کفش را که به عنوان یک قطب در کشور فعالیت دارند، به فعالان اقتصادی و استاندار چلیابینسک به نحو احسن معرفی شود.
درویش امیری در گفتوگو با یکی از رسانه‌های استان از بازار خوب روسیه برای محصولات ایرانی سخن به میان آورده و اظهار کرده بود: بر حسب سیاستگذاری های انجام شده، بنا شد استان های روسیه با استان های ایران هر یک به طور ویژه ارتباطاتی برقرار کنند و در این زمینه روابط میان زنجان و چلیابینسک شکل گرفته است.
هر چند تفاهمنامه خواهرخواندگی با استان چلیابینسک روسیه نزدیک به سه سال است که مطرح است اما گویا از زمان مطرح شدن این موضوع از اسفند سال 94 و اعزام هیئت بلندپایه بیش از 50 نفری از دولتمردان، دانشگاهیان، تجار و فعالان اقتصادی استان چلیابینسک روسیه به زنجان در دوران استانداری جمشید انصاری و پس از آن سفر درویش امیری در سال گذشته به استان چلیابینسک روسیه، هنوزقطعی نشده و به امضا نرسیده است.
در این رابطه مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان در گفتوگو با صدای زنجان پیشنهاد انعقادتفاهم‌نامه خواهرخواندگی را از طرف زنجان دانسته و اظهار میکند: طی مباحث مطرح شده در سفر مقامات استانی دو طرف و انجام همکاریهای مشترک این پیشنهاد در سفر کاری استاندار به استان چلیابینسک روسیه مطرح شده و از طریق شهرداری زنجان به طرف روسی ارائه و پیش‌نویس تفاهمنامه نیز تنظیم شده است.
اطاعتی با اذعان به اینکه در سفر استاندار زنجان به روسیه که در طی سال گذشته انجام شد موضوعات مختلفی برای همکاری مطرح شده است، عنوان کرد: پس از انجام سفر و بر مبنای مذاکرات انجام شده با مقامات استان چلیابینسک روسیه کارگروهی ویژه تشکیل شد و بندهای همکاری مشخص شد که یکی از این موارد امضای تفاهم نامه خواهرخواندگی بین این دو استان بوده است که آنها نیز ابراز علاقه کرده‌اند.
خواهر خواندگی با چلیابینسک روسیه اواخر مرداد ماه رسمی می‌شود
وی یادآور شد در نهایت قرار بر این شده است که این موضوع بررسی شده و در اواخر مردادماه با سفر مسئولان استانی چلیابینسک روسیه به زنجان رسمی شود و امضای تفاهمنامه توسط شهرداران صورت خواهد گرفت که در این راستا دعوت نامه سفر مسئولان روسی توسط شهرداری زنجان ارسال شده است.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان در توضیح این موضوع و با ابراز اینکه انعقاد تفاهم‌خواهر خواندگی تنها بخشی از تعاملات شکل گرفته با استان چلیابینسک روسیه بوده است، عنوان میکند: انجام مذاکرات با طرف روسی در زمینه امکان سنجی برای برگزاری نمایشگاه توانمندی های اقتصادی دو استان از دیگر محورهای مذاکره با مسئولان استان چلیابینسک روسیه بوده است که در کنار این موضوع پیشنهاد انعقاد تفاهمنامه علمی و پژوهشی بین پارک‌های علم و فناوری دو استان مطرح شده است که زمینه های پیشنهادی این تفاهم نامه انجام طرح‌های تحقیقاتی، مطالعاتی و توسعه فناوری دو طرف و نیز ایجاد زمینه‌های مناسب برای بهره‌گیری از توانمندی ها، خدمات و طرح‌های پژوهشی بوده است.
اطاعتی انتقال تجربیات بین دو پارک علم و فناوری و نیز انجام تبادلات علمی را از دیگر موضوعات پیشنهادی درتفاهم نامه علمی و پژوهشی بیان کرده و اضافه میکند: ارائه برنامه در زمینه توسعه فناوری و علمی مشترک بین دو استان ازجمله برنامه‌های پیشنهادی ارائه شده در سفر استاندار زنجان به استان چلیابینسک روسیه بوده است.
این مقام مسئول از دیگر موضوعات مطرح شده در زمینه همکاری بین دو استان چلیابینسک روسیه و زنجان را در زمینه شیلات و صادرات ماهی قزل آلا از زنجان عنوان کرده و اظهار میکند: تلاش شده است تا در سفر اواخر مرداد ماه مذاکره برای همکاری بخش خصوصی دو طرف در زمینه صادرات ماهی قزل‌آلا شکل گرفته شود که در این راستا ما در زمینه بسته بندی با محدودیتهایی مواجه هستیم که تلاش شده است در این زمینه نیز امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های بسته بندی روسی در زنجان فراهم شود.
اطاعتی تاکید میکند: ما در محصولات آبزی بویژه ماهی قزل آلا با مازاد تولید مواجه هستیم که باتوجه به قیمت بالای ماهی در کشور روسیه این مهم می‌تواند به عنوان یک فرصت برای بخش خصوصی دو طرف مطرح شود که خوشبختانه طرف روسی نیز اعلام آمادگی کرده است.
اما سوالی که مطرح است این است که عایدی ما از انعقاد این تفاهم نامه‌های خواهر خواندگی چیست و چرا در عمل تنها بروی کاغذ ثبت می‌شوند و گره‌ای از زلف این خواهران باز نمی‌شود که در این رابطه شهردار سابق زنجان، معاون فرهنگی و مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان هر کدام دلایلی را ذکر کرده‌اند که در ادامه آورده می‌شود.
قدرت اجرایی و حدود اختیارات شهرداری‌ها در ایران محدود است
یگانه شهردار سابق زنجان در توضیح اینکه چرا عملکرد ما در این حوزه موفق نبوده است می‌گوید: اگر بخواهیم به صورت ریشه‌ای آنرا بررسی کنیم، باید بگوییم قدرت اجرایی و حدود اختیارات شهرداری‌ها در کشورها متفاوت است و علت به بحث های ساختاری برمی گردد چرا که در برخی از کشورها شهرداری‌ها وارد بحث های اقتصادی، کشاورزی و گردشگری می‌شوند و در این حوزه وظایفی نیز برای آنها تعریف شده است اما در کشور ما اینگونه نیست.
وی اضافه میکند: این انتقاد را می توان به عنوان یک آسیب پیمان نامه‌های خواهر خواندگی پذیرفت و لازم است با آماده سازی زیرساخت ها دست به کارهای اجرایی زد تا شهروندان نیز شاهد خروجی آن شوند.
شهردار سابق زنجان با اذعان بر اینکه در برخی از کشورها شهرداری‌ها حتی نقش پررنگی در بحث‌های اقتصادی، کشاورزی و گردشگری دارند، ابراز میکند: شهرداری‌ها در کشور ما وظیفه مستقیم در این حوزه‌ها ندارند و صرفا تبادل این موافتنامه‌ها را داریم اما اینکه چقدر توانسته‌ایم از این تفاهمنامهها در شهرداری استفاده کنیم خود جای سوال دارد؟ و در بحث ترابوزان تنها انعقاد موافقتنامه با شهرداری مطرح نبوده و حدود 3 سال پیش با سفر مسئولان ترابوزان به زنجان راه‌اندازی دفتر تجاری دو کشور در شهرهای ترابوزان و زنجان مطرح شد که باید در این زمینه نیز با مسئولان اتاق بازرگانی نیز گفتوگو کرد.
یگانه با بیان اینکه برای رسیدن به مقاصد تعیین شده در تفاهمنامهها نیازمند همکاری دستگاه های مختلف همچون اتاق بازرگانی، میراث فرهنگی ، و سایر نهادها هستیم، تصریح میکند: در تفاهمنامه خواهر خواندگی قابلیت هایی شهر مبدا داشته و قابلیت‌هایی نیز شهر مقصد دارد که شما بدنبال استفاده از این قابلیت ها هستید، اما متاسفانه در ساختار فعلی شهرداری ما این تفاهمنامهها کارایی ندارد و صرف اینکه شهرداری یک تفاهنامه منعقد کند کمکی به تعاملات فرهنگی و اقتصادی نخواهد کرد.
تعاملات در استان ضعیفتر از سایر استان‌ها بوده است
اینکه دست شهرداران کوتاه است موضوعی است که شهردار سابق زنجان به آن اشاره میکند اما جمیلی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان معتقد است انجام تعاملات در استان ضعیفتر از سایر استان ها بوده و در اظهارات خود در یکی از رسانه‌های استانی ابراز کرده است: بررسی‌ها حاکی از آن است که استان زنجان هنوز نتوانسته است بهره کافی را از این تعاملات، همانند آنچه که در سطح کشور رخ می‌دهد، ببرد.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان در رابطه با سفر هیئت تجاری از چلیابینسک روسیه به زنجان در گفتوگو با صدای زنجان می‌گوید: در رابطه با سفر هیئت تجاری از زبان شما و بقیه شنیده‌ایم که این هئیت به استان زنجان سفر خواهد کرد و من هم شنیده ام که اعلام آمادگی کرده‌اند و پیرو هئیتهای مبادله شده اعزام هئیت تجاری به زنجان را خواهیم داشت.
وی در خصوص عقد تفاهمنامه خواهرخواندگی با استان چلیابینسک می‌گوید: اما متولی تفاهمنامه خواهرخواندگی شهرداری‌ها بوده و در حقیقت شهرداری‌ها هستند که این تفاهمنامهها را امضا می‌کنند.
*اراده طرفین مهم است
در این باره مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان عقد تفاهم نامه را موضوعی در راستای تعاملات فرهنگی دانسته و ابراز می کند: اینکه تا چه اندازه‌ای بتوان از این مناسبات و تفاهمنامهها و قراردادهای امضا شده بهره برد به توان، اراده و همت شهرداران دو طرف برمی‌گردد و در پیمان خواهرخواندگی بیشتر مناسبات فرهنگی مطرح است که می‌تواند زمینه ساز تبادلات و انجام قراردادهای تجاری بین دو طرف را فراهم کند و به بیان دیگر در ادامه تبادلات اقتصادی و تجاری را داشته باشد.
وی در پاسخ به سوال صدای زنجان در خصوص زمینه‌های همکاری مدیران شهری دو طرف با ابراز اینکه حدود اختیارات شهرداری‌ها در انجام قراردادها و همکاریهای مشترک تابع وظایف قانونی آنهاست، اظهارمی‌کند: شهرداری‌ها می‌توانند در راستای برنامه‌ریزی و مدیریت شهری و در حوزه هایی همچون حوادث غیر مترقبه، مدیریت شهری، برنامه‌های پیشگیری از حوادث با یکدیگر همکاری کنند.
اطاعتی تصریح میکند: تفاهمنامه زمانی اجرایی می‌شود و می‌توان از مزایای آن بهره برد که تنها روی کاغذ باقی نمانده و منجر به عقد قرارداد بین دو طرف شود که در این راستا بدون انجام اقدام مشترک راه به جایی نمی بریم و لازم است از فرصت‌های در نظر گرفته شده هر دو طرف استفاده و سود ببرند.
* اگر از لحاظ قانونی محدودیتهایی وجود دارد بایستی با قانون‌گذاری و بخش‌نامه‌ای موضوع را مرتفع کرد
این مقام مسئول در توضیح اینکه آیا ما با محدودیتهای قانونی در این زمینه مواجه هستیم یا نه؟ تاکید میکند: هر چند ممکن است ما در تعامل با سایر کشورها با محدودیتهایی مواجه باشیم اما اینکه بگوییم نمی‌توان هیچ‌گونه همکاری و تعاملی داشت، حرف نادرستی است و بایستی با عقد قرارداد وارد این تعاملات شد و در مواجه با محدودیتهایی که وجوددارد اگر از لحاظ قانونی باشد با قانون‌گذاری و بخش‌نامه‌ای موضوع را مرتفع کرد.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان معتقد است باید کار را از جایی شروع کرد و در این زمینه ما ظرفیت‌های بسیاری داریم که بایستی بسترسازی لازم را توسط بخش دولتی فراهم کنیم.
هر چند معاون استاندار از اراده طرفین برای اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های خواهر خواندگی می‌گوید اما صفوی معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان به عنوان یکی از افرادی که در سمت سابق خود درگیر این موضوع بوده است و یکی از علتهای اجرایی نشدن تفاهم‌نامه‌های خواهرخواندگی را نبود قدرت اجرایی در شهرداری دانسته و اظهار میکند: هدف از امضای این سندها انجام همکاری بلند مدت و رسمی دو شهر است که با توجه به اینکه این تفاهمنامهها در چارچوب وظایف شهرداران اتفاق می افتد گاهی ما با محدودیتهایی مواجه می‌شویم که امکان اجرای برنامه‌های کاربردی در این حوزه را با مشکل مواجه میکند.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان با اذعان به اینکه بسیاری از تفاهمنامهها خواهر خواندگی در کشور همین رویه را دارند، عنوان میکند: اگر مسئولان متولی در جهت اجرای این تفاهمنامهها تلاش کنند و فعالیتهای فرهنگی انجام شود، می‌توان نکات مثبت فرهنگی کشور را صادر و از نکات مثبت فرهنگی کشورها الگوبرداری کرد که انجام این اقدام می‌تواند در بهبود روابط دو کشور و جذب گردشگر نیز بسیار موثر واقع شود.
وی اضافه میکند: در بحث ساختارها و وظایف تعیین شده برای شهرداران دو شهر تفاوتهایی وجود دارد که گاها ورود شهرداری به یک موضوع را با کندی مواجه کرده و حتی غیر عملی میکند.
*مدیریت شهری درگیر کارهای اجرایی روزمره است
صفوی از دیگر دلایل اجرایی نشدن تفاهم‌نامه‌های خواهر خواندگی را درگیری و مشغله مدیریت شهری با کارهای اجرایی روزمره عنوان کرده و می‌گوید: گاها مسائل و مشکلات در حوزه مدیریت شهری به قدری وسیع و گسترده است که موضوع تفاهم نامه‌ها که بیشتر رویکرد فرهنگی دارد به فراموشی سپرده می‌شود.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان معتقد است: در موضوع خواهرخواندگی بیشتر جنبه سیاسی موضوع مطرح است تا کارهای عملیاتی و شهرهایی برای خواهرخواندگی انتخاب شوند که از لحاظ تاریخی و فرهنگی سنخیت بیشتری با زنجان داشته باشند و تلاش شود این خواهر خواندگی‌ها از سطح تفاهم فراتر رفته و به سطح فعالیتهای عملیاتی سوق داده شوند.
وی بیان میکند: بایستی برای تسریع در روابط دو شهر و انتقال تجربیات پس از امضای تفاهمنامهها، رفت‌وآمد‌ها؛ جلسات و نشستهایی بین مسئولان انجام شود اما در عمل ما با محدودیتهایی در این زمینه مواجه هستیم.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان ابراز میکند: قبول دارم در تفاهمنامه خواهرخواندگی انجام شده تنها در حد سند باقی مانده و پیگیری‌های بعدی به خوبی انجام نشده است و آن‌طور که باید ارتباطات بین دو شهر ایجاد می‌شده، نشده است اما اساسا باید در ادامه این نواقص را بر طرف کرد و مدیران شهری را تشویق به انجام تبادلات فرهنگی و اقتصادی با سایر شهرها کرد.
هر چند انجام تبادلات با سایر کشورها موضوعی ضروری برای کشور ما به شمار می‌آید اما باید دید انجام این تبادلات به چه نحوی شکل خواهد گرفت و آیا پس از عقد تفاهمنامه رسمی سرنوشت خواهر روسی چگونه خواهد بود؟
روزنامه صدای زنجان- 97،4،21
3216/6085
انتهای پیام سابقه پیمان خواهر خواندگی به جنگ جهانی دوم باز می‌گردد که برای نخستین بار در سال 1945 بین کشورهایی اروپایی اتفاق افتاد و در ادامه به امری مرسوم در بین شهرهای جهان تبدیل شد و امروزه امضای این پیمان نامه به امری مرسوم بین شهرها تبدیل شده است و استان‌های کشور ما نیز بی بهره از خواهر نیستند و هر یک برای خود خواهر و یا خواهرانی دارند.
هدف از گسترش طرح پیمان خواهرخواندگی شهرها، به تلاش واداشتن افراد و سازماندهی گروه‌های مختلف جامعه برای کاهش درگیری ها در جهان بود چرا که در تصورات جهانی ارتباط عاطفی دو خواهر حتی در شرایط اختلافات و درگیری‌های خانوادگی نیز همچنان تداوم یافته و موجبات آشتی طرفین را فراهم می‌آورد.
در ایران، نیز سابقه خواهر خواندگی به سال‌های قبل از انقلاب بر می‌گردد و در ادامه برای نخستین بار بعد از انقلاب نیز در سال 73 بین تهران با بیشکک پایتخت قرقیزستان پیمان خواهرخواندگی بسته شد و بعد از گذشت چند سال در اردیبهشت ماه سال 94 تفاهمنامه خواهرخواندگی تهران و بوداپست به جهت توسعه اقتصادی توسط شهردار تهران امضا شد.
در این رابطه شهر زنجان نیز در سابقه خود پیوند خواهر خواندگی با شهر ترابوزان ترکیه را دارد که این پیمان به سال‌های دور بر می‌گردد که پیرو اعزام یک تیم تجاری از اتاق بازرگانی و استانداری به خواهر خواندگی ترابوزان ترکیه درآمده بود اما رصد فعالیتهای انجام شده نشان می‌دهد که این خواهر خوانده ما به مثال خواهرهای ناتنی بوده است که حتی سالی یکبار نیز سراغی از ما نگرفته و صرفا امضای یک سند در بین این دو شهر اتفاق افتاده است.
بر اساس اظهارات حبیب یگانه شهردار سابق زنجان تنها قرارداد رسمی خواهرخواندگی با شهر ترابوزان ترکیه منعقد شده است و در این تفاهمنامه بیشتر بحث‌های فرهنگی و کمک به بحث های اقتصادی و گردشگری طرفین مطرح است که بتوانند دو شهر در قالب این تفاهمنامه تبادلات در این حوزه‌ها را داشته باشند.
تفاهمنامه خواهرخواندگی با ترابوزان ترکیه به بیش از 15 سال قبل بر می‌گردد
وی ابراز میکند: تفاهمنامه خواهرخواندگی با ترابوزان ترکیه به بیش از 15 سال قبل بر می‌گردد و در دوره شهرداری آقای رضوی امضا شده است.
شهردار سابق زنجان معتقد است: انعقاد تفاهمنامه با چلیابینسک قطعی نشده و قرار بود سفری انجام شود که در دوره تصدی من به عنوان شهردار زنجان انجام نشد و تاکنون نیز سفری در این رابطه صورت نگرفته است و عقد تفاهمنامه با دو شهر دیگر نیز صحبت شده بود که یکی از این شهرها مربوط به کشور مالزی بود.
شهردار سابق زنجان با ابراز اینکه در این موضوع بیشتر موارد فرهنگی و اجتماعی و مشترکات خاص دو شهر مدنظر قرار داده می‌شود، عنوان میکند: به عنوان مثال دو شهر با اشتراکات فرهنگی و یا تاریخی تفاهمنامه خواهرخواندگی امضا می‌کنند که در کنار این تفاهمنامه اسناد دیگری نیز که بیشتر جنبه‌های تجاری و اقتصادی برای طرفین دارد به امضا می‌رسد.
اظهارات این مسئول سابق شهرداری زنجان در حالی است که تنها موردی که از اقدامات انجام شده در خبرها به ثبت رسیده است سفر دو دوچرخه سوار از زنجان به شهر ترابوزان ترکیه بوده که در این سفر هدیه و دعوت‌نامه‌ای از طرف شهرداری زنجان به خواهر خوانده‌ی خود به عنوان هدیه چهارشنبه آخر سال ایرانیان ارائه شده است.
صفوی معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری ایرنا در 5 فروردین ماه سال 95 از دریافت هدیه شهردار ترابوزان برای شهردار زنجان توسط نمایندگان دوچرخه سوار زنجانی خبر داد و تاکید کرده بود: امید می رود بتوان از این ظرفیت برای افزایش تعاملات دو جانبه و معرفی ظرفیت‌ها و جاذبه‌های زیبا و منحصر به فرد زنجان به ترابوزان به منظور دعوت از گردشگران ترکی استفاده کرد.
هر چند این اقدام نیز نتوانست پیوند خواهری دو شهر زنجان و ترابوزان را مستحکم کند و با گذشت نزدیک به یک دهه این خواهر ترکیه‌ای به کنار رفته و جای خود را به خواهر روسی داده است و خبر از امضای تفاهم نامه خواهر خواندگی با شهر چلیابینسک روسیه به گوش می رسد.
در همین رابطه و در روزهای آغازین سال جاری بود که اسدالله درویش امیری استاندار زنجان در 19 فروردین ماه در جلسه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی خبر از عقد تفاهمنامه خواهر خواندگی با استان چلیابینسک روسیه داد.
تفاهم‌نامه‌ای که به اذعان نماینده عالی دولت در استان ایجاد یک فرصت کم نظیر برای ارتقای سطح روابط اقتصادی بین 2 استان به ویژه برای ارتقای سطح صادرات زنجان محسوب می‌شود روابطی که قرار بود با سفر اردیبهشت استاندار چلیابینسک روسیه به زنجان و امضای تفاهم نامه همکاری شکل رسمی به خود بگیرد.
درویش امیری انعقاد این تفاهم نامه را در راستای ارتقای تعاملات و مبادلات تجاری با روسیه دانسته و از تمرکز بخش خصوصی و فعالان اقتصادی استان بر مبادلات تجاری خود با روسیه خبر داده بود و خبرگزاری‌ها در انعکاس این خبر از زبان استاندار زنجان آورده بودند که بیش از هفت قلم از کالاهای پرکاربرد و صادراتی به چلیابینسک می‌تواند توسط تولیدکنندگان و صادرکنندگان استان زنجان انجام شود و باید ظرفیت زنجان در صنعت نساجی و کفش را که به عنوان یک قطب در کشور فعالیت دارند، به فعالان اقتصادی و استاندار چلیابینسک به نحو احسن معرفی شود.
درویش امیری در گفتوگو با یکی از رسانه‌های استان از بازار خوب روسیه برای محصولات ایرانی سخن به میان آورده و اظهار کرده بود: بر حسب سیاستگذاری های انجام شده، بنا شد استان های روسیه با استان های ایران هر یک به طور ویژه ارتباطاتی برقرار کنند و در این زمینه روابط میان زنجان و چلیابینسک شکل گرفته است.
هر چند تفاهمنامه خواهرخواندگی با استان چلیابینسک روسیه نزدیک به سه سال است که مطرح است اما گویا از زمان مطرح شدن این موضوع از اسفند سال 94 و اعزام هیئت بلندپایه بیش از 50 نفری از دولتمردان، دانشگاهیان، تجار و فعالان اقتصادی استان چلیابینسک روسیه به زنجان در دوران استانداری جمشید انصاری و پس از آن سفر درویش امیری در سال گذشته به استان چلیابینسک روسیه، هنوزقطعی نشده و به امضا نرسیده است.
در این رابطه مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان در گفتوگو با صدای زنجان پیشنهاد انعقادتفاهم‌نامه خواهرخواندگی را از طرف زنجان دانسته و اظهار میکند: طی مباحث مطرح شده در سفر مقامات استانی دو طرف و انجام همکاریهای مشترک این پیشنهاد در سفر کاری استاندار به استان چلیابینسک روسیه مطرح شده و از طریق شهرداری زنجان به طرف روسی ارائه و پیش‌نویس تفاهمنامه نیز تنظیم شده است.
اطاعتی با اذعان به اینکه در سفر استاندار زنجان به روسیه که در طی سال گذشته انجام شد موضوعات مختلفی برای همکاری مطرح شده است، عنوان کرد: پس از انجام سفر و بر مبنای مذاکرات انجام شده با مقامات استان چلیابینسک روسیه کارگروهی ویژه تشکیل شد و بندهای همکاری مشخص شد که یکی از این موارد امضای تفاهم نامه خواهرخواندگی بین این دو استان بوده است که آنها نیز ابراز علاقه کرده‌اند.
خواهر خواندگی با چلیابینسک روسیه اواخر مرداد ماه رسمی می‌شود
وی یادآور شد در نهایت قرار بر این شده است که این موضوع بررسی شده و در اواخر مردادماه با سفر مسئولان استانی چلیابینسک روسیه به زنجان رسمی شود و امضای تفاهمنامه توسط شهرداران صورت خواهد گرفت که در این راستا دعوت نامه سفر مسئولان روسی توسط شهرداری زنجان ارسال شده است.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان در توضیح این موضوع و با ابراز اینکه انعقاد تفاهم‌خواهر خواندگی تنها بخشی از تعاملات شکل گرفته با استان چلیابینسک روسیه بوده است، عنوان میکند: انجام مذاکرات با طرف روسی در زمینه امکان سنجی برای برگزاری نمایشگاه توانمندی های اقتصادی دو استان از دیگر محورهای مذاکره با مسئولان استان چلیابینسک روسیه بوده است که در کنار این موضوع پیشنهاد انعقاد تفاهمنامه علمی و پژوهشی بین پارک‌های علم و فناوری دو استان مطرح شده است که زمینه های پیشنهادی این تفاهم نامه انجام طرح‌های تحقیقاتی، مطالعاتی و توسعه فناوری دو طرف و نیز ایجاد زمینه‌های مناسب برای بهره‌گیری از توانمندی ها، خدمات و طرح‌های پژوهشی بوده است.
اطاعتی انتقال تجربیات بین دو پارک علم و فناوری و نیز انجام تبادلات علمی را از دیگر موضوعات پیشنهادی درتفاهم نامه علمی و پژوهشی بیان کرده و اضافه میکند: ارائه برنامه در زمینه توسعه فناوری و علمی مشترک بین دو استان ازجمله برنامه‌های پیشنهادی ارائه شده در سفر استاندار زنجان به استان چلیابینسک روسیه بوده است.
این مقام مسئول از دیگر موضوعات مطرح شده در زمینه همکاری بین دو استان چلیابینسک روسیه و زنجان را در زمینه شیلات و صادرات ماهی قزل آلا از زنجان عنوان کرده و اظهار میکند: تلاش شده است تا در سفر اواخر مرداد ماه مذاکره برای همکاری بخش خصوصی دو طرف در زمینه صادرات ماهی قزل‌آلا شکل گرفته شود که در این راستا ما در زمینه بسته بندی با محدودیتهایی مواجه هستیم که تلاش شده است در این زمینه نیز امکان سرمایه‌گذاری شرکت‌های بسته بندی روسی در زنجان فراهم شود.
اطاعتی تاکید میکند: ما در محصولات آبزی بویژه ماهی قزل آلا با مازاد تولید مواجه هستیم که باتوجه به قیمت بالای ماهی در کشور روسیه این مهم می‌تواند به عنوان یک فرصت برای بخش خصوصی دو طرف مطرح شود که خوشبختانه طرف روسی نیز اعلام آمادگی کرده است.
اما سوالی که مطرح است این است که عایدی ما از انعقاد این تفاهم نامه‌های خواهر خواندگی چیست و چرا در عمل تنها بروی کاغذ ثبت می‌شوند و گره‌ای از زلف این خواهران باز نمی‌شود که در این رابطه شهردار سابق زنجان، معاون فرهنگی و مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان هر کدام دلایلی را ذکر کرده‌اند که در ادامه آورده می‌شود.
قدرت اجرایی و حدود اختیارات شهرداری‌ها در ایران محدود است
یگانه شهردار سابق زنجان در توضیح اینکه چرا عملکرد ما در این حوزه موفق نبوده است می‌گوید: اگر بخواهیم به صورت ریشه‌ای آنرا بررسی کنیم، باید بگوییم قدرت اجرایی و حدود اختیارات شهرداری‌ها در کشورها متفاوت است و علت به بحث های ساختاری برمی گردد چرا که در برخی از کشورها شهرداری‌ها وارد بحث های اقتصادی، کشاورزی و گردشگری می‌شوند و در این حوزه وظایفی نیز برای آنها تعریف شده است اما در کشور ما اینگونه نیست.
وی اضافه میکند: این انتقاد را می توان به عنوان یک آسیب پیمان نامه‌های خواهر خواندگی پذیرفت و لازم است با آماده سازی زیرساخت ها دست به کارهای اجرایی زد تا شهروندان نیز شاهد خروجی آن شوند.
شهردار سابق زنجان با اذعان بر اینکه در برخی از کشورها شهرداری‌ها حتی نقش پررنگی در بحث‌های اقتصادی، کشاورزی و گردشگری دارند، ابراز میکند: شهرداری‌ها در کشور ما وظیفه مستقیم در این حوزه‌ها ندارند و صرفا تبادل این موافتنامه‌ها را داریم اما اینکه چقدر توانسته‌ایم از این تفاهمنامهها در شهرداری استفاده کنیم خود جای سوال دارد؟ و در بحث ترابوزان تنها انعقاد موافقتنامه با شهرداری مطرح نبوده و حدود 3 سال پیش با سفر مسئولان ترابوزان به زنجان راه‌اندازی دفتر تجاری دو کشور در شهرهای ترابوزان و زنجان مطرح شد که باید در این زمینه نیز با مسئولان اتاق بازرگانی نیز گفتوگو کرد.
یگانه با بیان اینکه برای رسیدن به مقاصد تعیین شده در تفاهمنامهها نیازمند همکاری دستگاه های مختلف همچون اتاق بازرگانی، میراث فرهنگی ، و سایر نهادها هستیم، تصریح میکند: در تفاهمنامه خواهر خواندگی قابلیت هایی شهر مبدا داشته و قابلیت‌هایی نیز شهر مقصد دارد که شما بدنبال استفاده از این قابلیت ها هستید، اما متاسفانه در ساختار فعلی شهرداری ما این تفاهمنامهها کارایی ندارد و صرف اینکه شهرداری یک تفاهنامه منعقد کند کمکی به تعاملات فرهنگی و اقتصادی نخواهد کرد.
تعاملات در استان ضعیفتر از سایر استان‌ها بوده است
اینکه دست شهرداران کوتاه است موضوعی است که شهردار سابق زنجان به آن اشاره میکند اما جمیلی رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان معتقد است انجام تعاملات در استان ضعیفتر از سایر استان ها بوده و در اظهارات خود در یکی از رسانه‌های استانی ابراز کرده است: بررسی‌ها حاکی از آن است که استان زنجان هنوز نتوانسته است بهره کافی را از این تعاملات، همانند آنچه که در سطح کشور رخ می‌دهد، ببرد.
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی زنجان در رابطه با سفر هیئت تجاری از چلیابینسک روسیه به زنجان در گفتوگو با صدای زنجان می‌گوید: در رابطه با سفر هیئت تجاری از زبان شما و بقیه شنیده‌ایم که این هئیت به استان زنجان سفر خواهد کرد و من هم شنیده ام که اعلام آمادگی کرده‌اند و پیرو هئیتهای مبادله شده اعزام هئیت تجاری به زنجان را خواهیم داشت.
وی در خصوص عقد تفاهمنامه خواهرخواندگی با استان چلیابینسک می‌گوید: اما متولی تفاهمنامه خواهرخواندگی شهرداری‌ها بوده و در حقیقت شهرداری‌ها هستند که این تفاهمنامهها را امضا می‌کنند.
*اراده طرفین مهم است
در این باره مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان عقد تفاهم نامه را موضوعی در راستای تعاملات فرهنگی دانسته و ابراز می کند: اینکه تا چه اندازه‌ای بتوان از این مناسبات و تفاهمنامهها و قراردادهای امضا شده بهره برد به توان، اراده و همت شهرداران دو طرف برمی‌گردد و در پیمان خواهرخواندگی بیشتر مناسبات فرهنگی مطرح است که می‌تواند زمینه ساز تبادلات و انجام قراردادهای تجاری بین دو طرف را فراهم کند و به بیان دیگر در ادامه تبادلات اقتصادی و تجاری را داشته باشد.
وی در پاسخ به سوال صدای زنجان در خصوص زمینه‌های همکاری مدیران شهری دو طرف با ابراز اینکه حدود اختیارات شهرداری‌ها در انجام قراردادها و همکاریهای مشترک تابع وظایف قانونی آنهاست، اظهارمی‌کند: شهرداری‌ها می‌توانند در راستای برنامه‌ریزی و مدیریت شهری و در حوزه هایی همچون حوادث غیر مترقبه، مدیریت شهری، برنامه‌های پیشگیری از حوادث با یکدیگر همکاری کنند.
اطاعتی تصریح میکند: تفاهمنامه زمانی اجرایی می‌شود و می‌توان از مزایای آن بهره برد که تنها روی کاغذ باقی نمانده و منجر به عقد قرارداد بین دو طرف شود که در این راستا بدون انجام اقدام مشترک راه به جایی نمی بریم و لازم است از فرصت‌های در نظر گرفته شده هر دو طرف استفاده و سود ببرند.
* اگر از لحاظ قانونی محدودیتهایی وجود دارد بایستی با قانون‌گذاری و بخش‌نامه‌ای موضوع را مرتفع کرد
این مقام مسئول در توضیح اینکه آیا ما با محدودیتهای قانونی در این زمینه مواجه هستیم یا نه؟ تاکید میکند: هر چند ممکن است ما در تعامل با سایر کشورها با محدودیتهایی مواجه باشیم اما اینکه بگوییم نمی‌توان هیچ‌گونه همکاری و تعاملی داشت، حرف نادرستی است و بایستی با عقد قرارداد وارد این تعاملات شد و در مواجه با محدودیتهایی که وجوددارد اگر از لحاظ قانونی باشد با قانون‌گذاری و بخش‌نامه‌ای موضوع را مرتفع کرد.
مدیرکل دفتر جذب و حمایت از سرمایه‌گذاری استانداری زنجان معتقد است باید کار را از جایی شروع کرد و در این زمینه ما ظرفیت‌های بسیاری داریم که بایستی بسترسازی لازم را توسط بخش دولتی فراهم کنیم.
هر چند معاون استاندار از اراده طرفین برای اجرایی شدن تفاهم‌نامه‌های خواهر خواندگی می‌گوید اما صفوی معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان به عنوان یکی از افرادی که در سمت سابق خود درگیر این موضوع بوده است و یکی از علتهای اجرایی نشدن تفاهم‌نامه‌های خواهرخواندگی را نبود قدرت اجرایی در شهرداری دانسته و اظهار میکند: هدف از امضای این سندها انجام همکاری بلند مدت و رسمی دو شهر است که با توجه به اینکه این تفاهمنامهها در چارچوب وظایف شهرداران اتفاق می افتد گاهی ما با محدودیتهایی مواجه می‌شویم که امکان اجرای برنامه‌های کاربردی در این حوزه را با مشکل مواجه میکند.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان با اذعان به اینکه بسیاری از تفاهمنامهها خواهر خواندگی در کشور همین رویه را دارند، عنوان میکند: اگر مسئولان متولی در جهت اجرای این تفاهمنامهها تلاش کنند و فعالیتهای فرهنگی انجام شود، می‌توان نکات مثبت فرهنگی کشور را صادر و از نکات مثبت فرهنگی کشورها الگوبرداری کرد که انجام این اقدام می‌تواند در بهبود روابط دو کشور و جذب گردشگر نیز بسیار موثر واقع شود.
وی اضافه میکند: در بحث ساختارها و وظایف تعیین شده برای شهرداران دو شهر تفاوتهایی وجود دارد که گاها ورود شهرداری به یک موضوع را با کندی مواجه کرده و حتی غیر عملی میکند.
*مدیریت شهری درگیر کارهای اجرایی روزمره است
صفوی از دیگر دلایل اجرایی نشدن تفاهم‌نامه‌های خواهر خواندگی را درگیری و مشغله مدیریت شهری با کارهای اجرایی روزمره عنوان کرده و می‌گوید: گاها مسائل و مشکلات در حوزه مدیریت شهری به قدری وسیع و گسترده است که موضوع تفاهم نامه‌ها که بیشتر رویکرد فرهنگی دارد به فراموشی سپرده می‌شود.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان معتقد است: در موضوع خواهرخواندگی بیشتر جنبه سیاسی موضوع مطرح است تا کارهای عملیاتی و شهرهایی برای خواهرخواندگی انتخاب شوند که از لحاظ تاریخی و فرهنگی سنخیت بیشتری با زنجان داشته باشند و تلاش شود این خواهر خواندگی‌ها از سطح تفاهم فراتر رفته و به سطح فعالیتهای عملیاتی سوق داده شوند.
وی بیان میکند: بایستی برای تسریع در روابط دو شهر و انتقال تجربیات پس از امضای تفاهمنامهها، رفت‌وآمد‌ها؛ جلسات و نشستهایی بین مسئولان انجام شود اما در عمل ما با محدودیتهایی در این زمینه مواجه هستیم.
معاون سابق فرهنگی شهرداری زنجان ابراز میکند: قبول دارم در تفاهمنامه خواهرخواندگی انجام شده تنها در حد سند باقی مانده و پیگیری‌های بعدی به خوبی انجام نشده است و آن‌طور که باید ارتباطات بین دو شهر ایجاد می‌شده، نشده است اما اساسا باید در ادامه این نواقص را بر طرف کرد و مدیران شهری را تشویق به انجام تبادلات فرهنگی و اقتصادی با سایر شهرها کرد.
هر چند انجام تبادلات با سایر کشورها موضوعی ضروری برای کشور ما به شمار می‌آید اما باید دید انجام این تبادلات به چه نحوی شکل خواهد گرفت و آیا پس از عقد تفاهمنامه رسمی سرنوشت خواهر روسی چگونه خواهد بود؟
روزنامه صدای زنجان- 97،4،21
3216/6085
کپی شد
