رودخانه ها بخشی از هویت تاریخی شهرها هستند و بیشتر شهرها و روستاها کنار رودخانه ها شکل می گیرند. این مسئله باعث توجه جدی ما به این موضوع می شود که زنجانرود تنها کانال انتقال آب نیست، بخشی از هویت، فرهنگ و تاریخ این شهر است که توجه بیش از پیش را می طلبد، در حالی که ناهماهنگی های بین دستگاهی و قوانین دست و پاگیر روند آلودگی ها را سرعت بخشیده است.
مدیرکل حفاظت از محیط زیست دراین باره می گوید: موقعیت جغرافیایی زنجان به گونه ای است که فاضلاب شهر زنجان داخل این رود سرازیر می شود و در خارج از شهر زنجان خروجی هایی وجود دارد که می تواند منشا آلودگی و کانون بالقوه و تهدیدی برای زنجانرود باشد از جمله تصفیه خانه فاضلاب شهر زنجان، تصفیه خانه شهرک صنعتی شماره 1 و دیگری تصفیه خانه یکی از کارخانه صنعتی است، مهمترین منابع آلوده کننده در حال حاضر پسآب و پسماندها هستند.
سید رضا موسوی می افزاید: درپی آن هستیم تصفیه خانه ها مجهز به سیستم پایش آنلاین باشند تا با فواصل مستمر کنترل شوند و نباید اجازه دهیم فاضلاب های سطحی شهر وارد این رودخانه شود و در جهت این امرتکالیفی را برای دستگاههای مختلف احصاء کرده ایم و شاهد هستیم که به وظیفه خود به درستی عمل نمی کنند و عملا هیچ گونه یاری گری را شاهد نیستیم، تا یک همت جمعی و اقدام عملی صورت نگیرد این آلودگی همچنان ادامه خواهد داشت.
موسوی گفت: متاسفانه علی رغم وجود ظرفیت های مطلوب جهت بهره برداری از فاضلاب ها این کار صورت نمی گیرد و یکی از دلایل این امر فروش ارزان آب نسبت به فاضلاب است که صنایع باید ملزم به تخصیص منابع آب از فاضلاب داشته باشند و آب سالم را بهرهبرداری کرده و در صنعت بکار می گیرند و چند کیلومتر پایین تر تصفیه خانه ها پسآب را به رود خانه منتقل می کنند و باعث آلودگی می شوند و گاها شاهد استفاده از آن در کشاورزی هستیم در صورتی که با مدیریت، هماهنگی و جابجایی این دو مورد از ظرفیتها میتوان استفاده مطلوب را داشت.
وی با بیان این مطلب که استفاده مطلوبی از زنجانرود نمی شود در صورتی که این نقطه می تواند یک ظرفیت خوب برای گردشگری و تولید باشد افزود: جهت نجات زنجانرود دادستان در روزهای اخیر وارد عمل شده است و ضرب العجلی تعیین کرده، از آنجایی که چندین دستگاه از لحاظ اجرایی دخیل هستند مانند شهرداری، آب و فاضلاب، شرکت شهرک های صنعتی و شرکت آب منطقه ای نیاز است هماهنگی ویژه ای انجام گیرد و معاون امور استانداری نیز می تواند مرجع خوبی در این زمینه باشد تا همگرایی لازم را ایجاد کند.
موسوی به ظرفیت های قانونی سمن ها اشاره می کند و می گوید: سمن ها می توانند به عنوان مدعیان محیط زیست و بازوی اجرایی دولت باعث سرعت بخشی وحصول نتیجه زودتر ازموعد برای احیای این رود وارد عمل شوند و به طور دقیق مشکل را از زوایای مختلف شناسایی کنند ومطالبه عمومی داشته باشند.
وی ادامه می دهد: ما در مناطق تحت مدیریت اجازه برخی فعالیت ها را نمی دهیم بنابراین مشکل خاصی از منظر کارخانه ها نداریم ولی به دلیل تخریب زیستگاه و پایین رفتن سفره های آب زیر زمینی خشک شدن رودخانه های دائمی از بین رفتن پوشش گیاهی ما شاهد مستعد شدن این مناطق برای ریزگردها هستیم.
وی بیان می کند: قزل اوزن که یک رودخانه دائمی پر آب بوده در سالهای اخیر بعضی از ایام سال خشک شده و این زمینه فرسایش بستر را ایجاد می کند و اکوسیستم و زیست بوم این رودخانه را تحت الشعاع قرار می دهد.
موسوی در پاسخ به ان سوال که در موضوع محیط زیست چقدر با خط قرمزها فاصله داریم ادامه می دهد: در مورد آب به خط قرمزها رسیده ایم و در برخی دشت ها شاهد آن هستیم که سالانه 1یک متر و 20سانتیمتر افت سفره های آب زیرزمینی را داریم در برخی از این دشت ها توسعه صنایع آببر روی می دهد که در این اتفاقات کم آبی، اولین قربانی محیط زیست است چون هنگامی که صحبت از حق آبه و اکوسیستم می شود باید حق و حقوق اکوسیستم هم در نظر گرفته شود، ما حق نداریم تمام آب را در کشاورزی و صنعت استفاده کنیم، حیات وحش، رودخانه، پوشش گیاهی و تالاب ها هم حق زیست دارند. اگر خواهان توسعه هستیم توسعه با تخریب محیط زیست هرگز رخ نمی دهد باید زیست بوم و تنوع زیستی را حفظ کنیم ما سال هاست در مدیریت منابع زنگ خطر را حس می کنیم هنگامی که نگاه ها متفاوت باشد محیط زیست مغفول می ماند و هنگامی که محاسبات محیط زیستی بهم بخورد مشکلات رخ می دهد.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست ادامه می دهد: در مدیریت پسماند ضعف هایی وجود دارد، مدیریت ها اصولی نیست و برای حل مشکلات زیست محیطی باید از دانشگاهها شروع شود و این کار سیاستمداران نیست، ما باید ظرفیت ها را شناسایی کنیم و طبق آن پیش رویم با جانمایی غلط و الگوی توسعه تعریف نشده شاهد بروز اشتباهات عظیمی خواهیم بود.
نقش سمن ها
فرشته وطن دوست فعال محیط زیست در این باره می گوید: سرسبزی و زیبایی اطراف زنجانرود در قسمت جنوبی شهر زنجان با 3 پل تاریخی ادغام شده و این زیبایی و سر سبزی با بحث تاریخی گره میخورد و یک ترکیب فضای گردشگری مناسب را در آنجا به وجود می آورد در گذشته این منطقه محل تفرج و تفریح مردم بوده و سابقه گردشگری در آن منطقه به اندازه قدمت همان پل هاست، زنجانرود در جایی واقع شده که یکی از مبادی ورودی شهر ما از سمت جنوبی و حلقه اتصال ما به استان های غربی کشور است. هر مسافری که وارد شهر می شود از کنار آن فضای متعفن عبور می کند و این برای شهر زنجان به هیج عنوان جلوه خوشی از دید عموم نخواهد داشت، باغات جنوبی شهر زنجان در آن منطقه تحت تاثیر این رودخانه هستند با احساس خطر در این منطقه از سال 93 سمن ها اولین فعالیت خود را به جهت ایجاد حساسیت وجلب توجه مسوولان با حرکت هایی مانند پاکسازی و نهال کاری در مناسبت های مختلف اجرا کرده اند و تا به امروزسعی کرده ایم به عنوان بازوی اجرایی دستگاه های دولتی کمک کننده باشیم.
وطن دوست اظهار می کند: این یک کار فرابخشی است و تبعات و پیامدهای آن برای شهر زنجان بسیار خطرناک است. همه به این نتیجه رسیده اند که بحث های محیط زیستی با زندگی انسانها ارتباط مستقیمی دارد، ما انتظار داریم دستگاههای دولتی، سازمانهای مردم نهاد را به عنوان یک عامل اجرایی بدانند چون از بطن مردم بوده و به موضوعات محیط زیستی حساس هستند. با وجودی که فرصت های طلایی را از دست داده ایم و اگر زودتر شروع می شد بهتر جواب می گرفتیم ولی اگر همت تمام مسوولان باشد و اجازه دهند سمن ها نیز در کنارشان باشند، با وجود اطلاعات و تحقیقاتی که در این زمینه سمن ها انجام داده اند در یک بازه زمانی کم می توانیم کمک کننده باشیم وخیلی زود به نتیجه مطلوب برسیم.
**منبع: دو هفته نامه ندای شهروند، شماره 39.
7312/8068
مدیرکل حفاظت از محیط زیست دراین باره می گوید: موقعیت جغرافیایی زنجان به گونه ای است که فاضلاب شهر زنجان داخل این رود سرازیر می شود و در خارج از شهر زنجان خروجی هایی وجود دارد که می تواند منشا آلودگی و کانون بالقوه و تهدیدی برای زنجانرود باشد از جمله تصفیه خانه فاضلاب شهر زنجان، تصفیه خانه شهرک صنعتی شماره 1 و دیگری تصفیه خانه یکی از کارخانه صنعتی است، مهمترین منابع آلوده کننده در حال حاضر پسآب و پسماندها هستند.
سید رضا موسوی می افزاید: درپی آن هستیم تصفیه خانه ها مجهز به سیستم پایش آنلاین باشند تا با فواصل مستمر کنترل شوند و نباید اجازه دهیم فاضلاب های سطحی شهر وارد این رودخانه شود و در جهت این امرتکالیفی را برای دستگاههای مختلف احصاء کرده ایم و شاهد هستیم که به وظیفه خود به درستی عمل نمی کنند و عملا هیچ گونه یاری گری را شاهد نیستیم، تا یک همت جمعی و اقدام عملی صورت نگیرد این آلودگی همچنان ادامه خواهد داشت.
موسوی گفت: متاسفانه علی رغم وجود ظرفیت های مطلوب جهت بهره برداری از فاضلاب ها این کار صورت نمی گیرد و یکی از دلایل این امر فروش ارزان آب نسبت به فاضلاب است که صنایع باید ملزم به تخصیص منابع آب از فاضلاب داشته باشند و آب سالم را بهرهبرداری کرده و در صنعت بکار می گیرند و چند کیلومتر پایین تر تصفیه خانه ها پسآب را به رود خانه منتقل می کنند و باعث آلودگی می شوند و گاها شاهد استفاده از آن در کشاورزی هستیم در صورتی که با مدیریت، هماهنگی و جابجایی این دو مورد از ظرفیتها میتوان استفاده مطلوب را داشت.
وی با بیان این مطلب که استفاده مطلوبی از زنجانرود نمی شود در صورتی که این نقطه می تواند یک ظرفیت خوب برای گردشگری و تولید باشد افزود: جهت نجات زنجانرود دادستان در روزهای اخیر وارد عمل شده است و ضرب العجلی تعیین کرده، از آنجایی که چندین دستگاه از لحاظ اجرایی دخیل هستند مانند شهرداری، آب و فاضلاب، شرکت شهرک های صنعتی و شرکت آب منطقه ای نیاز است هماهنگی ویژه ای انجام گیرد و معاون امور استانداری نیز می تواند مرجع خوبی در این زمینه باشد تا همگرایی لازم را ایجاد کند.
موسوی به ظرفیت های قانونی سمن ها اشاره می کند و می گوید: سمن ها می توانند به عنوان مدعیان محیط زیست و بازوی اجرایی دولت باعث سرعت بخشی وحصول نتیجه زودتر ازموعد برای احیای این رود وارد عمل شوند و به طور دقیق مشکل را از زوایای مختلف شناسایی کنند ومطالبه عمومی داشته باشند.
وی ادامه می دهد: ما در مناطق تحت مدیریت اجازه برخی فعالیت ها را نمی دهیم بنابراین مشکل خاصی از منظر کارخانه ها نداریم ولی به دلیل تخریب زیستگاه و پایین رفتن سفره های آب زیر زمینی خشک شدن رودخانه های دائمی از بین رفتن پوشش گیاهی ما شاهد مستعد شدن این مناطق برای ریزگردها هستیم.
وی بیان می کند: قزل اوزن که یک رودخانه دائمی پر آب بوده در سالهای اخیر بعضی از ایام سال خشک شده و این زمینه فرسایش بستر را ایجاد می کند و اکوسیستم و زیست بوم این رودخانه را تحت الشعاع قرار می دهد.
موسوی در پاسخ به ان سوال که در موضوع محیط زیست چقدر با خط قرمزها فاصله داریم ادامه می دهد: در مورد آب به خط قرمزها رسیده ایم و در برخی دشت ها شاهد آن هستیم که سالانه 1یک متر و 20سانتیمتر افت سفره های آب زیرزمینی را داریم در برخی از این دشت ها توسعه صنایع آببر روی می دهد که در این اتفاقات کم آبی، اولین قربانی محیط زیست است چون هنگامی که صحبت از حق آبه و اکوسیستم می شود باید حق و حقوق اکوسیستم هم در نظر گرفته شود، ما حق نداریم تمام آب را در کشاورزی و صنعت استفاده کنیم، حیات وحش، رودخانه، پوشش گیاهی و تالاب ها هم حق زیست دارند. اگر خواهان توسعه هستیم توسعه با تخریب محیط زیست هرگز رخ نمی دهد باید زیست بوم و تنوع زیستی را حفظ کنیم ما سال هاست در مدیریت منابع زنگ خطر را حس می کنیم هنگامی که نگاه ها متفاوت باشد محیط زیست مغفول می ماند و هنگامی که محاسبات محیط زیستی بهم بخورد مشکلات رخ می دهد.
مدیر کل حفاظت از محیط زیست ادامه می دهد: در مدیریت پسماند ضعف هایی وجود دارد، مدیریت ها اصولی نیست و برای حل مشکلات زیست محیطی باید از دانشگاهها شروع شود و این کار سیاستمداران نیست، ما باید ظرفیت ها را شناسایی کنیم و طبق آن پیش رویم با جانمایی غلط و الگوی توسعه تعریف نشده شاهد بروز اشتباهات عظیمی خواهیم بود.
نقش سمن ها
فرشته وطن دوست فعال محیط زیست در این باره می گوید: سرسبزی و زیبایی اطراف زنجانرود در قسمت جنوبی شهر زنجان با 3 پل تاریخی ادغام شده و این زیبایی و سر سبزی با بحث تاریخی گره میخورد و یک ترکیب فضای گردشگری مناسب را در آنجا به وجود می آورد در گذشته این منطقه محل تفرج و تفریح مردم بوده و سابقه گردشگری در آن منطقه به اندازه قدمت همان پل هاست، زنجانرود در جایی واقع شده که یکی از مبادی ورودی شهر ما از سمت جنوبی و حلقه اتصال ما به استان های غربی کشور است. هر مسافری که وارد شهر می شود از کنار آن فضای متعفن عبور می کند و این برای شهر زنجان به هیج عنوان جلوه خوشی از دید عموم نخواهد داشت، باغات جنوبی شهر زنجان در آن منطقه تحت تاثیر این رودخانه هستند با احساس خطر در این منطقه از سال 93 سمن ها اولین فعالیت خود را به جهت ایجاد حساسیت وجلب توجه مسوولان با حرکت هایی مانند پاکسازی و نهال کاری در مناسبت های مختلف اجرا کرده اند و تا به امروزسعی کرده ایم به عنوان بازوی اجرایی دستگاه های دولتی کمک کننده باشیم.
وطن دوست اظهار می کند: این یک کار فرابخشی است و تبعات و پیامدهای آن برای شهر زنجان بسیار خطرناک است. همه به این نتیجه رسیده اند که بحث های محیط زیستی با زندگی انسانها ارتباط مستقیمی دارد، ما انتظار داریم دستگاههای دولتی، سازمانهای مردم نهاد را به عنوان یک عامل اجرایی بدانند چون از بطن مردم بوده و به موضوعات محیط زیستی حساس هستند. با وجودی که فرصت های طلایی را از دست داده ایم و اگر زودتر شروع می شد بهتر جواب می گرفتیم ولی اگر همت تمام مسوولان باشد و اجازه دهند سمن ها نیز در کنارشان باشند، با وجود اطلاعات و تحقیقاتی که در این زمینه سمن ها انجام داده اند در یک بازه زمانی کم می توانیم کمک کننده باشیم وخیلی زود به نتیجه مطلوب برسیم.
**منبع: دو هفته نامه ندای شهروند، شماره 39.
7312/8068
کپی شد