در این یادداشت که در شماره 7327 روزنامه همشهری زنجان به چاپ رسیده، آمده است: اسناد فراوانی در دست است که تاریخ فرهنگ ما را از هزاره پنجم پیش از میلاد نشان می دهند و کشفیات به دست آمده در مدت کوتاهی بعد از انقلاب اسلامی در این سرزمین از تبریز و اهر تا جیرفت و کرمان نشان می دهد که سرزمین ما محل تلافی مدنیت ها و چهار راهی برای گذر اقوام و ملل مختلف بوده است.
سومریان نخستین بنیان گذاران تمدن جهان از سرزمین ما گذشته اند. بسیاری از آنان از کوه های زاگرس به داخل فلات پهناور ایران آمدند و بنای تمدن را نهادند. یافته های باستان شناسی در جیرفت و دیگر مناطق ایران این ادعا را ثابت می کند.
بعد از مغلوب شدن سومریان، بازماندگان آنان در شمال غرب ایران – آذربایجان ، همدان و زنجان مدنیت های دیگری چون هورری و گوتتی را بنا نهادند و قرن ها موجودیت خود را حفظ کردند. پیشرفت های آنان در زمینه ساخت و ابداع ابزار آلات و ادوات زندگی، قابل ملاحظه بوده است. آنچه از آنان به ما رسیده نشان می دهد زبان آنان 'التصاقی' یا ' اگلوتیناتیو' بوده که زبان امروزی ما همان اصول و ساختار را داراست.
سپس قوم کاسپین که نام دریای خزر نیز از آنان گرفته شده و نام قزوین برگرفته از نام آنان است، در این دیار اتراق کردند و آنگاه آراتتی ها، اورارتوها و مانناها چند هزاره ای در ایران زیستند و بنای مستحکم تمدن را قوام بخشیدند.
ساختار زبان همه این مدنیت ها ' التصاقی' یا 'اگلوتیناتیو' بود که از نظر زبانشناسی جزو زبان های پروتوترک شناخته می شوند و زبان زنگان امروز نیز تداوم همان زبان است. مادها به جای مانناها آمدند و سپس هخامنشیان به قدرت رسیدند. هرچند اسکندر به ایران هجوم آورد، حکومت او و جانشینانش بیش از 70 سال دوام طول نکشید. با این حال مادها همچنان در شما غرب ایران ماندند و یوغ یونانیان را نپذیرفتند تا اشکانیان بر سر کار آمدند.
نام قدیم زنگان را 'شهین' آورده اند. همان گونه که ' صائین دژ' را ' شاهین دژ' دانستند. و برخی شهین را شَهِین خواندند و این نام را فارسی- عربی دانسته و علت نام گذاری را به داشتن 2 شاه در 2 منطقه – طارم و زنجان – مرتبط می دانند و کلمه فارسی با قواعد عربی تثنیث بستند!
یقین است که نام آن 'سه یین' یا 'سَئین' بوده است. معنای آن محترم و بزرگوار و از کلمه 'سایماق' به معنی شمردن و به حساب آوردن است. روستای 'سایان' در جوار زنگان و 'صائین قلعه' (سایین قالا) در 60 کیلومتری زنگان نمونه های دیگری از این نام گذاری هستند.
بنابراین با تبدیل 'س' به 'ش' ما را بازی دادند و با گذاشتن نام شهین روی شهر، ما را به سخره گرفتند. زنگان نیز بر گرفته از 'زنگین' به معنای غنی، ثروتمند و بزرگوار را می تواند برساند و همسنگ همان سئین و سایین است. وجود گاوازنگ دلیلی براین ادعاست. و گرنه این سرزمین هرگز در دست 'زندیقان' نبوده و نام آن از 'زند' زرتشتیان گرفته نشده است.
بعد از اسلام هم ترکان مسلمان به عنوان سرداران توانمند لشکر اسلام و با لقب 'سیف الاسلام' این دین مبین را از چین تا آفریقا گسترش دادند. ایلخانان مناطق مختلف ایران از همین زمره هستند. حتی عنوان'ممالک محروسه ایران' در دوره قاجاریان مبین همین شیوه حکومتی است. سلسله منحوس پهلوی اما ایران را فقط فارسستان می دانست و در این راه صدمات بزرگی بر اتحاد و یگانگی ملت بزرگ ایران زد.
به هر حال ایران عزیز ما با اندیشه ها و هنر بزرگان این سرزمین پهناور بالیده و جایگاه ویژه ای در میان ملل جهان برای خود به وجود آورده است که باید قدر دانیم و حفظ کنیم.
7312/8068
انتهای پیام سومریان نخستین بنیان گذاران تمدن جهان از سرزمین ما گذشته اند. بسیاری از آنان از کوه های زاگرس به داخل فلات پهناور ایران آمدند و بنای تمدن را نهادند. یافته های باستان شناسی در جیرفت و دیگر مناطق ایران این ادعا را ثابت می کند.
بعد از مغلوب شدن سومریان، بازماندگان آنان در شمال غرب ایران – آذربایجان ، همدان و زنجان مدنیت های دیگری چون هورری و گوتتی را بنا نهادند و قرن ها موجودیت خود را حفظ کردند. پیشرفت های آنان در زمینه ساخت و ابداع ابزار آلات و ادوات زندگی، قابل ملاحظه بوده است. آنچه از آنان به ما رسیده نشان می دهد زبان آنان 'التصاقی' یا ' اگلوتیناتیو' بوده که زبان امروزی ما همان اصول و ساختار را داراست.
سپس قوم کاسپین که نام دریای خزر نیز از آنان گرفته شده و نام قزوین برگرفته از نام آنان است، در این دیار اتراق کردند و آنگاه آراتتی ها، اورارتوها و مانناها چند هزاره ای در ایران زیستند و بنای مستحکم تمدن را قوام بخشیدند.
ساختار زبان همه این مدنیت ها ' التصاقی' یا 'اگلوتیناتیو' بود که از نظر زبانشناسی جزو زبان های پروتوترک شناخته می شوند و زبان زنگان امروز نیز تداوم همان زبان است. مادها به جای مانناها آمدند و سپس هخامنشیان به قدرت رسیدند. هرچند اسکندر به ایران هجوم آورد، حکومت او و جانشینانش بیش از 70 سال دوام طول نکشید. با این حال مادها همچنان در شما غرب ایران ماندند و یوغ یونانیان را نپذیرفتند تا اشکانیان بر سر کار آمدند.
نام قدیم زنگان را 'شهین' آورده اند. همان گونه که ' صائین دژ' را ' شاهین دژ' دانستند. و برخی شهین را شَهِین خواندند و این نام را فارسی- عربی دانسته و علت نام گذاری را به داشتن 2 شاه در 2 منطقه – طارم و زنجان – مرتبط می دانند و کلمه فارسی با قواعد عربی تثنیث بستند!
یقین است که نام آن 'سه یین' یا 'سَئین' بوده است. معنای آن محترم و بزرگوار و از کلمه 'سایماق' به معنی شمردن و به حساب آوردن است. روستای 'سایان' در جوار زنگان و 'صائین قلعه' (سایین قالا) در 60 کیلومتری زنگان نمونه های دیگری از این نام گذاری هستند.
بنابراین با تبدیل 'س' به 'ش' ما را بازی دادند و با گذاشتن نام شهین روی شهر، ما را به سخره گرفتند. زنگان نیز بر گرفته از 'زنگین' به معنای غنی، ثروتمند و بزرگوار را می تواند برساند و همسنگ همان سئین و سایین است. وجود گاوازنگ دلیلی براین ادعاست. و گرنه این سرزمین هرگز در دست 'زندیقان' نبوده و نام آن از 'زند' زرتشتیان گرفته نشده است.
بعد از اسلام هم ترکان مسلمان به عنوان سرداران توانمند لشکر اسلام و با لقب 'سیف الاسلام' این دین مبین را از چین تا آفریقا گسترش دادند. ایلخانان مناطق مختلف ایران از همین زمره هستند. حتی عنوان'ممالک محروسه ایران' در دوره قاجاریان مبین همین شیوه حکومتی است. سلسله منحوس پهلوی اما ایران را فقط فارسستان می دانست و در این راه صدمات بزرگی بر اتحاد و یگانگی ملت بزرگ ایران زد.
به هر حال ایران عزیز ما با اندیشه ها و هنر بزرگان این سرزمین پهناور بالیده و جایگاه ویژه ای در میان ملل جهان برای خود به وجود آورده است که باید قدر دانیم و حفظ کنیم.
7312/8068
کپی شد
