به گزارش ایرنا، با گسترش رشد شهرنشینی در ایران سیل مهاجرت روستاییان برای زندگی بهتر در شهرها روند شتابان گرفت و در نتیجه بدلیل نداشتن ظرفیت شهرها برای اسکان این جمعیت و علاوه بر آن بروز مشکلات متعدد موجب شد، این افراد به حاشیه نشینی و یا سکونتگاه غیر رسمی گرایش پیدا کنند.
به گفته متولیان امر هفت درصد جمعیت استان زنجان در سکونتگاههای غیر رسمی زندگی می کنند هر چند اقداماتی برای کاهش معضلات این مناطق اندیشده شده، اما مشکلاتی وجود دارد.
براساس آمارهای ارایه شده استان زنجان 511 هکتار بافت تاریخی و فرسوده دارد که 178 هکتار آن در شهر زنجان است.
منطقه گولجیک از جمله سکونتگاه غیر رسمی شهر زنجان است، هر چند کارهایی برای برخورداری ساکنان از خدمات شهری انجام گرفته اما رنگ وبوی محرومیت همچنان به چشم می خورد.
ساختمانهایی با اصول مهندسی نامناسب این منطقه بیش از همه خودنمایی می کند که هر لحظه باوقوع هر حادثه ای امکان ریزش آن وجود دارد و می توان گفت، با اصول شهر سازی چندان مطابقت ندارد.
با نگاهی گذرا به سکونتگاههای غیر رسمی شهر زنجان می توان کمبودها و مشکلات گوناگون را مشاهده کرد و این مهم به علت های متعددی باز می گردد.
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: حاشیه نشینی به معنای حلبی آباد در استان زنجان وجود ندارد و طبق آمار ارائه شده در سطح کشور جمعیتی معادل 10 تا 15 میلیون نفر در سکونتگاههای غیر رسمی زندگی می کنند.
مسیح الله سلطانی افزود: با توجه به اعلام دستگاههای مربوطه و برآوردهای انجام شده هم اکنون در هفت منطقه شهر زنجان و برخی مناطق شهرهای ابهر و خدابنده 70 هزار نفر در سکونتگاههای غیر رسمی ساکن هستند.
به گفته این مسئول اقداماتی در این مناطق مانند اسلام آباد شهر زنجان از قبیل نوسازی شدن واحدها و دریافت سند برای واحد مسکونی انجام گرفته، اما ناکافی است.
وی بیان کرد: علت اصلی به وجود آمدن سکونتگاههای غیر رسمی در این استان مهاجرت بی رویه بی روستاییان به شهرها بوده به طوری که اوایل انقلاب میزان شهر نشینی و روستایی در سال 65 این استان 45 به 55 درصد بود و عمده مهاجرت ها نیز در دهه 60 و 70 از روستاها به شهرها به وقوع پیوست.
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری زنجان ادامه داد: بر اساس بر سرشماری سال گذشته نیز جمعیت شهری 67 و روستایی 33 درصد اعلام شده که این موضوع نشان می دهد، میزان مهاجرت طی سالهای 90 تا 95 ، پنج درصد افزایش داشته و در واقع به جمعیت شهر نشینی اضافه شده است.
وی تاکید کرد: با این تحلیل می توان گفت، روند مهاجرت روستاییان به شهرهای این استان ادامه دارد و تداوم آن معضلاتی را موجب خواهد شد.
این مسئول ادامه داد: با همکاری دانشگاه علوم پزشکی استان با هدف دسترسب بهتر برای گروههای هدف 19 پایگاه سلامت در سکونتگاههای غیر رسمی استان ایجاد شده و علاوه بر آن از سوی دستگاههایی مانند شهرداری و بهزیستی نیز خدمات لازم نیز ارائه شده است.
سلطانی افزود: وقوع آسیبهای اجتماعی در سکونتگاههای غیر رسمی بسیار بالاست و این مهم به دلیل تلاقی فرهنگها و مهاجرت ها رخ می دهد که با اقدامات پیشگیرانه کنترل می شود.
وی خاطر نشان کرد: طبق بررسی انجام گرفته عمده آسیبهای اجتماعی این استان اعتیاد، طلاق، حاشیه نشینی و خشونت طبقه بندی شده که این وقایع نیز در سکونتگاههای غیر رسمی نیز مشاهده می شود.

**** وقوع حوادث غیر مترقبه سکونتگاههای غیر رسمی را تهدید می کند
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان زنجان ادامه داد: اغلب واحدهای مسکونی درسکونتگاهها و بافت ناکارآمد شهری بدون توجه به اصول مهندسی احداث شده اند و این موضوع به نوبه مشکلات و معضلاتی را ایجاد کرده است.
وی، اسلام آباد، نجف آباد، خان دره (کوی وحدت)، سایان، شهدا، گولجیک آباد و فاطمیه را هفت منطقه دارای سکونتگاه و بافت ناکارآمد شهری زنجان ذکر کرد که ساکنان آنها با مشکلات متعددی روبرو هستند.
هاشملو خاطرنشان کرد: بسیاری از واحدهای سکونتگاه های غیر رسمی در قطعات کمتر از 200 متر ساخته شده اند و از طرفی به تامین خدمات عمومی بویژه روبنایی توجه نشده است.
وی اضافه کرد: بیشتر سکونتگاههای اعلام شده کمبود مراکز آموزشی، تفریحی و حتی فضای سبز دارند و جلوه ای ناخوشایند را در برابر مخاطبان بوجود می آورد و موضوعی نیز که باید توجه داشت این است که آسیبهای متعددی از قبیل وقوع حوادث غیر مترقبه مانند زلزله تهدید می کند.
وی بیان کرد: بر اساس سرشماری سال 85 جمعیتی بالغ بر 69 هزار و 659 نفر در این نوع سکونتگاهها و بافت نا کارآمد شهری زندگی می کنند و می توان گفت، افزایش جمعیت نیز در حد ناچیزی بوده است.
هاشملو خاطر نشان کرد: بر این اساس مشکلات این نوع سکونتگاهها احصا شده و طرحی مناسب نیز با هدف کاهش معضلات این مناطق تهیه شده که با همکاری دستگاههای متولی امر می توان چشم انداز بهتری را متصور بود.

**** سکونتگاههای غیر رسمی منشا بروز انحرافات
یک عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی زنجان نیز خاطر نشان کرد: منشا حاشیه نشینی یا سکونتگاههای غیر رسمی به جامعه محلی کشاورزی باز می گردد که روستاییان به علت تامین نشدن نیازهای خود از قبیل در آمد مکفی برای زندگی بهتر به سوی شهرها رهسپار شدند.
مهدی قدیمی افزود: بر این اساس این افراد به دلیل آنکه نمی توانند به راحتی در اقتصاد و فرهنگ شهرها سازگار شوند به ناچار برای ادامه زندگی به حاشیه شهرها گرایش می یابند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: در واقع با تجمیع این افراد منطقه حاشیه نشینی شکل می گیرد که عمده ساکنان آن مردمی فقیر هستند که با مشکلات اقتصادی دست به گریبان هستند.
وی اظهار کرد: زندگی در این مناطق نیز به مروز زمان و به لحاظ اجتماعی – روانی فرد را آماده شکل گیری انحرافات گوناگون می کند و برای رسیدن به اهداف خود به راههای غیر مشروع دست می زند.
قدیمی افزود: گسترش انحرافات در مناطق حاشیه نشین یا سکونتگاههای غیررسمی بتدریج هسته مرکزی شهر را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و موجب خلل در امنیت می شود.
این جامعه شناس راهکار مقابله با این معضل را در 2 بخش کوتاه و بلند مدت ذکر کرد و گفت: در برنامه های کوتاه مدت می توان نسبت به نظارت های لازم، بازسازی مساکن نابهنجار، ارائه خدمات اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و اصلاح مهندسی معابر اقدام کرد.
وی خاطر نشان کرد: در برنامه بلند مدت نیز باید ساکنان این مناطق در فرهنگ و اقتصاد شهری استحاله پیدا کنند و این مهم از اهمیت بیشتری دارد.

*** شهرداری و شورای شهر به سکونتگاههای غیر رسمی توجه کند
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر زنجان نیز ادامه داد: برای پیشگیری از وقوع آسیبهای اجتماعی باید بیش از گذشته به سکونتگاههای غیر رسمی توجه شود و در این میان شهرداری نیز بابرنامه ریزی بودجه ای سالانه خود به تحقق این بخش کمک کند.
حمید رضا حمیدی افزود: در سطح کشور شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران به مسائل و مشکلات سکونتگاههای غیر رسمی توجه دارد و در این راستا بودجه هایی نیز در این ارتباط اختصاص می دهد.
وی بیان کرد: این استان در بحث جذب اعتبارات این بخش چندان عملکردمناسبی نداشته و توجه به این مهم می تواند چشم انداز بهتری را قرار دهد.
این عضو شورای شهر زنجان ادامه داد: بر اساس برآوردها 50 هزار نفر در سکونتگاههای غیر رسمی شهر زنجان زندگی می کنند و بهدلیل وجود محرومیت ها و عدم برخورداری از خدمات گوناگون آموزشی، فرهنگی و اقتصادی هزینه ها نیز به مراتب افزایش می یابد.
وی، یادآوری کرد: سرمایه گذاری در حوزه آموزش می تواند تا حدودی زیادی رنگ محرومیت و فقر را کاهش دهد و این در حالی است این نوع مناطق در گذشته بدون به اصول شهر سازی و معماری شکل گرفته اند و مشکلات عدیده ای را موجب شده اند.
حمیدی خاطر نشان کرد: برخی این مناطق مستعد سرمایه گذاری در حوزه های اقتصادی هستند و این مهم توسط مردم انجام گرفته و توجه به این مقوله مهم می تواند چشم انداز بهتری را ترسیم کند.
استان زنجان یک میلیون و 100 هزار نفر جمعیت دارد که هفت درصد آنان در سکونتگاههای غیررسمی زندگی می کنند.
7320/8068
گزارش: اعظم شامی *** انتشار: اسماعیل جهانبخش
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.