خلیل آقاجانلو روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، اظهار داشت: مجموعه آبخیزداری استان با اجرای پروژه‌های مختلف در آبخیزهای شهری شمال زنجان (گاوازنگ) به مساحت ۱۹۶۰ هکتار و جنوب زنجان (سلمانلو) به مساحت ۱۴۶۳ هکتار و قیدار به مساحت ۱۳۰۰ هکتار علاوه بر کنترل سیل و فرسایش خاک، تفرجگاه زیبایی برای شهروندان ایجاد کرده است.
وی خاطرنشان کرد: حفاظت و پایدارسازی منابع آب و خاک، کنترل سیل و روان‌آب، تقویت سفره‌های آب زیرزمینی، حفاظت و تقویت پوشش گیاهی عرصه‌ها، افزایش عمر مفید مخازن سدها و افزایش سطح معیشت حوضه‌نشینان از جمله اهداف اجرای این عملیات است.
آقاجانلو با اشاره به عملیات ساماندهی رودخانه‌ها، گفت: تا کنون به منظور جلوگیری از خسارت‌های سیل و فرسایش خاک، این عملیات در طول ۴۰ کیلومتر از رودخانه زنجانرود، ۱۰ کیلومتر از رودخانه قلعه‌چای و بخش کوچکی از رودخانه قزل‌اوزن در ماهنشان انجام شده است.
وی افزود: ساماندهی رودخانه‌ها علاوه بر جلوگیری از فرسایش پیشرونده در اراضی حاشیه رودخانه‌ها موجب احیای چند صد هکتار زمین زراعی و جلوگیری از خسارت‌های سیل شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان با بیان اینکه پروژه‌های پخش سیلاب و آبخوانداری نیز تا کنون در ۱۲ حوضه استان اجرا شده است، اظهار داشت: هدف از آبخوانداری، جمع‌آوری و هدایت هرزآب‌ها و سیلاب‌های حوضه‌ها در محل‌های نفوذپذیر و تزریق آب به سفره‌های زیرزمینی است که می‌تواند خطر افت شدید آب‌های زیرزمینی در دشت‌ها را کاهش دهد.
آقاجانلو خاطرنشان کرد: اعتبارات قابل توجهی طی سال‌های ۹۷ و ۹۸ از محل صندوق توسعه ملی جهت انجام عملیات آبخیزداری و آبخوانداری در استان زنجان تامین شده که در ۱۶ حوضه آبخیز استان در دست اجرا است.
وی تصریح کرد: اعتبارات، بخشی از کار بوده و بخش دیگر نیز اقدامات پیشگیرانه، اصلاحی و احیایی برای بهبود وضعیت منابع طبیعی است.
آقاجانلو در خصوص تاثیر اجرای طرح‌های آبخیزداری و آبخوانداری، گفت: کنترل فرسایش خاک سالیانه به طور متوسط به میزان ۳ تا ۹ تُن در هکتار، نفوذ سالیانه به طور متوسط یک هزار مترمکعب آب در هر متر آبخوانداری و حجم آب ذخیره‌شده سالیانه به طور متوسط ۵۳۰ مترمکعب در مناطق کوهستانی از جمله اثرات اجرای این طرح‌ها است.
وی با اشاره به پتانسیل کنترل و کاهش تبخیر آب در اجرای آبخیزداری و آبخوانداری، اظهار داشت: مدیریت و استحصال منابع آب منجر به کنترل و کاهش تبخیر حداقل به میزان ۱۰ درصد در مناطق کوهستانی می‌شود.
این مسئول خاطرنشان کرد: کنترل رسوب سالیانه به طور متوسط چهار مترمکعب در هکتار، افزایش تولید علوفه سالیانه به مقدار ۱۲۰ کیلوگرم در هکتار، بهبود فرصت‌های شغلی و معیشت آبخیزنشینان، افزایش ترسیب کربن منتج از عملیات بیولوژیک به طور متوسط ۶۰ تن در هکتار، افزایش میزان دبی قنات‌ها و چشمه‌ها بین ۱.۵ تا ۳ برابر و کاهش ۳۲ درصدی تبخیر و تعرق ناشی از توسعه اقدامات بیولوژیک نیز بخش دیگری از نتایج اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری است.
آقاجانلو با اشاره به کاهش ۷۰ درصدی حجم سیلاب با اجرای این طرح‌ها، افزود: برای مثال؛ در سیل‌های ابتدای سال جاری در شمال کشور، طرح‌های آبخیزداری و آبخوانداری ۲۸۰ میلیون مترمکعب از سیلاب را کنترل و مهار کرد.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان با بیان اینکه نسبت سود به هزینه عملیات آبخیزداری در برخی حوزه‌ها بیش از پنج است، تصریح کرد: اگر بخواهیم طرح‌های آبخیزداری یا آبخوانداری را با سدسازی مقایسه کنیم، هزینه مدیریت آب در آبخوانداری، یک‌پنجم هزینه مدیریت همان واحد آب در سدسازی است.
