آتش زدن کاه و کلش ناشی از برداشت شالی از شالیزارهای شهرستان طارم موجب اعتراض مردم این شهرستان و باعث آلودگی هوا و کاهش دید در برخی جاده های ارتباطی طارم شده است.
سردرد، تنگی نفس، سوزش چشم، بوی بد، مه گرفتگی در جاده‌ها و افزایش خطر تصادف و بی حالی، هر ساله چاشنی زندگی این فصل مردم طارم می شود.
این موضوع نه تنها پیکر سبز رنگِ سرزمین زیتون و برنج و زیبایی طبیعت و شالیزارهای طارم را زشت جلوه می دهد، بلکه مردم شهرستان را نیز از بیرون آمدن از خانه پشیمان کرده و مسافران پاییزیِ بهشت گمشده ایران زمین را با مشکل تنفس روبه‌رو کرده است.
کشاورزان طارمی در مناطق مختلف این شهرستان معتقدند، آتش زدن مزارع بعد از برداشت محصول برای از بین بردن بذر علف‌های هرز باقیمانده در مزارع، از بین بردن آفت های گیاهی و بیماری‌ها، جلوگیری از ایجاد محیط مناسب تکثیر این آفت ها و بیماری‌ها موثر است، این در حالی است که طبق گفته مردم، گردشگران و کارشناسان محیط زیست این موضوع عاملی مخرب بر پیکر محیط زیست و طبیعت بکر طارم است.
سختی تنفس و زندگی برای مردم حاصل دود ناشی از سوزاندن کاه و کلش
یکی از اهالی شهر چورزق طارم با بیان اینکه متاسفانه با شروع برداشت برنج و به خصوص از عصر تا شب دود ناشی از آتش زدن کاه و کلش شالیزارها طاقت همه را بریده است، گفت: بر اثر بوی دود نفس کشیدن برای مردم سخت شده و چهره طارم با آب و هوای پاک همیشگی به یک منطقه صنعتی دودزا تبدیل شده است.
بهزاد فولادی افزود: واقعا این موضوع باید با حضور متولیان امر کشاورزی و محیط زیست به کشاورزان هشدار داده شود یا راهکارهای جایگزین برای آنها ارائه دهند تا کشاورزان از این کار جلوگیری کنند.
یکی دیگر از شهروندان طارمی نیز گفت: آتش زدن کاه و کلش نه تنها سبب آسیب به خاک کشاورزی منطقه می‌شود بلکه سبب آلودگی هوای پاک شهرها و روستاها شده و همین مسئله اهالی، مسافران عبوری و گردشگران حاضر در طارم را آزار می‌دهد.
اکبر حیدری که اهل درام شهرستان طارم است، افزود: کشاورزانی که کاه و کلش مزارع را آتش می‌زنند اگر از ظلم به حیوان‌هایی که وسط مزرعه گرفتار می‌شوند و در آتش می‌سوزند نمی‌ترسند حداقل حق‌الناس را رعایت کنند زیرا دود ناشی آن سبب آزار و اذیت اهالی می شود.
یکی از گردشگران تبریزی حاضر در طارم اظهار داشت: طبیعت زیبای طارم با هوای پاک آن زیباتر جلوه می کند و وجود دود و آلاینده ها برای این شهرستان غریبه بوده و چهره طبیعت را مخدوش می کند.
حمید نامی گفت: پاییز طارم بسیار دیدنی است و هرساله برای خرید محصولات باغی و کشاورزی و همچنین گشت و گذار به این شهرستان سفر می کنم و متاسفانه با دود غلیظی روبرو می شوم که در خور طبیعت بکر و کم نظیر طارم نیست.
ممنوعیت قانونی سوزاندن کاه و کلش در زمین های کشاورزی
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم در گفتگو با خبرنگار ایرنا گفت: طبق قانون مدیریت پسماند، سوزاندن هر نوع ضایعات کشاورزی ممنوع و بوده و پیگرد قانونی دارد.
غلامرضا عباسی با اشاره به اثرات مخرب محیط زیست ناشی از سوزاندن کاه و کلش، تصریح کرد: این عمل موجب افزایش میزان دی اکسید کربن در هوا و همچنین باعث انتشار آلایندگی ها شده و در نتیجه در سطح بالا موجب افزایش اثرات گلخانه ای در جو می شود.
وی اظهار داشت: پراکندگی ذرات معلق حاصل از سوزاندن کاه و کلش، سموم شیمیایی در هوای پاک را افزایش داده و درنهایت با آسیب به لایه اوزون زندگی گیاهان، حیات وحش و انسان را تهدید می کند.
عباسی افزود: این عمل غیر قانونی زمینه ساز بیماریهای تنفسی، بویژه در کودکان و سالمندان شهرستان خواهد شد.
فرسایش خاک، نتیجه سوزاندن کاه و کلش
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم خاطر نشان کرد: سوزاندن بقایای شالیزارهای برنج و هر نوع گیاه و درختی در بلندمدت ضمن تاثیر نامطلوب بر کیفیت خاک و کاهش عملکرد محصول موجب فرسایش خاک می شود.
عباسی گفت: با سوزاندن کاه و کلش، میکرو ارگانیسم های مفید خاک، پایداری و ترکیبات عالی خاک، نفوذپذیری خاک با سفت شدن لایه های آن، کاهش یافته و یا از بین می رود که در نهایت در سال زراعی آینده موجب کاهش محصول می شود.
غلامرضا عباسی در مورد راهکارهای مناسب جهت جلوگیری از سوزاندن بقایای گیاهان کشاورزی عنوان کرد: برگشت کاه و کلش به زمین کشاورزی در حین شخم زنی، موجب افزایش ترکیبات عالی و حاصلخیزی خاک می شود.
وی گفت: ترکیب و غنی سازی کاه و کلش با کود اوره موجب تجزیه سریع بقایای گیاه شده و در حاصلخیزی خاک به عنوان کود موثر خواهد بود، همچنین می توان از کاه و کلش برای مصرف دام استفاده کرد.
این مسئول افزود: در سطوح بالا می توان بقایای گیاهان کشاورزی را به جای سوزاندن بسته بندی کرد و برای استفاده دام سایر استان‌ها به فروش رساند و یا در تهیه و تولید کمپوست و ورمی کمپوست استفاده کرد.
عباسی ضمن اشاره به استفاده کاه و کلش در بیش از ۲۰ نوع محصول، اظهار داشت: کشاورزان می توانند این محصول به ظاهر بی ارزش را برای استفاده در کارگاه‌های تولید قارچ خوراکی و یا جهت استفاده در کارخانه های صنایع چوب و ظروف یکبار مصرف بفروشند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان طارم در پایان تاکید کرد: از کشاورزان، شوراها و دهیاران شهرستان تقاضا داریم با خود داری از سوزاندن بقایای گیاهان کشاورزی، ضمن حفاظت از محیط زیست و تثبیت هوای پاک طارم، با فروش ضایعات کشاورزی خود گام موثری در جهت فرهنگ سازی عمومی در جهت جلوگیری از آتش کاه و کلش کشاورزی بردارند.
شهرستان طارم با ۴۷ هزار نفر جمعیت (حدود ۵ درصد جمعیت و ۱۰ درصد مساحت استان زنجان) در ۹۰ کیلومتری شمال شرقی زنجان واقع شده و با استانهای قزوین، اردبیل و گیلان همسایه است.
