پرویز رستمی، روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه خرس های قهوه ای، زندگی مسالمت آمیزی با کشاورزان و باغداران زنجانی دارند، افزود: ۲ مورد از این خسارت ها به درختان میوه روستاهای علی آباد و ابراهیم آباد جاده زنجان - تهم و یک مورد دیگر نیز مربوط به کندوهای عسل در اراضی روستای کلهین از توابع منطقه قره پشتلو، می باشد که البته میزان خسارت ها نیز چندان قابل توجه نیست.
وی اظهار داشت: فقط یک قلاده خرس قهوه ای نر از ساله ها قبل به کشاورزان و باغداران یکی از روستاهای این استان اذیت و آزار می رساند که موضوع به سازمان مرکزی گزارش شده است تا در صورت صلاحدید نسبت به زنده گیری و انتقال آن به منطقه ای امن، اقدام کنند.
رستمی با بیان اینکه در اکثر ارتفاعات زنجان به ویژه در مناطق حفاظت شده سرخ آباد و انگوران، ارتفاعات شهرستان طارم و ارتفاعات خراسانلو در شهرستان ابهر و کوه های شمالی زنجان، خرس های قهوه ای زیست می کند و از ماهیان و خرچنگ ها و همچنین گیاهان و میوه درختان از جمله تمشک و محصولات کشاورزی چون انگور تغذیه می کنند، افزود: با توجه به اینکه امکان سرشماری این حیوان وحشی به صورت مشاهده مستقیم، سخت و مشکل است بنابراین آمارهای ارایه شده تخمینی خواهد بود و بطور دقیق نمی توان جمعیت خرس های این استان را اعلام کرد.
وی اظهار داشت: خرس قهوه ای دارای جثه ای بزرگ است و توصیه می شود افراد از نزدیک شدن به خرس ها به ویژه در بهار که فصل زادآوری است پرهیز کنند چراکه در صورت حمله، فرار از دست این حیوان بسیار سخت خواهد بود.
رستمی افزود: سالیان درازی است که از سوی این جانور وحشی به انسان در این استان گزارشی به این اداره کل واصل نشده است و باغداران، کشاورزان، زنبورداران، گردشگران و شکارچیان نیز هیچ صدمه ای را به این گونه جانوری وارد نیاورده اند و در واقع قلمرو خرس قهوه ای در زنجان، امن و آرام است.
رئیس نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست استان زنجان، گفت: خرس ها، روزها را در ارتفاعات می گذرانند و شب ها به منظور تغذیه به مناطق پائین دست می آیند که در موارد بسیار معدود به برخی زمین های کشاورزی و باغات محصور نشده ورود پیدا کرده و خسارت هایی را برجا می گذارند که این نیز نتیجه سهل انگاری و بی احتیاطی کشاورزان و باغداران است.
منطقه حفاظت شده سرخ آباد در شهرستان های زنجان و طارم و با مساحت ۱۲۲ هزار و ۶۱۸ هکتار از سال ۱۳۷۵ تحت حفاظت قرار گرفته است.
دشت سهرین این منطقه یک زیستگاه با ارزش آهو محسوب می شود که دامنه ارتفاعی آن ۵۰۰ تا ۲ هزار و ۹۰۰ متر بوده و بارندگی و میزان دما متوسط سالیانه ۵۰۰ میلی متر و ۱۱ درجه سانتیگراد منطقه را دارای اقلیم های نیمه خشک مدیترانه ای معتدل کرده و پوشش گیاهی منطقه نیز شامل ارس، گردو، سیاه تلو، زالزالک، انار وحشی، داغداغان، زرشک، زیتون و گون، آویشن، درمنه، کلاه میرحسن، چوبک، لاله، مرزه و ثعلب است.
آهو، پلنگ، پازن، گراز، خرس قهوه ای، سمورسنگی، سنجاب زمینی، رودک، کبک دری، هوبره، عقاب، شاهین، دال، غاز خاکستری، خوتکا، لک لک سفید، باکلان، افعی البرزی، افعی شاخدار ایرانی، افعی زنجانی و ماهیانی نظیر کپور، سیم و اسبله، نیز از جمله جانوران این منطقه است.
منطقه حفاظت شده انگوران نیز با مساحتی برابر با ۹۲۲۹۷ هکتار از سال ۱۳۴۹ تحت حفاظت بوده و منطقه ای کوهستانی و تپه ماهوری در شهرستان ماهنشان با دامنه ارتفاعی ۱۲۴۰ تا ۳۳۲۰ متر، بارندگی و دمای متوسط سالیانه ۴۵۰ میلیمتر و ۶ درجه سانتیگراد و دارای اقلیم های مدیترانه ای و نیمه مرطوب معتدل است.
پوشش گیاهی منطقه نیز بطور عمده از لاله واژگون، درمنه، چوبک، گون، کلاه میر حسن، لاله، شقایق، کما، مرزه، شکر تیغال، گل حسرت به همراه درختان و درختچه هایی نظیر بنه، بادام، خینجوک، شیرخشت، زرشک، گردو و سنجد تشکیل شده است.
این منطقه زیستگاهی مناسب برای قوچ و میش ارمنی و پازن است دیگر گونه های جانوری منطقه نیز شامل خرس قهوه ای، روباه معمولی، سیاه گوش، سمور سنگی، کبک دری، کبک چیل، باقرقره، سار، دال، شاه بوف، غاز خاکستری، تنجه، آنقوت، حواصیل، خوتکا، اگرت بزرگ، افعی زنجانی، لاک پشت افغانی و ماهیانی از جمله سفید رودخانه ای، سس، زرده پر، اسبله است.
منطقه شکار ممنوع فیله خاصه از توابع بخش قره پشتلو و زنجانرود در شهرستان زنجان قرار دارد که از سال ۸۶ جزو مناطق شکار ممنوع استان زنجان اعلام شد و وسعت آن ۱۱۰ هزار و ۵۳۲ هکتار است.
گونه های درختی همانند درختان میوه و صنوبر و گونه های گیاهی همچون انواع آویشن، درمنه، انواع خانواده گندمیان و گیاهان بالشتکی و همچنین آهوی ایرانی، گراز، سمور سنگی، پرندگانی چون کبک، باقرقره، انواع پرندگان شکاری، انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی مهاجر زمستانی و انواع خزندگان در این منطقه وجود دارد.
منطقه شکار ممنوع خرمنه سر که از اول آبان سال ۸۱ شکار ممنوع اعلام شده در شمال استان زنجان و دامنه جنوبی سلسله جبال البرز در شهرستان طارم واقع شده که این محدوده بین ۴۸ درجه و ۴۵ دقیقه و ۳۰ ثانیه تا ۴۹ درجه و ۱۰ دقیقه و ۳۴ ثانیه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۴۵ دقیقه و ۱۰ ثانیه تا ۳۷ درجه و ۴ دقیقه و ۵ ثانیه عرض شمالی واقع شده است.
وسعت منطقه حدود ۷۷۸۸۵ هکتار بوده و دامنه تغییرات ارتفاع آن از ۳۰۰ تا حداکثر ۲۸۰۰ متر است و حیات وحش منطقه شامل کل و بز، خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش، گرگ، کفتار، گراز، کبک دری ، کبک چیل، طرلان، دلیجه، شاه بوف، عقاب طلایی و انواع پاسری فرمها می باشد.
این منطقه دارای گونه های گیاهی نظیر ارس، بلوط، گردو، بنه، ازگیل، زالزالک، سیاه تلو، افرا، داغداغان، ولیک، آلبالو تلخه، بادام کوهی ، راش و انواع گون است.
منطقه شکار ممنوع خراسانلو با منطقه حفاظت شده باشگل تاکستان همجوار است و در بین ۴۹ درجه و ۵ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۳۳ دقیقه طول شرقی و ۳۶ درجه و ۶ دقیقه تا ۳۶ درجه و ۲۶ دقیقه عرض شمالی واقع شده و وسعت منطقه ۷۰۱۵۷ هکتار و حداقل ارتفاع ۱۵۵۰ متر و حداکثر ۲۹۷۱ متر و دامنه تغییرات ارتفاعی نیز ۱۴۲۱ متر است.
این منطقه کوهستانی بوده و میزان بارندگی آن بالای ۴۰۰ میلیمتر در سال است.
پوشش گیاهی منطقه بطور عمده شامل چوبک، بومادران، گون، کلاه میرحسن، پسته وحشی، سیاه تلو است و زیستگاه قوچ و میش وحشی البرز مرکزی می باشد از گونه های دیگر حیات وحش منطقه می توان به خرس قهوه ای، پلنگ، سیاه گوش و از گونه های پرندگان به کبک معمولی نیز اشاره کرد.
منطقه شکار ممنوع خراسانلو واقع در شهرستان های ابهر - خرمدره به دلیل دارا بودن آب و هوای معتدل کوهستانی و زمین های حاصلخیز از تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری خاصی برخوردار است و بیش از ۱۳ نوع پستاندار از جمله قوچ و میش ارمنی و البرزی، آهو، پلنگ، خرس قهوه‌ای، خوک وحشی، گرگ و سیاه گوش و ۲۲ گونه از انواع پرندگان چون کرکس، قرقی، سینه سرخ ایرانی، دلیجه، سارگپه در این منطقه زیست می کنند.
پناهگاه حیات وحش انگوران بخشی از جنوب شرق منطقه حفاظت شده انگوران که خود از سال ۱۳۴۹ به حفاظت درآمد و در سال ۱۳۵۴ به پناهگاه حیات وحش تبدیل شد.
این منطقه کوهستانی و تپه ماهوری با مساحت ۲۹۸۳۳ هکتار در شهرستان ماهنشان قرار دارد و دامنه ارتفاعی ۱۲۸۰ تا ۲۲۰۰ متر بارندگی و دمای متوسط سالیانه ۴۰۰ میلیمتر و ۱۰ درجه سانتیگراد، منطقه را دارای اقلیم نیمه خشک معتدل کرده است.
از گیاهان مهم منطقه می توان به زرشک، بادام، تنگرس، بنه، خینجوک، کما، درمنه، لاله واژگون، گل حسرت، آویشن گون و انواع گندمیان اشاره کرد.
وجود رودخانه های قزل اوزن، انگوران چای به همراه شرایط توپوگرافی خاص منجر به تشکیل زیستگاه های متنوع جانوری شده است. این منطقه از زیستگاه های مهم قوچ و میش ارمنی محسوب می شود و گونه های جانوری آن عبارتند از 'پازن، خرس قهوه ای، گرگ، سیاه گوش، شنگ، کفتار، روباه معمولی، کبک دری، کبک، دلیجه، عقاب، شاهین، اگرت بزرگ، انواع کوکرها، خوتکا، اردک سرسبز، درنا، باکلان، حواصیل، افعی زنجانی، افعی دماوندی، کورمار، لاک پشت برکه ای و ماهیانی چون زرده پر، سس ماهی، سفید رودخانه ای و اسبله است. و همچنین گوشت ازجمله ماهی و خرچنگ، غذای اصلی این حیوان وحشی را شکل می دهد.
۶۰۸۴/۸۰۶۸
