دکتر مصطفی معین روز دوشنبه در همایش اخلاق و آداب پزشکی استان با اشاره به رسالتهای اخلاقی و اجتماعی پزشکان در جامعه جدید به بحث تحول اخلاق پزشکی در دوران باستان، عصر جدید و دوره مدرن پرداخت و افزود: زمینه تاریخی اخلاق پزشکی به دوران باستان برمیگردد، به دلیل آنکه اخلاق همزاد طب است و اولین آموزههای اخلاقی در کشورمان نیز در متون مذهبی به عنوان ویژگیهای اخلاق پزشک آمده است.
وی اظهار داشت: در ارزشهای اخلاقی سوگندنامه بقراطنیز به موضوعاتی از قبیل وقف بیمار شدن، رازداری و امانتداری، رعایت عدالت، احراز صلاحیت حرفه ای پزشک، عدم آسیب رسانی، احترام و کرامت انسانی به عنوان سرمایه خدادی مورد توجه قرار گرفته است.
این مسئول ادامه داد: در دین اسلام انتخاب افراد برای شغل پزشکی بسیار مورد تاکید قرار گرفته که انتخاب این رشته برای جوانان اهمیت زیادی دارد و باید منطبق بر صلاحیتهایی باشد که در کشور این مهم از طریق کنکور انجام میشود که چندان درست نیست.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: در دوره جدید رویکرد پزشکی به عنوان حرفه تلقی شده به این معنی که حقوق بیماران مقدم بر منافع شخصی ارجحیت داده می شود و به همین دلیل از قداست برخوردار است و پزشکان باید استقلال حرفه ای داشته باشند و نباید با این حوزه سیاسی برخورد کرد.
وی اظهار داشت: همزمان با پیشرفت تکنولوژی ارتقای اخلاق نیز مد نظر است، اما متاسفانه اخلاقیات فرسنگ ها از کاروان علم عقب مانده به همیت دلیل خشونت، بی عدالتی رایج شده در چنین شرایط نیر فناوری های پزشکی نیز به پیشرفت های نایل شده و در این میان رسالت پزشکان نیز متناسب با چالش های جدید نیز باید تغییر کند.
رئیس شورای عالی سازمان نظام پزشکی گفت: فرق این مبحث با اخلاق پزشکی که رابطه بین پزشک و بیمار است در این بود که در اخلاق زیستی رابطه بین بیمار، پزشک و جامعه مطرح شده است و پزشک باید به بالاترین سطح سلامت مورد تایید سازمان جهانی بهداشت که سلامت جامعه است، توجه داشته باشد.
وی اضافه کرد: علوم زیستی علم میان رشتهای شامل طب، فلسفه و الهیات را در بر می گیرد، این علم باید به مسائل و سوالهای مطرح شده در حرفه پزشکی در کمیتههای تشکیل شده با حضور اساتید همه علوم در برگیرنده پاسخگو باشد.
معین افزود: اهم اکنون مسائلی از قبیل پیوند اعضا، باروری حمایت شده خارج از رحم، سقط جنین و سلولهای بنیادی موارد جدیدی هستند که در گذشته وجود نداشته و پاسخ به این مسائل فقط در حیطه علم پزشکی نیست چرا که جنبه های مختلفی دارد.
معین افزود: این سازمان تلاش کرده همزمان با تحولات جهانی گام بردارد و در این ارتباط در سال ۸۴ اولین کنگره اخلاق زیستی را در ایران برگزار کرد در قالب چارچوب ها و آیین نامههایی عملیاتی شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره بر موثربودن عوامل اجتماعی در سلامت و یا بیماری ادامه داد: هم اکنون و در تحقیقات ثابت شده که بیش از ۸۰ درصد سلامت یک جامعه و یا یک جامعه بیمار بخاطر عوامل اجتماعی رخ می دهد، پنج درصد ان به عوامل ارثی و ژنیتکی باز می گردد.
وی یادآوری کرد: تامین ۲۰ درصد سلامت به حوزه سلامت وزارت بهداشت، درمان و اموزش پزشکی و به تبع آن به دانشگاههای علوم پزشکی و ۸۰ درصد به عوامل محیطی باز می گردد.
به گفته این مسئول، سطح آموزش عمومی، سواد عمومی، سطح درآمد و اشتغال، ستاختار خانوادهها، دسترسی به خدمات، کرامت انسانی، سطح منزلت اجتماعی، دسترسی به تامین اجتماعی و اطلاعات، سطح اعتماد جامعه جهانی شدن، فرار مغزها و از عوامل موثر بر سلامت جامعه هستند.
وی به بهره گیری پزشکان از اطبای ایرانی اشاره کرد و گفت: طب مدرن معتقد است، نباید نسبت به جان بیمار بی تفاوت بود و در میان شناخت جامعه توسط پزشک مانع مهمی در ارائه خدمت و صحیح ، تشخیص، درمان به هنگام بیماری به گروههای هدف است.
معین افزود: درمانگر، آموزش دهنده، مدافع حقوق و سلامت بیمار، فعالیت در بهداشت عمومی، به روز بودن، محقق بودن، تلاش برای ایجاد امنیت روانی و دادن آرامش به بیمار از جمله ویژگیهای پزشک است که باید مد نظر قرار گیرد.
رئیس شورای عالی سازمان نظام پزشکیبا اشاره به چالش جهانی مطرح شده در مورد اخلاق در حوزه علم پزشکی تصریح کرد: نبود امنیت شغلی، درآمدزایی مسائل دیگر چالش های را ایجاد کرده که راهکار این مهم ارائه آموزش منطبق با شرایط روز است که اگر به آن توجه نشود سلامت جامعه را تحت تاثیر قرار میدهد و موجب سلب اعتماد مردم و تهدید سلامت میشود.
همایش کشوری اخلاق و آداب پزشکی با محوریت ارائه آموزشهای کاربردی و موضوعات: آموزشهای کاربردی جنبههای اخلاق کاربردی در اخلاق پزشکی، وضعیتهای دشوار اخلاقی در حرف پزشکی و رسالت اخلاقی – اجتماعی پزشکی در جامعه جدید در زنجان درحال برگزاری است.
۹۶۴۶/ ۸۰۶۸