نقش و نگار فرش زنجان قدمتی به پهنای تاریخ دارد. در سال‌های اخیر سهم صادرات فرش دستباف کشور از بازار جهانی با ظهور رقبای جدید روند نزولی داشته است. اگر بروزرسانی تولیدات فرش، ارزیابی سلیقه مشتری و عرضه محصول با توجه به شرایط روز بازار بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، این کالا می‌تواند سهم قابل توجهی را در صادرات غیرنفتی داشته باشد.
در این بین فرش زنجان به لحاظ کیفیت و نقش و نگار خاص در خارج از کشور مشتریان خاصی داشت اما در سال های نه چندان دور عرضه فرش این دیار به نام سایر استان‌ها و نبود متولی خاص چالش‌های بزرگ در گمنام ماندن این کالای فرهنگی-هنری داشته است.
یکی از فعالان فرش دستباف زنجان نبود برنامه صادراتی را یکی از موانع سد راه توسعه بازار فرش زنجان بیان می کند و می گوید: از ابتدای سال نیز با تغییر و تحولات ارزی موجب شده تا قیمت فرش برای بافنده و فروشنده توجیه اقتصادی نداشته باشد.
«پیمان بهرامی» با ذکر این مثال که قیمت یک فرش 6 متری5 میلیون تومان است و با احتساب اینکه 3 نیروی کار در مدت 9 ماه برای بافت این فرش باید کار کنند، پس توجیه اقتصادی ندارد، می‌افزاید: طبعا با این شرایط تعداد بافنده ها نیز کاهش پیدا می کند و نیروی کار این عرصه ترجیح می دهد، در حرفه دیگری مشغول به کار شود.
وی با تاکید بر ظرفیت سازی بازار صادرات این کالای مهم ایرانی در خارج از مرزها بیان می کند: در صورت افزایش صادرات شاهد افزایش قیمت فرش ایرانی خواهیم بود.
این فعال صنعت فرش زنجان با تاکید بر اینکه زنجان، تاجر فرش ندارد، ادامه می دهد: حلقه های تولید و صادرات فرش زنجان از تولید کننده تا واسطه و فروشنده، تکمیل نیست و همین امر موجب شده تا زنجیره تولید و عرضه و اشتغال به هم بخورد.
بهرامی، فرش زنجان را دارای بهترین نوع بافت در دنیا اعلام می کند و می گوید: فرش زنجان در چند دهه گذشته جایگاه خود را از دست داده و برای به دست آوردن بازار نیازمند تبلیغ و معرفی بیشتر در کشورهای هدف جدید است.
به گفته وی، باید بازارهای هدف متناسب با ذائقه مشتریان فرش در تحقیقات بازار شناسایی شود و اگر تنها به طرح و نقش های قدیمی اکتفا کنیم ،نمی توانیم موفق باشیم.
بهرامی با اشاره به آموزش بافندگان فرش برای ورود به تجربه های نو در بافت یادآور می شود: فرش زنجان زیرمجموعه بافت بیجار با طرح های ماهی، شکارگاه، شاه عباسی،افشان و لچک ترنج شناخته شده است و در گذشته مشتریان خاصی از نقاط مختلف جهان داشت.
این فعال عرصه صنعت فرش دستباف زنجان صادرات فرش زنجان از گمرک تهران را یکی دیگر از چالش های سد راه برای معرفی فرش زنجان اعلام می کند و می گوید: هر چند فرش زنجان در شهرهای مختلف همچون میانه، رشت، تهران، تبریز و سایر نقاط مشتریان خاصی دارد؛ اما برای شناسایی بازارهای هدف باید همکاری همگانی انجام پذیرد.
وی به صرفه نبودن سرمایه گذاری در صنعت فرش زنجان را مطرح می کند و ادامه می دهد: این روزها سبد خرید عموم مردم کوچک شده است و برای چرخه تولید فرش اعم از تولید کننده مواد اولیه، رنگرز،بافنده ، فروشنده، بنکدار و تاجر به دلیل نبود ثبات اقتصادی توجه پذیر نیست.
این فعال صنعت فروش دستباف زنجان اظهار می کند: هر چند امروزه ورود به بازارهای ارز، سکه، طلا و حتی بورس مطرح است اما در چند دهه گذشته برخی سرمایه گذاران و حتی خانوارها پول خود را با خرید فرش سرمایه گذاری می کردند.
تهدید در کمین
یک پیشکسوت فرش دستباف زنجان نیز در صحبت هایش احیای فرش زنجان را کاری سخت می داند و می گوید: در گذر زمان فرصت ها برای رقابت در بازارهای مختلف دشوار است و نباید بگذاریم،تهدیدها همچنان در کمین این هنر اصیل زنجانی باشد.
«نادر سیل آتانی» کاهش سبد خرید مردم را در کاهش مشتریان اثرگذار می داند و می افزاید: مردم توان خرید فرش دستباف را ندارند و البته فرش دستباف هم گران شده است به این خاطر خرید فرش جزو اولویت خانوارها نیست.
این فعال قدیمی صنعت فرش زنجان از اواسط دهه هفتاد به عنوان سال های طلایی فرش زنجان یاد می کند و ادامه می دهد: در آن سال ها بازار زنجان دائم پر از رفت و آمد تجار و خریداران بود و به تناسب ذوق و سلیقه آن ها به بافندگان نیز سفارش بافت می دادیم .
فعال صنعت قدیمی فرش ادامه می دهد: برخی با راه اندازی دار قالی تنها به بیمه بافندگان و فرشبافان فکر می کنند و عده ای نیز با راه اندازی کارگاه فرشبافی فقط به اخذ وام چشم دوخته اند.
سیل آتانی حضور در نمایشگاه های بین المللی و محلی را نمایشی بی حاصل برای فرش زنجان می داند و می افزاید: فرش فروشان تمایل چندانی برای حضور و عرضه فرش در این قبیل فضاها ندارند ؛ چرا که در بازار فعلی خریداری وجود ندارد.
شاخص‌ترین نماد فرهنگی
رئیس اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی استان زنجان با تاکید بر توسعه صنعت فرش استان زنجان می گوید: صنعت فرش زنجان گویای توانایی‌های صنایع سنتی در استان زنجان است.
«غلامحسین جمیلی» با اعلام اینکه اتاق بازرگانی توجه ویژه‌ای به صادرات غیرنفتی دارد، با اشاره به اینکه صنعت فرش توانایی‌های سنتی و صنایع دستی استان زنجان را نشان می‌دهد، بیان می کند: این صنعت در رونق اشتغال استان زنجان تاثیر زیادی دارد.
وی ایجاد اشتغال به ویژه در مناطق روستایی و محروم استان زنجان از صنعت فرش را یادآور می شود و بیان می کند: توجه به صنعت در استان می‌تواند، سبب انتقال فرهنگ فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به سایر کشور‌‌ها شود.
وی افزایش قیمت مواد اولیه فرش را یکی از چالش های این صنعت بیان می کند و متذکر می شود: مواد اولیه متناسب با فروش کالا بالا می‌رود و واحدهایی که نیازمند مواد اولیه از خارج هستند، دچار مشکلات و سختی‌هایی خواهند شد.
امید به بهبود بازار فرش
در شرایطی که فرش زنجان روزگار سردی را طی می کند؛ هدف‌گذاری امسال برای صادرات فرش دستباف استان زنجان 12 میلیون دلار است و رئیس اداره فرش سازمان صنعت و معدن و تجارت استان امیدوار است، با بهبود شرایط صادراتی این امر محقق شود.
«محسن جعفری» با اعلام اینکه در چهار ماه نخست سال جاری میزان صادرات فرش دستباف استان 3 میلیون و 785 هزار دلار بوده است، می گوید: سال گذشته در همین بازه زمانی میزان صادرات فرش استان 3 میلیون و 880 هزار دلار بوده که در سال جاری 3 درصد کاهش صادرات فرش دستباف داشته ایم.
وی کشورهای خلیج‌فارس، آلمان، کانادا، روسیه، لبنان ،ایتالیا و برزیل ،فرانسه و انگلیس را بازارهای هدف صادراتی فرش زنجان اعلام می کند و ادامه می دهد: در سال های گذشته فرش استان به کشور آمریکا هم صادر می‌شود که متأسفانه این امر محقق نمی‌شود.
رئیس اداره فرش استان زنجان درباره روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و تاثیر آن در کیفیت فرش زنجان بیان می کند: کیفیت فرش دستباف استان زنجان مطلوب شده و به‌تبع صادرات فرش هم افزایش داشته است.
جعفری با تاکید بر اینکه روند صادرات فرش زنجان صعودی است، می افزاید: حمایت از فرشبافان وجود دارد و کیفیت فرش دستباف استان زنجان بسیار ارزشمند است و تنها در این چهار ماهه کمی صادرات فرش دستباف کاهش‌یافته است.
* روزنامه همشهری زنجان، قزوین، همدان؛اسدالله قربان زاده، 1397،6،3.
3088/8068
انتهای پیام در این بین فرش زنجان به لحاظ کیفیت و نقش و نگار خاص در خارج از کشور مشتریان خاصی داشت اما در سال های نه چندان دور عرضه فرش این دیار به نام سایر استان‌ها و نبود متولی خاص چالش‌های بزرگ در گمنام ماندن این کالای فرهنگی-هنری داشته است.
یکی از فعالان فرش دستباف زنجان نبود برنامه صادراتی را یکی از موانع سد راه توسعه بازار فرش زنجان بیان می کند و می گوید: از ابتدای سال نیز با تغییر و تحولات ارزی موجب شده تا قیمت فرش برای بافنده و فروشنده توجیه اقتصادی نداشته باشد.
«پیمان بهرامی» با ذکر این مثال که قیمت یک فرش 6 متری5 میلیون تومان است و با احتساب اینکه 3 نیروی کار در مدت 9 ماه برای بافت این فرش باید کار کنند، پس توجیه اقتصادی ندارد، می‌افزاید: طبعا با این شرایط تعداد بافنده ها نیز کاهش پیدا می کند و نیروی کار این عرصه ترجیح می دهد، در حرفه دیگری مشغول به کار شود.
وی با تاکید بر ظرفیت سازی بازار صادرات این کالای مهم ایرانی در خارج از مرزها بیان می کند: در صورت افزایش صادرات شاهد افزایش قیمت فرش ایرانی خواهیم بود.
این فعال صنعت فرش زنجان با تاکید بر اینکه زنجان، تاجر فرش ندارد، ادامه می دهد: حلقه های تولید و صادرات فرش زنجان از تولید کننده تا واسطه و فروشنده، تکمیل نیست و همین امر موجب شده تا زنجیره تولید و عرضه و اشتغال به هم بخورد.
بهرامی، فرش زنجان را دارای بهترین نوع بافت در دنیا اعلام می کند و می گوید: فرش زنجان در چند دهه گذشته جایگاه خود را از دست داده و برای به دست آوردن بازار نیازمند تبلیغ و معرفی بیشتر در کشورهای هدف جدید است.
به گفته وی، باید بازارهای هدف متناسب با ذائقه مشتریان فرش در تحقیقات بازار شناسایی شود و اگر تنها به طرح و نقش های قدیمی اکتفا کنیم ،نمی توانیم موفق باشیم.
بهرامی با اشاره به آموزش بافندگان فرش برای ورود به تجربه های نو در بافت یادآور می شود: فرش زنجان زیرمجموعه بافت بیجار با طرح های ماهی، شکارگاه، شاه عباسی،افشان و لچک ترنج شناخته شده است و در گذشته مشتریان خاصی از نقاط مختلف جهان داشت.
این فعال عرصه صنعت فرش دستباف زنجان صادرات فرش زنجان از گمرک تهران را یکی دیگر از چالش های سد راه برای معرفی فرش زنجان اعلام می کند و می گوید: هر چند فرش زنجان در شهرهای مختلف همچون میانه، رشت، تهران، تبریز و سایر نقاط مشتریان خاصی دارد؛ اما برای شناسایی بازارهای هدف باید همکاری همگانی انجام پذیرد.
وی به صرفه نبودن سرمایه گذاری در صنعت فرش زنجان را مطرح می کند و ادامه می دهد: این روزها سبد خرید عموم مردم کوچک شده است و برای چرخه تولید فرش اعم از تولید کننده مواد اولیه، رنگرز،بافنده ، فروشنده، بنکدار و تاجر به دلیل نبود ثبات اقتصادی توجه پذیر نیست.
این فعال صنعت فروش دستباف زنجان اظهار می کند: هر چند امروزه ورود به بازارهای ارز، سکه، طلا و حتی بورس مطرح است اما در چند دهه گذشته برخی سرمایه گذاران و حتی خانوارها پول خود را با خرید فرش سرمایه گذاری می کردند.
تهدید در کمین
یک پیشکسوت فرش دستباف زنجان نیز در صحبت هایش احیای فرش زنجان را کاری سخت می داند و می گوید: در گذر زمان فرصت ها برای رقابت در بازارهای مختلف دشوار است و نباید بگذاریم،تهدیدها همچنان در کمین این هنر اصیل زنجانی باشد.
«نادر سیل آتانی» کاهش سبد خرید مردم را در کاهش مشتریان اثرگذار می داند و می افزاید: مردم توان خرید فرش دستباف را ندارند و البته فرش دستباف هم گران شده است به این خاطر خرید فرش جزو اولویت خانوارها نیست.
این فعال قدیمی صنعت فرش زنجان از اواسط دهه هفتاد به عنوان سال های طلایی فرش زنجان یاد می کند و ادامه می دهد: در آن سال ها بازار زنجان دائم پر از رفت و آمد تجار و خریداران بود و به تناسب ذوق و سلیقه آن ها به بافندگان نیز سفارش بافت می دادیم .
فعال صنعت قدیمی فرش ادامه می دهد: برخی با راه اندازی دار قالی تنها به بیمه بافندگان و فرشبافان فکر می کنند و عده ای نیز با راه اندازی کارگاه فرشبافی فقط به اخذ وام چشم دوخته اند.
سیل آتانی حضور در نمایشگاه های بین المللی و محلی را نمایشی بی حاصل برای فرش زنجان می داند و می افزاید: فرش فروشان تمایل چندانی برای حضور و عرضه فرش در این قبیل فضاها ندارند ؛ چرا که در بازار فعلی خریداری وجود ندارد.
شاخص‌ترین نماد فرهنگی
رئیس اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی استان زنجان با تاکید بر توسعه صنعت فرش استان زنجان می گوید: صنعت فرش زنجان گویای توانایی‌های صنایع سنتی در استان زنجان است.
«غلامحسین جمیلی» با اعلام اینکه اتاق بازرگانی توجه ویژه‌ای به صادرات غیرنفتی دارد، با اشاره به اینکه صنعت فرش توانایی‌های سنتی و صنایع دستی استان زنجان را نشان می‌دهد، بیان می کند: این صنعت در رونق اشتغال استان زنجان تاثیر زیادی دارد.
وی ایجاد اشتغال به ویژه در مناطق روستایی و محروم استان زنجان از صنعت فرش را یادآور می شود و بیان می کند: توجه به صنعت در استان می‌تواند، سبب انتقال فرهنگ فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به سایر کشور‌‌ها شود.
وی افزایش قیمت مواد اولیه فرش را یکی از چالش های این صنعت بیان می کند و متذکر می شود: مواد اولیه متناسب با فروش کالا بالا می‌رود و واحدهایی که نیازمند مواد اولیه از خارج هستند، دچار مشکلات و سختی‌هایی خواهند شد.
امید به بهبود بازار فرش
در شرایطی که فرش زنجان روزگار سردی را طی می کند؛ هدف‌گذاری امسال برای صادرات فرش دستباف استان زنجان 12 میلیون دلار است و رئیس اداره فرش سازمان صنعت و معدن و تجارت استان امیدوار است، با بهبود شرایط صادراتی این امر محقق شود.
«محسن جعفری» با اعلام اینکه در چهار ماه نخست سال جاری میزان صادرات فرش دستباف استان 3 میلیون و 785 هزار دلار بوده است، می گوید: سال گذشته در همین بازه زمانی میزان صادرات فرش استان 3 میلیون و 880 هزار دلار بوده که در سال جاری 3 درصد کاهش صادرات فرش دستباف داشته ایم.
وی کشورهای خلیج‌فارس، آلمان، کانادا، روسیه، لبنان ،ایتالیا و برزیل ،فرانسه و انگلیس را بازارهای هدف صادراتی فرش زنجان اعلام می کند و ادامه می دهد: در سال های گذشته فرش استان به کشور آمریکا هم صادر می‌شود که متأسفانه این امر محقق نمی‌شود.
رئیس اداره فرش استان زنجان درباره روی کار آمدن دولت تدبیر و امید و تاثیر آن در کیفیت فرش زنجان بیان می کند: کیفیت فرش دستباف استان زنجان مطلوب شده و به‌تبع صادرات فرش هم افزایش داشته است.
جعفری با تاکید بر اینکه روند صادرات فرش زنجان صعودی است، می افزاید: حمایت از فرشبافان وجود دارد و کیفیت فرش دستباف استان زنجان بسیار ارزشمند است و تنها در این چهار ماهه کمی صادرات فرش دستباف کاهش‌یافته است.
* روزنامه همشهری زنجان، قزوین، همدان؛اسدالله قربان زاده، 1397،6،3.
3088/8068
کپی شد
