به گزارش ایرنا، دارو بخش عظیمی از هزینه های سلامت را در بسیاری از کشورهای در حال توسعه (20 تا 40 درصد) و توسعه یافته (10 تا 20 درصد) را به خود اختصاص ی دهد و در واقع به عنوان یک کالای استراتژیک در نقاط مختلف بشمار می آید که این رقم در کشورمان 30 درصد است.
بر این اساس اقلام مختلف دارویی در کشورمان بر خلاف تصور مردم و در مقایسه با دیگر کشورها بسیار ارزان قیمت به دست آنان می رسد، در این میان تجویز و مصرف غیرمنطقی داروها نه تنها موجب بهبودی بیماری نمی شود بلکه به طولانی و یا بدتر شدن بیماری، درمان ناموثر، اضطراب و حتی آسیب زدن بیشتر به بیماری می شود.
علاوه برآن، عارضه تداخلات دارویی و در نتیجه تجویز اقلام دارویی متعدد در یک نسخه، ایجاد مقاومت های میکروبی، بروز عوارض جانبی ناشی از استفاده روز افزون از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را نیز می توان از پیامدهای تجویز و مصرف غیر منطقی داروها در حوزه پزشکی ذکر کرد.
این پیامدها می تواند در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و قانونی نیز که در مطالعات مختلف بصورت نارضایتی بیمار، تضعیف ارتباط بین پزشک و بیمار، بستری شدن طولانی مدت در بیمارستان، تحمیل هزینه های درمانی بیشتر بر افراد و دستگاههای دولتی و در نهایت اتلاف منابع مالی و جانی افراد شود.
بنابراین تجویز و مصرف غیر منطقی داروها از ابعاد مختلف نتایج زیانباری دارد که یکی از نتایج این مهم در کشورمان به فراخور فصل ها متفاوت بوده و امروزه کمتر کسی را در زندگی رومزه و حتی در قفسه یخچال منازل داروخانه ای شخصی با داروهایی رنگارنگ را می توان یافت که حتی شرایط به گونه ای است که انوع دارو در کیف و یا جیب اغلب مردم نیز به وفور یافت پیدا می شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زنجان در این ارتباط به خبرنگار ایرنا گفت: بر اساس آمارهای جهانی میانگین تعداد اقلام دارویی تجویز شده در هر نسخه باید زیر 3 باشد که این میزان در کشورمان 3.5 قلم و در استان زنجان 2.9 است که تا حدودی زیادی وضعیتی خوبی در این بخش حاکم است.
دکتر جواد تاج کی افزود: هم اکنون تجویز منطقی داروهای خاص بیش از گذشته مورد توجه سازمان غذا و دارو قرار گرفته چرا که تجویز و مصرف بی رویه آنها عوارض و هزی متعددی به دنبال دارد.
وی بیان کرد: به عنوان نمونه تجویز غیر منطقی آنتی بیوتیک ها، برخی داروهای استروئیدی و حتی داروی خاص مانند آلبومین که بسیار گران قیمت بوده تجویز آن از سوی پزشکان برای ببماران چندان ضرورتی ندارد.
به گفته این دارو ساز، تجویز غیر منطقی داروها، هزینه های بیشتری را بر فرد و جامعه تحمیل می کند و حتی ضرورتی ندارد که از سوی پزشکان برای مراجعه کنندگان و بیماران تجویز شود.
این مسئول ادامه داد: این معاونت برای بهینه کردن تجویز منطقی داروها دوره های آموزشی و باز آموزی را برای گروههای مختلف پزشکی برگزار می کند و هدف عمده این دوره ها، تجویز اصولی بر مبنای
آئین نامه های تدوین شده از سوی وزارت بهداشت، درمان و و آموزش پزشکی است.
تاج کی، با اشاره به اینکه تجویز غیر منطقی و مصرف بی رویه آنتی بیوتیک ها مقاومت میکروبی را در بدن ایجاد می کند، افزود: متاسفانه تحقیقات نشان می دهد مصرف بی رویه این نوع داروها علاوه بر مقاومت میکروبی به صورت ژن تغییر یافته می ماند و از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
وی ابراز کرد: بر این اساس مصرف بی رویه این نوع داروها علاوه بر تحمیل هزینه بالا بر بیمار و جامعه و از همه مهمتر مقاومت میکروبی موجب می شود که پزشکان به اجبار به تجویز و استفاده ازآنتی بیوتیک های نوع جدید گرایش پیدا کنند که مصرف آنها در در ازمدت عوارض جدی دارد.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی زنجان ادامه داد: هر چند انتی بیوتیک های جدید در چرخه طولانی مدت و طی فرآیند متعدد آزمایش های حیوانی و انسانی مورد استفاده قرار می گیرد ، اما نباید از عوارض آنها غافل شد.
وی تاکید کرد: طبق برنامه ریزی انجام گرفته نسخ پزشکان توسط کارشناسان این معاونت بصورت مکانیزه مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد و موارد اعلام می شود که هر چند برخی از جامعه پزشکی استان همکاری خوبی نداشته اما در مجموع تعامل اغلب آنها رضایتبخش بوده است.

** مصرف داروهای از تاریخ گذشته عوارض خطرناکی دارد
این دارو ساز ادامه داد: تجویز غیر منطقی داروها از سوی پزشکان و متخصصان موجب می شود که فرد مصرف کننده داروهای خریداری شده را در شرایط نامناسبی نگهداری کنند.
وی یادآوری کرد: بر این اساس داروها شرایط خاص نگهداری داشته و همواره باید به تاریخ تولید و انقضای آن توجه کرد اما این موضوع کمتر مورد توجه قرار می گیرد و حتی در کمدهای مخصوص گذاشته می شود.
تاج کی افزود: مصرف داروهای از تاریخ گذشته اثر بخشی درمان را کاهش می دهد و از طرفی برخی آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین تابع شراط خاص مصرف هستند که استفاده آن در شرایط معمولی مشکلی را ایجاد نمی کند اما تاریخ گذشته آن می تواند نوعی سندرم را ایجاد کند که بسیار خطرناک است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی زنجان خاطر نشان کرد: بر ای اساس توصیه می شود داروها در حد مورد نیاز بیماران از سوی پزشکان تجویز شود که عوارض کمتری را دارد.

** تشخیص های نادرست از علل تجویز غیر منطقی دارو
یک پزشک عمومی نیز در ارتباط ادامه داد: یکی از عوامل مهم در تجویز غیر منطقی داروها به کمبودهای تشخیصی پاراکلینیکی باز می گردد و به دلیل آنکه پزشک به قطعیت لازم تشخیص نمی رسد اقلام مختلف دارویی را برای پوشش بهتر درمان، در نسخ دارویی برای بیمار تجویز می کند.
دکتر مجید داوودی افزود: رفع این معضل مهم در گرو مطالعات بیشتر و به روز بوده و تحقق این امر می تواند مشکلات و موارد بوجود آمده را به میزان زیادی کاهش دهد.
وی بیان کرد: بررسی های انجام شده توسط معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی که هر 6 تا یکسال به مطب ها انعکاس داده می شود، بیانگر آن است که برخی مطب های خصوصی بیش از خارج از استاندارد ها اقلام دارویی برای بیمار تجویز می کنند.
داوودی تاکید کرد: به این موضوع بادی توجه داشت که مصرف غیر اصولی دارو توسط بیمار از نظر زمان و دوز دارویی منجر به عوارضی برای بیمار خواهد شد.
وی ابراز کرد: تجویز غیر منطقی داروها، مصرف خودسرانه و نگهداری طولانی مدت و غیر اصولی در یخچال ها و کمدها و جعبه دارویی منازل از جمله موارد مهم است که بیش از گذشته به آگاهسازی و فرهنگ سازی آن از طریق رسانه های گروهی نیاز دارد.
این پزشک عمومی خاطر نشان کرد: اغلب داروها شرایط خاصی نگهداری داشته و به عنوان مثال باید دردمای زیر 30 درجه باشند که در برخی اوقات مشاهده می شود، افراد این نوع اقلام دارویی را در کمدهای خاص در منازل بیش از دمای یاد شده می گذارند که اثر بخشی داروها را به مراتب کاهش می دهد.
وی یادآوری کرد: تاریخ مصرف و انقصای تمامی داروهای توزیع شده از سوی شرکت های دارویی درج شده و توجه عموم مردم به این مضوع مهم بیش از گذشته افزایش یافته است.

** داروسازان نقش مهمی در ارائه مشاوره دارویی به پزشکان دارند
رئیس انجمن داروسازان استان زنجان گفت: تعریف تجویز و مصرف منطقی دارو به تجویز داروی مناسب با میزان و مدت مصرف صحیح برای بیماری که تشتخیص صحیحی از نوع بیماری انجام می شود، اطلاق می شود.
دکتر مهدی بیگدلی افزود: در موضوع مهم تجویز غیر منطقی دارو علاوه بر نقش پررنگ پزشکان، دارو سازان و سایر گروههای مرتبط با درمان بیماران، آموزش و اطلاع رسانی مناسب از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین رسانه های گروهی اهمیت بسزایی دارد.
وی ابراز کرد: پزشکان به عنوان تجویز کننده و اولین فرد در چرخه مصرف داروها نقش کلیدی در این امر مهم دارند به طوری که با تشخیص صحیح بیماری، انتخاب کمترین تعداد ممکن اقلام موثر دارویی و توضیح کامل پروسه درمان و از طرفی به درمان صحیح و از سوی دیگر کنترل مصرف بیش از حد داروها را موجب می شود.
رئیس انجمن داروسازان استان زنجان ادامه داد: بر این اساس داروسازان با کنترل و بررسی دقیق نسخ و ارائه مشاوره به پزشک معالج در انتخاب داروهای مناسب و همچنین آموزش به مراجعین و بیماران در خصوص ممانعت از خود درمانی و مصرف نابجا و بیش از حد داروها نقش بسزایی در این مقوله دارند.
وی بیان کرد: در بحث منطقی کردن مصرف داروها اقلامی که به لحاظ مصرف بی رویه و خود سرانه تاکید بیشتری وجود دارد چرا که تجویز غیر منطقی مصرف داروهایی از قبیل آنتی بیوتیک ها، داروهای مسکن خوراکی و تزریقی به ویژه کورتن ها، مکمل ها موجب مقاومت بدن می شود.
این دارو ساز ادامه داد: از طرفی کاهش تاثیر پذیری داروها در صورت مصرف درازمدت، افزایش و ایجاد عوارض و تداخلات دارویی می شود و این عوامل حتی می تواند به کاهش اعتماد به پزشک درمانگر، حوزه درمان و کیفیت داروها نیز منتهی شود.
وی ابراز کرد: نکته مهم دیگر افزایش میزان هزینه های درمان و ضربه به اقتصاد خانواده و کشور است به گونه ای که به دنبال افزایش تجویز و مصرف داروها، تولید آنها نیز به مراتب افزایش یافته و این امر نیاز به تامین هزینه و یارانه دولتی دارد.
بیگدلی خاطر نشان کرد: بیماران و مصرف کنندگان در ارتباط با مصرف بهینه داروها نقش مهمی بر عهده دارند و لذا تقاضا ، خرید میزان غیر ضروری اقلام دارویی و نگهداشتن آنها در منازل بدون مصرف آنها روش مناسبی نیست.

** تجویز غیر منطقی دارو بر جامعه هزینه وارد می کند
یک متخصص بیماری های عفونی بیمارستان ولی عصر(عج) استان زنجان نیز در ارتباط ادامه داد: تجویز غیر منطقی دارو به ویژه آنتی بیوتیک ها و مصرف آن علاوه برتاثیر نامطلوب بر بافت زنده بدن، مقاومت میکروبی به همراه داشته و علاوه بر آن هزینه سرسام آوری را بر دوش خانواده و جامعه تحمیل می کند.
دکتر احمد رضا مبین افزود: موضوعی که باید به ان توجه داشت این است که دولت به داروهای مورد نیاز بیماران و غیره یارانه پرداخت می کند و این مهم در شرایط کنونی اقتصادی و وجود نوسانات ارزی وضعیت خاص یافته است.
وی ابراز کرد: از طرفی برخی دارهای تجویزی نظیر سفیکسیم سالهای زیادی است که در دیگر کشورهای اروپایی و غربی استفاده نمی شود اما همچنان این نوع دارو در فارماکوپه دارویی تشخیصیی بیماران توسط پزشکان ایرانی تجویز می شود که چندان کاربرد ندارد.
این متخصص بیماری های عفونی بیمارستان ولی عصر(عج) زنجان ادامه داد: برخی بیماران نیز در مراجعه به متخصصان اصرار می کنند که قلم دارویی خاص مانند پنی سیلین برای درمان بیماری شان از سوی پزشک تجویز شود که این کار غیر منطقی بوده و انجام و مصرف این کار از ابعاد گوناگون تبعات ناخوشایندی به دنبال دارد.
وی خاطر نشان کرد: اغلب افراد تصور می کنند، که دارویی که پزشک برای فردی تجویز کرده می تواند در موارد مشابهه بیماری و یا مشکل بوجود آمده را مصرف کنند در صورتی که این مهم نیاز به بررسی داشته و مصرف خود سرانه انها چه بسا می تواند مشکلات عدیده ای را ایجاد کند.
9646/8068
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.