به گزارش ایرنا سینا عطار روشن شنبه در گفت و گو با ایرنا درباره به خطر افتادن گونه های بومی استان در اثر کاهش منابع آبی تصریح کرد: تاکنون پژوهشی در این خصوص صورت نگرفته اما با بررسی های میدانی می توان دریافت که گونه های بومی نظیر کُنار درحال از بین رفتن هستند.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: سال های پیش در حاشیه رودخانه کارون گیاه پَده گونه ای صنوبر وجود داشت اما از بین رفته اند که از مهم ترین دلایل آن تنش های ایجاد شده، تغییر اقلیم و در راس اینها کمبود آب است.
** زیاده روی در کاشت کنوکارپوس
وی یادآور شد: بی شک کنوکارپوس یک فرصت برای احیای عرصه ها و اراضی سطح شهر با صرف هزینه و وقت کم بود اما از سویی دیگر در کشت این گونه گیاهی زیاده روی هم نباید کرد.
عطار روشن با بیان اینکه باید در حفظ گونه های بومی تلاش می شد ادامه داد: ما حق نداریم گیاه کنوکارپوس را به عنوان یک گیاه غیر بومی در این حجم کاشت کنیم زیرا به لحاظ اکولوژیکی کاری اشتباه است.
وی خاطر نشان کرد:گیاه کنوکارپوس باید در مناطقی کشت شود که امکان کاشت نهال بومی وجود نداشته باشد اما متاسفانه تمام سطح شهر به کشت کنوکارپوس اختصاص یافته و همین امر گونه های بومی را به مخاطره انداخته است.
معاونت پژوهش و فناوری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز درخصوص ادعای ایجاد مشکلات تنفسی ناشی از کنوکارپوس گفت: این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و در کشورهای منطقه مانند پاکستان و کویت نیز کشت می شوند اما هیچگونه سابقه عوارضی از این دست گزارش نشده است.
وی ادامه داد: ریشه های این گیاه به سمت پساب های فاضلاب گرایش دارد که به دلیل خاصیت فیزیولوژیکی آن است. همین ریشه ها سبب تخریب تاسیسات فاضلاب می شود از همین رو در جانمایی این گونه هم باید دقت شود.
عطار روشن به گونه نوظهور صنوبر پائولونیا اشاره و اظهار کرد: موسسه تحقیقات مراتع کشور بر روی گونه صنوبر پائولونیا تحقیقاتی انجام داده است.
وی ادامه داد: با بررسی هایی صورت گرفته می توان به این نتیجه رسید که باتوجه به شرایط اقلیمی این گونه مناسب خوزستان نیست زیرا مقاومت آن در برابر گرما و شوری کم است.
**کاهش سطح بیشه زارهای استان
وی با اشاره به اینکه شرایط استان به گونه ای نیست که بتواند دهنده آب به سایر استان ها باشد اظهار کرد: تالاب های بزرگی مانند شادگان و هورالعظیم در خوزستان وجود دارد که اراضی پایین دست آنها به آب جهت کشت نیاز دارند.
وی ایجاد کانون های گرد وخاک و افزایش مهاجرت را از نتایج کاهش آب در استان دانست و افزود: پیشتر حدود 150 هزار هکتار بیشه زار در حاشیه رودخانه های استان قرار داشت اما به دلیل کاهش آب رودخانه ها وسعت بیشه زارها نیز درحال کاهش است.
عطار روشن یادآورشد: بیشه زارها به لحاظ تامین پوشش گیاهی، محل زندگی پرندگان و چراگاه دام ها اهمیت بسیاری دارند. در سال های اخیر به علت کاهش بیشه زارها بسیاری از دامداران استان نیز مهاجرت کرده اند.
وی درخصوص نهال کاری در کانون های گرد و خاک نیز گفت:بی شک راه حل قطعی مهار کانون های خاک کاشت گونه های گیاهی است اما در شرایط فعلی کاشت نهال مشکلی را حل نمی کند.
**لزوم توجه به بوته کاری برای تثبیت خاک
وی درخصوص ادعای برخی شرکت های دانش بنیان مبنی بر تولید مالچ زیستی گفت: بسیاری از این مخترعان از اداره استاندارد و اداره ثبت اختراع گواهی دارند و این بدان معناست که آزمایش هایی روی آنها صورت گرفته است از همین رو می توان به صورت پایلوت چند هکتار از کانون ها را در اختیار آنها قرار داد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در بازه زمانی کوتاه مدت باید به دنبال تثبیت خاک باشیم اظهار کرد: همزمان با نهال کاری باید با مالچ پاشی زیستی و نفتی خاک ها را تثبیت کرد.
وی ادامه داد: در کنار نهال کاری می توان از بوته کاری نیز استفاده کرد زیرا هم رشد سریعتری دارند و هم سرعت ریشه دوانی آنها در خاک زیاد است.
درخت دارای سه مرحله رشد جوانی، میانسالی و پیری است، پدیده دیرزیستی، مرحله رشد پیری درخت است که سرعت رشد در این مرحله کند شده و درخت به سوی دیرزیستی خود پیش میرود.
براساس آمار موجود در سال 70 در اهواز 40 نوع گونه گیاهی کشت شده که 56 درصد آن اکالیپتوس و کهور بوده است. در سال 90 نیز در این شهر 60 گونه کشت شده که 70 درصد آن کونوکارپوس بوده است.
از اوایل دهه 80 کارگروهی موسوم به 'نهضت سبز' برای توسعه فضای سبز در خوزستان شکل گرفت که هدف آن ایجاد و توسعه فضای سبز در جاده ها، اماکن صنعتی و کارخانجات و روستاها همچنین تدوین سند جامع طرح فضای سبز شهرها بود که البته بیشتر فضای سبز به گیاه کنوکارپوس اختصاص یافت که نتیجه آن در حاشیه قرار گرفتن گونه های بومی مثل کنار بود.
6002 خبرنگار: ندا رضاپور
این استاد دانشگاه اظهار کرد: سال های پیش در حاشیه رودخانه کارون گیاه پَده گونه ای صنوبر وجود داشت اما از بین رفته اند که از مهم ترین دلایل آن تنش های ایجاد شده، تغییر اقلیم و در راس اینها کمبود آب است.
** زیاده روی در کاشت کنوکارپوس
وی یادآور شد: بی شک کنوکارپوس یک فرصت برای احیای عرصه ها و اراضی سطح شهر با صرف هزینه و وقت کم بود اما از سویی دیگر در کشت این گونه گیاهی زیاده روی هم نباید کرد.
عطار روشن با بیان اینکه باید در حفظ گونه های بومی تلاش می شد ادامه داد: ما حق نداریم گیاه کنوکارپوس را به عنوان یک گیاه غیر بومی در این حجم کاشت کنیم زیرا به لحاظ اکولوژیکی کاری اشتباه است.
وی خاطر نشان کرد:گیاه کنوکارپوس باید در مناطقی کشت شود که امکان کاشت نهال بومی وجود نداشته باشد اما متاسفانه تمام سطح شهر به کشت کنوکارپوس اختصاص یافته و همین امر گونه های بومی را به مخاطره انداخته است.
معاونت پژوهش و فناوری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز درخصوص ادعای ایجاد مشکلات تنفسی ناشی از کنوکارپوس گفت: این گیاه بومی آمریکای جنوبی است و در کشورهای منطقه مانند پاکستان و کویت نیز کشت می شوند اما هیچگونه سابقه عوارضی از این دست گزارش نشده است.
وی ادامه داد: ریشه های این گیاه به سمت پساب های فاضلاب گرایش دارد که به دلیل خاصیت فیزیولوژیکی آن است. همین ریشه ها سبب تخریب تاسیسات فاضلاب می شود از همین رو در جانمایی این گونه هم باید دقت شود.
عطار روشن به گونه نوظهور صنوبر پائولونیا اشاره و اظهار کرد: موسسه تحقیقات مراتع کشور بر روی گونه صنوبر پائولونیا تحقیقاتی انجام داده است.
وی ادامه داد: با بررسی هایی صورت گرفته می توان به این نتیجه رسید که باتوجه به شرایط اقلیمی این گونه مناسب خوزستان نیست زیرا مقاومت آن در برابر گرما و شوری کم است.
**کاهش سطح بیشه زارهای استان
وی با اشاره به اینکه شرایط استان به گونه ای نیست که بتواند دهنده آب به سایر استان ها باشد اظهار کرد: تالاب های بزرگی مانند شادگان و هورالعظیم در خوزستان وجود دارد که اراضی پایین دست آنها به آب جهت کشت نیاز دارند.
وی ایجاد کانون های گرد وخاک و افزایش مهاجرت را از نتایج کاهش آب در استان دانست و افزود: پیشتر حدود 150 هزار هکتار بیشه زار در حاشیه رودخانه های استان قرار داشت اما به دلیل کاهش آب رودخانه ها وسعت بیشه زارها نیز درحال کاهش است.
عطار روشن یادآورشد: بیشه زارها به لحاظ تامین پوشش گیاهی، محل زندگی پرندگان و چراگاه دام ها اهمیت بسیاری دارند. در سال های اخیر به علت کاهش بیشه زارها بسیاری از دامداران استان نیز مهاجرت کرده اند.
وی درخصوص نهال کاری در کانون های گرد و خاک نیز گفت:بی شک راه حل قطعی مهار کانون های خاک کاشت گونه های گیاهی است اما در شرایط فعلی کاشت نهال مشکلی را حل نمی کند.
**لزوم توجه به بوته کاری برای تثبیت خاک
وی درخصوص ادعای برخی شرکت های دانش بنیان مبنی بر تولید مالچ زیستی گفت: بسیاری از این مخترعان از اداره استاندارد و اداره ثبت اختراع گواهی دارند و این بدان معناست که آزمایش هایی روی آنها صورت گرفته است از همین رو می توان به صورت پایلوت چند هکتار از کانون ها را در اختیار آنها قرار داد.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در بازه زمانی کوتاه مدت باید به دنبال تثبیت خاک باشیم اظهار کرد: همزمان با نهال کاری باید با مالچ پاشی زیستی و نفتی خاک ها را تثبیت کرد.
وی ادامه داد: در کنار نهال کاری می توان از بوته کاری نیز استفاده کرد زیرا هم رشد سریعتری دارند و هم سرعت ریشه دوانی آنها در خاک زیاد است.
درخت دارای سه مرحله رشد جوانی، میانسالی و پیری است، پدیده دیرزیستی، مرحله رشد پیری درخت است که سرعت رشد در این مرحله کند شده و درخت به سوی دیرزیستی خود پیش میرود.
براساس آمار موجود در سال 70 در اهواز 40 نوع گونه گیاهی کشت شده که 56 درصد آن اکالیپتوس و کهور بوده است. در سال 90 نیز در این شهر 60 گونه کشت شده که 70 درصد آن کونوکارپوس بوده است.
از اوایل دهه 80 کارگروهی موسوم به 'نهضت سبز' برای توسعه فضای سبز در خوزستان شکل گرفت که هدف آن ایجاد و توسعه فضای سبز در جاده ها، اماکن صنعتی و کارخانجات و روستاها همچنین تدوین سند جامع طرح فضای سبز شهرها بود که البته بیشتر فضای سبز به گیاه کنوکارپوس اختصاص یافت که نتیجه آن در حاشیه قرار گرفتن گونه های بومی مثل کنار بود.
6002 خبرنگار: ندا رضاپور
کپی شد