کلمه مضیف از ضیافت یا مهمانی گرفته شده است. در زمان قدیم 99 درصد خانه های اعراب، محلی مخصوص برای پذیرایی از مهمانان خود داشتند.
مضیف، کپر یا اتاقی بزرگ در کنار محل زندگی یا خانه شیخ است که در گذشته کارکردهای بسیاری از جمله رتق و فتق امور قبیله، داوری و حل اختلاف، تبادل اخبار و اطلاعات را داشت.
مردم خوزستان از گذشته های دور به دنبال ساخت سازه هایی بودند که در گرمای طاقت فرسا خنک باشد و در سرما گرم، به همین منظور فرشی از نی در و دیوار اتاقکی می شد برای پذیرایی از مهمانان بزرگان قوم (شیوخ) یا کسانی که مکنت مالی دارند.
ساخت مضیف و متصل کردن نی ها به یکدیگر، مشقت آور است، نیها دو پوسته متفاوت دارند که در مرحله اول سازندگان مضیف یک پوسته را از نیها جدا میکنند.
نیهای پوست گرفته شده، بیشتر برای ستونهای اصلی و فرعی استفاده میشوند.
پس از کارگذاشتن ستونها درون گودالها و تثبیت آنها با چوبهای بلند و فشار آوردن از دوطرف به ستون، نوبت به محکم کاری ستون میرسد.
محکمکاری با ملاط کاهگل انجام میشود و پس از یک تا دو شبانهروز با خشک شدن ملاط ستونها محکم می شوند.
*** مضیف حاج عبدالله مینوشهر؛ جاذبه جدید گردشگری منطقه آزاد اروند
جزیره مینو از جزیرههای ایران در استان خوزستان است که در گذشته به نام 'صلبوخ' معروف بود و محل جغرافیایی آن بین آبادان و خرمشهر واقع شده و دو شاخه اروندرود آن را فرا میگیرد.
این جزیره 10 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در فاصله 10 کیلومتری خرمشهر است.
بزرگترین قطر جزیره 2.6 کیلومتر و مساحت آن 8.17 کیلومتر مربع است، این شهر جمعیتی در حدود 12هزار نفر دارد و تفریحگاهی برای مردم آبادان و خرمشهر به حساب میآید.
در جزیره مینو 5 نهر جریان دارد که دو تای آنها از رود جرف و سه تای آنها از اروندرود منشعب میشوند و از معدود نقاط جهان است که آبیاری با جزر و مد آب انجام میشود.
وقتی وارد جزیره مینو می شویم به پل امام رضا (ع) می رسیم که این پل ارتباطی جزیره به آبادان و خرمشهر وصل می کند و پس از آن بازار و مرکز شهر کوچکی که بسیاری از ساکنان مینو را اعراب تشکیل میدهند.
از ابتدای جزیره مینو و با پیمودن مسیر یک کیلومتری جزیره مینو به ' مضیف حاج عبدالله' در نزدیکی رودخانه می رسیم که در آن مضیف هایی برای پذیرایی از مهمانان و گردشگران ساخته شده است.
این مکان تفریحی متعلق به حاج عبدالله نورانی جانباز شمیایی اهل منطقه مینوشهر است که توانسته زمین ملکی خود به مساحت یک و نیم هکتار را به گلخانه، استخر ماهی پرورشی، فضای سبز و تفریحگاه برای گردشگران تبدیل کند.
حاج عبدالله نورانی این کارآفرین خلاق در خصوص روند راه اندازی این جاذبه گردشگری در گفت و گو با ایرنا می گوید:سال 87 پس از بازنشستگی، به لحاظ عشق و علاقه ای که به کشت گل و گیاه داشتم، دو سال به کار پرورش گل و گیاه مشغول شدم.
وی گفت: با توجه به وضعیت شیمیایی، چشم خود را از دست دادم و مجبور شدم کارم را متوقف کنم و برای درمان به تهران سفر کنم که پس از هشت عمل جراحی بهبودی نسبی حاصل شد، ولی پزشک معالج اجازه کار را در این منطقه را نداد و تا سال 92 خانه نشین شدم.
نورانی افزود:پس از آن در همان سال کارم را مجددا با کمک یکی از دوستانم در هلند که به تولید و کشت گل و گیاه مشغول است، آغاز کردم.
وی در ادامه گفت:دوستم در هلند حدود شش کیلوگرم از پنج تا شش نمونه بذرهای گل و گیاه که با آب و هوای آبادان و خرمشهر سازگاری دارد به ایران فرستاد و پس از کشت آزمایشی نتایج خوبی حاصل شد.
نورانی افزود:این اقدام اولین بار با نمونه های بی نظیر همچون گل کاسیوسراتیس با گل های به رنگ زرد، قرمز که در اینجا نمونه مشابه آن معروف به برهان گلی است درختی با چتر بزرگ دارد.
وی گفت:همچنین یک نوع گل کاغذی نیز با پایه و ساقه هفت نوع کاغذی و گل به نام توبولیا گل زرد و تی بی تیا از نمونه های گل با کشت آزمایشی انجام شده است.
نورانی درادامه گفت:دنبال این بودم که نمایشگاه گل و گیاه که ساختمان آن از جنس گیاه باشد، دایر کنم و مسئولان را برای دیدن این نمایشگاه دعوت کنم که پس از دعوت مسئولان به این محل نگاه آنها متوجه سازه که محلی به عنوان کافه مضیف ساخته بودم، شد ولی به گل های پرورشی من توجهی نداشتند و یک پیشنهادی دادند که این سازه از جنس نی بسازم و محل گردشگری را راه اندازی کنم.
وی گفت:به شهرستان سوسنگرد و هویزه سفر کردم و چند نفر از سازندگان مضیف را پیدا کردم و نمونه سازه ای از مضیف که برای یکی از شاهزاده های کویتی ساخته بوده را پیشنهاد کردند که پس از آنف نخستین مضیف را ساختم.
نورانی اظهار داشت:پنجشنبه و جمعه هر هفته از دوستان و رفقا در این جا برای صرف نهار می آمدند و استقبال زیادی از این سازه شد.
وی در ادامه افزود: پس از دیدار مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند، وی پیشنهادی داد که آموزش ساخت این سازه را به دانشجویان معماری ارائه شود که پس از اعلام فراخوان 30 دانشجوی رشته هنر و معماری ثبت نام کردند و یک ماه دوره آموزشی مقدماتی ساخت مضیف ویژه دانشجویان در کنار اساتید بومی ارائه شد که مضیف دوم را با کمک این دانشجویان ساخته شد.
این کارآفرین خرمشهری اضافه کرد:با توجه به اینکه روزهای پنجشنبه و جمعه و روزهای تعطیل به خصوص در ایام نوروز، استقبال گردشگران و مسئولان از این محل افزایش یافت و تصمیم گرفتیم که مضیف ها را افزایش دهیم
**** مضیف قدمت تاریخی شش هزار ساله را دارد
حاج عبدالله نورانی با بیان اینکه مضیف قدمت شش هزار ساله را دارد، گفت: این سازه به دوره قبل از میلاد و دوره سومری ها و ایلامی ها مردم منطقه بین النهرین در کشور ایران، عراق و سوریه و بخشی از مردم که در کنار آب و تالاب ها زندگی می کردند و نی محل رویش آن در آب است از این مواد برای ساخت منزل خود استفاده می کردند.
وی گفت:مضیف در ابتدا خانه بود و مردم در آن زندگی می کردند و بعد ها خانه ها از خشت و گلی و پس از آن به مصالح ساختمانی روی آوردند.
نورانی افزود:یکی از ویژگی هایی که سازه مضیف را از دیگر سازه ها متمایز کرده استفاده از یک نوع ماده اولیه که همان نی است و هیچ جا دنیا این گونه سازه ها با یک مواد ساخته می شود.
وی ادامه داد:مضیف به معنای 'ضیافت' از مهمان و مهمانسرست که سال های دور در روستاها اگر مهمانی از راه می رسید و سراغ مضیف را می گرفتند چرا که می دانستند که هر مهمانی وارد روستا شود حداقل سه روز در مضیف اطعام می شود.
نورانی گفت:پس از ورود اسلام مضیف را به گونه ای ساختند که درب آن کوتاه رو به قبله باشد تا اگر غریبه ای جهت قبله را نداند، از در مضیف قبله را تشخیص می دهد و اینکه هر کسی وارد می شود چون درب کوتاه است به حالت خمیده برای احترام به اعضای این مضیف وارد می شود.
**** مهمانان هفت کشور جهان از مضیف حاج عبدالله دیدن کردند
این کارآفرین در ادامه سخنانش با بیان اینکه تاکنون از هفت کشور جهان از مضیف دیدن کردند، گفت: علاوه بر بازدید کنندگان داخلی اعم از وزرا، مسئولان داخلی کشور، از گردشگران هفت کشور خارجی در این مضیف حضور یافتند.
**** غذای سنتی و دریایی از بیشترین غداهای مضیف
نورانی با بیان اینکه سبد غذایی اینجا رستورانی نیست بلکه سنتی است، گفت:بیشتر خوراک عرضه شده سنتی و محلی دریایی بوده و در فصل ماهی صبور کبابی و تنوری از مهمانان پذیرایی می شود و دیگر فصل ها از ماهی پرورشی استفاده می شود.
وی قلیه ماهی، مچبوس ، مطبق، مفتح، مدفونه، مرغ و ماهی شکم پر را از مهم ترین غذای های محلی خواند و گفت:چهار تا پنج نمونه غذای محلی با سبزی محلی پخته می شود و معمولا با سینی در سفره تقدیم گردشگران و مهمانان می شود.
**** رودخانه اروند بهترین چشم انداز در مضیف حاج عبدالله
نورانی در بخش دیگری به چشم اندازهای منطقه اشاره کرد و گفت:با توجه به اینکه این مضیف در نزدیکی و فاصله 300 متری از رودخانه اروند است، آلاچیق های در چهار طبقه از مواد درخت نخل ساخته شده اند و چشم اندازی زیبایی از اروند، عبور کشتی ها و شناورها بینده را به خود جلب می کند.
وی ادامه داد:در این راستا، ونل سبز با کاشت درخت به فاصله سه متر و به طول 300 متری انجام شده که مهمانان می توانند در آن قدم بزنند.
**** 18 اشتغال مستقیم و سه برابر غیر مستقیم در مضیف حاج عبدالله
نورانی گفت:در حال حاضر برای 18 نفر به طور مستقیم و سه برابر این رقم غیر مستقیم در زمینه کشت و پرورش گیاه، پذیرایی از مهمانان شغل ایجاد شده است.
وی ادامه داد:علاوه بر این در فصل کشت گیاهان از دانش آموزان مدرسه جنب مضیف در وقت غیر از درسی استفاده شده است که این مهم می تواند در معیشت آنها نقش آفرینی کند و مجموعه کارکنان این مضیف عمدتا از بومیان محلی و خانواده های آنها است.
**** روزانه بین 70 تا 100 نفر مهمان در مضیف پذیرایی می شود
نورانی گفت:در فصل گردشگری و روزهایی که هوا مناسب باشد روزانه بین 70 تا 100 نفر مهمان داخلی و خارجی در مضیف پذیرایی می شود.
*** 10 میلیارد ریال برای راه اندازی مضیف هزینه شد
نورانی با بیان اینکه تاکنون 10 میلیارد ریال هزینه راه اندازی این مضیف شد، گفت:برای اجرای چند طرح دیگر و توسعه مضیف 20 میلیارد ریال وام نیاز دارم که در صورت تحقق تا دوسال آینده کار زیبایی و با شکوهی که جنبه ملی و بین المللی داشته باشد، انجام می شود.
وی گفت: این مجموعه از دو بخش گلخانه و پرورش گل و گیاه ساخته شده می تواند با رویکرد گردشگری و بنای سنتی مضیف ها توسعه یابد.
7100/6125 خبرنگار:کمیله حجازی **انتشاردهنده: سیدبهادر حسینی
کانال خبری ایرنا خوزستان:irnaahvaz@
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار استان خوزستان به کانال http://www.telegram.me/irnaahvaz بپیوندید.
مضیف، کپر یا اتاقی بزرگ در کنار محل زندگی یا خانه شیخ است که در گذشته کارکردهای بسیاری از جمله رتق و فتق امور قبیله، داوری و حل اختلاف، تبادل اخبار و اطلاعات را داشت.
مردم خوزستان از گذشته های دور به دنبال ساخت سازه هایی بودند که در گرمای طاقت فرسا خنک باشد و در سرما گرم، به همین منظور فرشی از نی در و دیوار اتاقکی می شد برای پذیرایی از مهمانان بزرگان قوم (شیوخ) یا کسانی که مکنت مالی دارند.
ساخت مضیف و متصل کردن نی ها به یکدیگر، مشقت آور است، نیها دو پوسته متفاوت دارند که در مرحله اول سازندگان مضیف یک پوسته را از نیها جدا میکنند.
نیهای پوست گرفته شده، بیشتر برای ستونهای اصلی و فرعی استفاده میشوند.
پس از کارگذاشتن ستونها درون گودالها و تثبیت آنها با چوبهای بلند و فشار آوردن از دوطرف به ستون، نوبت به محکم کاری ستون میرسد.
محکمکاری با ملاط کاهگل انجام میشود و پس از یک تا دو شبانهروز با خشک شدن ملاط ستونها محکم می شوند.
*** مضیف حاج عبدالله مینوشهر؛ جاذبه جدید گردشگری منطقه آزاد اروند
جزیره مینو از جزیرههای ایران در استان خوزستان است که در گذشته به نام 'صلبوخ' معروف بود و محل جغرافیایی آن بین آبادان و خرمشهر واقع شده و دو شاخه اروندرود آن را فرا میگیرد.
این جزیره 10 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و در فاصله 10 کیلومتری خرمشهر است.
بزرگترین قطر جزیره 2.6 کیلومتر و مساحت آن 8.17 کیلومتر مربع است، این شهر جمعیتی در حدود 12هزار نفر دارد و تفریحگاهی برای مردم آبادان و خرمشهر به حساب میآید.
در جزیره مینو 5 نهر جریان دارد که دو تای آنها از رود جرف و سه تای آنها از اروندرود منشعب میشوند و از معدود نقاط جهان است که آبیاری با جزر و مد آب انجام میشود.
وقتی وارد جزیره مینو می شویم به پل امام رضا (ع) می رسیم که این پل ارتباطی جزیره به آبادان و خرمشهر وصل می کند و پس از آن بازار و مرکز شهر کوچکی که بسیاری از ساکنان مینو را اعراب تشکیل میدهند.
از ابتدای جزیره مینو و با پیمودن مسیر یک کیلومتری جزیره مینو به ' مضیف حاج عبدالله' در نزدیکی رودخانه می رسیم که در آن مضیف هایی برای پذیرایی از مهمانان و گردشگران ساخته شده است.
این مکان تفریحی متعلق به حاج عبدالله نورانی جانباز شمیایی اهل منطقه مینوشهر است که توانسته زمین ملکی خود به مساحت یک و نیم هکتار را به گلخانه، استخر ماهی پرورشی، فضای سبز و تفریحگاه برای گردشگران تبدیل کند.
حاج عبدالله نورانی این کارآفرین خلاق در خصوص روند راه اندازی این جاذبه گردشگری در گفت و گو با ایرنا می گوید:سال 87 پس از بازنشستگی، به لحاظ عشق و علاقه ای که به کشت گل و گیاه داشتم، دو سال به کار پرورش گل و گیاه مشغول شدم.
وی گفت: با توجه به وضعیت شیمیایی، چشم خود را از دست دادم و مجبور شدم کارم را متوقف کنم و برای درمان به تهران سفر کنم که پس از هشت عمل جراحی بهبودی نسبی حاصل شد، ولی پزشک معالج اجازه کار را در این منطقه را نداد و تا سال 92 خانه نشین شدم.
نورانی افزود:پس از آن در همان سال کارم را مجددا با کمک یکی از دوستانم در هلند که به تولید و کشت گل و گیاه مشغول است، آغاز کردم.
وی در ادامه گفت:دوستم در هلند حدود شش کیلوگرم از پنج تا شش نمونه بذرهای گل و گیاه که با آب و هوای آبادان و خرمشهر سازگاری دارد به ایران فرستاد و پس از کشت آزمایشی نتایج خوبی حاصل شد.
نورانی افزود:این اقدام اولین بار با نمونه های بی نظیر همچون گل کاسیوسراتیس با گل های به رنگ زرد، قرمز که در اینجا نمونه مشابه آن معروف به برهان گلی است درختی با چتر بزرگ دارد.
وی گفت:همچنین یک نوع گل کاغذی نیز با پایه و ساقه هفت نوع کاغذی و گل به نام توبولیا گل زرد و تی بی تیا از نمونه های گل با کشت آزمایشی انجام شده است.
نورانی درادامه گفت:دنبال این بودم که نمایشگاه گل و گیاه که ساختمان آن از جنس گیاه باشد، دایر کنم و مسئولان را برای دیدن این نمایشگاه دعوت کنم که پس از دعوت مسئولان به این محل نگاه آنها متوجه سازه که محلی به عنوان کافه مضیف ساخته بودم، شد ولی به گل های پرورشی من توجهی نداشتند و یک پیشنهادی دادند که این سازه از جنس نی بسازم و محل گردشگری را راه اندازی کنم.
وی گفت:به شهرستان سوسنگرد و هویزه سفر کردم و چند نفر از سازندگان مضیف را پیدا کردم و نمونه سازه ای از مضیف که برای یکی از شاهزاده های کویتی ساخته بوده را پیشنهاد کردند که پس از آنف نخستین مضیف را ساختم.
نورانی اظهار داشت:پنجشنبه و جمعه هر هفته از دوستان و رفقا در این جا برای صرف نهار می آمدند و استقبال زیادی از این سازه شد.
وی در ادامه افزود: پس از دیدار مدیرعامل سازمان منطقه آزاد اروند، وی پیشنهادی داد که آموزش ساخت این سازه را به دانشجویان معماری ارائه شود که پس از اعلام فراخوان 30 دانشجوی رشته هنر و معماری ثبت نام کردند و یک ماه دوره آموزشی مقدماتی ساخت مضیف ویژه دانشجویان در کنار اساتید بومی ارائه شد که مضیف دوم را با کمک این دانشجویان ساخته شد.
این کارآفرین خرمشهری اضافه کرد:با توجه به اینکه روزهای پنجشنبه و جمعه و روزهای تعطیل به خصوص در ایام نوروز، استقبال گردشگران و مسئولان از این محل افزایش یافت و تصمیم گرفتیم که مضیف ها را افزایش دهیم
**** مضیف قدمت تاریخی شش هزار ساله را دارد
حاج عبدالله نورانی با بیان اینکه مضیف قدمت شش هزار ساله را دارد، گفت: این سازه به دوره قبل از میلاد و دوره سومری ها و ایلامی ها مردم منطقه بین النهرین در کشور ایران، عراق و سوریه و بخشی از مردم که در کنار آب و تالاب ها زندگی می کردند و نی محل رویش آن در آب است از این مواد برای ساخت منزل خود استفاده می کردند.
وی گفت:مضیف در ابتدا خانه بود و مردم در آن زندگی می کردند و بعد ها خانه ها از خشت و گلی و پس از آن به مصالح ساختمانی روی آوردند.
نورانی افزود:یکی از ویژگی هایی که سازه مضیف را از دیگر سازه ها متمایز کرده استفاده از یک نوع ماده اولیه که همان نی است و هیچ جا دنیا این گونه سازه ها با یک مواد ساخته می شود.
وی ادامه داد:مضیف به معنای 'ضیافت' از مهمان و مهمانسرست که سال های دور در روستاها اگر مهمانی از راه می رسید و سراغ مضیف را می گرفتند چرا که می دانستند که هر مهمانی وارد روستا شود حداقل سه روز در مضیف اطعام می شود.
نورانی گفت:پس از ورود اسلام مضیف را به گونه ای ساختند که درب آن کوتاه رو به قبله باشد تا اگر غریبه ای جهت قبله را نداند، از در مضیف قبله را تشخیص می دهد و اینکه هر کسی وارد می شود چون درب کوتاه است به حالت خمیده برای احترام به اعضای این مضیف وارد می شود.
**** مهمانان هفت کشور جهان از مضیف حاج عبدالله دیدن کردند
این کارآفرین در ادامه سخنانش با بیان اینکه تاکنون از هفت کشور جهان از مضیف دیدن کردند، گفت: علاوه بر بازدید کنندگان داخلی اعم از وزرا، مسئولان داخلی کشور، از گردشگران هفت کشور خارجی در این مضیف حضور یافتند.
**** غذای سنتی و دریایی از بیشترین غداهای مضیف
نورانی با بیان اینکه سبد غذایی اینجا رستورانی نیست بلکه سنتی است، گفت:بیشتر خوراک عرضه شده سنتی و محلی دریایی بوده و در فصل ماهی صبور کبابی و تنوری از مهمانان پذیرایی می شود و دیگر فصل ها از ماهی پرورشی استفاده می شود.
وی قلیه ماهی، مچبوس ، مطبق، مفتح، مدفونه، مرغ و ماهی شکم پر را از مهم ترین غذای های محلی خواند و گفت:چهار تا پنج نمونه غذای محلی با سبزی محلی پخته می شود و معمولا با سینی در سفره تقدیم گردشگران و مهمانان می شود.
**** رودخانه اروند بهترین چشم انداز در مضیف حاج عبدالله
نورانی در بخش دیگری به چشم اندازهای منطقه اشاره کرد و گفت:با توجه به اینکه این مضیف در نزدیکی و فاصله 300 متری از رودخانه اروند است، آلاچیق های در چهار طبقه از مواد درخت نخل ساخته شده اند و چشم اندازی زیبایی از اروند، عبور کشتی ها و شناورها بینده را به خود جلب می کند.
وی ادامه داد:در این راستا، ونل سبز با کاشت درخت به فاصله سه متر و به طول 300 متری انجام شده که مهمانان می توانند در آن قدم بزنند.
**** 18 اشتغال مستقیم و سه برابر غیر مستقیم در مضیف حاج عبدالله
نورانی گفت:در حال حاضر برای 18 نفر به طور مستقیم و سه برابر این رقم غیر مستقیم در زمینه کشت و پرورش گیاه، پذیرایی از مهمانان شغل ایجاد شده است.
وی ادامه داد:علاوه بر این در فصل کشت گیاهان از دانش آموزان مدرسه جنب مضیف در وقت غیر از درسی استفاده شده است که این مهم می تواند در معیشت آنها نقش آفرینی کند و مجموعه کارکنان این مضیف عمدتا از بومیان محلی و خانواده های آنها است.
**** روزانه بین 70 تا 100 نفر مهمان در مضیف پذیرایی می شود
نورانی گفت:در فصل گردشگری و روزهایی که هوا مناسب باشد روزانه بین 70 تا 100 نفر مهمان داخلی و خارجی در مضیف پذیرایی می شود.
*** 10 میلیارد ریال برای راه اندازی مضیف هزینه شد
نورانی با بیان اینکه تاکنون 10 میلیارد ریال هزینه راه اندازی این مضیف شد، گفت:برای اجرای چند طرح دیگر و توسعه مضیف 20 میلیارد ریال وام نیاز دارم که در صورت تحقق تا دوسال آینده کار زیبایی و با شکوهی که جنبه ملی و بین المللی داشته باشد، انجام می شود.
وی گفت: این مجموعه از دو بخش گلخانه و پرورش گل و گیاه ساخته شده می تواند با رویکرد گردشگری و بنای سنتی مضیف ها توسعه یابد.
7100/6125 خبرنگار:کمیله حجازی **انتشاردهنده: سیدبهادر حسینی
کانال خبری ایرنا خوزستان:irnaahvaz@
برای دریافت لحظه به لحظه اخبار استان خوزستان به کانال http://www.telegram.me/irnaahvaz بپیوندید.
کپی شد