خبرگزاری مهر؛ گروه استانها - قاسم منصور آل کثیر: خوزستان در شرایط کنونی دچار کاهش شدیدِ ذخایر خونی شده است؛ اکنون یکسوم از خونِ مورد نیاز بیماران خوزستانی از استانهای دیگر تأمین میشود. خوزستان از جمله استانهای کشور با بیشترین بیمار مبتلا به تالاسمی است که این بیماران روزانه به ۱۳۰ واحد خون نیاز دارند، با این حال تنها مرکز خونگیری در شهرستان شوش از ابتدای امسال تعطیل شد.
مرکز انتقال خون شوش یکی از ۱۳ پایگاه انتقال خون در خوزستان است که از سال ۱۳۹۴ شروع به فعالیت کرد. ساختمان این مرکز توسط یکی از خیران با هدف راهاندازی مرکز انتقال خون به اوقاف اهدا شد.
مراکز خون گیری استان به طور مستقیم زیر نظر «اداره کل انتقال خون خوزستان» هستند و نیروهای این مراکز باید زیر نظر این اداره فعالیت و حقوق بگیرند. اما مرکز خونگیری شوش از ابتدای فعالیتش نیروی لازم را از سوی اداره کل انتقال خون نداشت. به همین منظور بهداشت شهرستان شوش تعدادی نیرو را به صورت «پاره وقت» در اختیار این مرکز قرار داد و این نیروها در قبال فعالیتشان در مرکز خونگیری شوش حق الزحمهای را از اداره کل انتقال خون استان میگرفتند.
همزمان با راهاندازی این مرکز در شوش، در اندیمشک نیز مشکل جذب نیرو برای مرکز انتقال خون اندیمشک وجود داشت که با پیگیری نماینده مردم اندیمشک در مجلس این مشکل حل شد اما مشکل شهرستان شوش به سرانجام نرسید تا اینکه به تعطیلی این مرکز در ابتدای امسال ختم شد.
عضو هیئتمدیره و دبیر انجمن تالاسمی ایران و رئیس هیئتمدیره انجمن تالاسمی شهرستان شوش در گفتوگو با خبرنگار مهر خوزستان گفت: ۵۵ نیازمند مادام العمر به تزریق خون در شوش وجود دارند که هر دو تا سه هفته یک بار باید خون تزریق کنند. در شوش فقط تالاسمی نوع شدید داریم ولی در جنوب استان مثل آبادان و خرمشهر نوع دیگری از تالاسمی که شدید نیست با نام «سیکل سل» وجود دارد.
یونس عرب افزود: متولی تأمین خون، اداره کل انتقال خون است. مدیرکل میگوید «مردم شوش بروند دزفول خون اهدا کنند» که این سخن در تضاد با دستورالعمل ستاد ملی مقابله با کرونای کشور است. ما این مشکل را فقط از چشم اداره کل انتقال خون میبینیم. مشکلات مالی نباید جان بیماران مصرفکننده خون را به خطر بیندازد.
عرب اظهار کرد: در این شرایط بیمار تالاسمی باید برای چندین بار به بیمارستان برود و خون دریافت کند و اگر خون نباشد مجبور هستند چند نوبت در مسیر بیمارستان در حال تردد باشد. همین تردد توسط بیماری که وضعیت جسمانی ضعیفی پیدا کرده او را بیشتر دچار ابتلاء به بیماری کرونا میکند.
وی توضیح داد: ماه رمضان در پیش است و تجربه نشان داده هر سال در رمضان اهدای خون افت چشمگیری پیدا میکند. ضعف مدیریت شهرستان و کم کاری اداره کل باعث شده است ما دچار این مشکل شویم.
هشدارِ اوقاف
ساختمان مرکز انتقال خون در شوش توسط یک خیر وقف شد. این خیر در حین اهدا به اداره اوقاف گفته بود «اگر مرکز خونگیری به هر دلیلی تعطیل شود، این مکان را برای امر خیر دیگری منتقل کنند».
رئیس اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان شوش در این باره به خبرنگار مهر گفت: از مدیرکل انتقال خون استان درخواست داریم به طور سریع نسبت به راهاندازی مجدد مرکز انتقال خون شوش اقدام کند. در صورتی که اقدام عاجلی انجام نشود به دلیل رعایت مسائل شرعی و قانونی باید در خصوص انجام نیتِ دومِ واقف اقدام کنیم.
محمدحسن پورنعمت افزود: مردم شوش نباید از داشتنِ مرکز انتقال خون و شرکت در این امر خداپسندانه محروم باشند. اداره کل انتقال خون در صورتی که توانایی استخدام نیرو ندارد میتواند به طور موقت از نیروهای خود در دزفول به صورت مأموریت به شوش استفاده کند. در دزفول دو انتقال خون وجود دارد و سومین انتقال خون هم در حال راهاندازی است. پیشبینی میشود اگر ساعات انتقال خون در شوش بیشتر و زمان بهتری در نظر گرفته شود، استقبال بیشتری از اهدای خون میشود.
دو یا سه ماه فرصت میدهم
مرکز خونگیری یا انتقال خون شوش یک ساختمان ۱۶۵ متریِ دو طبقه است که بیش از یک میلیارد تومان قیمت دارد و توسط یک خیر وقف شد.
واقف محلِ مرکزِ انتقال خون شوش نیز گفت: در وقف نامه اشاره شد که این خانه به مرکز انتقال خون وقف شده است و در صورتی که از آن به عنوان «پایگاه انتقال خون» استفاده نشود، باید برای امر خیریه دیگری از آن استفاده کنند. من به عنوان واقف این اختیار را دارم که در انتقال مرکز به دیگر امور تصمیم بگیرم.
محمدرضا حسنپور همچنین افزود: از سال ۹۳ که برای راهاندازی مرکز خونگیری پیگیری میکردم همه مسئولان در سطح کشور و استان میگفتند «باید نماینده مردم شوش در مجلس به ما درخواست بدهد و این قدرت را داشته باشد که برای این مرکز نیرو جذب کند». سید راضی نوری هم تلاش کرد و ردیفِ چهار نفر استخدامی را گرفت اما ردیف به تنهایی کافی نیست و برای ردیفِ استخدامی باید کد و بودجه تخصیص داشته باشد و در غیر این صورت اتفاقی نمیافتد.
حسنپور با بیان اینکه نماینده شوش نتوانست این کار را انجام دهد، توضیح داد: باید نیروها توسط سازمان برنامه بودجه کشور کد استخدامی بگیرند. کاری که در اندیمشک اتفاق افتاد و نماینده اندیمشک برای پایگاه انتقال خونِ آنجا مجوز و کد استخدامی هفت نفر را گرفت. پس از این ماجراها، آقای حاذقی به عنوان مسئولِ وقتِ شبکه بهداشت شوش پیگیری کرد و با هماهنگی، نیروهای مرکز خونگیری را تأمین کرد که در شیفت بعدازظهر انجام وظیفه کنند.
وی اظهار کرد: گفته میشود این نیروها ۶ ماه حقوق نگرفتهاند و هیچ هزینهای برای ساختمان هم پرداخت نشده و اداره کل انتقال خون حتی هزینه تعویض لامپ را نداده است. نیروها چون پرستاران آموزش دیده بودند زیر نظر بهداشت شوش کار میکردند و حق الزحمه کارشان در مرکز خونگیری را از اداره کلِ انتقال خون میگرفتند و چندین ماه است که حقوق نگرفتهاند.
واقف محلِ مرکزِ انتقال خون شوش اظهار کرد: قانونِ اداره انتقال خون دچار شلختگی شده است و اصولی کارنکردهاند. مجموعه تالاسمی شوش نزدیک به ۱۰۰ نفر هستند و از روی اجبار باید به اهواز بروند. از همه لحاظ ما تحت فشار هستیم! اتفاقاً در دو ساعتی که مرکز انتقال شوش باز میشد در شرایطِ خوب نزدیک به ۲۰ واحد دریافت خون داشتیم. استقبال خیلی خوب بود. از یکشنبه تا چهارشنبه، این مرکز تنها روزی دو ساعت فعال بود.
وی تأکید کرد: اگر مشکل مرکز انتقال خون شوش توسط اداره کل تا دو یا سه ماه آینده حل و تأمین نیرو نشود، این محل از سازمانِ انتقالِ خون گرفته خواهد و برای امر دیگری استفاده میشود؛ هم اکنون این مرکز بدهکاریهایی دارد اما اگر ساختمان خرجی داشته باشد خودم همه هزینهها را تقبل میکنم.
راهاندازی مرکز شوش سیاسی بود
مدیرکل انتقال خون خوزستان اما صحبت دیگری دارد و معتقد است مرکز خونگیری شوش از همان اول غیراصولی و با مقاصد سیاسی راهاندازی شده بود.
مدیرکل انتقال خون خوزستان در این باره گفت: دکتری که متولی آنجا بود که شخص فعالی است و طی تماسی گفت «می خواهد ادامه تحصیل بدهد و وقت برای ادامه فعالیت در آنجا را ندارد» و دکتری را برای جایگزینی معرفی کرد.
عبدالعزیز فقهی افزود: کسی که جایگزین میشود باید جذب شود و دو هفته دوره تخصصی ببیند. متأسفانه در شوش از قدیم کار اصولی انجام نشده است و آن موقع آنجا به دلایل سیاسی راهاندازی شده بود. پیگیری دقیقی برای راهاندازی یک پایگاه مستقل نشده بود. اکنون میبینید که از نیروهای دانشگاه به صورت اضافهکاری استفاده میشود در صورتی که نباید اینطور باشد!
فقهی یادآور شد: اگر مردم شوش خواستند خون بدهند میتوانیم یک گروه انتقال خون سیار به شوش بفرستیم. ما سعی میکنیم هیچ کاری غیراصولی انجام نشود. آنجا فقط یک جایگاه انتقال خون است و اصولی نیست! اصولی یعنی اینکه فقط یک جایگاه اهدا خون نباشد، یعنی باید کادر پرسنل و پزشک مرتبطی داشته باشد.
وی همچنین گفت: اکنون پیگیر هستیم که وضعیت مرکز شوش روشن شود. سعی میکنیم پایگاه مستقلی با نیروهای انتقال خون در آن محل یا هرجایی که بهتر باشد راهاندازی شود. این مرکز به خاطر نداشتنِ پزشک تعطیل است و ما نمیتوانیم به دکتر بگوییم که اجازه ادامه تحصیل نداری!
مدیرکل انتقال خون استان خوزستان اظهار کرد: متأسفانه آمار شوش جز پایینترین آمارهای استقبال از اهدای خون در استان است و نمی دانم علت چیست؟ آیا مکانش خوب نیست؟ مردم نمیتوانند به راحتی به آنجا برسند؟ علت باید بیشتر بررسی شود. آمارها نشان میدهد که در شوش استقبالِ خوبی صورت نگرفته است البته استقبال در ایام خاص مثل تاسوعا و عاشورا را داشتیم که به طور قطع نوع تبلیغات و… در امر استقبال تأثیرگذار است و مردم شوش همچون دیگر شهرستانها از اهدای خون حمایت میکنند.
فقهی با بیان اینکه شوش جز شهرستانهایی است که از نظر امتیازگیری نمیتواند جایگاه یا مرکز داشته باشد، توضیح داد: نزدیک به چهار سال وضعیت شوش به این صورت است. دلایل مختلفی برای امتیازدهی وجود دارد که یک شهرستان بتواند مرکز داشته باشد. تختهای بیمارستانی یا مسیر دسترسی سخت به شهرستان؛ شهر اگر در نزدیکی شهری که مرکز دارد باشد نیز این امتیاز را کم میکند. جمعیت نیز از دیگر آیتمها برای داشتن مرکز به حساب میآید. مرکزیت داشتن و… که جمعِ آیتمها باعث شده است که شوش جز شهرهایی شود که نمرهای را که پایگاه داشته باشد، نگیرد.
وی افزود: اما طی این سالها پایگاه موقتی راهاندازی شد و تلاش میکنیم که این مرکز در شوش دوباره راهاندازی شود. ما استخدام نداریم و دولت باید برای این مرکز ردیف استخدامی بگذارد و این امر احتمال دارد که بیش از یک ماه وقت ببرد اما نیاز به تلاش دارد. مرکز خونگیری شوش به چهار نیرو که شاملِ یک پزشک، دو خونگیر و یک پرسنل پذیرش میشود، نیاز دارد. شوش شهری قدیمی و جایگاه خاصی دارد؛ البته کیفیت برای ما خیلی مهم است و خونی که به دست مردم میرسد، باید خیلی با کیفیت باشد.