ناهید ممبینی روز چهارشنبه در نشست تخصصی بررسی نقش آلاینده ها و گیاهان در بروز آلرژی تنفسی در تالار مهتاب اهواز بیان کرد:طبق بررسی صورت گرفته بر روی هشت گونه گیاهی در فصل پاییز و زمستان بیشترین میزان غلظت گرده مربوط به علف های هرز و چمن ها ، و در مرتبه دوم درخت آکالیپتوس و سپس کونوکارپوس است.
وی یادآور شد: تعداد درختان آکالیپتوس نسبت به کونوکارپوس در سطح شهر اهواز کمتر است اما میزان گرده بیشتری تولید می کنند.
ممبینی ادامه داد: درخت کونوکارپوس سال ۸۳ از طریق گمرک خرمشهر وارد استان خوزستان شد با توجه به شوری آب و خاک گیاه دیگری برای تحمل این شرایط اقلیمی وجود نداشت ضمن اینکه این گیاه رشد سریعی دارد در واقع می‌توان گفت که پشت آن یک ترفند مدیریتی برای توسعه و بالا بردن سطح توسعه فضای سبز بود.
وی آلاینده هایی مانند اکسیدهای نیتروژن و اوزن را در اهواز متهمان عارضه تنگی نفس در زمان باران پاییزی دانست و گفت: قرار نیست اگر در تحقیقات سال ۹۲ بار آنها اسیدی نبوده، در سال ۹۸ نیز نباشند؛ باید مساله باران های اسیدی زیر تاثیر آلاینده‌های صنعتی حتما
مورد بررسی قرار گیرد.
ممبینی با بیان اینکه بالغ بر ۸۰ درصد نفت کشور از اهواز استخراج می شود افزود: همچنین تعداد خودروها نیز افزایش یافته که این مساله فرضیه باران های اسیدی را ایجاد می کند.
وی یادآور شد: برخی از آلاینده ها سوخت های فسیلی ایجاد می‌کنند که این ترکیبات باعث صدمه به ریه و تحریک سیستم تنفسی از جمله بروز آسم، برونشیت، حمله قلبی و مرگ می شود.
رییس اداره محیط زیست شهرداری اهواز خاطرنشان کرد: ۶۵۰ هزار اصله درخت کونوکارپوس در فضای سبزه عمومی شهر اهواز وجود دارد که این مقدار غیر از فضای سبز خصوصی و ادارات است از این رو گروه آسم و آلرژی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز باید یک بانک اطلاعات گرده ایجاد کند.
وی افزود: از دانشگاه علوم پزشکی اهواز انتظار می رود سهم هر کدام است آلاینده‌ها را در بروز حملات تنفسی پس از باران مشخص کند زیرا ما معتقدیم هرس سنگین درختان کونوکارپوس سبب کاهش سطح سبز گیاه می شود و تاثیری در کنترل حملات تنفسی ندارد.
جبران کمبود فضای سبز اهواز به کمک کونوکارپوس
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز نیز گفت: شهر اهواز به دلیل شرایط اکولوژیکی در جذب گردشگر و نیز دارا بودن جایگاه اقتصادی و اجتماعی و وضعیت صنعتی خود نیازمند مدیریت و برنامه ریزی در فضای شهری است.
مهرانگیز چهرازی افزود: از اهداف توسعه فضای سبز رسیدن به سرانه استاندارد ملی و همچنین تقویت ریه های تنفسی شهر متناسب با مقیاس منطقه‌ای و محله ای است.
وی توضیح داد: بر اساس استاندارد جهانی میزان سرانه فضای سبز در حدود ۲۰ تا ۲۵ متر مربع است البته این میزان برای نقاطی با آب و هوای متعادل است اما در شهر اهواز به دلیل وجود شرایط آب و هوایی نامتعادل میزان سرانه استاندارد فضای سبز ۵۰ متر مربع است.
وی بیان کرد:هم اکنون سرانه فضای سبز در منطقه ۲ اهواز ۳۲ متر و در منطقه ۶ این شهر ۶۳ متر است است که به طور متوسط سرانه فضای سبز در اهواز ۱۴ متر مربع است که نیاز به گسترش دارد.
این استاد دانشگاه در خصوص چالش های شهر اهواز گفت: تنش های محیطی مانند آلودگی هوا، خاک های سنگین و فاقد زهکشی شوری آب دمای بالای هوا، خشکی زمین و خاک قلیایی از جمله معضلات فضای سبز اهواز است.
وی گفت: با توجه به این شرایط آب و هوایی کاشت گیاهان و توسعه فضای سبز باعث تعدیل دما و به ویژه در ماه‌های گرم سال می‌شود؛ یکی از مسایلی که در این زمینه می تواند مورد استفاده قرار گیرد گیاه پالایی که یک تکنولوژی سبز برای کاهش آلودگی های محیطی است باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز یادآور شد: درخت کونوکارپوس در مقابل شوری خشکی، نبود زهکشی و آلودگی خاک مقاوم است برگ این گیاه دارای خاصیت جذب گرد و غبار است که با توجه به شرایط آب و هوایی اهواز یک مزیت است؛ در واقع برگ درخت کونوکارپوس گرد و غبار حاوی اسپور قارچ را جذب می کند.
وی ادامه داد: در یک تحقیق تعدادی گلدان را در معرض آلودگی نفت قرار دادیم در برخی از گلدان‌ها درخت کونوکارپوس کاشتیم و در برخی دیگر این گیاه کاشته نشد در تحقیقات مشخص شد که کونوکارپوس در تجزیه هیدروکربن های نفتی تاثیر داشته است.
چهرازی گفت: از نظر آلودگی هوا نیز پژوهش ها نشان داد که این درخت زیر تأثیر آلودگی نفتی زیادی قرار نگرفته و و تا حد زیادی باعث پاکسازی خاک می شود.
وی افزود: درخت کونوکارپوس از درختانی است که در حذف آلودگی های هوا به ویژه فلزات سنگین نقش دارد و به دلیل مقاومت در برابر شوری آب می تواند سبب توسعه چشم انداز فضای شهری شود.
این استاد دانشگاه گفت: دانشگاه شهید چمران اهواز در خصوص امکان سمی بودن برگ های این درخت تحقیقاتی انجام داد اما مشخص شد برگ این درخت هیچ ماده سمی ندارد و به عنوان منبع مفید خاصیت ضد سرطانی دارد.
وی افزود: هم اکنون حدود ۶۰ درصد فضای سبز شهری اهواز را درخت کونوکارپوس تشکیل داده است و در صورت حذف آنها میزان فضای سبز اهواز نصف می شود.
چهرازی گفت: دیگر از ایرادات وارده به این درخت آن است که به دلیل سمی بودند هیچ پرنده ای بر روی آن لانه نمی کند در حالیکه دلیل لانه سازی نکردن پرنده ها نوعی رفتارشناسی پرندگان است زیرا این درخت به صورت مستمر هرس می شود.
وی ادامه داد: در ده‌ها مقاله علمی دنیا تنها از منافع این گیاه یاد شده و تاکنون هیچ گونه بیماری عمده‌ای از آن گزارش نشده است پس چگونه می تواند عامل بروز عارضه تنگی نفس باشد.
نخستین باران پاییزه اهواز، بیش از ۱۲ هزار نفر را راهی مراکز درمانی کرد. در ۲ سال گذشته آمار مراجعات تنگی نفس همزمان با نخستین باران‌های پاییزی کاهش چشمگیری نشان می‌داد. مراجعات تنگی نفس اهوازی‌ها امسال از ۲۸ مهر و یک روز قبل از بارندگی‌ها آغاز شد و تقریبا تا دهه اول آبان طول کشید.
با گذشت ۶ سال از بروز بحران تنگی نفس اما دلیل وقوع آن هنوز محل مناقشه است. محققان دانشگاه علوم پزشکی اهواز، همچنان دلیل تنگی نفس‌ها را گرده‌های درخت غیربومی «کنوکارپوس» می‌دانند، اگر چه برخی اساتید دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز نتایج مطالعات را هنوز نپذیرفته‌اند و این درخت را تبرئه کرده‌اند.گفته می‌شود ۳۶۸ هزار اصله نهال کنوکارپوس در فضای سبز شهری اهواز وجود دارد که این رقم غیر از درختانی است که در فضاهای محصور و زیرپوشش شرکت‌هاست. بر مبنای نظریه دانشگاه علوم پزشکی اهواز، شورای سلامت خوزستان، هرس کردن درختان کونوکارپوس را پیش از آغاز بارندگی‌ها مصوب کرد.
