به گزارش ایرنا رژیم بعث عراق در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ با آغاز جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران اشغال سریع بخش هایی از خاک کشور ایران از جمله خرمشهر که مهم ترین شهر بندری ایران به شمار می آمد را در دستور کار خود قرار داد نیروهای عراقی به سرعت با عبور از مرز خود را به خرمشهر رساندند که با مقاومت نیروهای مردمی، سپاه و نیروهای ارتش روبه رو شدند.
پس از ۴۰ روز مقاومت دلیرانه مدافعان خرمشهر ، با خیانت آشکار منافقین ،خرمشهر به دست دشمن افتاد و از آن پس رژیم عراق تلاش کرد تا با عبور از شرق کارون و شمال بهمنشیر وارد شبه جزیره آبادان شود و برای دست یابی به این هدف در هشتم آبان ۱۳۵۹ در منطقه ذوالفقاری بر روی رودخانه بهمنشیر پل شناور احداث کرد تا با استفاده از پوشش نخلستان و نیزار بتواند از دید رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتی وارد شهر آبادان شود اما اینبار نیز با مقاومت نیروهای مردمی مجبور به عقب‌نشینی از بهمنشیر شد.
عبدالحسن بنادری فرمانده عملیات وقت سپاه آبادان می گوید:پس از ۴۰ روز از شروع جنگ تحمیلی فردی به من اطلاع داد که «عراقی ها از بهمنشیر وارد ذوالفقاری شده و می خواهند آبادان را تصرف کنند".
وی گفت: بعد از شنیدن این خبر نیروهای سپاه آبادان در قالب گروههای ۲ و سه نفره سازماندهی شده و راهی منطقه ذوالفقاری شدند و توانستند نیروهای عراقی را به سمت دیگر رودخانه بهمنشیر عقب برانند.
ذوالفقاری آخرین منطقه در شهر آبادان و کنار رودخانه بهمنشیر با انبوهی از نخلستان
نیروهای رژیم بعث در نخستین روزهای آبان سال ۱۳۵۹ ، بار دیگر برای تصرف آبادان تلاش کردند و یک هفته بعد حلقه محاصره را تنگ‌تر کرده و با تنگ شدن حلقه محاصره تمامی راه‌های زمینی به آبادان قطع شد به طوریکه تنها راه دسترسی به این شهر از مسیر هوا و دریا بود.
با وجود اینکه ارتش عراق توانست برای مدت زمان بسیار کوتاهی آبادان را به محاصره در آورد اما این اقدام بی پاسخ نماند یک هفته پس از حصر این شهر، امام خمینی(ره) پیام دادند "حصر آبادان باید شکسته شود".
رزمندگان اسلام نیز پیرو فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران اقدام لازم را برای شکستن محاصره آبادان انجام دادند و نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش طرح های مشترکی را برنامه ریزی کردند.
فرمان پیر جماران سبب شد نیروهای مسلح تمام تلاش و امکانات خود را برای شکستن محاصره آبادان به کار گیرند و سرانجام در ابتدای سال ۱۳۶۰خورشیدی یوسف کلاهدوز، قائم مقام وقت فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طرح شکست حصر آبادان را که به وسیله حسن باقری طراحی شده بود به شورای عالی دفاع ارایه کرد که پس از مشورت های زیاد، طرح مشروط با هماهنگی «لشکر۷۷» به تصویب رسید.
این عملیات با همکاری ارتش، سپاه، بسیج و نیروهای ژاندارمری به مرحله ی اجرا درآمد و جهادسازندگی نیز علاوه بر ساختن جاده، امور مقدماتی این عملیات را برعهده گرفت.
عملیات ثامن الائمه(ع)
عملیات ثامن الائمه (ع) در ساعت یک بامداد پنجم مهر ۱۳۶۰ با رمز «نصر من الله و فتح قریب» آغاز شد و رزمندگان اسلام در ساعت های نخست عملیات، با حمله به مواضع عراق و درهم شکستن مقاومت نیروهای بعثی خاکریزهای دشمن متجاوز را تصرف کردند.
رزمندگان اسلام با روشن شدن هوا و ادامه پیشروی از محور شمالی به سمت پل مارد نخستین ضربه شکننده را به نیروهای عراقی وارد آوردند با این حال نیروهای متجاوز بعثی همچنان در منطقه پل حفار مقاومت می کردند.
رزمندگان اسلام با به دست گرفتن ابتکار عمل و ادامه پیشروی در محورهای مختلف، دشمن را در تنگنا قرار دادند . جاده ماهشهر به آبادان در نخستین ساعت های پنجم مهر ۱۳۶۰ خورشیدی آزاد شد و با پیشروی نیروها از شمال به جنوب و تصرف پل قصبه، امکان مقاومت از نیروهای عراقی گرفته شد و بعداز ظهر همان روز نیروهای بعثی از پل حفار عقب رانده شدند.
عصر روز دوم عملیات (ششم مهر)، نیروهای عراقی به تدریج مجبور به تسلیم و عقب نشینی شدند و سرانجام در پایان این روز منطقه سرپل آزاد شد.
رزمندگان شجاع وطن در روز سوم عملیات منطقه را از وجود نیروهای دشمن پاکسازی کردند و در ساحل شرقی رودخانه کارون استقرار یافتند و بدین ترتیب فرمان امام خمینی(ره) مبنی بر شکستن حصر آبادان، در مدت ۴۲ ساعت نبرد نیروهای ارتش، سپاه پاسداران و نیروهای مردمی با موفقیت کامل اجرا شد.
غلامرضا شرفی که در دوران جنگ تحمیلی به عنوان بسیجی بومی در عملیات شکست حصر آبادان حضور داشت فرمان تاریخی حضرت امام(ره) را اصلی ترین انگیزه شکست حصر آبادان توسط رزمندگان عنوان کرد و گفت: عملیات ثامن الائمه شاه کلید عملیات های بزرگ بعدی دفاع مقدس بود.
وی افزود: در این عملیات نیروهای بومی و مردمی در کنار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با وجود نبود امکانات و تجهیزات کافی نظامی مقاومت جانانه ای از خود نشان دادند و هرگز عراق نتوانست وارد آبادان شود.
وی اظهار داشت: فرمان رهبر کبیر انقلاب اسلامی چنان عزم معنوی را در دل و جان رزمندگان انداخت که با وجود قدرت نامتوازن ایران و عراق در آن مقطع از تاریخ ، رزمندگان از سه محور دارخوین- فیاضیه و جاده آبادان به ماهشهر به دشمن حمله ور شدند و محاصره آبادان را با لبیک به فرمان تاریخی امام خمینی(ره) در هم شکستند.
شرفی افزود: عملیات ثامن الائمه ترس و وحشت خیره کننده ای در دل بعثی ها انداخت و بعد از عقب راندن عراق از آبادان هرگز نیروهای صدام روحیه روزهای آغازین جنگ را باز نیافتند و ترس از رزمندگان ایرانی تا پایان جنگ به کابوس سربازان عراقی تبدیل شد.
سردار مکی یازع از مدافعان آبادان و رزمنده عملیات ثامن الائمه (ع) به خبرنگار ایرنا گفت: شبه جزیره آبادان نقطه حساسی در ایران بود و صدام به منظور کنترل اروند رود و دسترسی بیشتر به خلیج فارس قصد داشت با اشغال آبادان جنگ را به نفع خود تمام کند لذا این حساسیت دلیل اصلی دستور امام خمینی (ره) برای شکست حصر آبادان بود.
وی افزود: در نهایت این مردم و رزمندگان اسلام بودند که با شکست نیروهای بعث عراق راه را برای پیروزی های بیشتر در جنگ فراهم کردند.
آنچه در عملیات ثامن الائمه اتفاق افتاد تنها محاسبه دقیق و پیچیده نظامی نبود، شکست حصر آبادان به لحاظ استفاده دشمن از آخرین تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری جنگی و استقرار بی شمار تجهیزات و نیروی انسانی چند ملیتی در منطقه، قطعا خارج از تصور کارشناسان نظامی بود.
در این نبرد تنها سلاح کار ساز و برنده، قدرت ایمان رزمندگان بود که گوش به فرمان ولی زمان خود عمل کردند و با غرش جانانه بر دشمن تا دندان مسلح وی را کوچک و حقیر ساختند.
اسارت بیش از یکهزار نیروی دشمن در عملیات ثامن الائمه(ع)
آزادسازی ۱۵۰ کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی از جمله ۲ جاده استراتژیک و راهبردی اهواز به آبادان و ماهشهر به آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره، اسارت یکهزار و ۸۰۰ نفر از نیروهای دشمن، کشته و زخمی شدن یکهزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار نفر از نیروهای عراقی و انهدام ۹۰ دستگاه تانک و نفربر، به غنیمت گرفتن ۱۰۰ دستگاه تانک و ۶۰ دستگاه نفربر، سه دستگاه لودر و ۱۵۰ دستگاه خودرو و انهدام سه فروند هواپیما و یک فروند بالگرد دشمن از پیامدهای عملیات غرور آفرین ثامن الائمه(ع) بود.
شکست در این عملیات به قدری برای «صدام» سنگین بود که پس از پایان عملیات و شکست نیروهای بعث ، هفت نفر از فرماندهان خود را تیرباران کرد.
اکنون ۳۸ سال از عملیات پیروزمندانه ثامن الائمه (ع) می گذرد اما هر بار که این عملیات مرور می شود، ابعاد تازه ای از شجاعت و تاکتیک بالای نظامی رزمندگان قابل بازگویی است.
آبادان چهار هزار و۷۰۰ شهید، سه هزار جانباز و ۲۴۲ آزاده در هشت سال دفاع مقدس تقدیم اسلام و انقلاب کرده است.
۳۰۱۵/۶۰۶۸
