صنایع دستی، زیباترین سوغات دزفول برای گردشگران نوروزی

به گزارش ایرنا دزفول دومین شهرستان بزرگ خوزستان بعد از اهواز در شمال این استان واقع شده است؛ این شهرستان از شمال به لرستان، از غرب به اندیمشک و شوش، از شرق به شهرستان مسجد سلیمان و استان چهارمحال بختیاری و از جنوب به شوشتر و اهواز محدود می شود.
ساخت و تولید صنایع دستی در دزفول پیشینه ای بسیار طولانی دارد و به گفته برخی افراد به پنج هزار سال قبل از میلاد می رسد تا آنجا که نام خانوادگی بسیاری از مردم دزفول از حرفه و پیشه صنایع دستی اقتباس شده است.
فعالیت بازار قدیم به عنوان محل تولید و فروش صنایع دستی نشانی از قدمت و غنای این صنعت زیبا در شهرستان دزفول دارد. در یک بررسی اجمالی 80 تا 100 نوع حرفه صنایع دستی در گذشته در دزفول وجود داشته که 2 هزار استادکار صنعتگر در 500 کارگاه به تولید صنایع مختلف می پرداختند؛ با احتساب کارگران مشاغل جانبی برای همین رشته ها و کارگاه های خانگی نزدیک به هشت تا 10 هزار نفر معیشت خود را از حرفه های صنایع دستی در این شهرستان تامین می کردند.
کثرت پیشه وران و تعدد حرفه های صنایع دستی این شهر موجب شد تا دزفول قطب صنایع دستی استان خوزستان محسوب شود و اکنون نیز وجود صنعتگران حاضر و حاذق در این شهرستان موید این ادعا است ضمن اینکه ثبت ملی چندین رشته بومی صنایع دستی منحصر به دزفول مانند کپو و خراطی و اهدای نخستین مهر اصالت در استان خوزستان به صنعتگر خراط دزفولی از دیگر شواهد موید این مطالب است.
به گزارش ایرنا در حال حاضر 10 رشته صنایع دستی شامل کپوبافی، گیوه بافی، احرام بافی، جاجیم بافی، خراطی، معرق، تذهیب، نمدمالی، کلاه مالی و سفالگری در شهرستان دزفول فعال است و مابقی رشته های صنایع دستی به صورت نیمه فعال هستند.
بهره گیری از خلاقیت صنعتگر، سرمایه اندک، امکان تهیه مواد اولیه از منابع داخلی، بالا بودن ارزش افزوده و بهره گیری از فرهنگ بومی از ویژگی های خاص این صنایع دستی است که توسعه آن سهم بسزایی در توسعه تولید داخلی دارد.
افزون بر 90 درصد هنرمندان صنایع دستی را بانوان تشکیل می دهند که این آمار نشان می دهد بانوان در گذشته های دور نیز در توسعه فعالیت های اقتصادی نقش داشته اند.
شهرستان دزفول از نظر تنوع در صنایع دستی به عنوان یکی از قطب های شاخص استان خوزستان محسوب می شود زیرا این صنایع در دزفول شامل 50 تا 60 شاخه اصلی و بیش از 100 زیرشاخه است که توسط هنرمندان دزفولی تولید می شوند.
کپوبافی یکی از زیباترین و معروف ترین صنایع دستی دزفول به شمار می رود که امروزه تولید آن در بسیاری از کارگاه های آموزشی این شهر به جوانان جویای هنر آموزش داده می شود.
کپوبافی در حقیقت از پیچیدن ساقه های نورس و جوان نخل دور تا دور ساقه های کرتک شکل می گیرد و هنرمندان این صنعت بعد از تولید کالای مورد نظر آن را با کامواهای رنگارنگ تزئین می کنند.
مهمترین مرکز تولید محصولات کپو در خوزستان، منطقه شهیون دزفول است؛ هنرمندان این منطقه کپوهای تولیدی را به شکل های مختلفی چون سینی، کاسه های حصیری، سبدهای درب دار و سبدهای بدون درب روانه بازار می کنند.
دزفول مهمترین مرکز تولید محصولات خراطی کشور نیز محسوب می شود که به واسطه کیفیت بالا شهرت جهانی پیدا کرده و این صنعت به ثبت جهانی رسیده است.
محصولات خراطی از چوبی به نام 'جغ' تهیه می شوند که انواع این محصولات در بازار قدیم دزفول به وفور یافت می شود.
قلم نی یکی از معروف ترین صنایع دستی و سوغات دزفول است و از سال های گذشته خوشنویسان کشور، بهترین قلم نی را قلم نی دزفول معرفی می کنند.
قلم نی دزفول تنها قلمی است که رنگ دانه دارد، صیقلی و ارتجاعی است و جنس آن از چوب نیست بلکه از الیاف نخ مانند فشرده تولید شده است.
قدمت ساخت قلم نی در شهرستان دزفول بیش از هزار سال تخمین زده شده و تمام مراحل تولید قلم نی دزفول فقط در اختیار تعداد انگشت شماری از خانواده های دزفولی است.
بخش عمده ای از بازار قلم نی ایران، سایر کشورهای اسلامی و حتی اروپا در اختیار شهرستان دزفول است.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول درخصوص صنایع دستی این شهرستان گفت: برای معرفی هرچه بهتر صنایع دستی شهرستان دزفول هفت نمایشگاه عرضه و فروش صنایع دستی در نوروز تدارک دیده شده است.
حجت اله آریایی در گفت و گو با ایرنا افزود: جشنواره های صنایع دستی دزفول در پارک دولت، روستای پامنار، سردشت، چغامیش، باغچه بان، موزه مردم شناسی و خانه سوزنگر برپا خواهند شد.
وی اظهار داشت: کارگاه های سفالگری بازار قدیم نیز در تعطیلات نوروز به جز روزهای اول و دوم فروردین آماده بازدید علاقه مندان هستند.
رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دزفول افزود: صنایع دستی عرضه شده در این نمایشگاه ها با حدود 10 درصد تخفیف نسبت به بازار به فروش خواهند رسید.
علاوه بر صنایع دستی، شهرستان دزفول خوراکی های لذیذ و خاصی دارد که می تواند به عنوان سوغات برای گردشگران نوروزی معرفی شود.
انواع کلوچه های خرمایی، شکری، نمکی، لوزی شکری، نان شیر، معجون کنجد، ارده، شیره خرما، نان کنجدی و قرص نعناع از جمله سوغاتی های خوراکی شهرستان دزفول می باشند.
7278/3022