عالم ربانی حضرت آیت ا... حاج شیخ علی محمد ابن العلم در سال 1298 هجری شمسی در خانواده ای از اهل علم و ادب در دزفول دیده به جهان گشود. وی دروس مقدماتی حوزوی را ابتدا نزد پدر و سپس نزد آیت ا... شیخ محمد رضا معزی و آیت ا... سید مجدالدین قاضی دزفولی گذراند. سپس با ارشاد و راهنمایی های والد بزرگوار خود برای ادامه تحصیل در علوم دینی و اشتغال به علوم حوزوی راهی قم شدند. در قم ابتدا در محضر آیت ا... العظمی سید شهاب الدین نجفی مرعشی که در آن زمان یکی از اساتید برجسته حوزه ی علمیه قم بودند تملذ نموده و از محضرشان کسب فیض کردند. این ارتباط در ساختار معنوی و روحانی ایشان بسیار موثر واقع شد و متقابلا علاقه و محبت آیت ا... نجفی مرعشی به ایشان بقدری زیاد شد که در زمره خواص ایشان قرار گرفتند. شدت علاقه و مقبولیت علمی ایشان نزد آیت ا... نجفی مرعشی به حدی بوده که ایشان فامیل 'ابن العلم' را برای آن مرحوم برگزید و در یکی از اجازاتی که آیت ا... نجفی مرعشی به ایشان داد از وی به عنوان (( شخصیتی که در مقام ورع و تقوی در بین اقران خود قلیل النظیر می باشند)) یاد کرده است.
آیت ا... ابن العلم همچنین در سال های حضور در قم در درس خارج حضرت امام خمینی (ره) حضور یافته و از ایشان کسب فیض کردند. ایشان هم مباحثه و هم حجره آیت ا... شهید صدوقی و آیت ا... شهید مرتضی مطهری بوده که ارتباط قلبی و دوستی بین ایشان تا اواخر عمر مرحوم آیت ا... مطهری ادامه یافت. ایشان مصاحبت و مراودت های زیادی با آیت ا... شیخ آغا بزرگ تهرانی صاحب کتاب نفیس الذریعه داشتند. این کتاب به معرفی مولفان و کتب علماء و دانشمندان شیعه از ابتدای تاریخ اسلام تا عصر حاضر می پردازد که آیت ا... ابن العلم در این خصوص همکاری فراوانی با ایشان داشته و شیخ آغا بزرگ تهرانی چندین بار از مساعدت های ایشان در شناخت کتب مختلف نام برده است. ایشان چند سالی را بنا به ضرورت در تهران ساکن گردید و در آنجا از محضرآیت ا... حاج میرزا عبدالعلی تهرانی کسب فیض نموده و ضمن بهره گیری ازمقامات علمی آن بزرگوار سالها نیز از مشرب عرفانی و اخلاقی آن عارف کامل بهره جست که تاثیرات بسیار عمیق و شگرفی و ابعاد اخلاقی و منش و سلوک معنوی ایشان داشتند و همیشه از ایشان به عنوان عالم عامل و استاد اعظم و صاحب نفس زکیه یاد می کردند.
ایشان در سال 1334 هجری شمسی بنا به دعوت جمعی از مومنین اهواز امامت جماعت حضرت صاحب الزمان (عج) (در باغ شیخ ) را عهده دار گشتند و با برپایی سخنرانی ها و تشکیل جلسات اخلاق و تفسیر به هدایت و ارشاد مردم پرداختند. جلسات سخنرانی ایشان بسیار مورد استقبال عموم مردم قرار می گرفت و گاهی به لحاظ شدت استقبال از بیانات ایشان به ویژه شبهای ماه مبارک رمضان فضای خارج از مسجد را در بر می گرفت.
ایشان سال ها به تربیت طلاب علوم دینی پرداختند و از ابتدای تاسیس حوزه ی علمیه آیت ا... بهبهانی بنا به تقاضای حضرت آیت ا... العظمی بهبهانی تدریس در حوزه علمیه ایشان را بعهده گرفتند و جلسات درس ایشان بسیار مفید و بسیاری از طلاب و فضلا را جذب خود کرده بود.
زوایای اخلاقی
_ یکی از خصوصیات ایشان ساده زیستی و بی تکلف بودن و نبود توجه به مسایل مادی و زخارف دنیوی بود و تا آخر عمر هیچگاه از وجود شرعیه که نزد ایشان بود استفاده نکردند و مدام می فرمودند: ' الدنیا جیفه و طالبها کلاب'
_ توکل به خدا یکی دیگر از ویژگی های آن بزرگوار بود. ایشان هیچ وقت غصه ی آینده را نمی خورد و در کارها به خدا اتکا داشت و با تمام وجود به این معنا ایمان داشت و معتقد بود که اگر انسان امور خود را به خدا واگذار کند خداوند سبحان به خوبی کفایت امور او را خواهد کرد.
_ ایشان بسیار از شهرت گریزان بود و از مقام و منصب بسیار دوری می نمود و از مرید پروری بسیار نفرت داشت و تا پیش از دوره ی بیماریشان بیشتر اوقات فاصله منزل تا مسجد و مجالس خود را پیاده طی می کرد و بسیار به پیاده روی علاقه مند بود.
_ مردم داری و رفق با مردم از دیگر ویژگی های ایشان بود. وی هیچگاه از رفع مشکلات مردم و گوش دادن به سخنان و مطالب آنان و نیز تبلیغ احکام دین برای آنان خسته نمی شد و در ارایه ی مطالب و سخنان خود گاهی آنقدر سطح گفتار خود را پایین می آورد تا مطالب برای همه شرکت کنندگان ملموس و قابل فهم باشد.
_ ایشان عاشق و شیفته ی اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) بود و همواره مردم را در عمل به دوست داشتن آنها و دشمنی با غاصبان حقشان سفارش می کرد و ارادت قلبی زیادی به حضرت سید الشهدا امام حسین (ع) داشت و معتقد بود مجلس روضه اباعبدا... الحسین(ع) تحت قبه است و کسی که در مجالس اباعبدا... الحسین شرکت کرده است تحت قبه بوده و باید به زیارت او رفت و همیشه اظهار می داشت علاقه به اباعبدا... الحسین (ع)باید مانند خون در رگ و پوست انسان جاری باشد.
_ از آن بزرگوار تالیفاتی بجا مانده است از جمله دو جلد کتاب فاکهه الظرفاء یا کشکول ابن العلم و نیز کتاب منتخبات ابن العلم که به چاپ رسیده اند. همچنین کتاب واژه های مثلث و نیز هزار نکته از قرآن و کتاب اولیات و کتاب آثارعلما و شعرای دزفول از تالیفات ایشان است.
_ ایشان از طرف حضرت آیات عظام: خوئی، حکیم، میلانی، بهبهانی و نجفی مرعشی اجازه اجتهاد و اجازات روائی در امور حسبیه داشته اند.
سرانجام این عالم وارسته پس از سالیان متمادی خدمات صادقانه در نشر معارف اسلامی و ترویج اهل بین عصمت و طهارت (علیهم السلام ) پس از گذراندن یک دوره بیماری در تاریخ 29 آذر1370 دعوت حق را لبیک گفت و طبق وصیت خود، در صحن و سرای مولایش حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) در مشهد مقدس آرام گرفت.
7158 /6037/
انتهای پیام آیت ا... ابن العلم همچنین در سال های حضور در قم در درس خارج حضرت امام خمینی (ره) حضور یافته و از ایشان کسب فیض کردند. ایشان هم مباحثه و هم حجره آیت ا... شهید صدوقی و آیت ا... شهید مرتضی مطهری بوده که ارتباط قلبی و دوستی بین ایشان تا اواخر عمر مرحوم آیت ا... مطهری ادامه یافت. ایشان مصاحبت و مراودت های زیادی با آیت ا... شیخ آغا بزرگ تهرانی صاحب کتاب نفیس الذریعه داشتند. این کتاب به معرفی مولفان و کتب علماء و دانشمندان شیعه از ابتدای تاریخ اسلام تا عصر حاضر می پردازد که آیت ا... ابن العلم در این خصوص همکاری فراوانی با ایشان داشته و شیخ آغا بزرگ تهرانی چندین بار از مساعدت های ایشان در شناخت کتب مختلف نام برده است. ایشان چند سالی را بنا به ضرورت در تهران ساکن گردید و در آنجا از محضرآیت ا... حاج میرزا عبدالعلی تهرانی کسب فیض نموده و ضمن بهره گیری ازمقامات علمی آن بزرگوار سالها نیز از مشرب عرفانی و اخلاقی آن عارف کامل بهره جست که تاثیرات بسیار عمیق و شگرفی و ابعاد اخلاقی و منش و سلوک معنوی ایشان داشتند و همیشه از ایشان به عنوان عالم عامل و استاد اعظم و صاحب نفس زکیه یاد می کردند.
ایشان در سال 1334 هجری شمسی بنا به دعوت جمعی از مومنین اهواز امامت جماعت حضرت صاحب الزمان (عج) (در باغ شیخ ) را عهده دار گشتند و با برپایی سخنرانی ها و تشکیل جلسات اخلاق و تفسیر به هدایت و ارشاد مردم پرداختند. جلسات سخنرانی ایشان بسیار مورد استقبال عموم مردم قرار می گرفت و گاهی به لحاظ شدت استقبال از بیانات ایشان به ویژه شبهای ماه مبارک رمضان فضای خارج از مسجد را در بر می گرفت.
ایشان سال ها به تربیت طلاب علوم دینی پرداختند و از ابتدای تاسیس حوزه ی علمیه آیت ا... بهبهانی بنا به تقاضای حضرت آیت ا... العظمی بهبهانی تدریس در حوزه علمیه ایشان را بعهده گرفتند و جلسات درس ایشان بسیار مفید و بسیاری از طلاب و فضلا را جذب خود کرده بود.
زوایای اخلاقی
_ یکی از خصوصیات ایشان ساده زیستی و بی تکلف بودن و نبود توجه به مسایل مادی و زخارف دنیوی بود و تا آخر عمر هیچگاه از وجود شرعیه که نزد ایشان بود استفاده نکردند و مدام می فرمودند: ' الدنیا جیفه و طالبها کلاب'
_ توکل به خدا یکی دیگر از ویژگی های آن بزرگوار بود. ایشان هیچ وقت غصه ی آینده را نمی خورد و در کارها به خدا اتکا داشت و با تمام وجود به این معنا ایمان داشت و معتقد بود که اگر انسان امور خود را به خدا واگذار کند خداوند سبحان به خوبی کفایت امور او را خواهد کرد.
_ ایشان بسیار از شهرت گریزان بود و از مقام و منصب بسیار دوری می نمود و از مرید پروری بسیار نفرت داشت و تا پیش از دوره ی بیماریشان بیشتر اوقات فاصله منزل تا مسجد و مجالس خود را پیاده طی می کرد و بسیار به پیاده روی علاقه مند بود.
_ مردم داری و رفق با مردم از دیگر ویژگی های ایشان بود. وی هیچگاه از رفع مشکلات مردم و گوش دادن به سخنان و مطالب آنان و نیز تبلیغ احکام دین برای آنان خسته نمی شد و در ارایه ی مطالب و سخنان خود گاهی آنقدر سطح گفتار خود را پایین می آورد تا مطالب برای همه شرکت کنندگان ملموس و قابل فهم باشد.
_ ایشان عاشق و شیفته ی اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) بود و همواره مردم را در عمل به دوست داشتن آنها و دشمنی با غاصبان حقشان سفارش می کرد و ارادت قلبی زیادی به حضرت سید الشهدا امام حسین (ع) داشت و معتقد بود مجلس روضه اباعبدا... الحسین(ع) تحت قبه است و کسی که در مجالس اباعبدا... الحسین شرکت کرده است تحت قبه بوده و باید به زیارت او رفت و همیشه اظهار می داشت علاقه به اباعبدا... الحسین (ع)باید مانند خون در رگ و پوست انسان جاری باشد.
_ از آن بزرگوار تالیفاتی بجا مانده است از جمله دو جلد کتاب فاکهه الظرفاء یا کشکول ابن العلم و نیز کتاب منتخبات ابن العلم که به چاپ رسیده اند. همچنین کتاب واژه های مثلث و نیز هزار نکته از قرآن و کتاب اولیات و کتاب آثارعلما و شعرای دزفول از تالیفات ایشان است.
_ ایشان از طرف حضرت آیات عظام: خوئی، حکیم، میلانی، بهبهانی و نجفی مرعشی اجازه اجتهاد و اجازات روائی در امور حسبیه داشته اند.
سرانجام این عالم وارسته پس از سالیان متمادی خدمات صادقانه در نشر معارف اسلامی و ترویج اهل بین عصمت و طهارت (علیهم السلام ) پس از گذراندن یک دوره بیماری در تاریخ 29 آذر1370 دعوت حق را لبیک گفت و طبق وصیت خود، در صحن و سرای مولایش حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) در مشهد مقدس آرام گرفت.
7158 /6037/
کپی شد
