علی اکبر وحدتی پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهارکرد: به استناد متون و مستندات تاریخی دارای هفت محله با نامهای مشخص سرسنگ، سربازار، مقصودلیها، دهقانها،حاجیها، سرمحله، عمارت قاضی بوده است، این محلات در اطراف نارین قلعه به عنوان قدیمیترین هسته شکلگیری شهر نظم پیدا کردهاند و مرکز هر محله شامل مسجد، گرمابه، بازارچه و ... بوده است.
وی ادامه داد: شهر به عنوان یکی از عظیمترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن انسانی نوعی سازمانیافتگی اجتماعی است که در بستر فرهنگی یک تمدن بر اساس نوع تعاملات اجتماعی میان شهروندان، چگونگی ارتباط آنان با فضاها و بناهای موجود در شهر مبتنی بر تعلق خاطر و ادراک مفاهیم نمادین و معنایی از کالبد بناها و فضاهای شهری شکل میگیرد، روشن است که سیما و منظر هر شهر بر رفتارهای شهروندان و کیفیت زندگی آنان تاثیر مستقیم دارد.
وی افزود: ساختمانها و دیگر عناصر منظرساز شهری ترکیب کلی بافت یک شهر را میسازند و الگوهای رایج معماری، جنس و رنگ غالب در مصالح ساختمانی، فضاهای پر و خالی، باغها و فضاهای سبز درون بافت، شبکهی آبها، ریزدانگی یا درشتدانگی پلاکها و عناصری از این قبیل، هویت فرهنگی و اجتماعی شهر را به تصویر میکشند، از این دیدگاه، بافتهای تاریخی به عنوان یک سرمایه و دارایی فرهنگی و اجتماعی اهمیت ویژهای دارند.
وحدتی گفت: باید توجه داشت که در شرایط فعلی، یکی از آسیب پذیرترین جنبههای این ثروت فرهنگی با رشد فزایندهی نوسازی و اقدامات توسعهای یک جانبه، تخریب کالبدی و بر هم خوردن نظم فضایی بافت است، در بیشتر موارد آسیبهای وارد شده به پیکره بافتهای تاریخی، ناشی از نگاه یک جانبه مسئولان برای دستیابی به امکانات نوین شهری بدون در نظر گرفتن ظرفیتهای نهفته در بافتهای تاریخی است.
وی توضیح داد: این بافت ارزشمند شهری به دلیل تغییرات گسترده شهری و برنامههای توسعهای نامتوازن در دههای اخیر، به سرعت ریخت و شکل کلی یک بافت تاریخی را از دست داده است، خیابانهای آسفالت شده، ساختمانهای جدید، فضاهای شهری مدرن، خواستههایی بودهاند که بدون تشریح ارزشهای معماری و کالبدی بافت تاریخی برای ساکنان انجام شده است، حضور متولیان میراثگرا در شهرها نیز بیش از چندسال قدمت ندارد.
وحدتی گفت: آنچه در کانون اصلی مخاطرات کالبدی قرار گرفته عبارت از ایجاد و بازگشایی و تعریض گذرها و شبکه خود توسعهیافته معابر شهر به کوچهها و خیابانهای منظم شده بر اساس نظم هندسی، بیتوجهی و تخریب گسترده آثار قدیمیترین هسته شهر (نارین قلعه) در راستای ایجاد فضاهای شهری مدرن، برهم زدن نظم شبکههای آبیاری، تغییر کاربری و تفکیک اراضی و باغات درون بافت و تخریب منازل مسکونی ساخته شده از خشت خام است.
وی افزود: حفظ شبکهی معابر قدیمی که با رعایت مقیاسهای انسانی ایجاد شده، ساماندهی فضاهای شهری از طریق کفسازی و جدارهسازیهای الهامگرفته از فرمهای معماری رایج بومی، حفظ و احیای باغها و فضاهای سبز موجود در بافت و احیای شبکهی آبها و کاریزها، برجستهسازی ارزشهای کالبدی شهر از طریق مرمت و ساماندهی بناهای تاریخی، توجه همگانی به داراییهای فرهنگی شهری اصیل را احیا خواهد کرد.
بیش از یکهزار و 200 اثر تاریخی در خراسان شمالی شناسایی شده که 568 اثر آن به ثبت رسیده است.
اخبار خراسان شمالی را در کانال تلگرامی اخبار ایرنا خراسان شمالی به نشانی
وی ادامه داد: شهر به عنوان یکی از عظیمترین دستاوردهای فرهنگ و تمدن انسانی نوعی سازمانیافتگی اجتماعی است که در بستر فرهنگی یک تمدن بر اساس نوع تعاملات اجتماعی میان شهروندان، چگونگی ارتباط آنان با فضاها و بناهای موجود در شهر مبتنی بر تعلق خاطر و ادراک مفاهیم نمادین و معنایی از کالبد بناها و فضاهای شهری شکل میگیرد، روشن است که سیما و منظر هر شهر بر رفتارهای شهروندان و کیفیت زندگی آنان تاثیر مستقیم دارد.
وی افزود: ساختمانها و دیگر عناصر منظرساز شهری ترکیب کلی بافت یک شهر را میسازند و الگوهای رایج معماری، جنس و رنگ غالب در مصالح ساختمانی، فضاهای پر و خالی، باغها و فضاهای سبز درون بافت، شبکهی آبها، ریزدانگی یا درشتدانگی پلاکها و عناصری از این قبیل، هویت فرهنگی و اجتماعی شهر را به تصویر میکشند، از این دیدگاه، بافتهای تاریخی به عنوان یک سرمایه و دارایی فرهنگی و اجتماعی اهمیت ویژهای دارند.
وحدتی گفت: باید توجه داشت که در شرایط فعلی، یکی از آسیب پذیرترین جنبههای این ثروت فرهنگی با رشد فزایندهی نوسازی و اقدامات توسعهای یک جانبه، تخریب کالبدی و بر هم خوردن نظم فضایی بافت است، در بیشتر موارد آسیبهای وارد شده به پیکره بافتهای تاریخی، ناشی از نگاه یک جانبه مسئولان برای دستیابی به امکانات نوین شهری بدون در نظر گرفتن ظرفیتهای نهفته در بافتهای تاریخی است.
وی توضیح داد: این بافت ارزشمند شهری به دلیل تغییرات گسترده شهری و برنامههای توسعهای نامتوازن در دههای اخیر، به سرعت ریخت و شکل کلی یک بافت تاریخی را از دست داده است، خیابانهای آسفالت شده، ساختمانهای جدید، فضاهای شهری مدرن، خواستههایی بودهاند که بدون تشریح ارزشهای معماری و کالبدی بافت تاریخی برای ساکنان انجام شده است، حضور متولیان میراثگرا در شهرها نیز بیش از چندسال قدمت ندارد.
وحدتی گفت: آنچه در کانون اصلی مخاطرات کالبدی قرار گرفته عبارت از ایجاد و بازگشایی و تعریض گذرها و شبکه خود توسعهیافته معابر شهر به کوچهها و خیابانهای منظم شده بر اساس نظم هندسی، بیتوجهی و تخریب گسترده آثار قدیمیترین هسته شهر (نارین قلعه) در راستای ایجاد فضاهای شهری مدرن، برهم زدن نظم شبکههای آبیاری، تغییر کاربری و تفکیک اراضی و باغات درون بافت و تخریب منازل مسکونی ساخته شده از خشت خام است.
وی افزود: حفظ شبکهی معابر قدیمی که با رعایت مقیاسهای انسانی ایجاد شده، ساماندهی فضاهای شهری از طریق کفسازی و جدارهسازیهای الهامگرفته از فرمهای معماری رایج بومی، حفظ و احیای باغها و فضاهای سبز موجود در بافت و احیای شبکهی آبها و کاریزها، برجستهسازی ارزشهای کالبدی شهر از طریق مرمت و ساماندهی بناهای تاریخی، توجه همگانی به داراییهای فرهنگی شهری اصیل را احیا خواهد کرد.
بیش از یکهزار و 200 اثر تاریخی در خراسان شمالی شناسایی شده که 568 اثر آن به ثبت رسیده است.
اخبار خراسان شمالی را در کانال تلگرامی اخبار ایرنا خراسان شمالی به نشانی
کپی شد