در این فاجعه، خیلی ها بی سرپناه شدند. خیلی ها آسیب جسمی شدید، و خیلی های بیشتر، صدمات روحی فراوان دیدند. دو نفر هم زیر آوار سهمگین سقف و دیوارهای کاهگلی ماندند و جان باختند. اما خیلی زود، شورای مدیریت بحران استان تشکیل شد. تیم های امداد و نجات به مناطق زلزله زده اعزام شدند. نخستین ساعات بامداد تاریک یکشنبه بود که خبر دادند عملیات امداد و نجات پایان یافته. همان شب اسکان اضطراری مردم با توزیع و نصب چادرها آغاز شد. البته هنوز برآورد دقیقی از میزان خسارات و مناطق بیشتر آسیب دیده وجود ندارد. امکان تجهیز و پشتیبانی هم به اندازه استان های بزرگ و باسابقه نیست. اما در نخستین ساعات اولیه حادثه اکثر حادثه دیدگان اصلی با وجود همه ناهماهنگی ها احتمالی و ترافیک شدید ناشی از تردد ماشین های شهروندان به دلیل ترس و نگرانی در سطح شهر بجنورد که خروج نیروهای امدادی را مقداری با کندی روبرو کرده بود ، عملیات اسکان اضطراری، انجام شد.
در این بین البته برخی مدعی شدند که به بعضی خانوارهای آسیب دیده، چادرهای امداد یا اقلام ضروری دیرتر یا کمتر رسیده ( که در بررسی های میدانی همزمان با عملیات از سوی مدیریت های مختلف انجام می شد که گاها مشخص می شد بیشتر این ادعاها ناشی از نوعی نگرانی و ترس طبیعی بعد از حادثه است تا واقعیتی پرشمار و همچنین البته ناآشنایی با فرایندهای امداد و نجات نیز خود مزیت بر علت شده بود که حتی برخی مدعی بودند باید به مردم غذای گرم تحویل شد و یا به همه مردمان چادر و امکانات ارایه شود و.. ) ، آواربرداری هم به دلیل مستندسازی میزان و مقدار خسارت ها برای پرداخت تسهیلات بویژه خسارت بیمه ای که استانداری به صورت رایگان برای بیش از صدهزار واحد مسکونی روستایی انجام داده بود، مقداری با کندی در حال انجام است.
از فردای روز رخداد زمین لرزه، رفت و آمد و سرکشی مسئولان ارشد استانی و کشوری به مناطق آسیب دیده آغاز شد. سفر پشت سفر؛ هم زمان با ادامه عملیات اسکان اضطراری و توزیع مایحتاج اولیه. استاندار و معاونان هم که مستمر و به نوبت در منطقه حاضر بودند. بحبوحه انتخابات بود و کارزار تبلیغاتی نامزدها و تدارکات روز رأی گیری هم باید مدیریت می شد. صدالبته که زلزله زدگان هم باید رسیدگی می شدند. می گویند حادثه خبر نمی کند. این بار هم خبر نکرده بود.
مخاطره طبیعی برای بروز و ظهورش از کسی اجازه نمی گیرد. کاری هم ندارد که بنی بشر برای آن روز و هفته چه برنامه ای برای خودشان چیده اند. این بار هم، مثل همیشه، بی خبر آمد و بعضی ها را مصیبت زده کرد و رفت. در استانی که در فهرست تاثیرپذیری از مخاطرات و بلایای طبیعی جزو 5 یا 6 استان بالای جدول است: زمین لرزه، سیل، خشکسالی، حتی رانش زمین... به تناوب می آیند، خودی نشان می دهند، بشر دو پا را به تعظیم در برابر قدرت طبیعت و تکاپو برای چیرگی بر پیامدهایش وامی دارند، و می روند.
به هر روی، عالی ترین مقام اجرایی کشور و نظام، وزیر و نماینده ویژه اش را به منطقه گسیل کرد. معاون اولش هم تلفنی پیگیر اوضاع بود. رئیس سازمان مدیریت بحران هم آمد. رئیس و دبیرکل و نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال احمر هم به نوبت آمدند. رئیس بنیاد مسکن کشور هم؛ نمایندگان عضو کمیسیون عمران مجلس هم؛ معاونان وزیر راه و شهرسازی هم؛ کسان دیگری هم... همه آمدند تا کاستی ها و نیازمندی ها را ببینند و روند خدمات رسانی را نظارت کنند.
هفته منتهی به انتخابات بود. همین بود که خیلی ها که مسئولیتی هم نداشتند، دایه دلسوز شدند برای زلزله زدگان. موسسه محترم نیکخواهی از 250 کیلومتر آن سو تر، کمک هایش را به این استان گسیل کرد. آن ها که تا روزهای قبل بین مردم آرد و نبات متبرک پخش می کردند، حالا برنج خام و پخته هم آوردند. حتما نیت خیر داشتند که بین راه، در بعضی شهرها و روستاهای زلزله نزده هم بارشان را خالی کردند! هواداران شان هم این جا و آن جا صدای اعتراض بلند کرده بودند که چرا به زلزله زدگان غذای گرم نمی دهید؟ ببینید که ما مخلصانه و با گشاده دستی غذای گرم توزیع می کنیم؟! بعدتر خبر رسید که 3،4 نفری از همین غذاها مسموم شده اند. برای عموم آشکار شد که چرا برابر پروتکل های مصوب، توزیع غذای گرم در روزهای آغازین حوادث طبیعی و شرایط بحرانی ممنوع است.
در آستانه انتخابات بودیم. شاید به همین دلیل بود که حکایت چوب دو سر طلا پیش آمد. به قول استاندار، کار می کردند و متهم می شدند و فحش می خوردند. اگر هم کار نمی کردند، حکما باز ناسزا می شنیدند از جماعت دلواپس. این جماعت البته با رفتار و کردارشان نشان داده اند بیشتر از آن که دلواپس مردم و رفاه و سعادت ملت باشند، دلواپس منافع و پست و مقام شان هستند. معترض شدند که حضور مقامات در مناطق زلزله زده به هوای انتخابات در پیش و برای کسب چند رأی بیشتر است. می گفتند این که مقامات استانی و کشوری مدام از کمک ها و تسهیلات درنظر گرفته شده برای آسیب دیدگان سخن می گویند، همه انتخاباتی است. حتی بیمه شدن رایگان صد هزار واحد روستایی استان در برابر حوادث و مخاطره های ناگوار طبیعی را که از دو سال قبل اجرایی شده بود، توطئه ای انتخاباتی می دیدند! آسیب دیدن برخی واحدهای مسکن مهر هم دستمایه تخریب دولت از سوی اینان شد؛ درست در آستانه انتخابات. خود را به فراموشی زدند که این طرح مشعشع، دستپخت سوگلی دولت مهرورز بوده. تسهیلات دولت فعلی برای تکمیل زیرساخت ها و کاستن از حجم مشکلات ساکنان این واحدها هم گویا به چشم اینان نیامده انگار.
جمعه انتخابات رسید؛ روز سرنوشت. دلواپسان به اندازه ای که مقدورشان بود، از این آب گل آلود ماهی مرادشان را صید کرده بودند. حالا هم که دیگر از آن وعده های غذایی گرم متبرک خبری نیست. زلزله زدگان اما هم چنان سوژه اصلی رسانه های رسمی و غیررسمی شان است. دستاویزی برای هجمه به دولت منتخب اکثریت ملت.
دو هفته ای از این رخداد ناگوار گذشته. کار اسکان اضطراری خسارت دیدگان تقریبا پایان یافته. همه مصدومان هم با تدبیر مقامات استانی، رایگان مداوا شدند؛ هرچند با طرح معجزه وار تحول سلامت دولت تدبیر و امید، حتی اگر درمان شان رایگان هم نمی شد، باز فقط بین 3 تا 6 درصد هزینه ها را باید پرداخت می کردند. کار آواربرداری از ابنیه تخریب شده هم در حال انجام است؛ هرچند به دلیل کمبود امکانات در استان، کارها به کندی پیش می رود. البته بخشی از این تاخیر هم ناشی از کمبود بازرسان شرکت های بیمه ای است که باید تخریب ها را مستند کنند، برای پرداخت همان غرامتی که در تعهد دارند؛ غرامتی که افزون بر کمک های بلاعوض دولت و تسهیلات کم بهره و طولانی مدت بانکی برای بازسازی واحدهای تخریب شده و تجدید کسب و کار مردم است. ساکنان مسکن مهر هم از مقامات وزارتخانه متبوع قول گرفته اند که دوره تنفسی برای بازپرداخت اقساط شان داشته باشند تا روال بازسازی واحدهای آسیب دیده آن ها هم تکمیل شود. ستاد بازسازی در استانداری نیز مرتب تشکیل جلسه می دهد. ارزیابی خسارات را ممیزان دولتی و بیمه ها هم زمان انجام می دهند تا بانک آمار و اطلاعات آسیب ها و آسیب دیدگان تکمیل شود. در همین مدت، صدها پرونده برای تجدید بنای واحدهای تخریب شده و به بانک ها اسال شده؛ حتی چند واحد روستایی جدید پی ریزی شده و همه در تلاشند که زلزله زدگان، فصل سرما را در چادرها به سر نبرند.
این ها البته مبین این نیست که این زلزله زدگان اغلب محروم ده ها روستا و حاشیه نشینان دو شهر استان، حالا هیچ مشکلی ندارند. بالاخره خانه و کاشانه و سرپناه اغلب نقلی که داشتند، بر سرشان آوار شده و اسباب و اثاثیه و زار و زندگی شان دیگر به کار نمی آید. بعضی ها هم وسیله امرار معاش شان را از دست رفته می بینند. چند ماه چادرنشینی هم برای کسانی که تا دیروز، زیر سقفی می آسودند، کم مصیبتی نیست. بسیاری هم، به ویژه کودکان و بانوان، به حمایت های روحی، روانی و اجتماعی نیاز پیدا کرده اند که تاکنون سهمی از کمک رسانی ها نداشته است. اما به هر حال، دولتیان هم در این فقره قضیه، بی کار نبوده اند. هر کدام به سهم خود، فکر چاره بوده اند و با توجه به مقدورات، پیگیر و جویای احوال آسیب دیدگان. قاطبه مردم نجیب ما هم حتما درک می کنند که خرابی، لحظه ای و به چشم برهم زدنی اتفاق می افتد، آوار برداری اش روزها کار می برد و بنای دوباره اش ماه ها به درازا می کشد. پس باید در عین مطالبه گری از کار به دستان، مثل همیشه صبور بود. باید صبور بود و آستین همت را هم بالا زد و به پشتوانه کمک های دولت، سقفی نو برساخت. عمارت هایی ایمن و مقاوم، و البته برخوردار از پوشش بیمه، برای روز مبادا.
*** پرونده 300منزل روستایی زلزله زده خراسان شمالی آماده معرفی به بانک شد
علی محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مشکلی در معرفی زلزله زدگان متقاضی دریافت تسهیلات بازسازی به بانک ها وجود ندارد و فرایند کارها در حال انجام است.
وی افزود: کار نقشه برداری، نظارت و صدور پروانه ساخت برای زلزله زدگان کاملا رایگان است و هزینه ای برای این خدمات از روستاییان دریافت نمی شود.
وی تصریح کرد: علاوه بر آن، برای رفاه حال روستاییان و کاهش رفت و آمد به شهر، کارشناسان در روستاها مستقر هستند و تشکیل پرونده ها در روستاها انجام می شود.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی درباره برآورد خسارت زلزله به منازل روستاییان اظهار کرد: حدود 15 هزار واحد مسکونی در روستاها مورد بازدید قرار گرفته و خسارت ها برآورد شده است.
وی تصریح کرد: دو هزار و 400 واحد مسکونی در روستاها نیاز به بازسازی پیدا کرده اند و دو هزار و 100 واحد مسکونی نیز باید تعمیر شوند.
محمدی با بیان اینکه تمام منازل مسکونی در روستاهای استان در برابر حوادث طبیعی بیمه هستند خاطرنشان کرد: کارشناسان شرکت بیمه در حال بررسی خسارت های وارد شده به منازل مسکونی هستند تا غرامت های بیمه ای پرداخت شود.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی گفت: اکنون کار آوار برداری در 10 روستای زلزله زده در حال انجام است و ماشین آلات و ناوگان نسبت به انجام آوار برداری فعالیت دارند.
محمدی خاطرنشان کرد: وقوع پس لرزه های پس از زلزله 5.7 ریشتری روز شنبه، 23 اردیبهشت ماه گذشته، شمار روستاهای خسارت دیده از این پدیده طبیعی را به 70 روستا افزایش داد.
***ورود افراد غیرمتخصص روند امدادرسانی به زلزله زدگان را به حاشیه برد
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی با گلایه از ورود افراد غیرمتخصص در عرصه امدادرسانی به زلزله زدگان استان گفت: ورود این افراد سبب افزایش توقعات و به حاشیه بردن امدادرسانی شد.
حسن شکوری نسب در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: این جمعیت تلاش بسیاری برای امداد رسانی، جست و جو، نجات، اسکان و تغذیه اضطراری زلزله زدگان انجام داد اما ورود برخی افراد غیر متخصص سبب شد تا درخواست هایی خارج از نیاز اضطرار در بین زلزله زدگان مطرح شود.
وی افزود: تا 24 ساعت نخست وقوع حادثه، هیچ گلایه ای از امدادرسانی ها و رسیدگی به امور زلزله زدگان وجود نداشت، اما با ورود افراد غیر اهل و غیر متخصص که به صورت غیرکارشناسانه و با هدفی غیر از امداد وارد عرصه شده بودند، افزایش توقعات به یکی از چالش ها در امداد رسانی جمعیت هلال احمر بدل شد.
* اخلال در شبکه موبایلی
شکوری نسب در بخش دیگر سخنان خود، بروز مشکل در برقراری ارتباطات را از دیگر چالش های امداد رسانی عنوان کرد و گفت: یکی از نیازهای اساسی در مدیریت بحران در دقایق ابتدایی، وجود بستر برای برقراری ارتباط است اما در شب حادثه، شبکه های بی سیم بعضا مختل شد و برقراری ارتباط با مشکل روبه رو شد.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی افزود: در این زمینه نیاز است تا خط ویژه بحران در استان راه اندازی شود تا به صورت ویژه در اختیار مدیریت بحران قرار گیرد البته پیش از این در این باره پیگیری هایی انجام شده و انتظار می رود به نتیجه برسد.
وی اظهار کرد: اکنون حدود 75 درصد از مناطق مختلف استان زیر پوشش شبکه رادیویی بی سیم قرار دارد و نیاز است تا این شبکه تقویت شود.
شکوری نسب ایجاد ترافیک سنگین و قابل توجه در برخی خیابان های شهر در شب وقوع زمین لرزه را از دیگر چالش های امدادی در این حادثه عنوان کرد و گفت: جمعیت هلال احمر برای امدادرسانی به موقع نیاز به سرعت عمل دارد.
* تجهیزات لجستیک هلال احمر از شهر خارج می شود
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از روبه رو شدن با ترافیک شهری باید تمام انبارها، تجهیزات لجستیک و ساختمان های مربوط به عملیات امداد و نجات به خارج از شهرمنتقل شود.
وی با بیان اینکه در این باره ساخت دو انبار یکهزار مترمربعی در سایت تخته ارکان بجنورد آغاز شده است گفت: اجرای ساختمان فرماندهی امداد و نجات نیز امسال به مناقصه می رود و ساخت آن عملیاتی می شود.
شکوری نسب تاکید کرد: امسال 70 درصد از تجهیزات لجستیک و عملیات امداد و نجات این جمعیت به بیرون شهر بجنورد منتقل می شود و مابقی نیز در پروسه 2 ساله به خارج شهر انتقال داده خواهد شد.
*ایجاد منطقه امن در بجنورد
شکوری نسب در بخش دیگر سخنان خود بر شناسایی و ایجاد مناطق امن برای اسکان در حادثه های احتمالی تاکید و اظهار کرد: منطقه امن نیز در سایت اداری تخته ارکان بجنور برای اسکان مردم در حادثه های احتمالی ایجاد می شود.
وی خاطرنشان کرد: برای این منطقه امن، زمینی به مساحت 12 هکتار در اختیار است که دیوارکشی‌های این پروژه انجام شده، امسال مطالعات این پروژه به پایان می‌رسد و عملیات اجرایی آن از سال آینده آغاز می شود.
* چادرها تا زمان نیاز مردم و اتمام اسکان موقت و یا دائم در اختیار مردم خواهد بود
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی با بیان اینکه اکنون اسکان و تغذیه اضطراری زلزله زدگان استان به پایان رسیده است و مردم حادثه دیده نیازمند اسکان موقت و یا دائم هستند افزود: چادرهای تحویل شده به آسیب دیدگان تا زمانی که به آن نیاز دارند، در اختیار مردم است و زمانی برای بازپس گیری چادرها تعیین نشده است.
وی تصریح کرد: چادرها به افراد نیازمند داده شده است و اطمینان می دهیم تمام کسانی که نیاز به چادر و اسکان اضطراری داشته اند، چادر دریافت کرده اند و به طور مثال در روستای قصرقجر که 185 خانوار جمعیت دارد، 204 تخته چادر توزیع شده است.
به گفته وی در مجموع سه هزار و 350 چادر برای زلزله زدگان نصب و راه اندازی شده و سه هزار و 500 بسته مواد غذایی به دست زلزله زدگان استان رسیده است.
***شهرداری ها در تخفیف هزینه پروانه ساخت با زلزله زدگان همکاری کنند
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی گفت: اعضای شورای شهر و شهرداری ها مساعدت لازم برای ارایه تخفیف هزینه های صدور پروانه ساختمانی با زلزله زدگان 5.7 ریشتری هفته گذشته را مدنظر بگیرند.
حسین عظیمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: یکی از دغدغه ها برای نوسازی واحدهای آسیب دیده از زلزله در شهرها، تامین هزینه های پروانه ساخت است.
وی تصریح کرد: پیگیر هستیم تا این مشکل با همکاری شهرداری ها و تامین اعتبار مورد نیاز حل شود.
وی افزود: یکی از پیشنهادهای ما، اختصاص یارانه برای کمک به شهرداری ها و تامین اعتبار برای کاهش هزینه های صدور پروانه برای زلزله زدگان است.
وی با بیان اینکه با همکاری شرکت های بیمه ای خسارت های وارد شده تا سقف 150 میلیون ریال جبران می شود اظهار کرد: با رایزنی های انجام شده، خسارت های اعلام شده توسط بنیاد مسکن برای شرکت بیمه قابل قبول است و از مردم درخواست می شود خسارت های وارد شده به مسکن خود را با تصویر و عکس برداری، مستندسازی کنند.
* ابلاغ 100 میلیارد ریال اعتبار تسهیلاتی برای احیای کسب و کار زلزله زدگان
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی در بخش دیگر سخنان خود از ابلاغ 100 میلیارد ریال اعتبار تسهیلاتی برای احیای کسب و کار زلزله زدگان این استان خبر داد.
عظیمی اظهار کرد: به دستور استاندار خراسان شمالی و پیگیری صندوق کارآفرینی امید استان 100 میلیارد ریال اعتبار از محل منابع این صندوق برای احیای کسب و کارهای زلزله زدگان خراسان شمالی تخصیص یافته است.
به گفته وی تسهیلات مزبور به صورت قرض الحسنه با نرخ چهار درصد با بازپرداخت پنج ساله و دوره تنفس چهار ماهه پرداخت می شود.
زلزله 5.7 ریشتری شنبه هفته گذشته خراسان شمالی را لرزاند که مرکز کانون آن در شهر پیش قلعه حدفاصل 2 شهرستان بجنورد و مانه و سلمقان بود.
شمار مصدومان این زمین لرزه به بیش از 500 نفر رسید که دو نفر نیز جان خود را از دست دادند.
* سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی خراسان شمالی به نشانی http://www.irna.ir/nkhorasan و کانال تلگرامی این خبرگزاری به نشانی https://t.me/irnabojnurd در دسترس افراد برای اطلاع از آخرین اخبار و رویدادهای استان است.
نشانی ایرنای خراسان شمالی در اینستاگرام هم https://www.instagram.com/irnabojnurd است.
همچنین مردم می توانند دیدگاه ها و پیشنهادهای خود را به نشانی https://t.me/irnaBOJ تگرام کنند.
گزارش از: محسن داوری خبرنگار ایرنا در خراسان شمالی **انتشاردهنده: علی اصغرافتاده
8174/1744/
انتهای پیام در این بین البته برخی مدعی شدند که به بعضی خانوارهای آسیب دیده، چادرهای امداد یا اقلام ضروری دیرتر یا کمتر رسیده ( که در بررسی های میدانی همزمان با عملیات از سوی مدیریت های مختلف انجام می شد که گاها مشخص می شد بیشتر این ادعاها ناشی از نوعی نگرانی و ترس طبیعی بعد از حادثه است تا واقعیتی پرشمار و همچنین البته ناآشنایی با فرایندهای امداد و نجات نیز خود مزیت بر علت شده بود که حتی برخی مدعی بودند باید به مردم غذای گرم تحویل شد و یا به همه مردمان چادر و امکانات ارایه شود و.. ) ، آواربرداری هم به دلیل مستندسازی میزان و مقدار خسارت ها برای پرداخت تسهیلات بویژه خسارت بیمه ای که استانداری به صورت رایگان برای بیش از صدهزار واحد مسکونی روستایی انجام داده بود، مقداری با کندی در حال انجام است.
از فردای روز رخداد زمین لرزه، رفت و آمد و سرکشی مسئولان ارشد استانی و کشوری به مناطق آسیب دیده آغاز شد. سفر پشت سفر؛ هم زمان با ادامه عملیات اسکان اضطراری و توزیع مایحتاج اولیه. استاندار و معاونان هم که مستمر و به نوبت در منطقه حاضر بودند. بحبوحه انتخابات بود و کارزار تبلیغاتی نامزدها و تدارکات روز رأی گیری هم باید مدیریت می شد. صدالبته که زلزله زدگان هم باید رسیدگی می شدند. می گویند حادثه خبر نمی کند. این بار هم خبر نکرده بود.
مخاطره طبیعی برای بروز و ظهورش از کسی اجازه نمی گیرد. کاری هم ندارد که بنی بشر برای آن روز و هفته چه برنامه ای برای خودشان چیده اند. این بار هم، مثل همیشه، بی خبر آمد و بعضی ها را مصیبت زده کرد و رفت. در استانی که در فهرست تاثیرپذیری از مخاطرات و بلایای طبیعی جزو 5 یا 6 استان بالای جدول است: زمین لرزه، سیل، خشکسالی، حتی رانش زمین... به تناوب می آیند، خودی نشان می دهند، بشر دو پا را به تعظیم در برابر قدرت طبیعت و تکاپو برای چیرگی بر پیامدهایش وامی دارند، و می روند.
به هر روی، عالی ترین مقام اجرایی کشور و نظام، وزیر و نماینده ویژه اش را به منطقه گسیل کرد. معاون اولش هم تلفنی پیگیر اوضاع بود. رئیس سازمان مدیریت بحران هم آمد. رئیس و دبیرکل و نماینده ولی فقیه در جمعیت هلال احمر هم به نوبت آمدند. رئیس بنیاد مسکن کشور هم؛ نمایندگان عضو کمیسیون عمران مجلس هم؛ معاونان وزیر راه و شهرسازی هم؛ کسان دیگری هم... همه آمدند تا کاستی ها و نیازمندی ها را ببینند و روند خدمات رسانی را نظارت کنند.
هفته منتهی به انتخابات بود. همین بود که خیلی ها که مسئولیتی هم نداشتند، دایه دلسوز شدند برای زلزله زدگان. موسسه محترم نیکخواهی از 250 کیلومتر آن سو تر، کمک هایش را به این استان گسیل کرد. آن ها که تا روزهای قبل بین مردم آرد و نبات متبرک پخش می کردند، حالا برنج خام و پخته هم آوردند. حتما نیت خیر داشتند که بین راه، در بعضی شهرها و روستاهای زلزله نزده هم بارشان را خالی کردند! هواداران شان هم این جا و آن جا صدای اعتراض بلند کرده بودند که چرا به زلزله زدگان غذای گرم نمی دهید؟ ببینید که ما مخلصانه و با گشاده دستی غذای گرم توزیع می کنیم؟! بعدتر خبر رسید که 3،4 نفری از همین غذاها مسموم شده اند. برای عموم آشکار شد که چرا برابر پروتکل های مصوب، توزیع غذای گرم در روزهای آغازین حوادث طبیعی و شرایط بحرانی ممنوع است.
در آستانه انتخابات بودیم. شاید به همین دلیل بود که حکایت چوب دو سر طلا پیش آمد. به قول استاندار، کار می کردند و متهم می شدند و فحش می خوردند. اگر هم کار نمی کردند، حکما باز ناسزا می شنیدند از جماعت دلواپس. این جماعت البته با رفتار و کردارشان نشان داده اند بیشتر از آن که دلواپس مردم و رفاه و سعادت ملت باشند، دلواپس منافع و پست و مقام شان هستند. معترض شدند که حضور مقامات در مناطق زلزله زده به هوای انتخابات در پیش و برای کسب چند رأی بیشتر است. می گفتند این که مقامات استانی و کشوری مدام از کمک ها و تسهیلات درنظر گرفته شده برای آسیب دیدگان سخن می گویند، همه انتخاباتی است. حتی بیمه شدن رایگان صد هزار واحد روستایی استان در برابر حوادث و مخاطره های ناگوار طبیعی را که از دو سال قبل اجرایی شده بود، توطئه ای انتخاباتی می دیدند! آسیب دیدن برخی واحدهای مسکن مهر هم دستمایه تخریب دولت از سوی اینان شد؛ درست در آستانه انتخابات. خود را به فراموشی زدند که این طرح مشعشع، دستپخت سوگلی دولت مهرورز بوده. تسهیلات دولت فعلی برای تکمیل زیرساخت ها و کاستن از حجم مشکلات ساکنان این واحدها هم گویا به چشم اینان نیامده انگار.
جمعه انتخابات رسید؛ روز سرنوشت. دلواپسان به اندازه ای که مقدورشان بود، از این آب گل آلود ماهی مرادشان را صید کرده بودند. حالا هم که دیگر از آن وعده های غذایی گرم متبرک خبری نیست. زلزله زدگان اما هم چنان سوژه اصلی رسانه های رسمی و غیررسمی شان است. دستاویزی برای هجمه به دولت منتخب اکثریت ملت.
دو هفته ای از این رخداد ناگوار گذشته. کار اسکان اضطراری خسارت دیدگان تقریبا پایان یافته. همه مصدومان هم با تدبیر مقامات استانی، رایگان مداوا شدند؛ هرچند با طرح معجزه وار تحول سلامت دولت تدبیر و امید، حتی اگر درمان شان رایگان هم نمی شد، باز فقط بین 3 تا 6 درصد هزینه ها را باید پرداخت می کردند. کار آواربرداری از ابنیه تخریب شده هم در حال انجام است؛ هرچند به دلیل کمبود امکانات در استان، کارها به کندی پیش می رود. البته بخشی از این تاخیر هم ناشی از کمبود بازرسان شرکت های بیمه ای است که باید تخریب ها را مستند کنند، برای پرداخت همان غرامتی که در تعهد دارند؛ غرامتی که افزون بر کمک های بلاعوض دولت و تسهیلات کم بهره و طولانی مدت بانکی برای بازسازی واحدهای تخریب شده و تجدید کسب و کار مردم است. ساکنان مسکن مهر هم از مقامات وزارتخانه متبوع قول گرفته اند که دوره تنفسی برای بازپرداخت اقساط شان داشته باشند تا روال بازسازی واحدهای آسیب دیده آن ها هم تکمیل شود. ستاد بازسازی در استانداری نیز مرتب تشکیل جلسه می دهد. ارزیابی خسارات را ممیزان دولتی و بیمه ها هم زمان انجام می دهند تا بانک آمار و اطلاعات آسیب ها و آسیب دیدگان تکمیل شود. در همین مدت، صدها پرونده برای تجدید بنای واحدهای تخریب شده و به بانک ها اسال شده؛ حتی چند واحد روستایی جدید پی ریزی شده و همه در تلاشند که زلزله زدگان، فصل سرما را در چادرها به سر نبرند.
این ها البته مبین این نیست که این زلزله زدگان اغلب محروم ده ها روستا و حاشیه نشینان دو شهر استان، حالا هیچ مشکلی ندارند. بالاخره خانه و کاشانه و سرپناه اغلب نقلی که داشتند، بر سرشان آوار شده و اسباب و اثاثیه و زار و زندگی شان دیگر به کار نمی آید. بعضی ها هم وسیله امرار معاش شان را از دست رفته می بینند. چند ماه چادرنشینی هم برای کسانی که تا دیروز، زیر سقفی می آسودند، کم مصیبتی نیست. بسیاری هم، به ویژه کودکان و بانوان، به حمایت های روحی، روانی و اجتماعی نیاز پیدا کرده اند که تاکنون سهمی از کمک رسانی ها نداشته است. اما به هر حال، دولتیان هم در این فقره قضیه، بی کار نبوده اند. هر کدام به سهم خود، فکر چاره بوده اند و با توجه به مقدورات، پیگیر و جویای احوال آسیب دیدگان. قاطبه مردم نجیب ما هم حتما درک می کنند که خرابی، لحظه ای و به چشم برهم زدنی اتفاق می افتد، آوار برداری اش روزها کار می برد و بنای دوباره اش ماه ها به درازا می کشد. پس باید در عین مطالبه گری از کار به دستان، مثل همیشه صبور بود. باید صبور بود و آستین همت را هم بالا زد و به پشتوانه کمک های دولت، سقفی نو برساخت. عمارت هایی ایمن و مقاوم، و البته برخوردار از پوشش بیمه، برای روز مبادا.
*** پرونده 300منزل روستایی زلزله زده خراسان شمالی آماده معرفی به بانک شد
علی محمدی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مشکلی در معرفی زلزله زدگان متقاضی دریافت تسهیلات بازسازی به بانک ها وجود ندارد و فرایند کارها در حال انجام است.
وی افزود: کار نقشه برداری، نظارت و صدور پروانه ساخت برای زلزله زدگان کاملا رایگان است و هزینه ای برای این خدمات از روستاییان دریافت نمی شود.
وی تصریح کرد: علاوه بر آن، برای رفاه حال روستاییان و کاهش رفت و آمد به شهر، کارشناسان در روستاها مستقر هستند و تشکیل پرونده ها در روستاها انجام می شود.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی درباره برآورد خسارت زلزله به منازل روستاییان اظهار کرد: حدود 15 هزار واحد مسکونی در روستاها مورد بازدید قرار گرفته و خسارت ها برآورد شده است.
وی تصریح کرد: دو هزار و 400 واحد مسکونی در روستاها نیاز به بازسازی پیدا کرده اند و دو هزار و 100 واحد مسکونی نیز باید تعمیر شوند.
محمدی با بیان اینکه تمام منازل مسکونی در روستاهای استان در برابر حوادث طبیعی بیمه هستند خاطرنشان کرد: کارشناسان شرکت بیمه در حال بررسی خسارت های وارد شده به منازل مسکونی هستند تا غرامت های بیمه ای پرداخت شود.
مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خراسان شمالی گفت: اکنون کار آوار برداری در 10 روستای زلزله زده در حال انجام است و ماشین آلات و ناوگان نسبت به انجام آوار برداری فعالیت دارند.
محمدی خاطرنشان کرد: وقوع پس لرزه های پس از زلزله 5.7 ریشتری روز شنبه، 23 اردیبهشت ماه گذشته، شمار روستاهای خسارت دیده از این پدیده طبیعی را به 70 روستا افزایش داد.
***ورود افراد غیرمتخصص روند امدادرسانی به زلزله زدگان را به حاشیه برد
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی با گلایه از ورود افراد غیرمتخصص در عرصه امدادرسانی به زلزله زدگان استان گفت: ورود این افراد سبب افزایش توقعات و به حاشیه بردن امدادرسانی شد.
حسن شکوری نسب در گفت و گو با ایرنا اظهار کرد: این جمعیت تلاش بسیاری برای امداد رسانی، جست و جو، نجات، اسکان و تغذیه اضطراری زلزله زدگان انجام داد اما ورود برخی افراد غیر متخصص سبب شد تا درخواست هایی خارج از نیاز اضطرار در بین زلزله زدگان مطرح شود.
وی افزود: تا 24 ساعت نخست وقوع حادثه، هیچ گلایه ای از امدادرسانی ها و رسیدگی به امور زلزله زدگان وجود نداشت، اما با ورود افراد غیر اهل و غیر متخصص که به صورت غیرکارشناسانه و با هدفی غیر از امداد وارد عرصه شده بودند، افزایش توقعات به یکی از چالش ها در امداد رسانی جمعیت هلال احمر بدل شد.
* اخلال در شبکه موبایلی
شکوری نسب در بخش دیگر سخنان خود، بروز مشکل در برقراری ارتباطات را از دیگر چالش های امداد رسانی عنوان کرد و گفت: یکی از نیازهای اساسی در مدیریت بحران در دقایق ابتدایی، وجود بستر برای برقراری ارتباط است اما در شب حادثه، شبکه های بی سیم بعضا مختل شد و برقراری ارتباط با مشکل روبه رو شد.
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی افزود: در این زمینه نیاز است تا خط ویژه بحران در استان راه اندازی شود تا به صورت ویژه در اختیار مدیریت بحران قرار گیرد البته پیش از این در این باره پیگیری هایی انجام شده و انتظار می رود به نتیجه برسد.
وی اظهار کرد: اکنون حدود 75 درصد از مناطق مختلف استان زیر پوشش شبکه رادیویی بی سیم قرار دارد و نیاز است تا این شبکه تقویت شود.
شکوری نسب ایجاد ترافیک سنگین و قابل توجه در برخی خیابان های شهر در شب وقوع زمین لرزه را از دیگر چالش های امدادی در این حادثه عنوان کرد و گفت: جمعیت هلال احمر برای امدادرسانی به موقع نیاز به سرعت عمل دارد.
* تجهیزات لجستیک هلال احمر از شهر خارج می شود
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی خاطرنشان کرد: برای جلوگیری از روبه رو شدن با ترافیک شهری باید تمام انبارها، تجهیزات لجستیک و ساختمان های مربوط به عملیات امداد و نجات به خارج از شهرمنتقل شود.
وی با بیان اینکه در این باره ساخت دو انبار یکهزار مترمربعی در سایت تخته ارکان بجنورد آغاز شده است گفت: اجرای ساختمان فرماندهی امداد و نجات نیز امسال به مناقصه می رود و ساخت آن عملیاتی می شود.
شکوری نسب تاکید کرد: امسال 70 درصد از تجهیزات لجستیک و عملیات امداد و نجات این جمعیت به بیرون شهر بجنورد منتقل می شود و مابقی نیز در پروسه 2 ساله به خارج شهر انتقال داده خواهد شد.
*ایجاد منطقه امن در بجنورد
شکوری نسب در بخش دیگر سخنان خود بر شناسایی و ایجاد مناطق امن برای اسکان در حادثه های احتمالی تاکید و اظهار کرد: منطقه امن نیز در سایت اداری تخته ارکان بجنور برای اسکان مردم در حادثه های احتمالی ایجاد می شود.
وی خاطرنشان کرد: برای این منطقه امن، زمینی به مساحت 12 هکتار در اختیار است که دیوارکشی‌های این پروژه انجام شده، امسال مطالعات این پروژه به پایان می‌رسد و عملیات اجرایی آن از سال آینده آغاز می شود.
* چادرها تا زمان نیاز مردم و اتمام اسکان موقت و یا دائم در اختیار مردم خواهد بود
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان شمالی با بیان اینکه اکنون اسکان و تغذیه اضطراری زلزله زدگان استان به پایان رسیده است و مردم حادثه دیده نیازمند اسکان موقت و یا دائم هستند افزود: چادرهای تحویل شده به آسیب دیدگان تا زمانی که به آن نیاز دارند، در اختیار مردم است و زمانی برای بازپس گیری چادرها تعیین نشده است.
وی تصریح کرد: چادرها به افراد نیازمند داده شده است و اطمینان می دهیم تمام کسانی که نیاز به چادر و اسکان اضطراری داشته اند، چادر دریافت کرده اند و به طور مثال در روستای قصرقجر که 185 خانوار جمعیت دارد، 204 تخته چادر توزیع شده است.
به گفته وی در مجموع سه هزار و 350 چادر برای زلزله زدگان نصب و راه اندازی شده و سه هزار و 500 بسته مواد غذایی به دست زلزله زدگان استان رسیده است.
***شهرداری ها در تخفیف هزینه پروانه ساخت با زلزله زدگان همکاری کنند
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی گفت: اعضای شورای شهر و شهرداری ها مساعدت لازم برای ارایه تخفیف هزینه های صدور پروانه ساختمانی با زلزله زدگان 5.7 ریشتری هفته گذشته را مدنظر بگیرند.
حسین عظیمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: یکی از دغدغه ها برای نوسازی واحدهای آسیب دیده از زلزله در شهرها، تامین هزینه های پروانه ساخت است.
وی تصریح کرد: پیگیر هستیم تا این مشکل با همکاری شهرداری ها و تامین اعتبار مورد نیاز حل شود.
وی افزود: یکی از پیشنهادهای ما، اختصاص یارانه برای کمک به شهرداری ها و تامین اعتبار برای کاهش هزینه های صدور پروانه برای زلزله زدگان است.
وی با بیان اینکه با همکاری شرکت های بیمه ای خسارت های وارد شده تا سقف 150 میلیون ریال جبران می شود اظهار کرد: با رایزنی های انجام شده، خسارت های اعلام شده توسط بنیاد مسکن برای شرکت بیمه قابل قبول است و از مردم درخواست می شود خسارت های وارد شده به مسکن خود را با تصویر و عکس برداری، مستندسازی کنند.
* ابلاغ 100 میلیارد ریال اعتبار تسهیلاتی برای احیای کسب و کار زلزله زدگان
مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری خراسان شمالی در بخش دیگر سخنان خود از ابلاغ 100 میلیارد ریال اعتبار تسهیلاتی برای احیای کسب و کار زلزله زدگان این استان خبر داد.
عظیمی اظهار کرد: به دستور استاندار خراسان شمالی و پیگیری صندوق کارآفرینی امید استان 100 میلیارد ریال اعتبار از محل منابع این صندوق برای احیای کسب و کارهای زلزله زدگان خراسان شمالی تخصیص یافته است.
به گفته وی تسهیلات مزبور به صورت قرض الحسنه با نرخ چهار درصد با بازپرداخت پنج ساله و دوره تنفس چهار ماهه پرداخت می شود.
زلزله 5.7 ریشتری شنبه هفته گذشته خراسان شمالی را لرزاند که مرکز کانون آن در شهر پیش قلعه حدفاصل 2 شهرستان بجنورد و مانه و سلمقان بود.
شمار مصدومان این زمین لرزه به بیش از 500 نفر رسید که دو نفر نیز جان خود را از دست دادند.
* سایت خبرگزاری جمهوری اسلامی خراسان شمالی به نشانی http://www.irna.ir/nkhorasan و کانال تلگرامی این خبرگزاری به نشانی https://t.me/irnabojnurd در دسترس افراد برای اطلاع از آخرین اخبار و رویدادهای استان است.
نشانی ایرنای خراسان شمالی در اینستاگرام هم https://www.instagram.com/irnabojnurd است.
همچنین مردم می توانند دیدگاه ها و پیشنهادهای خود را به نشانی https://t.me/irnaBOJ تگرام کنند.
گزارش از: محسن داوری خبرنگار ایرنا در خراسان شمالی **انتشاردهنده: علی اصغرافتاده
8174/1744/
کپی شد
