گروه گزارش - افشره - بهار در همه جا قدم می زند و رد پایش در کوچه و خیابان، بوستان و بیابان و دشت و کوه دیده می شود اما این روزها و بعد از این که 4 روز از روز طبیعت می گذرد آثار تخریب طبیعت که از روز سیزده بدر بر جا مانده است بیشتر و بیشتر دیده می شود و در این بین زباله های به جا مانده از مردم آنقدر ملموس است که زیبایی بهار را کم رنگ کرده است. یک فعال محیط زیست در این مورد می گوید: 20 میلیون تن زباله هر سال تولید می‌کنیم. این رقم، رقم کمی نیست و اگر به همین شکل پیش برویم نفس زمین از زباله می گیرد.
«توانمند» می افزاید: با افزایش جمعیت شهرها تولید زباله و پسماند به یکی از مهمترین مشکلات ما تبدیل شده است. وی ادامه می دهد: مدیران شهری برای این که به جمع آوری زباله سرعت دهند و ساماندهی کنند روشی را در پیش گرفتند که کار را بدتر کرد و آن هم توزیع کیسه های نایلونی بود کیسه هایی که تجزیه آن ها سال ها و قرن ها طول می کشد.
وی بیان می کند: با افزایش کیسه های نایلونی و مواد زائد پلاستیکی، دفن غیر اصولی زباله هم قوز بالای قوز و یک مسیر غلط برای کاهش آلودگی ها شد. وی عنوان می کند: در حالی که کشورهای پیشرفته برای دفن و امحا و استفاده از زباله فرهنگ سازی و برنامه ریزی می کردند و راه های بسیاری را تجربه کرده اند و حتی مواد مختلف و سبز از زباله تولید می شد کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته مثل همیشه از همان روش های قدیمی استفاده می کنند به طوری که آسیب های فراوانی را به محیط زیست و منابع آبی و خاکی وارد می کنند.
وی با بیان این که کشور ما از کشورهایی است که موفقیت چندانی در کنترل و کاهش پسماندها به دست نیاورده است، بیان می کند: دفن و جمع آوری غیر اصولی زباله و تفکیک نشدن زباله خشک و تر، طبیعت ما را هم به شدت با مخاطره مواجه و به آن خسارت وارد کرده است.
یک کارشناس ارشد بهداشت محیط هم در این مورد می گوید: باید قبول کنیم که دفن زباله به تاریخ پیوسته و امروز سیستم های سوزاندن زباله و یا تفکیک های مبدا و مقصد بسیاری از مشکلات را حل کرده است اما در آن جاهایی که از دفع اصولی زباله خبری نیست، خاک و زمین به علت شیرابه های سمی زباله ها از بین رفته است.
«کریمی» با اظهار تأسف از بی توجهی برخی مردم و مسئولان به این مهم ادامه می دهد: زباله و مدیریت پسماند در کشورمان یکی از آخرین اولویت ها را به خود اختصاص داده است و همین مسئله سبب می شود آسیب های میان مدت و بلند مدتی گریبان کشور را بگیرد.
وی با تاکید بر این که طبیعت به محل دپوی زباله تبدیل شده است، می گوید: در استان هایی مانند خراسان شمالی که طبیعت بکر و دست نخورده ای داشت اکنون می بینیم که به دلیل انباشت زباله به نقاطی تبدیل شده اند که اگر راه حلی برای جمع آوری و کاهش تولید زباله در این نقاط به دست نیاوریم فردا آلوده ترین نقاط می شوند و این مکان ها مکان هایی است که می توانست گردشگران بسیاری را پذیرا باشد اما اکنون آن چه به شدت آزار دهنده است دپوی زباله در هر گوشه و کنار است.
وی با بیان این که متأسفانه برخی روستاییان کمتر از تبعات افزایش زباله آگاه هستند، بیان می کند: سموم ناشی از شیرابه زباله ها درختان را خشک، آب های زیر زمینی و سطحی را آلوده و خاک را غیر قابل کاشت می کند نظیر آن چه در باباموسی می بینیم.
وی با بیان این که در قرن حاضر زباله و حتی خاک خیابان ها در کشورهای توسعه یافته جمع آوری و از آن استفاده می شود، بیان می کند: هر سال مقادیر بسیاری از خاک کف خیابان ها که حاوی فلزات سنگین جدا شده از قطعات موتور خودروهاست جمع آوری می شود و برای جدا کردن فلزات گران بها به کوره های مخصوص فرستاده می شود.وی با بیان این که اصول سیستم مدیریت پسماند از مبدا آغاز می شود یعنی جایی که زباله در حال تولید شدن است، عنوان می کند: سیستم جمع آوری زباله های خشک و تر متفاوت است اما در ایران هیچ یک از این اصول رعایت نمی شود و همین امر سیکل جداکننده زباله را با مشکلات جدی رو به رو می کند.این کارشناس ارشد بهداشت محیط در ادامه می افزاید: مواد قابل بازیافت مانند فلز، شیشه و پلاستیک به طور کامل در تمامی مراحل از همان ابتدا از هم جدا می شود اما در ایران تنها چند مرکز به اندازه انگشتان دست آن هم در حجم بسیار پایین قدرت تفکیک زباله به روش مدرن را دارند.در عین حال یک دکترای محیط زیست هم با بیان این که مشکل دفع و امحای زباله در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران دیده می شود، بیان می کند: بسیاری از شهرهای ما فاقد شبکه کارآمد دفن و تفکیک زباله هستند و حتی فرهنگ سازی تفکیک از مبدا نیز آن طور که باید و شاید نهادینه نشده است.
«خوراشاهی» ادامه می دهد: دفن زباله صورت مسئله را پاک می کند در حالی که باید قبول کنیم ضرر آن پس از چند سال دوباره به خودمان باز می گردد و در این جاست که دیگر حسرت فایده ای ندارد و تمامی دارایی مان را ازدستمان خواهد گرفت.
وی با بیان این که تولید سالانه 20 میلیون تن زباله در ایران تاسف بار است، بیان می کند: این در حالی است که این سقف تولید زباله به ابتدایی ترین نوع ممکن بازیافت یا دفن می شود و تنها 5 درصد از حجم کل برای بازتولید به مدار برگشت داده می شود.
وی خاطرنشان می کند: آلمان 20 درصد برق خود را از سوزاندن زباله ها به دست می آورد در حالی که ایران تنها 5 درصد زباله هایش را تفکیک می کند و این روند موجب می شود طبیعت منحصر به فرد به دست ما در شرف نابودی قرار بگیرد.
اگر چه جمع آوری زباله هر چند غیر اصولی در شهرها انجام می شود و دفع زباله ها و در واقع دفن و سوزاندن زباله غیر اصولی ترین و ابتدایی ترین روش امحای زباله است اما وضعیت روستاها بغرنج تر از شهر ها شده است و آمار تولید زباله در روستاها به ادعای برخی صاحب نظران بیش از شهرهای استان شده است.
«نه» به زباله، ادای حق طبیعت است. مدیر عامل سازمان مردم نهاد پیوند با بیان این مطلب گفت: بارها مطرح کرده ایم که مردم با طبیعت مهربان نیستند اما اگر فراتر به این موضوع نگاه کنیم درمی یابیم که مردم با خودشان هم مهربان نیستند و هنگامی که با خودمان مهربان نباشیم در حقیقت در ارتباط با خالق یکتا هم مشکل خواهیم داشت.
«رضا وحدت» می افزاید: همان طور که ما نسبت به خود و خدا و مردم دین داریم و باید حق الناس را ادا کنیم نسبت به طبیعت که به فرموده پیامبر مانند مادری از او استفاده می کنیم نیز دین و حق داریم و باید با مهربان بودن با طبیعت که با حفاظت از آن محقق می شود، اقدام کنیم. وی با بیان این که رفتار انسان با محیط زیست منطقی نبوده است و خودخواهی برخی انسان ها موجب از بین رفتن طبیعت شده است، بیان کرد: با ادای حق طبیعت در واقع از زمین و خود محافظت می کنیم و در این راه باید با دقت گام برداریم.وی تصریح می کند: این NGO در راستای رسالتی که دارد تاکنون کمپین های مختلفی را راه اندازی کرده است مانند کمپین نه به پلاستیک، شهری بدون زباله بدون پلاستیک. در واقع با راه اندازی این کمپین ها کوشیده ایم تا فرهنگ تولید کمتر زباله و استفاده از کیسه های پارچه ای را به جای کیسه های نایلونی به کار بگیریم. وی بیان می کند: سمن پیوند از مدتی پیش تلاش کرده است که در قالب اطلاع رسانی، مجموعه ای از راهکارهای حفاظت از محیط زیست، دستیابی به زمین پاک و بهبود ارتباطات اجتماعی را در قالب آموزش های شهروندی در شبکه های اجتماعی ارائه کند.
وی خاطرنشان می کند: با توجه به قرار گرفتن در آستانه روز جهانی زمین پاک و مناسبت های محیط زیستی پیش رو در نظر داریم با مشارکت انجمن ها، سازمان ها و افراد علاقه مند و با انجام فعالیت های میدانی در فضای حقیقی دامنه این فعالیت ها را گسترش دهیم. وی با بیان این که برای موضوعات مختلف مطرح شده راهکارهای حفاظت هم ارائه شده است، عنوان می کند: گردشگری سبز، مدیریت پسماند، دوچرخه سواری، پاکسازی طبیعت ترویج فرهنگ و اخلاق شهروندی حفاظت از حیات وحش و حفظ گونه های گیاهی از جمله راهکارهای ارائه شده توسط این سمن است.در این مورد مدیر کل حفاظت محیط زیست استان بیان می کند: تغییر سبک زندگی روستاییان و نزدیک شدن آن ها به زندگی شهری موجب شد تا روستاییان از قالب تولید کننده به مصرف کننده برخی مواد نزدیک شوند و همین امر تولید زباله را در روستاها افزایش داده است.
«علی اصغر مطهری» عنوان می کند: این دلیل یکی از دلایل اصلی در حوزه پسماند روستایی است و تغییر مصرف و معیشت و سبک زندگی موجب افزایش زباله ها شده است.
وی در ادامه می گوید: با وجود این که از سال قبل پویش نه گفتن به ریختن زباله در استان آغاز شده است و فرهنگ سازی در این جهت انجام می شود اما تغییر این رفتارهای اشتباه و کاهش تولید زباله هایی که می توان آن ها را در طبیعت رها نکرد احتیاج به زمان طولانی و کار بیشتری دارد.
وی تصریح می کند: اگر در حوزه پسماند به قوانین عمل شود، شاهد ریخته شدن این همه زباله در روستاها و راه های بین روستایی نخواهیم بود و این در حالی است که جمع آوری زباله ها در روستاها وظیفه دهیاری ها و در جاده ها و بین راه ها وظیفه بخشداری است که متاسفانه به این موضوع بی توجهی می شود.
وی خاطر نشان می کند: هر فرد به طور روزانه 650 گرم زباله در استان تولید می کند که اگر چه از میانگین کشوری کمتر است اما در طول سال های گذشته افزایش داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی می گوید: در سال های اخیر شاهد راه اندازی کمپین هایی از سوی مردم برای نریختن زباله بوده ایم که به صورت خودجوش وارد این عرصه شده اند؛ آن ها همچنین اقدام به توزیع کیسه های پارچه ای به جای استفاده از کیسه های نایلونی کرده اند.
«مطهری» می افزاید: سازمان محیط زیست در این جهت از طریق رسانه ها و تلاش های زیست محیطی اقدام به انجام کارهای خوبی در زمان های مختلف و مناسبت های مختلف با مردم کرده و همراه با آنان بوده و در مورد موضوع پسماند و استفاده نکردن از ظروف یکبار مصرف و نریختن آن به مردم تذکر داده شده است.
مدیرعامل سازمان پسماند خراسان شمالی اما به نکته ظریفی اشاره می کند و می گوید: فقط در بجنورد روزانه 135 تن پسماند تولید می شود که این رقم با احتساب زباله های دیگر شهرستان ها 182 هزار تن در سال می شود.
«روح ا... عظیمی» می گوید: 80 درصد از این زباله ها مواد آلی و غذایی است که دور ریخته می شود و در این در حالی است که مردم با کمی صرفه جویی می توانند مواد غذایی را در این حجم گسترده اسراف نکنند و دور نریزند. وی در ادامه می گوید: ما پسماند 4 شهر را تحویل می گیریم اما پسماندهای روستایی وضعیت دیگری دارد و ما متولی تحویل گرفتن آن ها نیستیم.توپ جمع آوری پسماند و زباله های روستایی گویا در هیچ زمینی آرام ندارد و بخشدار بجنورد هم در گفت و گو با گزارشگر ما در این مورد می گوید: مشکل جمع آوری و تعیین مکانی برای دپوی زباله های روستایی مشکلی است که همیشه دیده و مطرح شده است اما به دلایلی که برخی از آن ها به نبود و تامین نشدن محل مناسب باز می گردد هم چنان رفع نشده باقی مانده است.
«نودهی» در ادامه می افزاید: در روستاهایی که وسیله نقلیه برای جمع آوری زباله ها موجود است، دهیاری ها هفته ای 2 مرتبه زباله ها را جمع آوری می کنند و بخشی را به باباموسی بجنورد حمل می کنند اما در روستاهای دیگر این گونه نیست و در اراضی بدون صاحب گودال هایی کنده و زباله ها در آنجا ها دفن و یا امحا می شود. وی ادامه می دهد: وظیفه محیط زیست و بهداشت محیط است که در روستاها اماکنی را برای این کار تعیین کنند و این در حالی است که هنوز نتوانسته اند این مهم را انجام دهند و برای همین این مشکل در کار گروه سلامت استان مطرح خواهد شد.
وی ادامه می دهد: در راه های فرعی و جاده ها نیز راه و شهرسازی و راهداری باید زباله های بین راهی را جمع آوری کنند.به همین راحتی و سادگی می شود از کنار برخی مسائل گذشت. او می گوید این و این می گوید آن و در این بین این طبیعت است که نفسش با انبوه زباله می گیرد و به شماره می افتد.
منبع: روزنامه خراسان شمالی
7184/1744 خبرنگار: محسن داوری **انتشاردهنده: علی اصغرافتاده
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.