روستاهای هدف گردشگری خراسان شمالی بویژه در مسیر جاده اصلی با مناظر بکر و طبیعتی چشم نواز، لذت آرامش و حس خوب به گردشگران و مسافران می دهد، نشستن در سایه سار باغ ها، سختی راه را گذر می دهد.
گاهی برای درک یک طبیعت زیبا باید از شهر دور شد و به روستا سفر کرد روستاها در این ایام از چنان طبیعتی برخوردارند که شاید نتوان آنها را در قاب تصویر دید و باید در یک فصل خاصی به نقاشی زیبای خداوند در طبیعت نگریست.
زیبایی طبیعت در فصل بهار در مناطق زیبای این استان چشم هر بیننده را نوازش می کند و روح و جسم انسان را شاداب می سازد.
طبیعت روستاها و ییلاقات خراسان شمالی طبیعتی بکر و چشم نواز است و تماشای زیبایی های در فصل بهار خالی از لطف نیست؛ کوه های سر به فلک کشیده در اطراف روستاها، شرشر آبشار ها، جاری شدن آب ها، چشمه سار ها، رویدن گل های کمیاب همچون لاله واژگون آغوشی باز را نشان می دهد که هر طبیعت دوستی را به آغوش می کشد.
گردشگران با حضور در این روستاها ها در خطه سرسبز خراسان شمالی در فصل بهار صحنه های زیبایی از سادگی، صفا، یکرنگی و آرامش نابی را خواهند دید که هر روزه در این مناطق تکرار می شود و تجربه آن آرزوی هزاران نفر از مردمان هیاهو زده شهرهای بزرگ و کوچک است.
روستاهای خراسان شمالی در پهنه سبزگون دشت ها، در دامنه کوه های سربه فلک کشیده مسافران را به آرامش و سکوت مهمان کرده و تجربه ای شیرین و به یادماندنی از سفر به این استان در ذهن آنها حک می کند.
روستاهای خراسان شمالی و بخصوص روستاهای هدف گردشگری و منطقه نمونه با چشم انداز ارتفاعات و باغ های سرسبز در حاشیه رودخانه ها بسیار تماشایی بوده و به یکی از مقاصد مهم گردشگری در این استان تبدیل شده اند.
این روستاها علاوه بر طبیعت بسیار زیبا و وجود آثار تاریخی با قدمت بالا، با سبک زندگی سنتی و محلی روستایی، حفظ فرهنگ بومی و پخت غذاهای محلی برای مردم مناطق شهری دارای جذابیت فراوانی است.
در سال های اخیر و به دنبال بروز مشکلات عدیده در سکونتگاه های شهری و ناپایداری در تمام بخش ها، گرایش مردم به روستاگردی و فرار از زندگی پیچیده شهری با تمام آسیب ها و معضلات آن و رفتن به محیطی ساده و بدور از پیچیدگی زندگی شهری روند افزایشی دارد.
آب و هوای مناسب، جاذبه های بکر فرهنگی، تاریخی و طبیعی، بافت سنتی روستایی، صنایع دستی و هنرهای سنتی و از همه مهمتر روحیه مهمان نوازی روستاییان مهمترین عامل جذب گردشگر در روستاها است.
به گزارش خبرنگار ایرنا بهترین زمان برای استفاده از این طبیعت بکر خراسان شمالی، فروردین تا پایان تیر ماه است به طوری که هر سال این دشت های وسیع پذیرای صدها مسافر زائر و گردشگر داخلی و خارجی است.
* منطقه نمونه ملی بابا امان بجنورد
تفرجگاه معروف بابا امان در 10 کیلومتری شمال شرقی بجنورد و در حاشیه جاده اصلی بجنورد - مشهد واقع شده است، این گردشگاه با پارک جنگلی و استخرهای دیدنی اش همواره مسافران بسیاری را برای رفع خستگی به خود جذب کرده است، در بابا امان چشمه ای وجود دارد که از دل صخره می جوشد و آب آن به استخرهایی می ریزد که با اختلاف سطح ساخته شده تا آبشارهای مصنوعی تولید کند، هوای لطیف و شب های دل انگیز و زیبای بابا امان هر گردشگری را به سوی خود جذب می کند.
* آبشـار حمید
روستای حمید در 7 کیلومتری شرق بجنورد واقع شده است، در جنوب روستا، دره تنگ با صخره های عظیم قرار دارد و در انتهای دره به فاصله حدود دو کیلومتر از روستای حمید آبشاری به ارتفاع 25 متر دیده می شود، آب آبشار از روستای آبچور سرچشمه می گیرد، روستا و آبشار حمید همواره به عنوان مکانی تفریحی مورد توجه ورزشکاران کوهنورد و خانواده ها بوده است.
* دره چنـاران
دره چناران در 12 کیلومتری شرق بجنورد قرار دارد و از محل روستای بابا امان شروع می شود، درون دره، باغ های میوه و تاکستان ها و کشتزارهای صیفی جات و درختان کهنسال گردو به فراوانی دیده می شود، وجود جاده آسفالته و رودخانه دائمی که در میان دره جاری است به زیبایی آن افزوده است.
* دره مهنـان
در کیلومتر 18مسیر جاده بجنورد - اسفراین و بعد از پارک طبیعی بش قارداش دره مهنان قرار دارد، این دره به دلیل سهولت دسترسی و بهره مندی از درختان انبوه، رودخانه و چشمه های آب قابل شرب همواره پذیرای مسافران و گردشگران بوده است، چشمه معروف مهنان که در قسمت انتهای دره داریان روستای مهنان قرار دارد یکی از پر آب ترین چشمه های منطقه است که وجود درختان کهنسال چنار و بقایای آسیاب آبی در اطراف آن برای گردشگران جالب توجه است.
* دره بـازخانه
یکی از آبادترین و زیباترین دره های اطراف بجنورد دره بازخانه است که از روستای درصوفیان واقع در جنوب شرقی بجنورد آغاز می شود، چشمه های متعدد آب و باغ های میوه و درختان گردو از مشخصات اصلی این مسیر است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری اسفیدان
روستای توریستی اسپیدان در 45 کیلومتری جنوب شرقی بجنورد واقع شده است، این روستا بافت مسکونی جالب توجهی دارد و خانه ها به صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شده اند، از جاذبه های روستا به آبشار هنرور، آبشار بارگاه، غار خزانه هنرور، مقبره شیخ محمدرضا ربانی معروف به حاج آخوند، آرامگاه امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر می توان اشاره کرد.
صنایع دستی این روستا فرش های دستباف، صنایع چوبی، صنایع سفالی، قالی بافی و چادر شب بافی است، از ورزش های رایج محلی کشتی باچوخه، تسمه تسمه، درنا، ریسمان کشی و پشتک را می توان نام برد.
غذاهای سنتی اسپیدان از جمله فتیر مسکه، آش پلو، قورمه، کاچی، آش قلیه، طرفداران زیادی دارد و موسیقی محلی شامل قشمه و دوتار، مراسم محلی از جمله مراسم روز اول عید نوروز که نزدیک امامزاده نذری می دهند و مراسم روز سیزده بدر که به آبشار هنرور می روند از ویژگی های برجسته اسپیدان قلمداد می شوند و سوغات اسفیدان کشمش، بادام و گردو است و همچنین این روستا جزو روستای هدف گردشگری استان خراسان شمالی محسوب می شود.
* روستای هدف گردشگری استـاد
این روستا در 30 کیلومتری جنوب غرب شهر فاروج واقع شده است روستای استاد آب و هوای معتدل کوهستانی دارد و از جاذبه های آن علاوه بر چشم اندازهای طبیعی زیبا می توان به آثار کهن همچون تخت حصار، قلعه کهنه، مسجد جامع، حمام قدیمی و بنای امامزاده اولیاء اشاره کرد، در استاد صنایع دستی مختلف از جمله قالی بافی رواج دارد و ورزش محلی کشتی با چوخه، انواع غذاها و نان محلی، مراسم محلی جشن نوروز و سیزده بدر، تعزیه خوانی و ... به این روستا چهره منحصر به فردی بخشیده است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری خسرویه
روستای خسرویه در دامنه رشته کوه های زیبای شاه جهان و در فاصله 25 کیلومتری جنوب غربی فاروج، در دل دره ای سر سبز جای گرفته است، خسرویه زادگاه عالم ربانی آقا نجفعلی قوچانی است و از بافت سنتی و معماری بسیار غنی برخوردار است و علاوه بر بافت سنتی و مذهبی، خسرویه از جاذبه های طبیعی زیادی بهره مند است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری دشت
این روستا در 80 کیلومتری شمال غرب گرمه، در مسیر جاده بجنورد- گرگان واقع شده است، آب و هوای این منطقه از نوع معتدل کوهستانی است و به دلیل نفوذ هوای مرطوب دریای مازندران مراتع سرسبز و در بخش هایی پوشش تنک جنگلی دارد، محیط مناسب دشت در دوره باستان نیز جمعیت های بومی را به خود جذب کرده و امروزه آثار آن به شکل قلعه، سردابه، تپه و محوطه های باستانی نمود یافته است.
عمده ترین صنایع دستی روستای دشت شال بافی و قالی بافی است و در بین ورزش های محلی آن کشتی باچوخه سرآمد است و سوغات دشت انواع تخمۀ آفتابگردان است، پخت غذاهای سنتی شامل انواع آش و نان محلی و رواج مراسم و آیین های محلی همچون جشن برداشت گندم، جشن نوروز،13 بدر و مراسم سوگواری ایام محرم به این روستا چهره خاصی بخشیده است روستای دشت یکی از روستای هدف گردشگری خراسان شمالی قلمداد می شود.
* پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک
پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک با وسعتی حدود 17 هزار هکتاردر شمال غربی شهرستان اسفراین قرار گرفته و فاصله آن تا مرکز استان خراسان شمالی 30 کیلومتر است، پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک تنوع جانوری خوبی دارد و یکی از مهمترین مناطق حفاظت شده ایران از نظر زندگی جانوری است. شرایط توپوگرافی دشتی- کوهستانی منطقه باعث شده است که این منطقه یکی از متنوع ترین زیستگاه های گونه های وحشی ایران به شمار آید. قسمت شمالی پارک سالوک کوهستانی و زیست بوم حیوانات گوناگون کوه زی و قسمت جنوبی آن نیز مناسب زیست حیوانات دشت زی است. همچنین در کف دره های این پارک گونه های درختی و درختچه ای مانند زرشک، بید، انجیر و گردو و در مناطق مرتفع گونه های ارس بصورت پراکنده و انبوه دیده می شود.
* پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل
منطقه ساریگل با وسعتی معادل 28 هزار هکتار در شرق شهرستان اسفراین واقع شده است، این پارک در فاصله هشت کیلومتری اسفراین و 90 کیلومتری مرکز استان قرار گرفته است پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل با توجه به ناهمواری و منابع آب نسبتا فراوان، به ویژه در خانواده پرندگان، تنوع جانوری قابل توجهی دارد، پستانداران این زیست بوم نیز اگر چه جزو گونه های استثنایی محسوب نمی شوند، اما تنوع خوبی دارند، از جمله مهمترین پستانداران و پرندگان ساریگل می توان به پلنگ، کفتار، گرگ، روباه، گربه وحشی، قوچ اوریال، بز، آهو و کبک اشاره کرد و همچنین این منطقه حفاظت شده با بیش از 200 گونه گیاهی از تنوع خوبی برخوردار است که قسمت عمده گیاهان منطقه را گونه های گلدار تشکیل می دهد.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری رویین
این روستا در 27 کیلومتری شمال اسفراین واقع شده و آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و پر برف و تابستان های معتدل است، آب فراوان باغ های این روستا را پر رونق ساخته بطوریکه هیچ فصلی از سال از محصولات باغی بی بهره نبوده است، از جمله محصولات این روستا سیب، گلابی، گردو، انگور، هلو و زردآلو است و در این روستا خانه ها به طرز بسیار زیبایی به صورت پلکانی بر روی یکدیگر ساخته شده اند بطوریکه پشت بام منزل یکی حیاط خانه دیگری است.
همچنین روستا طبیعتی سرسبز، ارتفاعات بلند، رودخانه دائمی، درخت های چنار قدیمی دارد که به آن چهره منحصر به فردی بخشیده است. مقبره ملا عارف روئینی و امامزاده اسحاق در این روستا قرار دارد، هنر زنان روستا چادر شب بافی، چتائی بافی، حوله و دستمال است. سوغات محلی این روستا چادر شب، حوله پارچه ای، گردو، عسل، تولیدات دامی و باغی است و ورزش محلی کشتی باچوخه، غذای سنتی کله جوش، مراسم محلی جشن نوروز، جشن سیزده بدر، مراسم دهه فاطمیه و دهه محرم، موسیقی محلی دوتار و قشمه در این روستا از ویژگی های خاص برخوردار است و همچنین این روستا جزء روستای هدف گردشگری خراسان شمالی محسوب می شود.
* منطقه نمونه گردشگری میلانلو
دهستان میلانلو به مرکزیت روستای پرکانلو از بخش مرکزی شهرستان اسفراین و در 9 کیلومتری شرق شهر اسفراین بین گرفته است، این دهستان از شمال شرقی به دهستان گلیان شهرستان شیروان از شرق به دهستان شاه جهان شهرستان فاروج و از جنوب به دهستان بام وصفی آباد و از غرب به دهستان روئین محدود می شود این دهستان دارای 20 روستا و 37 مزرعه و مکان می باشد موقعیت اقلیمی اغلب روستاهای منطقه کوهستانی و دره ای است.
از مهمترین جاذبه های رویین چشمه های متعدد در منطقه باتوجه به موقعیت کوهستانی منطقه مانند چهل چشمه (روستای سرچشمه) رودخانه دائمی که بخشی از آب خود را از چهل چشمه تامین می کند باعث مشروب نمودن زمین های زراعی شده و انواع محصولات باغی مانند سیب هلو زردالو گردو و انواع سیفی جات تولید می شود، غار سنجد سرچشمه، غار نوشیروان، منطقه تفریحی چمن که بخصوص در ایام نوروز و سیزده بدر پذیرای جمع کثیری از دوستداران طبیعت است، کوه های شاه جهان و کرکزاب، باغ دره ها و فضاهای باز و سرسبز جویبارها چشمه سارها، بافت معماری متفاوت روستای منطقه از جمله توان های گردشگری این منطقه است.
* منطقه نمونه گردشگری بیدواز
روستای بیدواز از توابع دهستان میلانلو بخش مرکزی شهرستان اسفراین و در 19 کیلومتری شمال شرق شهر اسفراین قرار گرفته است، موقعیت اقلیمی منطقه کوهستانی و دره ای است، از جمله جاذبه های گردشگری منطقه عبارتند از چشمه علی بره در ابتدای ورودی روستا، چشمه مسجد، چشمه رشیدالدین بیدوازی، رودخانه بیدواز که تامین کننده آب اراضی کشاورزی پائین دست می باشد، سد بیدواز که بر روی رودخانه ساخته شده حجم عظیمی از آب رودخانه را به منظور استفاده در بخش کشاورزی و آب شرب اهالی روستاها و شهر اسفراین استفاده می شود، از جاذبه های فرهنگی تاریخی منطقه می توان به قلعه بالا، حمام قدیمی روستا، آرامگاه شیخ رشیدالدین بیدوازی اشاره کرد، از جمله صنایع دستی فعال روستا گلیم بافی و پلاس جاجیم وسفره کردی می توان برشمرد.
* آبشار روستای ایزی
این آبشار در میان کوه های بلند و در داخل دره ای نسبتا طولانی و باز قرار گرفته است، این آبشار زیبا که یکی از جاذبه های گردشگری منطقه اسفراین محسوب می شود متشکل از چندین پلکان بلند است و آب آن از میان کوه های بلند و معروف شاه جهان سرچشمه می گیرد.
* غار نوشیروان
این غار در فاصله 10 کیلومتری شمال شرق اسفراین در حدفاصل روستای پرکانلو و نوشیروان در رشته کوه گادتیغ واقع شده است، این غار طبیعی عمق کمی دارد و از دیواره سنگی آن در قسمت انتهایی آب تراوش می کند و در کف غار جاری می شود، ویژگی های این غار عبارتند از سهولت دسترسی، در مسیر رودخانه واقع شده، همجواری با جاذبه های طبیعی و برخورداری از چشم انداز زیبا، این غار در محدودۀ منطقه حفاظت شده ساریگل قرار دارد.
* پناهگاه حیات وحش میاندشت
پناهگاه حیات وحش میاندشت در شرق شهرستان جاجرم واقع شده است، این منطقه از سال 1352 تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفته و با دارا بودن حدود 3500 راس آهو و در کنار آن یوزپلنگ آسیایی یکی از بهترین زیستگاه های این دو جانور در کشور به شمار می آید.
میاندشت با اقلیمی بیابانی و نیمه بیابانی یکی از غنی ترین زیستگاه های استپی کشور است که گونه های جانوری و گیاه متعددی را در دل خود جای داده است، رودخانه دائمی کال شور با جریان شمال شرقی جنوب غربی در دل میاندشت جاری است.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری روستـای درکش
روستای درکش واقع در دهستان آلمه از توابع بخش سملقان شهرستان مانه و سملقان می باشد و در فاصله 30 کیلومتری جنوب غربی شهر آشخانه واقع شده و از جاده اصلی دو کیلومتر فاصله دارد، درکش آب و هوای معتدل، طبیعتی جنگلی و کوهستانی و نیز چشمه سارهای بسیار دارد، تنها جنگل بلوط شرق کشور در اطراف این روستا قرار دارد، به علاوه در کوهسارها و دره های مجاور باغات میوه، انواع گیاهان دارویی و گونه های مختلف جانوری وجود دارد، ورزش بومی این روستا کشتی باچوخه است، از تولیدات محلی این روستا می توان گردو، بادام، انواع محصولات باغی شامل گیلاس، گلابی و عسل را نام برد، این روستا جزو روستاهای هدف گردشگری خراسان شمالی محسوب می شود و جمعیت این روستا بر اساس سر شماری سال 85 تعداد 950 نفر می باشد.
عمده جاذبه های موجود در منطقه درکش جاذبه های طبیعی بوده که از آن میان می توان به باغات فراوان میوه از قبیل هلو، گیلاس، گلابی، انگور، سیب، آلو و چشمه های قبالی، نرنالی، چشمه بید، قجی، رودخانه های کندآب و زوهاور، مناطق ییلاقی گولک، نزکزلی(نرگسلو)، ترناولی ،کشگریه و ...دره های بکر دره خالدار ،حلقه زو ،کندزو،...کوه تیغ بل ،کوه عسل و جنگلهای بکر هبرکانی با پوشش غالب ،بلوط ، مازو، راش، کرکو اشاره کرد که بخش از پتانسیل های گردشگری منطقه می باشد.
* منطقه نمونه گردشگری کشانک
منطقه نمونه گردشگری کشانک در فاصله 11کیلومتری جنوب غربی آشخانه قرار گرفته است جمعیت روستا 870 خانوار و سه هزار و 100 نفر جمعیت می باشد مشاغل عمده مردم روستا زراعت، باغداری، دامداری می باشد.
جاذبه های طبیعی همچون چشمه های علی جمعه، علی دری، سالان، مسافر، ترناولی، کانی موسو، ساخ چشمه و قاریاق ده و ارتفاعات سرسبزی همچون کورکن، تیغ بل، ترناولی و ترنو و سرم با ارتفاع 1844 متر در مجاورت جنوب روستا واقع است.
امام زاده گلزار در دامنه های پوشیده از درختان و باغات میوه همه روزه پذیرای جمع زیادی از دلدادگان و مشتاقان و همچنین مسافران و مردم اطراف می باشد. طی سال های اخیر زیرساخت های گردشگری از جمله سکوی نشیمن، آلاچیق توسط ادره کل میراث فرهنگی و گردشگری ساخته شده است.
* منطقه نمونه گردشگری شیرآباد
منطقه نمونه شیرآباد در فاصله 5 کیلومتری شهر آشخانه واقع شده است، روستا 285 خانوار حدود یک هزار نفر جمعیت می باشد مشاغل عمده روستا کشاورزی، دامداری و باغداری است.
بعضی از جاذبه های منطقه عبارتند از چشمه آخورک در جنوب روستا، آبشار رودخانه و آب بند شیرآباد که از حاشیه جنوبی و غربی روستا می گذرد، ارتفاعات اطراف منطقه و دره زو با دیواره های سنگی عمود از توان های بالای برای کوه نوردی و صخره نوردی برخوردار است، غار مسعود و آشیانه پلنگ از دیگر جاذبه های منطقه می باشند، حیات وحش منطقه با گونه های متنوع شامل پلنگ، خرس، گرگ، روباه، خوک است و انواع پرندگان شکاری وسایر وحوش از جاذبه های اکو توریستی منطقه می باشد.
* منطقه نمونه گردشگری یامان داغی
منطقه نمونه یامان داغی در جنوب و جنوب غربی و جنوب شرق روستای هدف و منطقه نمونه درکش و روستای جوزک در منتهی الیه غرب و روستای هاور درشرق واقع است، منطقه به لحاظ اقلیمی کوهستانی با آب و هوای معتدل در تابستان و سرد در زمستان ها است و منطقه مورد نظر فاقد جمعیت ساکن می باشد.
بعضی از جاذبه های گردشگری منطقه عبارتند از جنگل های هیرکانی که تنها بازمانده این گونه منحصر بفرد در شرق کشور می باشد با پوشش غالب بلوط، مازو، بلند مازو، راش، کرکو کوهستان مرتفع با قلل متعدد، چشمه سارها، دره ها و مناطق ییلاقی گولک، نرگزلی، کشگربه، ترناولی دره های سربز و انبوه ناله خونی، خالدار، زو و چشمه های معروف این منطقه شامل گولک، چشمه بید و رودخانه کندرزو از جمله جاذبه ها و پتانسیل های گردشگری قوه منطقه می باشد که در زمینه گردشگری کوهستان، صخره نوردی، گردشگری ورزشی و گردشگری مهیج قابلیت سرمایه گذاری و جذب گردشگران را دارد.
* منطقه نمونه گردشگری قور خود
منطقه نمونه بخشی از سطح وسیع منطقه قورخود است که مشتمل بر جنگل ها، ارتفاعات و پوشش گیاهی منتهی به پارک ملی گلستان است که از نظر دسترسی به منطقه نمونه قورخود، مسیر قاضی- زرد- کاستان به فاصله تقریبی 41 کیلومتر تنها راه دسترسی ماشین رو است، روستای کاستان نیز تنها روستای منطقه نمونه است و این روستا با قدمت تقریبی 220 ساله که پیدایش آن مربوط به دوران صفویه است و در جدیدترین سرشماری مربوط به سال 1387، تعداد جمعیت موجود در آن 855 نفر می باشد.
از مهمترین جاذبه های طبیعت منطقه می توان به قله قورخود، پوشش جنگلی متراکم و انبوه، درۀ زوی جنان، چشمه زوی جنان، آبشار کزوی جنان، غارهای طبیعی به نام دو دهنه و منطقه حفاظت شده قورخود اشاره کرد.
* منطقه نمونه گردشگری تخت ایران
منطقه نمونه تخت ایران با احتساب مناطق آزاد و حفاظت شده بیش از 3000 هکتار مساحت دارد و در 70 کیلومتری غرب شهر آشخانه مرکز شهرستان مانه و سملقان واقع و بخشی از سطح منطقه حفاظت شده قورخود می باشد.
عمده ترین جاذبه های طبیعی منطقه نمونه گردشگری تخت ایران و پیرامون آن شامل ارتفاعات قورخورد و آلمه، رودخانه، دره و آبشار زوی جندان، غارهای سولی قباخ، آرمادلو و زوی جندان، چشمه های فراوان، مناطق جنگلی، دشت ها، درختان کهنسال، مناطق نمونه گردشگری می باشد.
تخت ایران به لحاظ شرایط و بستر زیست حیاط وحش، محل مناسبی جهت زیست انواع حیوانات وحشی مانند پلنگ، قوچ، میش و همچنین بز کوهی می باشد.
وجود کوه های سربه فلک کشیده، منطقه حفاظت شده قورخود، پارک ملی گلستان و نیزچشمه های فراوان پیرامون منطقه از جذابیت این منطقه است.
* آبشار بیار
این آبشار به فاصله یک کیلومتری جنوب شهر آشخانه، در نزدیکی روستای بیار واقع شده و از ارتفاعات جنوب روستا سرچشمه می گیرد و ارتفاع آبشار حدود 15 متر است.
* منطقه نمونه گردشگری اسطرخی
یکی از روستاهای زیبای خراسان شمالی روستای اسطرخری از توابع دهستان گلیان در 28 کیلومتری جنوب شهر شیروان است، این روستا در حاشیه دره ای کوهستانی شکل گرفته و طبیعتی بسیار زیبا و سرسبز دارد، در کف دره اسطرخی رودخانه ای جاری است که از چندین چشمه تغذیه می شود و پس از طی مسیری در یک نقطه آبشاری به ارتفاع حدود 20 متر را تشکیل می دهد که منظره بس دلنوازی دارد، اهالی منطقه این آبشار را آبشار شارشار می نامند، در تابستان این نقطه هوایی خنک و دلنشین دارد و از همین رو تعداد زیادی از گردشگران را به خود جلب می کند، از جاذبه های طبیعی دیگر در این منطقه می توان به یک سرو کوهی کهنسال و تنومند در حد فاصل چشمه و آبشار اشاره کرد که محیط تنۀ آن به 5 متر می رسد.
* منطقه حفاظت شده و نمونه گردشگری گلول
منطقه حفاظت شدل گلول در فاصله 85 کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در نوار مرزی ایران و ترکمنستان، قرر گرفته و طبیعتی بکر و دست نخورده دارد. کوهستان های این منطقه پوشش گیاهی جنگلی تنک دارند و انواع گونه های وحشی همچون قوچ، بزکوهی، غزال، پلنگ، گرگ و انواع پرندگان همچون کبک و تیهو در آن زندگی می کنند، این منطقه ییلاق عشایر کرمانج است که شیوه زندگی و آداب و رسوم آنها در کنار طبیعت زیبا و کوه های سرسبز و بلند، گلول را به یک منطقه ویژه گردشگری بدل ساخته است.
* روستای هدف گردشگری گلیان
روستای گلیان یکی از 365 روستای نمونه گردشگری ایران و همچنین جزو 3روستای نمونه گردشگری شهرستان شیروان در خراسان شمالی می باشد، روستای گلیان در 23 کیلومتری جنوب شهر شیروان واقع شده است که از طرف شمال به روستای ملا باقر و از طرف جنوب به روستای استخری و بلقان و از شرق به زمینهای مزروعی فاروج و از غرب به روستای برزلی محدود می شود.
این روستا دارای آب و هوای نیمه خشک سرد کوهستانی بوده که منجر به شکل گیری حیات وحش وطبیعت زیبا ودل انگیزی در روستا شده است.
گویش مردم این روستا به دو صورت کرمانجی و فارسی می باشد، از صنایع دستی آن می توان به قالیبافی اشاره کرد.
یکی از قرای بسیار قدیمی شیروان است که در روزگاری مرکز حکومت پایین ولایت بوده است، این روستا در دره ای واقع شده که دو قلعه بالای ده ساخته اند، یکی این طرف دره و یکی آن طرف قلع ای بسیار مستحکم و بزرگ و قدیمی است که به قلعه موسی خان معروف است این قلعه دهنه ای را که از سمت کوه اسفراین می آمد حفظ و نگهبانی می گردد، آب رودخانه که از گلیان جاری است و به طرف شیروان روان می باشد و منبع آن روستای استخری است.
گلیان شهر بزرگی بوده و 7 حمام داشته و امروزه آثاری از آن حمام ها باقی نمانده است در گلیان مقبره و بقعه معتبری است معروف به مقبره بابا توکل وسعت بقعه 6متر و مصالح به کار رفته در آن از سنگ و گچ بوده و از قرار معلوم بابا توکل از مشایخ، عرفا و مرتاضین بوده است و در شمال مقبره بابا توکل امیر شمس الدین محمد بن نظام الدین ولی بیگ مدفون بوده است سنگ قبر او را اهالی از زیر آوار قبه بقعه خرابه بیرون آورده ،شسته و پاک کرده و بر مزار قبر بابا توکل نصب کرده اند که امروزه اثری از آن باقی نمانده است.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری زوارم
روستای زوارم در فاصله 28 کیلومتری جنوب غرب شیروان واقع است، مردم روستا به زبان ترکی تکلم می کنند این روستا مرکز دهستان زوارم است.
زوارم که معنای آن دره بهشت است و سابقا دوالدرم نام داشت یکی از قرا قدیمی و تاریخی منطقه شیروان است، زوارم یکی از حوضه های آبریز منطقه شیروان است که رودخانه پر آب زوارم از آنجا سر چشمه می گیرد.
دراین روستا هشتاد چشمه وجود دارد، زو ارم در بین دره ای ژرف و طویل و سر سبز و پر درخت با مناظر دیدنی فراوان یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان واقع شده است و از آثار تاریخی این روستا می توان به تپه دست ریز ارک و قزلر قلعه اشاره کرد، زو ارم در زمان سابق خان نشین و مرکز حکمرانی بود که از حکام و خوانین آن می توان به الهیار خان، شاهرخ، مرتضی بیک و شاهپور خان اشاره کرد.
بر اساس بررسی های انجام شده توسط کارشناسان باستان شناس از دوره مس، سنگ و عصر مفرغ میانی آثار بدست آمده که از آن دوره تاکنون در این روستا اسکان وجود داشته است.
آثار شناسایی شده در روستا شامل خیرات حقه، تپه پایین ده، امامزاده، قز قلعه، قزلر قلعه و تپه ارگ است.
* منطقه نمونه وروستای هدف گردشگری اوغاز
روستای اوغاز در فاصله 45 کیلومتری شمال شرقی شیروان قرار دارد که از شمال به کوه های گنه و کلاته بالی و از جنوب به کوه کیسمار و روستای چپانلو و از شرق به کوه های کل داغ و زو و از غرب به تازه اوغاز محدود می شود، مردم این روستا به زبان ترکی محلی تکلم می کنند، این روستا جزء دهستان سیوکانلو شیروان و یکی از قرای قدیمی با قدمت 600ساله است که بنای اولیه آن بوسیله ازبکان بنیانگذاری شده است اوغـاز از مناطق سر سبز و با صفای شیروان است که چشمه سارهـای زلال و سرد آن در تابستان ها بر زیبایی آن می افزاید.
کوه معروف آن کیسمار و دره های حاصل از فرسایش آبهای جاری آن معــروف به سوله زو و قره زو می باشد و در قله کوه کیسمار محلی به نام قزلر قلعه وجود دارد که آثار خانه های مخروبه و حوض آب و تکه های ظروف سفالی و چینی و مسی در آن مشاهده می شود که این قز لر قلعه ها معمولا در قله کوه ساخت می شد و دارای راهـــــی صعب العبـور بود.
در گذشته های دور، قبل از حملات دشمن و در گیری ها، دختران و زنان را به آنجا منتقــل می کردند و چند نفر از نیرومند ترین و ورزیده ترین تیر اندازن را نیز در اطراف قلعه می گذاشتند تا از هجوم دشمن در امان باشند. البته اجناس قیمتی و زیور آلات را نیز به آنجا منتقل می کردند این محل در اوغاز به گنج صلصل نیز معروف است.
علاوه بر روستاهای گردشگری مذکور، دره های صخره ای و سرسبز روستای حمزانلو، روستاهای فیروزه، روستای ییلاقی اسطرخی، اسفجیر، حصار، چشمه آب گرم ایوب از جمله روستاهایی مصفایی است و اگر مسافری در مسیر عبور خود از خراسان شمالی از آنها دیدن نکند، فرصتی طلایی را از دست داده است.
استان خراسان شمالی در شمال کشور قراردارد و هرساله پذیرای میلیون ها مسافر، گردشگر و زائر امام هشتم (ع) گذری است.
3007/ 6042 خبرنگار: ربابه صانعی ** انتشاردهنده: سیدحسین قدسی
انتهای پیام گاهی برای درک یک طبیعت زیبا باید از شهر دور شد و به روستا سفر کرد روستاها در این ایام از چنان طبیعتی برخوردارند که شاید نتوان آنها را در قاب تصویر دید و باید در یک فصل خاصی به نقاشی زیبای خداوند در طبیعت نگریست.
زیبایی طبیعت در فصل بهار در مناطق زیبای این استان چشم هر بیننده را نوازش می کند و روح و جسم انسان را شاداب می سازد.
طبیعت روستاها و ییلاقات خراسان شمالی طبیعتی بکر و چشم نواز است و تماشای زیبایی های در فصل بهار خالی از لطف نیست؛ کوه های سر به فلک کشیده در اطراف روستاها، شرشر آبشار ها، جاری شدن آب ها، چشمه سار ها، رویدن گل های کمیاب همچون لاله واژگون آغوشی باز را نشان می دهد که هر طبیعت دوستی را به آغوش می کشد.
گردشگران با حضور در این روستاها ها در خطه سرسبز خراسان شمالی در فصل بهار صحنه های زیبایی از سادگی، صفا، یکرنگی و آرامش نابی را خواهند دید که هر روزه در این مناطق تکرار می شود و تجربه آن آرزوی هزاران نفر از مردمان هیاهو زده شهرهای بزرگ و کوچک است.
روستاهای خراسان شمالی در پهنه سبزگون دشت ها، در دامنه کوه های سربه فلک کشیده مسافران را به آرامش و سکوت مهمان کرده و تجربه ای شیرین و به یادماندنی از سفر به این استان در ذهن آنها حک می کند.
روستاهای خراسان شمالی و بخصوص روستاهای هدف گردشگری و منطقه نمونه با چشم انداز ارتفاعات و باغ های سرسبز در حاشیه رودخانه ها بسیار تماشایی بوده و به یکی از مقاصد مهم گردشگری در این استان تبدیل شده اند.
این روستاها علاوه بر طبیعت بسیار زیبا و وجود آثار تاریخی با قدمت بالا، با سبک زندگی سنتی و محلی روستایی، حفظ فرهنگ بومی و پخت غذاهای محلی برای مردم مناطق شهری دارای جذابیت فراوانی است.
در سال های اخیر و به دنبال بروز مشکلات عدیده در سکونتگاه های شهری و ناپایداری در تمام بخش ها، گرایش مردم به روستاگردی و فرار از زندگی پیچیده شهری با تمام آسیب ها و معضلات آن و رفتن به محیطی ساده و بدور از پیچیدگی زندگی شهری روند افزایشی دارد.
آب و هوای مناسب، جاذبه های بکر فرهنگی، تاریخی و طبیعی، بافت سنتی روستایی، صنایع دستی و هنرهای سنتی و از همه مهمتر روحیه مهمان نوازی روستاییان مهمترین عامل جذب گردشگر در روستاها است.
به گزارش خبرنگار ایرنا بهترین زمان برای استفاده از این طبیعت بکر خراسان شمالی، فروردین تا پایان تیر ماه است به طوری که هر سال این دشت های وسیع پذیرای صدها مسافر زائر و گردشگر داخلی و خارجی است.
* منطقه نمونه ملی بابا امان بجنورد
تفرجگاه معروف بابا امان در 10 کیلومتری شمال شرقی بجنورد و در حاشیه جاده اصلی بجنورد - مشهد واقع شده است، این گردشگاه با پارک جنگلی و استخرهای دیدنی اش همواره مسافران بسیاری را برای رفع خستگی به خود جذب کرده است، در بابا امان چشمه ای وجود دارد که از دل صخره می جوشد و آب آن به استخرهایی می ریزد که با اختلاف سطح ساخته شده تا آبشارهای مصنوعی تولید کند، هوای لطیف و شب های دل انگیز و زیبای بابا امان هر گردشگری را به سوی خود جذب می کند.
* آبشـار حمید
روستای حمید در 7 کیلومتری شرق بجنورد واقع شده است، در جنوب روستا، دره تنگ با صخره های عظیم قرار دارد و در انتهای دره به فاصله حدود دو کیلومتر از روستای حمید آبشاری به ارتفاع 25 متر دیده می شود، آب آبشار از روستای آبچور سرچشمه می گیرد، روستا و آبشار حمید همواره به عنوان مکانی تفریحی مورد توجه ورزشکاران کوهنورد و خانواده ها بوده است.
* دره چنـاران
دره چناران در 12 کیلومتری شرق بجنورد قرار دارد و از محل روستای بابا امان شروع می شود، درون دره، باغ های میوه و تاکستان ها و کشتزارهای صیفی جات و درختان کهنسال گردو به فراوانی دیده می شود، وجود جاده آسفالته و رودخانه دائمی که در میان دره جاری است به زیبایی آن افزوده است.
* دره مهنـان
در کیلومتر 18مسیر جاده بجنورد - اسفراین و بعد از پارک طبیعی بش قارداش دره مهنان قرار دارد، این دره به دلیل سهولت دسترسی و بهره مندی از درختان انبوه، رودخانه و چشمه های آب قابل شرب همواره پذیرای مسافران و گردشگران بوده است، چشمه معروف مهنان که در قسمت انتهای دره داریان روستای مهنان قرار دارد یکی از پر آب ترین چشمه های منطقه است که وجود درختان کهنسال چنار و بقایای آسیاب آبی در اطراف آن برای گردشگران جالب توجه است.
* دره بـازخانه
یکی از آبادترین و زیباترین دره های اطراف بجنورد دره بازخانه است که از روستای درصوفیان واقع در جنوب شرقی بجنورد آغاز می شود، چشمه های متعدد آب و باغ های میوه و درختان گردو از مشخصات اصلی این مسیر است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری اسفیدان
روستای توریستی اسپیدان در 45 کیلومتری جنوب شرقی بجنورد واقع شده است، این روستا بافت مسکونی جالب توجهی دارد و خانه ها به صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شده اند، از جاذبه های روستا به آبشار هنرور، آبشار بارگاه، غار خزانه هنرور، مقبره شیخ محمدرضا ربانی معروف به حاج آخوند، آرامگاه امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر می توان اشاره کرد.
صنایع دستی این روستا فرش های دستباف، صنایع چوبی، صنایع سفالی، قالی بافی و چادر شب بافی است، از ورزش های رایج محلی کشتی باچوخه، تسمه تسمه، درنا، ریسمان کشی و پشتک را می توان نام برد.
غذاهای سنتی اسپیدان از جمله فتیر مسکه، آش پلو، قورمه، کاچی، آش قلیه، طرفداران زیادی دارد و موسیقی محلی شامل قشمه و دوتار، مراسم محلی از جمله مراسم روز اول عید نوروز که نزدیک امامزاده نذری می دهند و مراسم روز سیزده بدر که به آبشار هنرور می روند از ویژگی های برجسته اسپیدان قلمداد می شوند و سوغات اسفیدان کشمش، بادام و گردو است و همچنین این روستا جزو روستای هدف گردشگری استان خراسان شمالی محسوب می شود.
* روستای هدف گردشگری استـاد
این روستا در 30 کیلومتری جنوب غرب شهر فاروج واقع شده است روستای استاد آب و هوای معتدل کوهستانی دارد و از جاذبه های آن علاوه بر چشم اندازهای طبیعی زیبا می توان به آثار کهن همچون تخت حصار، قلعه کهنه، مسجد جامع، حمام قدیمی و بنای امامزاده اولیاء اشاره کرد، در استاد صنایع دستی مختلف از جمله قالی بافی رواج دارد و ورزش محلی کشتی با چوخه، انواع غذاها و نان محلی، مراسم محلی جشن نوروز و سیزده بدر، تعزیه خوانی و ... به این روستا چهره منحصر به فردی بخشیده است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری خسرویه
روستای خسرویه در دامنه رشته کوه های زیبای شاه جهان و در فاصله 25 کیلومتری جنوب غربی فاروج، در دل دره ای سر سبز جای گرفته است، خسرویه زادگاه عالم ربانی آقا نجفعلی قوچانی است و از بافت سنتی و معماری بسیار غنی برخوردار است و علاوه بر بافت سنتی و مذهبی، خسرویه از جاذبه های طبیعی زیادی بهره مند است.
* منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری دشت
این روستا در 80 کیلومتری شمال غرب گرمه، در مسیر جاده بجنورد- گرگان واقع شده است، آب و هوای این منطقه از نوع معتدل کوهستانی است و به دلیل نفوذ هوای مرطوب دریای مازندران مراتع سرسبز و در بخش هایی پوشش تنک جنگلی دارد، محیط مناسب دشت در دوره باستان نیز جمعیت های بومی را به خود جذب کرده و امروزه آثار آن به شکل قلعه، سردابه، تپه و محوطه های باستانی نمود یافته است.
عمده ترین صنایع دستی روستای دشت شال بافی و قالی بافی است و در بین ورزش های محلی آن کشتی باچوخه سرآمد است و سوغات دشت انواع تخمۀ آفتابگردان است، پخت غذاهای سنتی شامل انواع آش و نان محلی و رواج مراسم و آیین های محلی همچون جشن برداشت گندم، جشن نوروز،13 بدر و مراسم سوگواری ایام محرم به این روستا چهره خاصی بخشیده است روستای دشت یکی از روستای هدف گردشگری خراسان شمالی قلمداد می شود.
* پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک
پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک با وسعتی حدود 17 هزار هکتاردر شمال غربی شهرستان اسفراین قرار گرفته و فاصله آن تا مرکز استان خراسان شمالی 30 کیلومتر است، پارک ملی و منطقه حفاظت شده سالوک تنوع جانوری خوبی دارد و یکی از مهمترین مناطق حفاظت شده ایران از نظر زندگی جانوری است. شرایط توپوگرافی دشتی- کوهستانی منطقه باعث شده است که این منطقه یکی از متنوع ترین زیستگاه های گونه های وحشی ایران به شمار آید. قسمت شمالی پارک سالوک کوهستانی و زیست بوم حیوانات گوناگون کوه زی و قسمت جنوبی آن نیز مناسب زیست حیوانات دشت زی است. همچنین در کف دره های این پارک گونه های درختی و درختچه ای مانند زرشک، بید، انجیر و گردو و در مناطق مرتفع گونه های ارس بصورت پراکنده و انبوه دیده می شود.
* پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل
منطقه ساریگل با وسعتی معادل 28 هزار هکتار در شرق شهرستان اسفراین واقع شده است، این پارک در فاصله هشت کیلومتری اسفراین و 90 کیلومتری مرکز استان قرار گرفته است پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل با توجه به ناهمواری و منابع آب نسبتا فراوان، به ویژه در خانواده پرندگان، تنوع جانوری قابل توجهی دارد، پستانداران این زیست بوم نیز اگر چه جزو گونه های استثنایی محسوب نمی شوند، اما تنوع خوبی دارند، از جمله مهمترین پستانداران و پرندگان ساریگل می توان به پلنگ، کفتار، گرگ، روباه، گربه وحشی، قوچ اوریال، بز، آهو و کبک اشاره کرد و همچنین این منطقه حفاظت شده با بیش از 200 گونه گیاهی از تنوع خوبی برخوردار است که قسمت عمده گیاهان منطقه را گونه های گلدار تشکیل می دهد.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری رویین
این روستا در 27 کیلومتری شمال اسفراین واقع شده و آب و هوای معتدل کوهستانی با زمستان های سرد و پر برف و تابستان های معتدل است، آب فراوان باغ های این روستا را پر رونق ساخته بطوریکه هیچ فصلی از سال از محصولات باغی بی بهره نبوده است، از جمله محصولات این روستا سیب، گلابی، گردو، انگور، هلو و زردآلو است و در این روستا خانه ها به طرز بسیار زیبایی به صورت پلکانی بر روی یکدیگر ساخته شده اند بطوریکه پشت بام منزل یکی حیاط خانه دیگری است.
همچنین روستا طبیعتی سرسبز، ارتفاعات بلند، رودخانه دائمی، درخت های چنار قدیمی دارد که به آن چهره منحصر به فردی بخشیده است. مقبره ملا عارف روئینی و امامزاده اسحاق در این روستا قرار دارد، هنر زنان روستا چادر شب بافی، چتائی بافی، حوله و دستمال است. سوغات محلی این روستا چادر شب، حوله پارچه ای، گردو، عسل، تولیدات دامی و باغی است و ورزش محلی کشتی باچوخه، غذای سنتی کله جوش، مراسم محلی جشن نوروز، جشن سیزده بدر، مراسم دهه فاطمیه و دهه محرم، موسیقی محلی دوتار و قشمه در این روستا از ویژگی های خاص برخوردار است و همچنین این روستا جزء روستای هدف گردشگری خراسان شمالی محسوب می شود.
* منطقه نمونه گردشگری میلانلو
دهستان میلانلو به مرکزیت روستای پرکانلو از بخش مرکزی شهرستان اسفراین و در 9 کیلومتری شرق شهر اسفراین بین گرفته است، این دهستان از شمال شرقی به دهستان گلیان شهرستان شیروان از شرق به دهستان شاه جهان شهرستان فاروج و از جنوب به دهستان بام وصفی آباد و از غرب به دهستان روئین محدود می شود این دهستان دارای 20 روستا و 37 مزرعه و مکان می باشد موقعیت اقلیمی اغلب روستاهای منطقه کوهستانی و دره ای است.
از مهمترین جاذبه های رویین چشمه های متعدد در منطقه باتوجه به موقعیت کوهستانی منطقه مانند چهل چشمه (روستای سرچشمه) رودخانه دائمی که بخشی از آب خود را از چهل چشمه تامین می کند باعث مشروب نمودن زمین های زراعی شده و انواع محصولات باغی مانند سیب هلو زردالو گردو و انواع سیفی جات تولید می شود، غار سنجد سرچشمه، غار نوشیروان، منطقه تفریحی چمن که بخصوص در ایام نوروز و سیزده بدر پذیرای جمع کثیری از دوستداران طبیعت است، کوه های شاه جهان و کرکزاب، باغ دره ها و فضاهای باز و سرسبز جویبارها چشمه سارها، بافت معماری متفاوت روستای منطقه از جمله توان های گردشگری این منطقه است.
* منطقه نمونه گردشگری بیدواز
روستای بیدواز از توابع دهستان میلانلو بخش مرکزی شهرستان اسفراین و در 19 کیلومتری شمال شرق شهر اسفراین قرار گرفته است، موقعیت اقلیمی منطقه کوهستانی و دره ای است، از جمله جاذبه های گردشگری منطقه عبارتند از چشمه علی بره در ابتدای ورودی روستا، چشمه مسجد، چشمه رشیدالدین بیدوازی، رودخانه بیدواز که تامین کننده آب اراضی کشاورزی پائین دست می باشد، سد بیدواز که بر روی رودخانه ساخته شده حجم عظیمی از آب رودخانه را به منظور استفاده در بخش کشاورزی و آب شرب اهالی روستاها و شهر اسفراین استفاده می شود، از جاذبه های فرهنگی تاریخی منطقه می توان به قلعه بالا، حمام قدیمی روستا، آرامگاه شیخ رشیدالدین بیدوازی اشاره کرد، از جمله صنایع دستی فعال روستا گلیم بافی و پلاس جاجیم وسفره کردی می توان برشمرد.
* آبشار روستای ایزی
این آبشار در میان کوه های بلند و در داخل دره ای نسبتا طولانی و باز قرار گرفته است، این آبشار زیبا که یکی از جاذبه های گردشگری منطقه اسفراین محسوب می شود متشکل از چندین پلکان بلند است و آب آن از میان کوه های بلند و معروف شاه جهان سرچشمه می گیرد.
* غار نوشیروان
این غار در فاصله 10 کیلومتری شمال شرق اسفراین در حدفاصل روستای پرکانلو و نوشیروان در رشته کوه گادتیغ واقع شده است، این غار طبیعی عمق کمی دارد و از دیواره سنگی آن در قسمت انتهایی آب تراوش می کند و در کف غار جاری می شود، ویژگی های این غار عبارتند از سهولت دسترسی، در مسیر رودخانه واقع شده، همجواری با جاذبه های طبیعی و برخورداری از چشم انداز زیبا، این غار در محدودۀ منطقه حفاظت شده ساریگل قرار دارد.
* پناهگاه حیات وحش میاندشت
پناهگاه حیات وحش میاندشت در شرق شهرستان جاجرم واقع شده است، این منطقه از سال 1352 تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفته و با دارا بودن حدود 3500 راس آهو و در کنار آن یوزپلنگ آسیایی یکی از بهترین زیستگاه های این دو جانور در کشور به شمار می آید.
میاندشت با اقلیمی بیابانی و نیمه بیابانی یکی از غنی ترین زیستگاه های استپی کشور است که گونه های جانوری و گیاه متعددی را در دل خود جای داده است، رودخانه دائمی کال شور با جریان شمال شرقی جنوب غربی در دل میاندشت جاری است.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری روستـای درکش
روستای درکش واقع در دهستان آلمه از توابع بخش سملقان شهرستان مانه و سملقان می باشد و در فاصله 30 کیلومتری جنوب غربی شهر آشخانه واقع شده و از جاده اصلی دو کیلومتر فاصله دارد، درکش آب و هوای معتدل، طبیعتی جنگلی و کوهستانی و نیز چشمه سارهای بسیار دارد، تنها جنگل بلوط شرق کشور در اطراف این روستا قرار دارد، به علاوه در کوهسارها و دره های مجاور باغات میوه، انواع گیاهان دارویی و گونه های مختلف جانوری وجود دارد، ورزش بومی این روستا کشتی باچوخه است، از تولیدات محلی این روستا می توان گردو، بادام، انواع محصولات باغی شامل گیلاس، گلابی و عسل را نام برد، این روستا جزو روستاهای هدف گردشگری خراسان شمالی محسوب می شود و جمعیت این روستا بر اساس سر شماری سال 85 تعداد 950 نفر می باشد.
عمده جاذبه های موجود در منطقه درکش جاذبه های طبیعی بوده که از آن میان می توان به باغات فراوان میوه از قبیل هلو، گیلاس، گلابی، انگور، سیب، آلو و چشمه های قبالی، نرنالی، چشمه بید، قجی، رودخانه های کندآب و زوهاور، مناطق ییلاقی گولک، نزکزلی(نرگسلو)، ترناولی ،کشگریه و ...دره های بکر دره خالدار ،حلقه زو ،کندزو،...کوه تیغ بل ،کوه عسل و جنگلهای بکر هبرکانی با پوشش غالب ،بلوط ، مازو، راش، کرکو اشاره کرد که بخش از پتانسیل های گردشگری منطقه می باشد.
* منطقه نمونه گردشگری کشانک
منطقه نمونه گردشگری کشانک در فاصله 11کیلومتری جنوب غربی آشخانه قرار گرفته است جمعیت روستا 870 خانوار و سه هزار و 100 نفر جمعیت می باشد مشاغل عمده مردم روستا زراعت، باغداری، دامداری می باشد.
جاذبه های طبیعی همچون چشمه های علی جمعه، علی دری، سالان، مسافر، ترناولی، کانی موسو، ساخ چشمه و قاریاق ده و ارتفاعات سرسبزی همچون کورکن، تیغ بل، ترناولی و ترنو و سرم با ارتفاع 1844 متر در مجاورت جنوب روستا واقع است.
امام زاده گلزار در دامنه های پوشیده از درختان و باغات میوه همه روزه پذیرای جمع زیادی از دلدادگان و مشتاقان و همچنین مسافران و مردم اطراف می باشد. طی سال های اخیر زیرساخت های گردشگری از جمله سکوی نشیمن، آلاچیق توسط ادره کل میراث فرهنگی و گردشگری ساخته شده است.
* منطقه نمونه گردشگری شیرآباد
منطقه نمونه شیرآباد در فاصله 5 کیلومتری شهر آشخانه واقع شده است، روستا 285 خانوار حدود یک هزار نفر جمعیت می باشد مشاغل عمده روستا کشاورزی، دامداری و باغداری است.
بعضی از جاذبه های منطقه عبارتند از چشمه آخورک در جنوب روستا، آبشار رودخانه و آب بند شیرآباد که از حاشیه جنوبی و غربی روستا می گذرد، ارتفاعات اطراف منطقه و دره زو با دیواره های سنگی عمود از توان های بالای برای کوه نوردی و صخره نوردی برخوردار است، غار مسعود و آشیانه پلنگ از دیگر جاذبه های منطقه می باشند، حیات وحش منطقه با گونه های متنوع شامل پلنگ، خرس، گرگ، روباه، خوک است و انواع پرندگان شکاری وسایر وحوش از جاذبه های اکو توریستی منطقه می باشد.
* منطقه نمونه گردشگری یامان داغی
منطقه نمونه یامان داغی در جنوب و جنوب غربی و جنوب شرق روستای هدف و منطقه نمونه درکش و روستای جوزک در منتهی الیه غرب و روستای هاور درشرق واقع است، منطقه به لحاظ اقلیمی کوهستانی با آب و هوای معتدل در تابستان و سرد در زمستان ها است و منطقه مورد نظر فاقد جمعیت ساکن می باشد.
بعضی از جاذبه های گردشگری منطقه عبارتند از جنگل های هیرکانی که تنها بازمانده این گونه منحصر بفرد در شرق کشور می باشد با پوشش غالب بلوط، مازو، بلند مازو، راش، کرکو کوهستان مرتفع با قلل متعدد، چشمه سارها، دره ها و مناطق ییلاقی گولک، نرگزلی، کشگربه، ترناولی دره های سربز و انبوه ناله خونی، خالدار، زو و چشمه های معروف این منطقه شامل گولک، چشمه بید و رودخانه کندرزو از جمله جاذبه ها و پتانسیل های گردشگری قوه منطقه می باشد که در زمینه گردشگری کوهستان، صخره نوردی، گردشگری ورزشی و گردشگری مهیج قابلیت سرمایه گذاری و جذب گردشگران را دارد.
* منطقه نمونه گردشگری قور خود
منطقه نمونه بخشی از سطح وسیع منطقه قورخود است که مشتمل بر جنگل ها، ارتفاعات و پوشش گیاهی منتهی به پارک ملی گلستان است که از نظر دسترسی به منطقه نمونه قورخود، مسیر قاضی- زرد- کاستان به فاصله تقریبی 41 کیلومتر تنها راه دسترسی ماشین رو است، روستای کاستان نیز تنها روستای منطقه نمونه است و این روستا با قدمت تقریبی 220 ساله که پیدایش آن مربوط به دوران صفویه است و در جدیدترین سرشماری مربوط به سال 1387، تعداد جمعیت موجود در آن 855 نفر می باشد.
از مهمترین جاذبه های طبیعت منطقه می توان به قله قورخود، پوشش جنگلی متراکم و انبوه، درۀ زوی جنان، چشمه زوی جنان، آبشار کزوی جنان، غارهای طبیعی به نام دو دهنه و منطقه حفاظت شده قورخود اشاره کرد.
* منطقه نمونه گردشگری تخت ایران
منطقه نمونه تخت ایران با احتساب مناطق آزاد و حفاظت شده بیش از 3000 هکتار مساحت دارد و در 70 کیلومتری غرب شهر آشخانه مرکز شهرستان مانه و سملقان واقع و بخشی از سطح منطقه حفاظت شده قورخود می باشد.
عمده ترین جاذبه های طبیعی منطقه نمونه گردشگری تخت ایران و پیرامون آن شامل ارتفاعات قورخورد و آلمه، رودخانه، دره و آبشار زوی جندان، غارهای سولی قباخ، آرمادلو و زوی جندان، چشمه های فراوان، مناطق جنگلی، دشت ها، درختان کهنسال، مناطق نمونه گردشگری می باشد.
تخت ایران به لحاظ شرایط و بستر زیست حیاط وحش، محل مناسبی جهت زیست انواع حیوانات وحشی مانند پلنگ، قوچ، میش و همچنین بز کوهی می باشد.
وجود کوه های سربه فلک کشیده، منطقه حفاظت شده قورخود، پارک ملی گلستان و نیزچشمه های فراوان پیرامون منطقه از جذابیت این منطقه است.
* آبشار بیار
این آبشار به فاصله یک کیلومتری جنوب شهر آشخانه، در نزدیکی روستای بیار واقع شده و از ارتفاعات جنوب روستا سرچشمه می گیرد و ارتفاع آبشار حدود 15 متر است.
* منطقه نمونه گردشگری اسطرخی
یکی از روستاهای زیبای خراسان شمالی روستای اسطرخری از توابع دهستان گلیان در 28 کیلومتری جنوب شهر شیروان است، این روستا در حاشیه دره ای کوهستانی شکل گرفته و طبیعتی بسیار زیبا و سرسبز دارد، در کف دره اسطرخی رودخانه ای جاری است که از چندین چشمه تغذیه می شود و پس از طی مسیری در یک نقطه آبشاری به ارتفاع حدود 20 متر را تشکیل می دهد که منظره بس دلنوازی دارد، اهالی منطقه این آبشار را آبشار شارشار می نامند، در تابستان این نقطه هوایی خنک و دلنشین دارد و از همین رو تعداد زیادی از گردشگران را به خود جلب می کند، از جاذبه های طبیعی دیگر در این منطقه می توان به یک سرو کوهی کهنسال و تنومند در حد فاصل چشمه و آبشار اشاره کرد که محیط تنۀ آن به 5 متر می رسد.
* منطقه حفاظت شده و نمونه گردشگری گلول
منطقه حفاظت شدل گلول در فاصله 85 کیلومتری شمال شرق شهر شیروان، در نوار مرزی ایران و ترکمنستان، قرر گرفته و طبیعتی بکر و دست نخورده دارد. کوهستان های این منطقه پوشش گیاهی جنگلی تنک دارند و انواع گونه های وحشی همچون قوچ، بزکوهی، غزال، پلنگ، گرگ و انواع پرندگان همچون کبک و تیهو در آن زندگی می کنند، این منطقه ییلاق عشایر کرمانج است که شیوه زندگی و آداب و رسوم آنها در کنار طبیعت زیبا و کوه های سرسبز و بلند، گلول را به یک منطقه ویژه گردشگری بدل ساخته است.
* روستای هدف گردشگری گلیان
روستای گلیان یکی از 365 روستای نمونه گردشگری ایران و همچنین جزو 3روستای نمونه گردشگری شهرستان شیروان در خراسان شمالی می باشد، روستای گلیان در 23 کیلومتری جنوب شهر شیروان واقع شده است که از طرف شمال به روستای ملا باقر و از طرف جنوب به روستای استخری و بلقان و از شرق به زمینهای مزروعی فاروج و از غرب به روستای برزلی محدود می شود.
این روستا دارای آب و هوای نیمه خشک سرد کوهستانی بوده که منجر به شکل گیری حیات وحش وطبیعت زیبا ودل انگیزی در روستا شده است.
گویش مردم این روستا به دو صورت کرمانجی و فارسی می باشد، از صنایع دستی آن می توان به قالیبافی اشاره کرد.
یکی از قرای بسیار قدیمی شیروان است که در روزگاری مرکز حکومت پایین ولایت بوده است، این روستا در دره ای واقع شده که دو قلعه بالای ده ساخته اند، یکی این طرف دره و یکی آن طرف قلع ای بسیار مستحکم و بزرگ و قدیمی است که به قلعه موسی خان معروف است این قلعه دهنه ای را که از سمت کوه اسفراین می آمد حفظ و نگهبانی می گردد، آب رودخانه که از گلیان جاری است و به طرف شیروان روان می باشد و منبع آن روستای استخری است.
گلیان شهر بزرگی بوده و 7 حمام داشته و امروزه آثاری از آن حمام ها باقی نمانده است در گلیان مقبره و بقعه معتبری است معروف به مقبره بابا توکل وسعت بقعه 6متر و مصالح به کار رفته در آن از سنگ و گچ بوده و از قرار معلوم بابا توکل از مشایخ، عرفا و مرتاضین بوده است و در شمال مقبره بابا توکل امیر شمس الدین محمد بن نظام الدین ولی بیگ مدفون بوده است سنگ قبر او را اهالی از زیر آوار قبه بقعه خرابه بیرون آورده ،شسته و پاک کرده و بر مزار قبر بابا توکل نصب کرده اند که امروزه اثری از آن باقی نمانده است.
* منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری زوارم
روستای زوارم در فاصله 28 کیلومتری جنوب غرب شیروان واقع است، مردم روستا به زبان ترکی تکلم می کنند این روستا مرکز دهستان زوارم است.
زوارم که معنای آن دره بهشت است و سابقا دوالدرم نام داشت یکی از قرا قدیمی و تاریخی منطقه شیروان است، زوارم یکی از حوضه های آبریز منطقه شیروان است که رودخانه پر آب زوارم از آنجا سر چشمه می گیرد.
دراین روستا هشتاد چشمه وجود دارد، زو ارم در بین دره ای ژرف و طویل و سر سبز و پر درخت با مناظر دیدنی فراوان یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان واقع شده است و از آثار تاریخی این روستا می توان به تپه دست ریز ارک و قزلر قلعه اشاره کرد، زو ارم در زمان سابق خان نشین و مرکز حکمرانی بود که از حکام و خوانین آن می توان به الهیار خان، شاهرخ، مرتضی بیک و شاهپور خان اشاره کرد.
بر اساس بررسی های انجام شده توسط کارشناسان باستان شناس از دوره مس، سنگ و عصر مفرغ میانی آثار بدست آمده که از آن دوره تاکنون در این روستا اسکان وجود داشته است.
آثار شناسایی شده در روستا شامل خیرات حقه، تپه پایین ده، امامزاده، قز قلعه، قزلر قلعه و تپه ارگ است.
* منطقه نمونه وروستای هدف گردشگری اوغاز
روستای اوغاز در فاصله 45 کیلومتری شمال شرقی شیروان قرار دارد که از شمال به کوه های گنه و کلاته بالی و از جنوب به کوه کیسمار و روستای چپانلو و از شرق به کوه های کل داغ و زو و از غرب به تازه اوغاز محدود می شود، مردم این روستا به زبان ترکی محلی تکلم می کنند، این روستا جزء دهستان سیوکانلو شیروان و یکی از قرای قدیمی با قدمت 600ساله است که بنای اولیه آن بوسیله ازبکان بنیانگذاری شده است اوغـاز از مناطق سر سبز و با صفای شیروان است که چشمه سارهـای زلال و سرد آن در تابستان ها بر زیبایی آن می افزاید.
کوه معروف آن کیسمار و دره های حاصل از فرسایش آبهای جاری آن معــروف به سوله زو و قره زو می باشد و در قله کوه کیسمار محلی به نام قزلر قلعه وجود دارد که آثار خانه های مخروبه و حوض آب و تکه های ظروف سفالی و چینی و مسی در آن مشاهده می شود که این قز لر قلعه ها معمولا در قله کوه ساخت می شد و دارای راهـــــی صعب العبـور بود.
در گذشته های دور، قبل از حملات دشمن و در گیری ها، دختران و زنان را به آنجا منتقــل می کردند و چند نفر از نیرومند ترین و ورزیده ترین تیر اندازن را نیز در اطراف قلعه می گذاشتند تا از هجوم دشمن در امان باشند. البته اجناس قیمتی و زیور آلات را نیز به آنجا منتقل می کردند این محل در اوغاز به گنج صلصل نیز معروف است.
علاوه بر روستاهای گردشگری مذکور، دره های صخره ای و سرسبز روستای حمزانلو، روستاهای فیروزه، روستای ییلاقی اسطرخی، اسفجیر، حصار، چشمه آب گرم ایوب از جمله روستاهایی مصفایی است و اگر مسافری در مسیر عبور خود از خراسان شمالی از آنها دیدن نکند، فرصتی طلایی را از دست داده است.
استان خراسان شمالی در شمال کشور قراردارد و هرساله پذیرای میلیون ها مسافر، گردشگر و زائر امام هشتم (ع) گذری است.
3007/ 6042 خبرنگار: ربابه صانعی ** انتشاردهنده: سیدحسین قدسی
کپی شد
