به گزارش ایرنا، از چند سال پیش به این سو برخی کشاورزان و باغداران فاروجی با توجه به تغییرات اقلیمی ناشی از خشکسالی ها، دست به تغییر الگوی کشت زده اند که یکی از آن ها، روی آوردن به کشت گل محمدی است، اما در این حوزه هم مثل کشمش، زعفران و... در مرحله نخست یعنی تولید صرف بدون ارزش افزوده بیشتر باقی مانده اند و فرآوری نشدن محصول تولیدی، آنان را هم چنان دست به گریبان کشاورزی معیشتی کرده و از کشاورزی اقتصادی دور مانده اند.
از صنعتی پربازده غفلت کرده ایم
محمد صادقی کارشناس کشاورزی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار می دارد: صنعت گل محمدی از پر بازده ترین حوزه های بخش کشاورزی است، چون کشت آن به سبب پایین بودن میزان مصرف آب و بی نیازی به زمین مرغوب و وجود بازارهایی در آن سوی مرزها می تواند ارز آوری خوبی را برای کشور در برداشته باشد.
وی با اشاره به این که صنعت گل محمدی در کشور ما آن چنان که باید و شاید، رشد نداشته است، می افزاید: در راستای تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی و ارزآوری این صنعت لازم است که این گیاه در محل های مناسبی با بکارگیری روش های مناسب کشت شود چرا که می تواند در مدت زمان کوتاهی به تولید محصول برسد.
صادقی تصریح می کند: در همین راستا، به ایجاد کارگاه ها و کارخانه های عصاره گیری و اسانس گیری گل محمدی احساس نیاز می شود، چرا که در صورت افزایش تولید اسانس این محصول، ارز آوری خوبی نصیب کشورمان می شود.
وی با یادآوری این که گلاب شاخص ترین محصول تولیدی از گل محمدی در ایران است که نازل ترین قیمت را در قیاس با سایر محصولات گل محمدی نظیر اسانس 'تام کانکریت و ابسلوت رُز' دارد، یادآور می شود: بیشترین حجم کاشت نهال های گل محمدی در منطقه با غیرعلمی و منسوخ ترین روش تکثیر که همانا پاجوش است، انجام می گیرد که نه فقط گسترش آلودگی خاک را در پی دارد، بلکه با ناگیرایی بیش از 50 درصد به ناهمگنی گلستان ها می انجامد و کارایی اقتصادی پایینی دارد و این در حالی است که به سادگی می توان با تکثیر گل محمدی به شیوه کشت بافتی، همراه با دستیابی به تولید بالا، کاستی های یاد شده را نیز پوشاند.
وی استفاده نکردن از نهال های استاندارد و وجود خلاء اطلاعاتی را از مهم ترین چالش های حوزه تولید گل محمدی در استان و کشور می داند و می گوید: اگر باغداران به جای استفاده از روش سنتی و نامناسب پاجوش، از گیاهچه های استاندارد و پرمحصول کشت بافتی استفاده کنند و با روش های مناسب هرس آشنا شوند و از کودهای استاندارد برای تغذیه بوته های رز استفاده کنند، علاوه بر افزایش تولید، شاهد ارتقای کیفیت اسانس تولیدی از گلستان ها خواهند بود.
این کارشناس کشاورزی تاکید می کند: گیاهچه های کشت بافتی گل محمدی آب بسیار کمی هم نیاز دارد، در حالی که در روش سنتی تکثیر پاجوش از روش غرقابی برای آبیاری استفاده می شود.
به گفته وی، در صورت جایگزین کردن گیاهچه های کشت بافتی به جای روش سنتی پاجوش، میزان تولید گل در هر هکتار 2 برابر افزایش می یابد.
وی با اشاره به این که گل محمدی به 'طلای معطر' معروف است و ماده اولیه کارخانه های عطر سازی دنیاست، بیان می کند: در بازار جهانی، هر کیلو اسانس این گیاه میلیون ها دلار ارزش دارد.
کشت به شیوه سنتی، فراوری در حد یک مجوز مشاغل خانگی
جعفری، کارشناس مسئول واحد باغبانی مدیریت جهاد کشاورزی فاروج که سطح زیر کشت گل محمدی در این شهرستان را 45.6 هکتار اعلام می کند، این رقم را معادل 47 درصد سطح زیر کشت گل محمدی در خراسان شمالی و در واقع، بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در استان می داند و با اشاره به این که نوع کشت گل محمدی در شهرستان به شیوه پاجوش است، اذعان می کند: کشت بافتی عملکرد بیشتر و محصول تولیدی باکیفیت تری دارد، اما با توجه به این که در شهرستان آزمایشگاه مورد نیاز کشت بافتی را نداریم، به شیوه سنتی کشت انجام می شود.
کارشناس مسئول صنایع مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان هم در گفت و گو با ایرنا می گوید: در حوزه فرآوری گل محمدی در بخش مشاغل خانگی، یک فقره جواز برای تولید عرقیات، گلاب گیری و بسته بندی گیاهان دارویی در روستای مایوان صادر شده است.
اعظم هاشمی اظهار می دارد: البته یک فقره جواز صنعتی نیز در این حوزه صادر شد که با توجه به تامین نشدن وثیقه برای دریافت تسهیلات از سوی متقاضی و انصراف وی، این جواز باطل شده است و در شهرستان واحد صنعتی برای تولید عرقیات و اسانس گیری با مجوز جهاد کشاورزی فعال نیست.
چشم انداز کشت گل محمدی در فاروج رسیدن به 100 هکتار است
اما مدیر جهاد کشاورزی شهرستان فاروج با اعلام این مطلب که با افزایش 20 هکتاری سطح زیر کشت گل محمدی در سال جاری، این رقم در شهرستان به 45 هکتار رسیده است، می گوید: چشم انداز پیش بینی شده برای این محصول در شهرستان رسیدن به 100 هکتار سطح زیر کشت است.
احمد کنعانی با افزودن این که میانگین عملکرد یک بوته گل محمدی در شهرستان 2 کیلوگرم و تعداد بوته کشت شده در هر هکتار 2 هزار بوته است، عملکرد گل تر در هکتار را، 4 هزار کیلوگرم و میزان گلاب تولیدی به ازای یک کیلو گل را یک و نیم لیتر گلاب اعلام می کند و می گوید: میزان گلاب تولیدی در یک هکتار 6 هزار لیتر است. کنعانی، عملکرد تولید اسانس را نیز به ازای هر یک تن گل تر 150 گرم اسانس اعلام می کند.
اسانس؛ با ارزش ترین محصول گل محمدی
برابر آمار، سطح زیر کشت گل محمدی در خراسان شمالی از 45 هکتار سال گذشته به 96 هکتار افزایش داشته و فاروج هم ‌اکنون با دارابودن 45 هکتار سطح زیر کشت گل محمدی، بیشترین میزان تولید این محصول را در خراسان شمالی به خود اختصاص داده است.
از گل محمدی سه نوع اسانس حاصل می شود. اسانس با ارزش ترین محصول گل محمدی است و از تقطیر گل محمدی تازه با بخار آب حاصل می آید. امروزه از این گل خوشبو علاوه بر تولید گلاب در کارخانجات صنعتی از آن اسانس می‌گیرند که از نظر اقتصادی ارزش آن به مراتب از گلاب با ارزش تر است.
گفته می شود سه چهارم سطح زیر کشت گل محمدی در دنیا متعلق به ایران است اما با این وجود، در تولید اسانس، بلغارستان رتبه اول جهان را دارد.
به نظر می رسد با وجود بسترهای به نسبت آماده موجود، بخش خصوصی و تعاونی باید وارد کار شوند و به این صنعت جان دوباره ای ببخشند تا ارزش افزوده بیشتر برای فعالان این بخش در منطقه و استان و اشتغالزایی و درآمدزایی برای کل کشور به همراه داشته باشد./
گزارش از: مرضیه مهربان تنظیم: محسن داوری **انتشاردهنده: علی اصغرافتاده
/1744/7187/ 7185
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند
نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.