آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای با تلاش فدراسیون پهلوانی و زورخانه‌ای ایران در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۹ در فهرست میراث معنوی یونسکو به ثبت جهانی رسیده است.
آیین‌های پهلوانی و زورخانه‌ای در سال ۱۳۸۹ در فهرت میراث معنوی یونسکو ثبت شد و با همت کارشناسان این رشته اکنون دارای فدراسیون بین‌المللی است. فدراسیونی که اکنون ۸۵ کشور تحت نظر آن هستند. ورزش ملی ایرانیان در حالی فراتر از مرزهای جغرافیایی رفته که متفاوت از یک فعالیت بدنی است، فعالیتی که آمیخته به معنویت و تقویت روح و جسم است. نوای مرشد، ضرب زورخانه و مدد از شاه مردان در این فعالیت برجسته‌تر از تمام موفقیت‌ها است.
در جهان سرمایه‌داری بسیاری از مولفه‌ها بر محور اقتصاد و پول در گردش است و این امر موجب شده تا حکمرانی اقتصاد بر ورزش به گونه‌ای نمود پیدا کند که در پاره‌ای از مواقع جهت دهی این کنش را مشخص خواهد کرد.
اما ورزش پهلوانی تهی از جهت دهی‌های مادی است. در آیین پهلوانی آنچه جایگاه فرد را معین خواهد کرد، سلسله مراتبی است که یک پهلوان در بخش‌های مختلف، کسب می‌کند. در این ورزش روح ورزشکار با نوای مرشد سیقل داده می‌شود و این ضرب زورخانه است که وی را به گود و تشک رهنمون می‌کند.
ورزشکار در ابتدای ورود به زورخانه باید به حالت تعظیم وارد شود تا بداند نخستین اصل قهرمانی اُفتادگی است. همچنین پیش از شروع مسابقه، مرشد توصیف‌هایی در کلامش دارد که یادآور جوانمردی مولا علی (ع) است.
جایگاه ویژه زورخانه نشان از آن دارد که سلسله مراتب پیشکسوتی رعایت شده است. احترام به مو سفیدهای گود و بزرگان رشته از جمله مولفه‌هایی است که به این ورزش اهمیت زیادی داده است. این شیوه از احترام می‌تواند الگوی مناسبی برای دیگر ورزش‌های وارداتی باشد.
همچنین با ابزار ورزش پهلوانی می‌شود به ترویج مبانی ناب فرهنگ ایرانی اسلامی پرداخت.
شاید برخی بگویند، ورزشکاران خارجی از نوای مرشد بهره‌ای نخواهند برد اما سکوت آنان در زمان اجرا و اجرای مناسک معنوی این رشته می‌تواند کنجکاوی هر مخاطبی را برای بررسی واقعیت‌ها برانگیزد.
ابزارهای این ورزش هم در نوع خود بی‌نظیر است. کباده، میل، سپر و لباس مخصوص کشتی پهلوانی هر کدام از قدرتنمایی مردان ایران حکایت دارد، مردانی که توصیف آنان در شاهنامه فردوسی آمده است. مرام پهلوانی پس از ورود اسلام به ایران و رواج مذهب شیعه به یک اصل اساسی تبدیل شد و جوانمردی مولا علی (ع) در مبارزات به سرمشق این ورزش تبدیل شده است.
سومین دوره مسابقات جهانی ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی امروز (دوشنبه) با حضور یکصد ورزشکار از ۲۰ کشور جهان در بجنورد، مرکز استان خراسان شمالی آغاز شد.
لهستان، استونی، ترکیه، قبرس، مجارستان، کره‌جنوبی، اوکراین، جمهوری آذربایجان، بنگلادش، هندوستان، اندونزی، قزاقستان، تاجیکستان، ازبکستان، عراق، افغانستان، تانزانیا، اوگاندا، زیمباوه و کامرون کشورهایی هستند که در این مسابقات شرکت کننده دارند.
این ورزشکاران در رشته‌های مختلف سنگ، کباده، میل سنگین، میل بازی، چرخ چمنی و چرخ تک نفره ورزش‌های زورخانه‌ای و نیز کشتی پهلوانی با هم به رقابت خواهند پرداخت.
