گلهای بنفش هم اکنون در دو سوی جاده اصلی استان های شمالی به مشهد مقدس در حوزه فاروج خودنمایی می کند، هر چند این وضعیت موجب ایجاد منظره های جذاب و دیدنی در مسیرهای اصلی و فرعی شهرستان شده اما، کشاورزان به علت کاهش قیمت، زحمات یکساله خود را بر باد رفته می دانند.
کمبود نیروی کارگری برای جمع آوری گل هایی زعفران که هرچند دیر از خواب بیدار شده اند اما بیدارشدنشان شمار زیادی از بهره برداران را سرگردان کرده است، گل هایی که روزی رنگ خوشی را به زندگی بسیاری از کشاورزان زده بود حالا علت ناخوشی بسیاری از خانواده ها شده است.
یکی از بهره برداران زعفران در روستای خیرآباد گفت: به هر دری زدم تا توانستم تسهیلات بگیرم و حالا که همه سرمایه ام را برای کشت زعفران هزینه کرده ام با توجه به کاهش قیمت گل زعفران قادر به پرداخت اقساط بانکی نیستم.
محسن غلامزاده افزود: هرچند زعفران کم آب طلب است اما در زمانی که نیاز به آبیاری آن است هزینه خرید آب چندین برابر می شود و اگر قبل از آن، آب ساعتی ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار ریال بود در زمان آبدهی به مزارع زعفران هزینه آب ۲ میلیون و ۵۰۰ تا ۵ میلیون ریال می رسد و کشاورز ناگزیر است این هزینه ها را پرداخت کند.
وی افزود: با توجه به ظرافت گل زعفران و ضرورت سرعت در پاک کردن آن، ناگزیر باید نیروی کارگر را به موقع تامین کرد و امسال هزینه های کارگری هم چندین برابر شده است.
غلامزاده با اشاره به اینکه در چرخه تولید و عرضه این محصول هیچ نظارتی انجام نمی شود افزود: برای هیچ یک از بهره برداران مشخص نیست که برچه اساسی نرخ گل زعفران تعیین می شود.
یکی دیگر از کشاورزان فاروج افزود: قیمت گل از ابتدای برداشت همچنان روند رو به کاهشی دارد.
محمود حسنی افزود: در شرایطی که بسیاری از زمین ها به اوج گل دهی خود رسیده اند، قیمت هر کیلوگرم در ابتدای فصل برداشت یک میلیون و ۲۰۰ هزار ریال بود اما، پس از گذشت چند روز از برداشت، قیمت هر کیلوگرم به ۲۷۰ هزار ریال کاهش یافته است.
وی گفت: بیش از یک دهه از کشت این محصول در شهرستان می گذرد اما کار پژوهشی در خصوص تاثیر آن در منطقه را شاهد نبوده ایم و سال به سال جایگزینی کشت این محصول به جای تولیدات دیگر بیشتر می شود.
یکی دیگر از کشاورزان گفت: اگر تمهیدات لازم برای مدیریت عرضه این محصول اندیشیده نشود بسیاری از کشاورزان توان پرداخت قسط های تسهیلات گرفته شده از بانک ها را نخواهند داشت.
علی محمودی افزود: قیمت گل در کمتر از ۱۵ روز اول برداشت روند نزولی زیادی داشته و از یک میلیون ریال به ۲۰۰ هزار ریال کاهش یافته است.
وی با اشاره به تفاوت نرخ خرید گل در شهرستان فاروج و خراسان رضوی بیان داشت: به نظر می رسد زعفران هم به سرنوشت گوجه فرنگی دچار می شود.
وی گفت: از ابتدای برداشت گل، به رغم فروش هر روزه آن به خریداران این محصول، هنوز ریالی از سوی این دلالان به بسیاری از کشاورزان پرداخت نشده و در زمان خرید هم به عناوین مختلف افت برای محصول تعیین می کنند.
نبود نشست برای ساماندهی فروش زعفران
معاون فنی مدیریت جهادکشاورزی فاروج گفت: در سال ۹۶ که جشنواره زعفران برگزار شد فضایی برای ایجاد بازارچه این محصول پیش بینی و آماده سازی شد اما کشاورزان از آن استقبال نکردند.
حبیب الله مقتدر افزود: این بازارچه با هدف معرفی شهرستان به عنوان قطب تولید، ارتقا سطح کیفی و کمی محصول، همچنین ساماندهی بازار خرید و فروش گل و معرفی زعفران به عنوان سوغات شهرستان ایجاد شد.
وی با بیان اینکه سال گذشته با توجه به بالا بودن نرخ زعفران کشاورزان سراغی از جهاد کشاروزی نگرفتند و امسال که به مشکل برخورده اند عملکرد این دستگاه را ضعیف می شمرند افزود: مشکلات پیش آمده ناشی از کاهش صادرات این محصول و پایین بودن میزان مصرف آن در خانوارهاست.
وی ظرفیت تولید زعفران خشک شهرستان را، ۱۴ تن عنوان کرد و افزود: واحدهای فرآوری شهرستان که با همه ظرفیت هم کار نمی کنند، نمی توانند سهم زیادی در این حوزه داشته باشند و از سویی خود آنان از تولید کنندگان هستند و نیازشان را از مزارع خود تامین می کنند.
مقتدر با اشاره به اینکه سال گذشته هیچ تسهیلاتی از سوی این دستگاه در خصوص کشت زعفران پرداخت نشده است افزود: در خصوص مشکلات ناشی از افزایش سطح زیرکشت به کشاورزان اطلاع رسانی کرده ایم اما سایر دستگاه های شهرستان و بخش خصوصی از منابع خود اقدام به پرداخت تسهیلات کشت زعفران کرده اند و سطح زیر کشت روز به روز افزایش یافته است.
مدیر جهاد کشاروزی شهرستان فاروج در مصاحبه با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: خریداران گل زعفران شهرستان استان های خراسان رضوی، جنوبی و تهران است و محصول فرآوری شده با برند شهرستان به کشورهای سوئیس، اسپانیا، چین، هند، و کشورهای عربی صادر می شود.
مهران حیاتی از تاسیس شرکت تعاونی زعفران کاران شهرستان خبرداد و افزود: این شرکت به مرحله انتخاب هیات مدیره رسیده تا با فعالیت آن دست دلالان را در چرخه تولید و عرضه این محصول کوتاه کنیم.
حیاتی ایجاد بازارچه گل را از اقدامات دیگر شهرستان برای خرید و فروش بهداشتی آن در مکان مناسب دانست و گفت: اقدامات اولیه با گرفتن استعلامات و موافقت از دستگاه ها مرتبط انجام گرفته است.
وی خرید گل شهرستان با استفاده از تسهیلات صندوق توسعه حمایت از بخش کشاروزی که ۵۰۰بهره بردار در شهرستان عضو آن هستند، از دیگر برنامه ها عنوان کرد و افزود: مقرر شد با دریافت تسهیلات از صندوق مادر برای خرید گل تولیدی نقش دلالان در این بخش کم شود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان شمالی هم از برنامه حمایتی برای خرید محصول زعفران استان خبر داد.
محمود قنبری اظهار داشت: با توجه به آغاز فصل برداشت زعفران از سطح اراضی و کاهش قیمت ها در بازار استان به منظور حمایت از کشاورزان و تولید کنندگان برنامه خرید حمایتی زعفران با مشارکت سازمان تعاون روستایی در دستور کار استان قرار گرفته است.
وی افزود: سازمان جهاد کشاودزی استان باید برای اخذ مجوز و تامین منابع مورد نیاز پیگیری های لازم را انجام دهد.
امسال سطح زیر کشت زعفران در شهرستان فاروج با افزایش ۳۰ درصدی به ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار رسید که یک هزار و ۶۸۰ کیلو گرم گل از این مزارع برداشت می شود.
میانگین تولید گل به ازای هر هکتار ۷۰۰ کیلو گرم سرگل است