محمدرضا قلی پور روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این خانوارها در ۳۰ سامانه و سایت هدایتی و حمایتی اسکان یافته اند اما مابقی خانوارهای عشایری استان همچنان کوچرو هستند.
سامانه اسکان عشایر به محدوده‌ای از زیست‌بوم اطلاق می‌شود که بر اساس نتایج مطالعات سازمان امور عشایر دارای منابع، امکانات و استعدادهای لازم برای ایجاد اشتغال و اسکان عشایر باشد. این کانون‌ها به عنوان یکی از واحدهای برنامه‌ریزی برای ساماندهی عشایر به دو نوع شامل کانون توسعه هدایتی (برنامه‌ریزی شده) و کانون‌های توسعه اسکان خودجوش تقسیم می‌شوند.
در کانون‌های هدایتی، سازمان امور عشایر از ابتدا از مکان‌یابی کانون تا شناسایی خانوارهای متمایل به اسکان، تامین و تجهیز کانون‌ها، مطالعات اجمالی، نیمه تفصیلی و تفصیلی نقش گسترده و فعالی دارد و در حقیقت این کانون‌ها با هدایت کامل دستگاه‌های دولتی شکل می‌گیرند.
در کانون‌های خودجوش یا حمایت‌شده، عشایر با توجه به وجود زمینه‌هایی از جمله داشتن زمین، ارتباطات خویشاوندی و ... خود متمایل به اسکان بوده و اسکان یافته‌اند. دامنه حضور دولت در این کانون‌ها به گونه‌ای است که عمدتاً نقش حمایتی دارد و عمده فعالیت‌ها با مشارکت مردم صورت می‌گیرد.
وی افزود: هم اکنون افزون بر پنج هزار خانوار عشایری با ۳۰ هزار نفر به صورت کوچرو و نیمه کوچرو در قالب ۲ ایل و ۳۸طایفه در این استان زندگی می‌کنند.
وی گفت: در کانون های اسکان عشایر خدماتی از قبیل بهداشت و درمان، بهسازی محل اسکان، ایجاد راه دسترسی، خیابان کشی، جدول گذاری، آموزش، ارتقای مهارت و سطح سواد و خدمات پشتیبانی اعم از آب و برق ارائه می شود.
قلی پور افزود: اسکان عشایر داوطلبانه انجام می شود به دلیل اینکه این قشر به دنبال مراتع برای چرای دام خود هستند که در این راستا، بخشی از مرتع استان در اختیار آنها است.
وی اظهار داشت: زمانی که سایت کانون عشایری طراحی می شود، هزینه ای از خانوار عشایری دریافت نمی شود و اراضی شناسایی شده در این زمینه اراضی ملی و دولتی است.
وی گفت: این سایت ها از محل اعتبارات دولتی و برخی مواقع تسهیلاتی برای ساخت مسکن و شغل هایی که در محل دارند، طراحی می شود.
ایجاد تنوع بخشی در شغل جامعه عشایری
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی توسعه کشت گیاهان دارویی، جمع آوری این گیاهان و عرضه آن به بازار را از جمله برنامه های ایجاد تنوع بخشی در شغل جامعه عشایری عنوان کرد و اظهار داشت: زنجیره تولید و عرضه گوشت قرمز، تولید و فرآوری عرضه لبنیات، توسعه گردشگری و بوم گردی در سامانه عشایری، صنایع تبدیلی و فرآوری، صنایع دستی، توسعه باغ ها و گلخانه ها و ایجاد شرکت خدمات پشتیبان عشایر نیز از دیگر طرح ها در این راستا است.
قلی پور هزینه های زندگی اسکان عشایر در حال حاضر را بالاتر از زندگی پیشین آنها دانست و گفت: بعد از اجرای اسکان عشایر شغل هایی از جمله کشاورزی، صنایع دستی، زنبور داری و سایر برای آنان فراهم خواهد شد.
وی بر ایجاد زیر ساخت های لازم در سایت های اسکان عشایر تاکید کرد و افزود: سایت اسکان دوین و قلعه جق در شیروان و میاندشت اسفراین برای اسکان حدود ۲۰۰ خانوار در نظر گرفته شده که نیاز به تکمیل زیر اسخت ها و امکانات است.
وی گفت: در سایت اسکان دوین شیروان تعداد ۷۰ خانوار به صورت داوطلبانه اسکان یافته اند که هم اکنون این منطقه تبدیل به قطب دامپروری تبدیل شده است.
وی بر تکمیل زیر ساخت ها و امکانات در این سایت تاکید کرد و افزود: مرحله نخست سایت عشایری دوین این شهرستان بتازگی بهره برداری شده است که در آن ۳۰ واحد دامداری مستقر شد.
قلی پور گفت: تا پایان امسال ۲۰ واحد دیگر در این سایت مستقر می شود که با توجه به تعداد متقاضیان برای اسکان در این سایت با کمبود مکان مواجه هستیم.
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی افزود: سایت قلعه جق شیروان نیز که مطالعات آن انجام شده است برای ایجاد کشت گیاهان دارویی به شرکت های تعاونی واگذار می شود.
وی اظهار داشت: در هر منطقه ای که عشایر حضور دارند اگر دارای امکات آب و اراضی مناسبی باشد برای اسکان داوطلبانه استفاده خواهد شد.
قلی پور افزود: در سفر تیرماه کاروان تدبیر و امید به این استان، ۲۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای ساماندهی اسکان عشایر منظور شد که اکنون ۳۵ میلیارد ریال آن برای تکمیل بند خاکی میاندشت تخصیص یافته است.
وی گفت: بند خاکی عشایر در میاندشت اسفراین افزون بر ۸۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که با صرف اعتبار منظور شده، اجرای این پروژه کامل و آماده بهره برداری خواهد شد که از این طریق ۸۰۰ هکتار از اراضی ملی پایین دست این بند خاکی، زیر کشت محصولات کشاورزی و تولید علوفه خواهد رفت.
مدیرکل امور عشایر خراسان شمالی افزود: در سایت میاندشت اسفراین زیرساخت های لازم برای ایجاد ۱۲۰ واحد مسکونی و همچنین دامی آماده شده و خیابان کشی، تامین منابع آبی و برق رسانی نیز انجام شده است.
قلی‌پور گفت: به محض بهره برداری از بند خاکی میاندشت، قطعات زمین منطقه به خانوارهای عشایری واگذار می شود و آنان می توانند برای ساخت مسکن از تسهیلات بنیاد مسکن استفاده کنند.
وی افزود: در کنار مجتمع های دامی نیز اقداماتی برای سایر فعالیت های خانوارهای عشایری انجام می شود.
هم اکنون سه منطقه اسکان عشایری در خراسان شمالی در دست مطالعه و اجرا است که بزرگ‌ترین پروژه متعلق به منطقه میاندشت اسفراین است.
عشایر خراسان شمالی بیش از ۷۰۰ هزار راس دام سبک در اختیار دارند که ۲۵ درصد گوشت استان را تولید می‌کنند.
۳۰۰۷/ ۶۰۴۲
