به گزارش ایرنا این قارچ که به الماس آشپزخانه معروف و از گرانبهاترین خوراکی های دنیاست در دامنه کوه های شهرستان مانه و سملقان، راز و جرگلان و اطراف حصار گرمخان خراسان شمالی به وفور یافت می شود.
به گفته برخی کارشناسان و با توجه به منابع گیاه شناسی، دنبلان برگرفته از واژه دونبالان، در زبان ترکی آذربایجانی، به معنی برآمده، متورم و برجسته است و به زمینی برآمده و پف کرده اشاره می کند که این قارچ در زیر آن پنهان است.
* واسطه هایی که مثل قارچ می رویند
اگرچه در 5 سال گذشته خراسان شمالی با کمبود بارش و نزولات آسمانی مواجه بود اما امسال بارندگی ها رکورد شکست و همین امر موجب افزایش رویش قارچ دنبلان هم شد به طوری این روزها در هر گوشه استان برخی به دنبال جمع آوری این قارچ هستند.
یوسف محمدی، از ساکنان روستای «اَمَند» در مانه و سملقان با بیان اینکه امسال این قارچ دیرتر از همیشه سر از خاک درآورده، گفت: این روزها که هوا بهتر شده سیل جویندگان قارچ هم به مانه و سملقان هجوم آورده اند.
وی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سال های قبل بارندگی اندک و به تبع آن قارچ دنبلان نیز کمتر بود و همین امر سبب افزایش قیمت فروش آن حتی تا کیلویی 3 میلیون ریال شد.
وی قیمت فروش قارچ دنبلان را متغیر دانست و گفت: در سال جاری این قارچ را از کیلویی 250 تا 800 هزار ریال نیز فروخته ایم.
وی در ادامه افزود: این قارچ ها را جویندگانی که از خارج استان می آیند، بعد از خرید از محلی ها با چند برابر قیمت به رستوران های تهران، کیش و شهرهایی مانند شیراز و اصفهان می فروشند و در واقع بهره اصلی را افرادی می برند که این قارچ را از ما خریده اند.
یکی از اهالی بهکده رضوی هم در این مورد گفت: برخلاف هرسال که از همان روزهای نخست فروردین مردم برای جمع آوری قارچ به این اطراف هجوم می آوردند امسال این روزها شاهد حضور گردشگران و افرادی هستیم که برای یافتن قارچ زمین را زیر و می کنند.
سهراب قدرتی افزود: برداشت این قارچ از عرصه های منابع طبیعی ممنوع است و فقط افراد محلی می توانند حداکثر 5 کیلوگرم قارچ برداشت کنند و اگر گشت های منابع طبیعی متوجه شوند که محلی ها بیش از این مقدار برداشت کرده اند، با آنها برخورد می کنند.
وی تصریح کرد: در 3 سال گذشته بارندگی در استان کم بود و این قارچ ها هم کمتر یافت می شد که هر کیلوگرم 800 هزار تا سه میلیون ریال به واسطه هایی که مدعی بودند از استانهای جنوبی و یا حاشیه خلیج فارس آمده اند، فروخته می شد.
* قارچ های گران قیمت
یک کارشناس منابع طبیعی خراسان شمالی می گوید که از قارچ دنبلان در کتب طب سنتی با عنوان «نبات الرعد» یاد شده است.
حامد کبیری با بیان اینکه در واقع دنبلان قارچی زیرزمینی است که به رنگ های قرمز تیره، خاکستری، سفید، بنفش و سیاه دیده می شود، گفت: دنبلان حالت غده ای دارد و توپر و شبیه به سیب زمینی و اندازه آن از یک فندق تا اندازه یک پرتقال یا کمی بزرگتر متغیر است.
وی افزود: دنبلان را در سال های پرباران معمولا بعد از آغاز بارندگی های بهاره یعنی از نیمه های اسفند تا اواخر فروردین ماه می توان یافت.
وی اظهار داشت: این نوع قارچ را می توان در عمق 5 تا 30 سانتی متری خاک های مرطوب آهکی و سبک دامنه کوه های شنی پیدا کرد.
کبیری با بیان این که قارچ دنبلان همزیست ریشه گیاهان است، افزود: در خاک بدون گیاه نباید در پی قارچ دنبلان بود و این قارچ گران قیمت در مجاورت ریشه گیاهان رشد می کند.
وی با بیان اینکه خراسان شمالی از جمله استان هایی است که در برخی از نقاط آن می توان این قارچ مخصوص را جست، افزود: آن طور که گفته می شود و به تجربه نیز ثابت شده، بیشترین فراوانی این قارچ در شهرستان مانه وسملقان است و البته در برخی نقاط شهرستان راز وجرگلان نیز می توان آن را پیدا کرد.
وی افزود: به گفته محلی ها می توان این خوراکی پربها را به ویژه در منطقه قره میدان به سمت امند و تازه یاب و کورشیخ و البته به وفور در گرماب جستجو کرد.
* تخریب منابع طبیعی
وی با بیان اینکه برداشت بی رویه گیاهان خودرو از عرصه های طبیعی استان با تخریب همراه است، گفت: اگر این روزها به مناطقی مانند گرماب و بهکده رضوی و یا روستاهایی مانند امند، تازه یاب و گوینک سر بزنید علاوه بر روستاییان، گردشگران و یا افرادی از دیگر استان ها را نیز خواهید دید که برای جمع آوری این قارچ های گران قیمت به این مناطق آمده اند.
کبیری افزود: دلالان این قارچ ها را با قیمت های خوب از افراد محلی خریداری می کنند اما با چند برابر قیمت در استان های دیگر می فروشند.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه این نوع قارچ تنوع زیادی دارد برخی گونه ها را به جای قارچ دنبلان جنگلی که خیلی گران قیمت است می فروشند و این امر در سال های قبل که قارچ دنبلان کمتر دیده می شد، اتفاق افتاد.
کبیری افزود: متأسفانه هجوم مردم برای برداشت این قارچ در فصل بهار آسیب های فراوانی به مراتع و منابع طبیعی این مناطق وارد کرده و حتی در اطراف بجنورد و در روستای لنگر و کوه آخورداغ، گیاهان کمیاب دارویی نیز لگدمال و خاک ها تخریب شد.
وی افزود: گاهی برای یافتن این قارچ، خاک مراتع و دشت ها تا عمق یک متر زیرو رو و رویشگاه های گیاهانی مانند چریش، باریجه، سوسن و گیاهان دارویی تخریب می شود.
* قارچ دنبلان جنگلی گرانترین گونه
مسئول بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی این نکته را متذکر شد که گران قیمت ترین قارچ دنیا دنبلان جنگلی با رنگ سیاه است که فقط در جنگل ها و بیشتر در جنگل های گلستان می روید.
علیرضا احمدی اسکویی افزود: در استان خراسان شمالی نیز قارچ دنبلان یافت می شود اما از نوع قارچ های مرتعی، سفید و قهوه ای روشن است.
وی با بیان اینکه بیشترین تراکم قارچ های دنبلان استان در منطقه گرماب است افزود: برداشت این نوع قارچ مجاز و مشروط است یعنی ممنوع است مگر برای افرادی که مجوز منابع طبیعی را در قالب طرح توجیهی فنی و اقتصادی داشته باشند.
وی تصریح کرد: داشتن این مجوز به معنای این است که برداشت آن به رویشگاه صدمه نزند و و شرایط برداشت نیز از نظر مقدار مهیا باشد یعنی فراوانی آن به اندازه ای باشد که به زحمت برداشت بیرزد.
وی با بیان اینکه امسال با توجه به بارندگی ها رویش این قارچ نیز بیشتر شده است، افزود: تا کنون در این بخش گزارشی مبنی بر برخورد با افرادی که برداشت بی رویه داشته باشند و یا برداشت آنها موجب تخریب رویشگاه این قارچ و منابع طبیعی شده باشد، نداشته ایم.
به گفته فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، امسال تا کنون فرد یا افرادی با عنوان متخلف جمع آوری قارچ دنبلان در استان شناسایی نشده اند.
سرهنگ موسی الرضا حیاتی افزود: این اتفاق در سال های قبل هم رخ نداده است اما اگر گشت های ما افرادی را که با تخریب مراتع در منابع طبیعی برای برداشت این قارچ اقدام کنند، ببینند با آن ها برخورد می کنند.
خراسان شمالی رویشگاه گونه های مختلفی از گیاهان است و گیاهان دارویی در این استان به وفور یافت می شود به طوری که 350 گونه گیاه دارویی در این استان شناسایی شده است.
سطح زیر کشت گیاهان دارویی خراسان شمالی هزار و 285 هکتار با تولید هزار و 920 تن است که گیاهان دارویی این استان شامل زیره سبز، آویشن باغی، باریجه، نعناع فلفلی، خاکشیر، گشنیز، کدو تخم کاغذی و کتان است.
گستره حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی 2 میلیون و 33 هزار و 36 هکتار است که از این وسعت یک میلیون و 400 هزار هکتار مرتع، بیش از 183 هزار هکتار بیابان و 434 هزار و 550 هکتار جنگل است.
ب/5132
انتهای پیام به گفته برخی کارشناسان و با توجه به منابع گیاه شناسی، دنبلان برگرفته از واژه دونبالان، در زبان ترکی آذربایجانی، به معنی برآمده، متورم و برجسته است و به زمینی برآمده و پف کرده اشاره می کند که این قارچ در زیر آن پنهان است.
* واسطه هایی که مثل قارچ می رویند
اگرچه در 5 سال گذشته خراسان شمالی با کمبود بارش و نزولات آسمانی مواجه بود اما امسال بارندگی ها رکورد شکست و همین امر موجب افزایش رویش قارچ دنبلان هم شد به طوری این روزها در هر گوشه استان برخی به دنبال جمع آوری این قارچ هستند.
یوسف محمدی، از ساکنان روستای «اَمَند» در مانه و سملقان با بیان اینکه امسال این قارچ دیرتر از همیشه سر از خاک درآورده، گفت: این روزها که هوا بهتر شده سیل جویندگان قارچ هم به مانه و سملقان هجوم آورده اند.
وی به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سال های قبل بارندگی اندک و به تبع آن قارچ دنبلان نیز کمتر بود و همین امر سبب افزایش قیمت فروش آن حتی تا کیلویی 3 میلیون ریال شد.
وی قیمت فروش قارچ دنبلان را متغیر دانست و گفت: در سال جاری این قارچ را از کیلویی 250 تا 800 هزار ریال نیز فروخته ایم.
وی در ادامه افزود: این قارچ ها را جویندگانی که از خارج استان می آیند، بعد از خرید از محلی ها با چند برابر قیمت به رستوران های تهران، کیش و شهرهایی مانند شیراز و اصفهان می فروشند و در واقع بهره اصلی را افرادی می برند که این قارچ را از ما خریده اند.
یکی از اهالی بهکده رضوی هم در این مورد گفت: برخلاف هرسال که از همان روزهای نخست فروردین مردم برای جمع آوری قارچ به این اطراف هجوم می آوردند امسال این روزها شاهد حضور گردشگران و افرادی هستیم که برای یافتن قارچ زمین را زیر و می کنند.
سهراب قدرتی افزود: برداشت این قارچ از عرصه های منابع طبیعی ممنوع است و فقط افراد محلی می توانند حداکثر 5 کیلوگرم قارچ برداشت کنند و اگر گشت های منابع طبیعی متوجه شوند که محلی ها بیش از این مقدار برداشت کرده اند، با آنها برخورد می کنند.
وی تصریح کرد: در 3 سال گذشته بارندگی در استان کم بود و این قارچ ها هم کمتر یافت می شد که هر کیلوگرم 800 هزار تا سه میلیون ریال به واسطه هایی که مدعی بودند از استانهای جنوبی و یا حاشیه خلیج فارس آمده اند، فروخته می شد.
* قارچ های گران قیمت
یک کارشناس منابع طبیعی خراسان شمالی می گوید که از قارچ دنبلان در کتب طب سنتی با عنوان «نبات الرعد» یاد شده است.
حامد کبیری با بیان اینکه در واقع دنبلان قارچی زیرزمینی است که به رنگ های قرمز تیره، خاکستری، سفید، بنفش و سیاه دیده می شود، گفت: دنبلان حالت غده ای دارد و توپر و شبیه به سیب زمینی و اندازه آن از یک فندق تا اندازه یک پرتقال یا کمی بزرگتر متغیر است.
وی افزود: دنبلان را در سال های پرباران معمولا بعد از آغاز بارندگی های بهاره یعنی از نیمه های اسفند تا اواخر فروردین ماه می توان یافت.
وی اظهار داشت: این نوع قارچ را می توان در عمق 5 تا 30 سانتی متری خاک های مرطوب آهکی و سبک دامنه کوه های شنی پیدا کرد.
کبیری با بیان این که قارچ دنبلان همزیست ریشه گیاهان است، افزود: در خاک بدون گیاه نباید در پی قارچ دنبلان بود و این قارچ گران قیمت در مجاورت ریشه گیاهان رشد می کند.
وی با بیان اینکه خراسان شمالی از جمله استان هایی است که در برخی از نقاط آن می توان این قارچ مخصوص را جست، افزود: آن طور که گفته می شود و به تجربه نیز ثابت شده، بیشترین فراوانی این قارچ در شهرستان مانه وسملقان است و البته در برخی نقاط شهرستان راز وجرگلان نیز می توان آن را پیدا کرد.
وی افزود: به گفته محلی ها می توان این خوراکی پربها را به ویژه در منطقه قره میدان به سمت امند و تازه یاب و کورشیخ و البته به وفور در گرماب جستجو کرد.
* تخریب منابع طبیعی
وی با بیان اینکه برداشت بی رویه گیاهان خودرو از عرصه های طبیعی استان با تخریب همراه است، گفت: اگر این روزها به مناطقی مانند گرماب و بهکده رضوی و یا روستاهایی مانند امند، تازه یاب و گوینک سر بزنید علاوه بر روستاییان، گردشگران و یا افرادی از دیگر استان ها را نیز خواهید دید که برای جمع آوری این قارچ های گران قیمت به این مناطق آمده اند.
کبیری افزود: دلالان این قارچ ها را با قیمت های خوب از افراد محلی خریداری می کنند اما با چند برابر قیمت در استان های دیگر می فروشند.
وی اظهار داشت: با توجه به اینکه این نوع قارچ تنوع زیادی دارد برخی گونه ها را به جای قارچ دنبلان جنگلی که خیلی گران قیمت است می فروشند و این امر در سال های قبل که قارچ دنبلان کمتر دیده می شد، اتفاق افتاد.
کبیری افزود: متأسفانه هجوم مردم برای برداشت این قارچ در فصل بهار آسیب های فراوانی به مراتع و منابع طبیعی این مناطق وارد کرده و حتی در اطراف بجنورد و در روستای لنگر و کوه آخورداغ، گیاهان کمیاب دارویی نیز لگدمال و خاک ها تخریب شد.
وی افزود: گاهی برای یافتن این قارچ، خاک مراتع و دشت ها تا عمق یک متر زیرو رو و رویشگاه های گیاهانی مانند چریش، باریجه، سوسن و گیاهان دارویی تخریب می شود.
* قارچ دنبلان جنگلی گرانترین گونه
مسئول بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی این نکته را متذکر شد که گران قیمت ترین قارچ دنیا دنبلان جنگلی با رنگ سیاه است که فقط در جنگل ها و بیشتر در جنگل های گلستان می روید.
علیرضا احمدی اسکویی افزود: در استان خراسان شمالی نیز قارچ دنبلان یافت می شود اما از نوع قارچ های مرتعی، سفید و قهوه ای روشن است.
وی با بیان اینکه بیشترین تراکم قارچ های دنبلان استان در منطقه گرماب است افزود: برداشت این نوع قارچ مجاز و مشروط است یعنی ممنوع است مگر برای افرادی که مجوز منابع طبیعی را در قالب طرح توجیهی فنی و اقتصادی داشته باشند.
وی تصریح کرد: داشتن این مجوز به معنای این است که برداشت آن به رویشگاه صدمه نزند و و شرایط برداشت نیز از نظر مقدار مهیا باشد یعنی فراوانی آن به اندازه ای باشد که به زحمت برداشت بیرزد.
وی با بیان اینکه امسال با توجه به بارندگی ها رویش این قارچ نیز بیشتر شده است، افزود: تا کنون در این بخش گزارشی مبنی بر برخورد با افرادی که برداشت بی رویه داشته باشند و یا برداشت آنها موجب تخریب رویشگاه این قارچ و منابع طبیعی شده باشد، نداشته ایم.
به گفته فرمانده یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی، امسال تا کنون فرد یا افرادی با عنوان متخلف جمع آوری قارچ دنبلان در استان شناسایی نشده اند.
سرهنگ موسی الرضا حیاتی افزود: این اتفاق در سال های قبل هم رخ نداده است اما اگر گشت های ما افرادی را که با تخریب مراتع در منابع طبیعی برای برداشت این قارچ اقدام کنند، ببینند با آن ها برخورد می کنند.
خراسان شمالی رویشگاه گونه های مختلفی از گیاهان است و گیاهان دارویی در این استان به وفور یافت می شود به طوری که 350 گونه گیاه دارویی در این استان شناسایی شده است.
سطح زیر کشت گیاهان دارویی خراسان شمالی هزار و 285 هکتار با تولید هزار و 920 تن است که گیاهان دارویی این استان شامل زیره سبز، آویشن باغی، باریجه، نعناع فلفلی، خاکشیر، گشنیز، کدو تخم کاغذی و کتان است.
گستره حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی 2 میلیون و 33 هزار و 36 هکتار است که از این وسعت یک میلیون و 400 هزار هکتار مرتع، بیش از 183 هزار هکتار بیابان و 434 هزار و 550 هکتار جنگل است.
ب/5132
کپی شد
