این در حالی است که تداوم 20 ساله پدیده خشکسالی، افزایش مهاجرت جمعیت از مناطق روستایی به مناطق شهری گناباد و از این شهرستان به دیگر نقاط استان خراسان رضوی و حتی کشور را به یکی از دغدغه های مهم مسئولان و دست اندرکاران ذیربط تبدیل کرده است.
60 درصد جمعیت 88 هزار نفری این شهرستان در مناطق شهری گناباد، بیدخت و کاخک و بقیه در 112 روستا ساکن هستند.
با توجه به این مهم میزگردی برای بررسی توسعه زیرساختها و اشتغال پایدار به عنوان ضرورتها در کاهش مهاجرت و افزایش ماندگاری جمعیت در مناطق روستایی با حضور مسئوولان و صاحبنظران در دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی گناباد برگزار شد.
در این چارچوب حسین رضایی بخشدار مرکزی، محمد سفری مسئول امور اقتصادی و ابوالفضل شاکری مسئوول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد، دکتر ابوالقاسم شفیعی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، سیدعلی عسکرزاده معاون بنیاد مسکن، علیرضا حسین زاده مدیر جهاد کشاورزی، هادی ایزدی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت و علی سلمانی دهیار روستای روشناوند شهرستان گناباد به بحث و بررسی موضوع نشستند.
* توسعه زیرساختی مهمترین اولویت
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد در میزگرد ایرنا گفت: خشکسالیهای مستمر، بیکاری و نبود فرصتهای شغلی برای روستاییان از جمله جوانان در چند سال گذشته موجب شد توسعه زیرساختها تاثیر چندانی در جلوگیری از مهاجرت نداشته باشد.
محمد سفری افزود: کمبود اعتبارات و امکانات در بخشهای بهداشت و درمان و طرحهای اشتغالزای متناسب با ظرفیت روستاها نیز بر روند مهاجرت روستاییان به شهرها موثر بوده است.
وی به تلاش دولت دوازدهم برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی اشاره و بیان کرد: امسال 1.5 میلیارد دلار برای اشتغال روستاییان و عشایر کشور از محل صندوق ذخیره ارزی در نظر گرفته شد. در گناباد هم مرحله به مرحله از این اعتباراتی تخصیص می یابد بطوری که در مرحله نخست 12 میلیارد و 800 میلیون ریال بدین منظور اختصاص یافت.
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد ادامه داد: 16 میلیارد و 400 میلیون ریال نیز از ابتدای امسال تاکنون برای بخش مشاغل خانگی مناطق روستایی گناباداختصاص یافته اما بخاطر فقدان مهارت و ضعف توانمندی روستاییان بخشی از این تسهیلات به انحراف رفته و در سایر بخشها هزینه می شود لذا باید در کنار پرداخت تسهیلات، به آموزش روستاییان متناسب با ظرفیتهای هر منطقه توجه داشت.
وی گفت: تدوین سند توسعه روستایی گناباد امسال آغاز شد که برنامه های مرتبط را تا سال 1400 برای همه روستاهای شهرستان در بر می گیرد. امسال در مرحله نخست 14 روستا زیرپوشش این طرح قرار گرفتند.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد نیز گفت: در کنار تامین زیرساختهای عمرانی ایجاد اشتغال پایدار از ضرورتهای افزایش ماندگاری روستاییان به شمار می رود. ظرفیتهای مناطق روستایی پشتوانه صنعت و کشاورزی است و باید با مشوقهای سرمایه گذاری متکی بر پتانسیلهای موجود و ایجاد ارزش افزوده تمایل به سرمایه گذاری را در این بخش افزایش داد.
علیرضا حسین زاده به نگاه خاص دولت دوازدهم به توسعه مناطق روستایی با اتکاء بر تامین و حفاظت از منابع آبی اشاره و بیان کرد: تدوین سند توسعه روستایی ضرورت برنامه ریزی هدفمند این بخش است. امسال 14 روستا در بخش مرکزی گناباد و سال آینده تعدادی از روستاهای بخش کاخک این شهرستان تحت پوشش همین طرح قرار می گیرند.
هادی ایزدی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد هم تعدد مراکز تصمیم گیری و دستگاههای متولی مسائل روستایی را از مشکلات موجود ذکر و بیان کرد: باید یک متولی واحد برای نظارت بر فعالیتهای این بخش مشخص شود تا فعالیتهای سایر بخشها با نظارت آن صورت گیرد.
بخشدار مرکزی گناباد نیز رفع بیکاری و تامین اشتغال پایدار متناسب با ظرفیتهای موجود را مکمل اقدامات زیرساختی نظیر ساخت جاده های مواصلاتی و عمران در توسعه روستایی ذکر و بیان کرد: باید با توجه بیشتر به این بخش برای افزایش ماندگاری و کاهش مهاجرت همتی مضاعف داشت.
حسین رضایی به رویکرد خاص دولتهای یازدهم و دوازدهم در توسعه روستایی اشاره و بیان کرد: ظرف چند سال اخیر اقدامات خوبی برای توسعه زیرساختها در روستاهای گناباد انجام شده است. هم اکنون 90 درصد راههای روستایی شهرستان آسفالت شده و همه روستاهای دارای بالای 10 خانوار جمعیت از مزایای برق برخوردارند. در بخش اعظم روستاها نیز تلفن ثابت و اینترنت پرسرعت فعال است.
مسئول امور عمرانی فرمانداری گناباد هم گفت: تنظیم سند توسعه اشتغال روستا مهمترین اولویت در کنار ایجاد زیرساختها برای افزایش ماندگاری در مناطق روستایی است و بخشهای متولی توسعه و عمران روستایی مانند بنیاد مسکن و جهاد کشاورزی باید به این مساله عنایت کنند.
ابوالفضل شاکری افزودت: با وجود ایجاد زیرساختهای لازم در روستاها، به دلیل مشکلاتی مانند خشکسالی، بیکاری و کمبود فرصت شغلی لازم این مناطق به جای آنکه به عنوان قطب اقتصادی مطرح باشند به سکونتگاههای غیررسمی و نقاط جمعیتی حریم شهرها تبدیل شدند.
وی اظهار داشت: در اجرای طرحهای هادی بیشتر به احداث و توسعه معابر و فعالیتهای عمرانی توجه شده در حالی که می بایست در کنار این فعالیتها با احیاء و مرمت خانه ها و اماکن با ارزش تاریخی از آنها به عنوان ظرفیت مهمی برای جذب گردشگر و اشتغال پایدار روستاییان بهره گرفت.
معاون بنیاد مسکن گناباد هم گفت: این اداره در کنار اجرای طرحهای هادی تامین زیرساختها و توسعه و عمران مناطق روستایی ، اقدام به تهیه طرحهای بافتهای با ارزش تاریخی در روستای هدف گردشگری ریاب این شهرستان کرده و تاکنون پنج اقامت گاه بوم گردی در روستا ایجاد شد.
سیدعلی عسکرزاده احداث، جدولکشی، زیرسازی و آسفالت و جداسازی معابر 36 روستا در بخش مرکزی و کاخک گناباد از جمله اقدامات بنیاد مسکن از ابتدای امسال تاکنون ذکر کرد و گفت: برای مقاوم سازی منازل روستایی سالانه حدود 600 وام در این شهرستان پرداخت می شود و از ابتدای امسال تاکنون 496 وام بدین منظور به متقاضیان اعطا شد.
وی سنددار کردن منازل روستایی را دیگر اقدامات زیرساختی بنیاد مسکن گناباد در این مدت ذکر و بیان کرد: 170 قطعه زمین در این مناطق به صورت مشارکتی به جوانان واگذار شده و در این مدت یک هزار تن قیر رایگان برای احداث و توسعه معابر مناطق روستایی گناباد اختصاص یافت.
او افزود: احداث کتابخانه و خانه عالم در روستاهای روشناوند و زین آباد را دیگر اقدامات بنیاد مسکن به شمار می رود.
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: ایجاد زیرساختها مانند راه و مسکن و غیره در افزایش رضایتمندی روستاییان موثر است ولی تاثیر چندانی درماندگاری جمعیت در این مناطق ندارد.
دکتر ابوالقاسم شفیعی افزود: جذابیتهای شهری محرکی برای مهاجرت از مناطق روستایی است و دولت باید در کنار ایجاد زیرساختها با توجه بیشتر به مسائل رفاهی و فرصتهای شغلی انگیزه روستاییان را برای مهاجرت کاهش دهد و ارزش افزوده تولید در این مناطق افزایش یابد.
وی افزود: باید در کنار رویکرد اقتصادی با جلب مشارکت مردم به مسائل اجتماعی و فرهنگی روستاییان هم توجه کرد و نبود سازمان و مسئول متولی و ناظر طرحها در مناطق روستایی موجب پراکنده کاری و نبود وحدت رویه در فعالیتهای این بخش شده است.
* یک استثنا
برخلاف اکثریت روستاهای گناباد که ظرف چند سال اخیر جمعیت زیادی از ساکنان آنها به مناطق شهری و یا دیگر نقاط استان خراسان رضوی و کشور مهاجرت کرده اند، روستای روشناوند این شهرستان نه تنها مهاجرت نداشته بلکه پذیرای بخش زیادی از مردم دیگر روستاها بوده است.
روشناوند با بیش از چهار هزار نفر جمعیت به عنوان الگوی خوبی برای سایر روستاهای گناباد مطرح است و مراحل تبدیل این روستا به شهردر دست اقدام است.
دهیار این روستا در میزگرد ایرنا گفت: ایجاد اشتغال پایدار و توجه به ظرفیتهای خاص روستاها در کنار زیرساختهای لازم موجب افزایش ماندگاری در مناطق روستایی می شود.
علی سلمانی افزود: هم افزایی بسیار خوبی بین ساکنان و شورای اسلامی و دهیاران و معتمدان روستای روشناوند برای بهره گیری از منابع آب و سایر امکانات زیرساختی به منظور رونق اقتصادی این روستا ایجاد شده است.
* توانمندسازی ضرورت کاهش مهاجرت
بخشدار مرکزی گناباد هم گفت: مهمترین حلقه مفقوده ماندگاری در مناطق روستایی و زیربنای توانمندسازی روستاییان و لازمه افزایش ماندگاری توجه به معیشت و اشتغال است.
حسین رضایی افزود: باید هر کدام از دستگاههای اجرایی ذیربط مانند جهاد کشاورزی، صنعت و معدن و تجارت، میراث فرهنگی و غیره برنامه مشخص و هدفمندی برای توانمند سازی روستاییان داشته باشند. با هدف توانمند سازی روستاییان نخستین جلسه مشترک دهیاران گناباد به تازگی برگزار و مولفه های موثر در این مساله تبیین شد.
وی ادامه داد: باید در قالب طرحهای هادی در کنار توسعه و عمران به طرحهای گردشگری، احیاء و حفظ بافتهای با ارزش مناطق روستایی توجه کرد. بافتها و اماکن تاریخی بسیار باارزشی در مناطق روستایی گناباد به دلیل توجه ناکافی در چند سال گذشته تخریب و یا در معرض تخریب قرار گرفتند و در صورت احیاء و مرمت و نگهداری آنها به مکانهای خوبی برای جذب گردشگر و ایجاد اشتغال روستاییان تبدیل می شدند.
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد هم گفت: باید در کنار ایجاد زیرساختهای لازم توانمندی روستاییان را متناسب با ظرفیتهای محلی و تولید محصولات کشاورزی خاص هر منطقه و سایر قابلیتهای موجود افزایش داد.
محمد سفری ادامه داد: بر اساس قانون برنامه ششم توسعه سازمان مدیریت و برنامه ریزی مکلف به تدوین دو روش کست و کار متناسب با ظرفیتهای موجود برای هر روستا شد.
وی افزود: در جلسات توجیهی با حضور کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه ریزی و روسای ادارات، دهیاران و شوراهای اسلامی و کارآفرینان مناطق روستایی گناباد طی یک ماه گذشته مسائل و قابلیتهای این بخش بررسی شد.
او گفت: باید کسب و کارهای دارای مزیت رقابتی در مناطق روستایی با اولویت رونق اقتصادی و اشتغال پایدار روستاییان از جمله جوانان این مناطق شناسایی و برای توانمند سازی آنان اقدام شود.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد نیز گفت: سند راهبردی توسعه شهرستان با اولویت گردشگری و گردشگری مذهبی و زیارت بقاع متبرکه در دست تدوین می باشد زیرا بخش اعظم آثار تاریخی و بقاع متبرکه در روستاها واقع است.
ابوالفضل شاکری افزود: برای افزایش توانمندی و اشتغال پایدار در مناطق روستایی باید در طرحهای عمرانی بنیاد مسکن و سند توسعه روستایی علاوه بر توجه به احیاء و مرمت آثار تاریخی به حفظ منابع آبی نیز توجه داشت.
وی آموزش روستاییان را در زمینه های کشت محصولات مقاوم و تولیدات پایدار متناسب با ظرفیتهای محلی و همچنین فنی و حرفه ای ضرورت توانمندسازی روستاییان دانست.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد هم توانمندسازی روستاییان را مولفه مهم کاهش مهاجرت از مناطق روستایی ذکر کرد و گفت: ادارات مربوطه باید با برگزاری دوره های آموزشی توانمندی های بلقوه روستاییان را متناسب با سطح تحصیلات در هر بخش شناسایی و با پرداخت تسهیلات و به فعلیت رساندن آنها در اشتغال پایدار و افزایش ماندگاری این مناطق سهیم باشند.
علیرضا حسین زاده افزود: باید محصولات خاص کشاورزی دارای جنبه اقتصادی و ارزش افزوده هر روستا را شناسایی و به عنوان یک برند برای توسعه و رونق اقتصادی مطرح شوند.
وی گفت: مدیریت جهاد کشاورزی گناباد در این زمینه در کنار آموزش دوره ای روستاییان برای تغییر الگوی کشت از سنتی به صنعتی، برند سازی الگوهای کشت موفق مناطق روستایی را در دست اقدام دارد و ظرفیتهای تعدادی از مناطق در این زمینه شناسایی شدند.
او ادامه داد: از ابتدای امسال تاکنون دو هزار نفر از روستاییان در دوره های آموزشی چهره به چهره در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی و جایگزینی الگوی کشت و استفاده بهینه از منابع آبی شرکت کردند.
عسکرزاده معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گناباد نیز پرداخت تسهیلات برای مقاوم سازی منازل روستایی را از اقدامات این بنیاد برای حمایت از روستاییان و باقی ماندن آنان در این مناطق برشمرد و گفت: تاکنون 12 روستا تحت پوشش این طرح قرار گرفته اند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز از توانمندسازی به عنوان خلق فرصت برای کسب منافع اقتصادی یاد کرد و گفت: آموزش به تنهایی منجر به توانمند سازی روستاییان نمی شود و باید با رویکردهای فرهنگی و اجتماعی در کنار رویکرد اقتصادی در این زمینه تلاش کرد.
دکتر شفیعی افزود: نخستین هدف مهم در توسعه و توانمندسازی مناطق روستایی کاهش فقر و سپس تامین امکانات و زیرساختهای لازم است در سالهای گذشته در زمینه تامین زیرساختها موفق بودیم ولی در زمینه معیشت و اشتغال پایدار و انگیزه های اجتماعی برای ماندگاری روستاییان به توفیقات مطلوبی دست نیافتیم.
وی ادامه داد: باید با تغییر نگرشها و تقویت نهادهای محلی و تشکلهای مردم نهاد متناسب با ظرفیت هر منطقه برای توانمندسازی روستاییان برنامه ریزی مدونی داشت.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد نیز گفت: برای توانمندسازی و ماندگاری روستاییان باید جاذبه های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری هر روستا را شناسایی و با ایجاد بسترهای لازم و حمایت مسوولان برای توسعه و رونق اقتصادی و اشتغال پایدار مردم این مناطق اقدام کرد.
هادی ایزدی تجمیع فعالیتها و ایجاد مجتمعهای کارگاهی، دامداری، فرشبافی، تولید صنایع دستی و غیره و پرداخت هدفمند تسهیلات به متقاضیان در روستاها را مهم دانست.
وی افزود: اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد با تسهیلگری و ایجاد زیرساختهای لازم برای اشتغال روستاییان در شهرکهای صنعتی برای توانمندسازی روستاییان اقدام می کند و 60 مورد تقاضای اشتغال بیشتر در زمینه صنوف کوچک برای دریافت تسهیلات در سامانه اشتغال ثبت نام شده است.
او ادامه داد: ایجاد واحدهای تولیدی در مناطق روستایی به دلیل آنکه بخش اعظم اطراف آنها را عرصه های مناطق طبیعی تشکیل می دهد با یک سری موانع روبرو است و نواحی و شهرکهای صنعتی قابلیت مهمی برای اشتغال متقاضیان جویان کار و جوانان روستایی است.
دهیار روستای روشناوند هم گفت: در کنار فعالیتهای کشاورزی و دامداری می توان با برگزاری دوره های آموزشی با همکاری فنی و حرفه ای در زمینه های صنایع دستی، تابلو فرش، معرق کاری و غیره برای توانمندسازی روستاییان اقدام کرد.
علی سلمانی افزود: در این روستا ضمن شناسایی تواناییهای افراد متناسب با سطح تحصیلات دوره های آموزشی و مجتمعهای فرشبافی و تولید صنایع دستی با مشارکت گسترده روستاییان در طول سال برگزار می شود.
* توسعه روستایی زیربنای تحقق اقتصاد مقاومتی
بخشدار مرکزی گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: اقتصاد مقاومتی و توجه به ظرفیتها و تواناییهای داخلی را تنها راه توانمندسازی اقتصاد کشورمان است و توجه به ظرفیتهای مناطق روستایی بسترساز تحقق این مهم است.
حسین رضایی افزود: مصادیق مهم اقتصاد مقاومتی یعنی اتکاء به پتانسیلها و توان داخلی در مناطق روستایی عینیت یافته و هر اندازه بیشتر به این مناطق توجه شود علاوه بر ماندگاری بیشتر جمعیت آنها برای تحقق اهداف این اقتصاد بهتر اقدام شده است.
محمد سفری مسئول اقتصادی فرمانداری گناباد هم گفت: خودباوری نسبت به تواناییها و ظرفیتهای داخلی و فرهنگ سازی برای تحقق این مهم از مصادیق بارز تحقق اقتصاد مقاومتی است و توجه به قابلیتهای مناطق روستایی و جهت دهی آنها در مسیر توسعه اقتصادی بستر تحقق اقتصاد مقاومتی را هموار می کند.
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز گفت: مردمی شدن اقتصاد و استفاده از منابع داخلی و تقویت اقتصاد محلی و نوآوری و خلاقیت در تولیدات داخلی مولفه تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی است و بخش زیادی ار ارکان تحقق این اقتصاد در روستاها فراهم شده است.
ابوالقاسم شفیعی افزود: همه مسئولان دخیل در فرآیند توسعه وعمران روستاها از جمله فرمانداران، بخشداران و دهیاران باید با رویکرد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و به فعلیت رساندن ظرفیتهای بلقوه مناطق روستایی و جهتدهی آنها برای اشتغال و کارآفرینی برای تحقق اقتصاد مقاومتی تلاش کنند.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد هم شناخت ظرفیتهای موجود و اشتغال پایدار در کنار ایجاد زیرساختهای عمرانی لازم و آموزش روستاییان و توانمندسازی مناطق روستایی را از طریق آموزش روستاییان در این زمینه موثر دانست.
مرکز شهرستان 81 هزار نفری گناباد در فاصله 278 کیلومتری جنوب مشهد واقع است. این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و کاخک، سه شهر شامل گناباد، بیدخت و کاخک و همچنین 106 روستا است. 34 هزار نفر از جمعیت این شهرستان ساکن روستاها هستند
2095/1858
انتهای پیام 60 درصد جمعیت 88 هزار نفری این شهرستان در مناطق شهری گناباد، بیدخت و کاخک و بقیه در 112 روستا ساکن هستند.
با توجه به این مهم میزگردی برای بررسی توسعه زیرساختها و اشتغال پایدار به عنوان ضرورتها در کاهش مهاجرت و افزایش ماندگاری جمعیت در مناطق روستایی با حضور مسئوولان و صاحبنظران در دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی گناباد برگزار شد.
در این چارچوب حسین رضایی بخشدار مرکزی، محمد سفری مسئول امور اقتصادی و ابوالفضل شاکری مسئوول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد، دکتر ابوالقاسم شفیعی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، سیدعلی عسکرزاده معاون بنیاد مسکن، علیرضا حسین زاده مدیر جهاد کشاورزی، هادی ایزدی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت و علی سلمانی دهیار روستای روشناوند شهرستان گناباد به بحث و بررسی موضوع نشستند.
* توسعه زیرساختی مهمترین اولویت
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد در میزگرد ایرنا گفت: خشکسالیهای مستمر، بیکاری و نبود فرصتهای شغلی برای روستاییان از جمله جوانان در چند سال گذشته موجب شد توسعه زیرساختها تاثیر چندانی در جلوگیری از مهاجرت نداشته باشد.
محمد سفری افزود: کمبود اعتبارات و امکانات در بخشهای بهداشت و درمان و طرحهای اشتغالزای متناسب با ظرفیت روستاها نیز بر روند مهاجرت روستاییان به شهرها موثر بوده است.
وی به تلاش دولت دوازدهم برای ایجاد اشتغال در مناطق روستایی اشاره و بیان کرد: امسال 1.5 میلیارد دلار برای اشتغال روستاییان و عشایر کشور از محل صندوق ذخیره ارزی در نظر گرفته شد. در گناباد هم مرحله به مرحله از این اعتباراتی تخصیص می یابد بطوری که در مرحله نخست 12 میلیارد و 800 میلیون ریال بدین منظور اختصاص یافت.
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد ادامه داد: 16 میلیارد و 400 میلیون ریال نیز از ابتدای امسال تاکنون برای بخش مشاغل خانگی مناطق روستایی گناباداختصاص یافته اما بخاطر فقدان مهارت و ضعف توانمندی روستاییان بخشی از این تسهیلات به انحراف رفته و در سایر بخشها هزینه می شود لذا باید در کنار پرداخت تسهیلات، به آموزش روستاییان متناسب با ظرفیتهای هر منطقه توجه داشت.
وی گفت: تدوین سند توسعه روستایی گناباد امسال آغاز شد که برنامه های مرتبط را تا سال 1400 برای همه روستاهای شهرستان در بر می گیرد. امسال در مرحله نخست 14 روستا زیرپوشش این طرح قرار گرفتند.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد نیز گفت: در کنار تامین زیرساختهای عمرانی ایجاد اشتغال پایدار از ضرورتهای افزایش ماندگاری روستاییان به شمار می رود. ظرفیتهای مناطق روستایی پشتوانه صنعت و کشاورزی است و باید با مشوقهای سرمایه گذاری متکی بر پتانسیلهای موجود و ایجاد ارزش افزوده تمایل به سرمایه گذاری را در این بخش افزایش داد.
علیرضا حسین زاده به نگاه خاص دولت دوازدهم به توسعه مناطق روستایی با اتکاء بر تامین و حفاظت از منابع آبی اشاره و بیان کرد: تدوین سند توسعه روستایی ضرورت برنامه ریزی هدفمند این بخش است. امسال 14 روستا در بخش مرکزی گناباد و سال آینده تعدادی از روستاهای بخش کاخک این شهرستان تحت پوشش همین طرح قرار می گیرند.
هادی ایزدی رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد هم تعدد مراکز تصمیم گیری و دستگاههای متولی مسائل روستایی را از مشکلات موجود ذکر و بیان کرد: باید یک متولی واحد برای نظارت بر فعالیتهای این بخش مشخص شود تا فعالیتهای سایر بخشها با نظارت آن صورت گیرد.
بخشدار مرکزی گناباد نیز رفع بیکاری و تامین اشتغال پایدار متناسب با ظرفیتهای موجود را مکمل اقدامات زیرساختی نظیر ساخت جاده های مواصلاتی و عمران در توسعه روستایی ذکر و بیان کرد: باید با توجه بیشتر به این بخش برای افزایش ماندگاری و کاهش مهاجرت همتی مضاعف داشت.
حسین رضایی به رویکرد خاص دولتهای یازدهم و دوازدهم در توسعه روستایی اشاره و بیان کرد: ظرف چند سال اخیر اقدامات خوبی برای توسعه زیرساختها در روستاهای گناباد انجام شده است. هم اکنون 90 درصد راههای روستایی شهرستان آسفالت شده و همه روستاهای دارای بالای 10 خانوار جمعیت از مزایای برق برخوردارند. در بخش اعظم روستاها نیز تلفن ثابت و اینترنت پرسرعت فعال است.
مسئول امور عمرانی فرمانداری گناباد هم گفت: تنظیم سند توسعه اشتغال روستا مهمترین اولویت در کنار ایجاد زیرساختها برای افزایش ماندگاری در مناطق روستایی است و بخشهای متولی توسعه و عمران روستایی مانند بنیاد مسکن و جهاد کشاورزی باید به این مساله عنایت کنند.
ابوالفضل شاکری افزودت: با وجود ایجاد زیرساختهای لازم در روستاها، به دلیل مشکلاتی مانند خشکسالی، بیکاری و کمبود فرصت شغلی لازم این مناطق به جای آنکه به عنوان قطب اقتصادی مطرح باشند به سکونتگاههای غیررسمی و نقاط جمعیتی حریم شهرها تبدیل شدند.
وی اظهار داشت: در اجرای طرحهای هادی بیشتر به احداث و توسعه معابر و فعالیتهای عمرانی توجه شده در حالی که می بایست در کنار این فعالیتها با احیاء و مرمت خانه ها و اماکن با ارزش تاریخی از آنها به عنوان ظرفیت مهمی برای جذب گردشگر و اشتغال پایدار روستاییان بهره گرفت.
معاون بنیاد مسکن گناباد هم گفت: این اداره در کنار اجرای طرحهای هادی تامین زیرساختها و توسعه و عمران مناطق روستایی ، اقدام به تهیه طرحهای بافتهای با ارزش تاریخی در روستای هدف گردشگری ریاب این شهرستان کرده و تاکنون پنج اقامت گاه بوم گردی در روستا ایجاد شد.
سیدعلی عسکرزاده احداث، جدولکشی، زیرسازی و آسفالت و جداسازی معابر 36 روستا در بخش مرکزی و کاخک گناباد از جمله اقدامات بنیاد مسکن از ابتدای امسال تاکنون ذکر کرد و گفت: برای مقاوم سازی منازل روستایی سالانه حدود 600 وام در این شهرستان پرداخت می شود و از ابتدای امسال تاکنون 496 وام بدین منظور به متقاضیان اعطا شد.
وی سنددار کردن منازل روستایی را دیگر اقدامات زیرساختی بنیاد مسکن گناباد در این مدت ذکر و بیان کرد: 170 قطعه زمین در این مناطق به صورت مشارکتی به جوانان واگذار شده و در این مدت یک هزار تن قیر رایگان برای احداث و توسعه معابر مناطق روستایی گناباد اختصاص یافت.
او افزود: احداث کتابخانه و خانه عالم در روستاهای روشناوند و زین آباد را دیگر اقدامات بنیاد مسکن به شمار می رود.
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: ایجاد زیرساختها مانند راه و مسکن و غیره در افزایش رضایتمندی روستاییان موثر است ولی تاثیر چندانی درماندگاری جمعیت در این مناطق ندارد.
دکتر ابوالقاسم شفیعی افزود: جذابیتهای شهری محرکی برای مهاجرت از مناطق روستایی است و دولت باید در کنار ایجاد زیرساختها با توجه بیشتر به مسائل رفاهی و فرصتهای شغلی انگیزه روستاییان را برای مهاجرت کاهش دهد و ارزش افزوده تولید در این مناطق افزایش یابد.
وی افزود: باید در کنار رویکرد اقتصادی با جلب مشارکت مردم به مسائل اجتماعی و فرهنگی روستاییان هم توجه کرد و نبود سازمان و مسئول متولی و ناظر طرحها در مناطق روستایی موجب پراکنده کاری و نبود وحدت رویه در فعالیتهای این بخش شده است.
* یک استثنا
برخلاف اکثریت روستاهای گناباد که ظرف چند سال اخیر جمعیت زیادی از ساکنان آنها به مناطق شهری و یا دیگر نقاط استان خراسان رضوی و کشور مهاجرت کرده اند، روستای روشناوند این شهرستان نه تنها مهاجرت نداشته بلکه پذیرای بخش زیادی از مردم دیگر روستاها بوده است.
روشناوند با بیش از چهار هزار نفر جمعیت به عنوان الگوی خوبی برای سایر روستاهای گناباد مطرح است و مراحل تبدیل این روستا به شهردر دست اقدام است.
دهیار این روستا در میزگرد ایرنا گفت: ایجاد اشتغال پایدار و توجه به ظرفیتهای خاص روستاها در کنار زیرساختهای لازم موجب افزایش ماندگاری در مناطق روستایی می شود.
علی سلمانی افزود: هم افزایی بسیار خوبی بین ساکنان و شورای اسلامی و دهیاران و معتمدان روستای روشناوند برای بهره گیری از منابع آب و سایر امکانات زیرساختی به منظور رونق اقتصادی این روستا ایجاد شده است.
* توانمندسازی ضرورت کاهش مهاجرت
بخشدار مرکزی گناباد هم گفت: مهمترین حلقه مفقوده ماندگاری در مناطق روستایی و زیربنای توانمندسازی روستاییان و لازمه افزایش ماندگاری توجه به معیشت و اشتغال است.
حسین رضایی افزود: باید هر کدام از دستگاههای اجرایی ذیربط مانند جهاد کشاورزی، صنعت و معدن و تجارت، میراث فرهنگی و غیره برنامه مشخص و هدفمندی برای توانمند سازی روستاییان داشته باشند. با هدف توانمند سازی روستاییان نخستین جلسه مشترک دهیاران گناباد به تازگی برگزار و مولفه های موثر در این مساله تبیین شد.
وی ادامه داد: باید در قالب طرحهای هادی در کنار توسعه و عمران به طرحهای گردشگری، احیاء و حفظ بافتهای با ارزش مناطق روستایی توجه کرد. بافتها و اماکن تاریخی بسیار باارزشی در مناطق روستایی گناباد به دلیل توجه ناکافی در چند سال گذشته تخریب و یا در معرض تخریب قرار گرفتند و در صورت احیاء و مرمت و نگهداری آنها به مکانهای خوبی برای جذب گردشگر و ایجاد اشتغال روستاییان تبدیل می شدند.
مسئول امور اقتصادی فرمانداری گناباد هم گفت: باید در کنار ایجاد زیرساختهای لازم توانمندی روستاییان را متناسب با ظرفیتهای محلی و تولید محصولات کشاورزی خاص هر منطقه و سایر قابلیتهای موجود افزایش داد.
محمد سفری ادامه داد: بر اساس قانون برنامه ششم توسعه سازمان مدیریت و برنامه ریزی مکلف به تدوین دو روش کست و کار متناسب با ظرفیتهای موجود برای هر روستا شد.
وی افزود: در جلسات توجیهی با حضور کارشناسان سازمان مدیریت و برنامه ریزی و روسای ادارات، دهیاران و شوراهای اسلامی و کارآفرینان مناطق روستایی گناباد طی یک ماه گذشته مسائل و قابلیتهای این بخش بررسی شد.
او گفت: باید کسب و کارهای دارای مزیت رقابتی در مناطق روستایی با اولویت رونق اقتصادی و اشتغال پایدار روستاییان از جمله جوانان این مناطق شناسایی و برای توانمند سازی آنان اقدام شود.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد نیز گفت: سند راهبردی توسعه شهرستان با اولویت گردشگری و گردشگری مذهبی و زیارت بقاع متبرکه در دست تدوین می باشد زیرا بخش اعظم آثار تاریخی و بقاع متبرکه در روستاها واقع است.
ابوالفضل شاکری افزود: برای افزایش توانمندی و اشتغال پایدار در مناطق روستایی باید در طرحهای عمرانی بنیاد مسکن و سند توسعه روستایی علاوه بر توجه به احیاء و مرمت آثار تاریخی به حفظ منابع آبی نیز توجه داشت.
وی آموزش روستاییان را در زمینه های کشت محصولات مقاوم و تولیدات پایدار متناسب با ظرفیتهای محلی و همچنین فنی و حرفه ای ضرورت توانمندسازی روستاییان دانست.
مدیر جهاد کشاورزی گناباد هم توانمندسازی روستاییان را مولفه مهم کاهش مهاجرت از مناطق روستایی ذکر کرد و گفت: ادارات مربوطه باید با برگزاری دوره های آموزشی توانمندی های بلقوه روستاییان را متناسب با سطح تحصیلات در هر بخش شناسایی و با پرداخت تسهیلات و به فعلیت رساندن آنها در اشتغال پایدار و افزایش ماندگاری این مناطق سهیم باشند.
علیرضا حسین زاده افزود: باید محصولات خاص کشاورزی دارای جنبه اقتصادی و ارزش افزوده هر روستا را شناسایی و به عنوان یک برند برای توسعه و رونق اقتصادی مطرح شوند.
وی گفت: مدیریت جهاد کشاورزی گناباد در این زمینه در کنار آموزش دوره ای روستاییان برای تغییر الگوی کشت از سنتی به صنعتی، برند سازی الگوهای کشت موفق مناطق روستایی را در دست اقدام دارد و ظرفیتهای تعدادی از مناطق در این زمینه شناسایی شدند.
او ادامه داد: از ابتدای امسال تاکنون دو هزار نفر از روستاییان در دوره های آموزشی چهره به چهره در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی و جایگزینی الگوی کشت و استفاده بهینه از منابع آبی شرکت کردند.
عسکرزاده معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی گناباد نیز پرداخت تسهیلات برای مقاوم سازی منازل روستایی را از اقدامات این بنیاد برای حمایت از روستاییان و باقی ماندن آنان در این مناطق برشمرد و گفت: تاکنون 12 روستا تحت پوشش این طرح قرار گرفته اند.
استاد دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز از توانمندسازی به عنوان خلق فرصت برای کسب منافع اقتصادی یاد کرد و گفت: آموزش به تنهایی منجر به توانمند سازی روستاییان نمی شود و باید با رویکردهای فرهنگی و اجتماعی در کنار رویکرد اقتصادی در این زمینه تلاش کرد.
دکتر شفیعی افزود: نخستین هدف مهم در توسعه و توانمندسازی مناطق روستایی کاهش فقر و سپس تامین امکانات و زیرساختهای لازم است در سالهای گذشته در زمینه تامین زیرساختها موفق بودیم ولی در زمینه معیشت و اشتغال پایدار و انگیزه های اجتماعی برای ماندگاری روستاییان به توفیقات مطلوبی دست نیافتیم.
وی ادامه داد: باید با تغییر نگرشها و تقویت نهادهای محلی و تشکلهای مردم نهاد متناسب با ظرفیت هر منطقه برای توانمندسازی روستاییان برنامه ریزی مدونی داشت.
رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد نیز گفت: برای توانمندسازی و ماندگاری روستاییان باید جاذبه های اقتصادی، فرهنگی و گردشگری هر روستا را شناسایی و با ایجاد بسترهای لازم و حمایت مسوولان برای توسعه و رونق اقتصادی و اشتغال پایدار مردم این مناطق اقدام کرد.
هادی ایزدی تجمیع فعالیتها و ایجاد مجتمعهای کارگاهی، دامداری، فرشبافی، تولید صنایع دستی و غیره و پرداخت هدفمند تسهیلات به متقاضیان در روستاها را مهم دانست.
وی افزود: اداره صنعت، معدن و تجارت گناباد با تسهیلگری و ایجاد زیرساختهای لازم برای اشتغال روستاییان در شهرکهای صنعتی برای توانمندسازی روستاییان اقدام می کند و 60 مورد تقاضای اشتغال بیشتر در زمینه صنوف کوچک برای دریافت تسهیلات در سامانه اشتغال ثبت نام شده است.
او ادامه داد: ایجاد واحدهای تولیدی در مناطق روستایی به دلیل آنکه بخش اعظم اطراف آنها را عرصه های مناطق طبیعی تشکیل می دهد با یک سری موانع روبرو است و نواحی و شهرکهای صنعتی قابلیت مهمی برای اشتغال متقاضیان جویان کار و جوانان روستایی است.
دهیار روستای روشناوند هم گفت: در کنار فعالیتهای کشاورزی و دامداری می توان با برگزاری دوره های آموزشی با همکاری فنی و حرفه ای در زمینه های صنایع دستی، تابلو فرش، معرق کاری و غیره برای توانمندسازی روستاییان اقدام کرد.
علی سلمانی افزود: در این روستا ضمن شناسایی تواناییهای افراد متناسب با سطح تحصیلات دوره های آموزشی و مجتمعهای فرشبافی و تولید صنایع دستی با مشارکت گسترده روستاییان در طول سال برگزار می شود.
* توسعه روستایی زیربنای تحقق اقتصاد مقاومتی
بخشدار مرکزی گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا گفت: اقتصاد مقاومتی و توجه به ظرفیتها و تواناییهای داخلی را تنها راه توانمندسازی اقتصاد کشورمان است و توجه به ظرفیتهای مناطق روستایی بسترساز تحقق این مهم است.
حسین رضایی افزود: مصادیق مهم اقتصاد مقاومتی یعنی اتکاء به پتانسیلها و توان داخلی در مناطق روستایی عینیت یافته و هر اندازه بیشتر به این مناطق توجه شود علاوه بر ماندگاری بیشتر جمعیت آنها برای تحقق اهداف این اقتصاد بهتر اقدام شده است.
محمد سفری مسئول اقتصادی فرمانداری گناباد هم گفت: خودباوری نسبت به تواناییها و ظرفیتهای داخلی و فرهنگ سازی برای تحقق این مهم از مصادیق بارز تحقق اقتصاد مقاومتی است و توجه به قابلیتهای مناطق روستایی و جهت دهی آنها در مسیر توسعه اقتصادی بستر تحقق اقتصاد مقاومتی را هموار می کند.
استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد نیز گفت: مردمی شدن اقتصاد و استفاده از منابع داخلی و تقویت اقتصاد محلی و نوآوری و خلاقیت در تولیدات داخلی مولفه تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی است و بخش زیادی ار ارکان تحقق این اقتصاد در روستاها فراهم شده است.
ابوالقاسم شفیعی افزود: همه مسئولان دخیل در فرآیند توسعه وعمران روستاها از جمله فرمانداران، بخشداران و دهیاران باید با رویکرد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و به فعلیت رساندن ظرفیتهای بلقوه مناطق روستایی و جهتدهی آنها برای اشتغال و کارآفرینی برای تحقق اقتصاد مقاومتی تلاش کنند.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد هم شناخت ظرفیتهای موجود و اشتغال پایدار در کنار ایجاد زیرساختهای عمرانی لازم و آموزش روستاییان و توانمندسازی مناطق روستایی را از طریق آموزش روستاییان در این زمینه موثر دانست.
مرکز شهرستان 81 هزار نفری گناباد در فاصله 278 کیلومتری جنوب مشهد واقع است. این شهرستان دارای دو بخش مرکزی و کاخک، سه شهر شامل گناباد، بیدخت و کاخک و همچنین 106 روستا است. 34 هزار نفر از جمعیت این شهرستان ساکن روستاها هستند
2095/1858
کپی شد
