معتادان خسته از ادامه این مسیر باطل و بی سرانجام و خانواده هایشان مستاصل از وضعیت تاریک آنها، به دنبال راهی برای رهایی از این ورطه هلاکت هستند. راههایی که بسیاری از آنها علمی و دارای مجوز است و می تواند زمینه ای برای رهایی فرد از اعتیاد شود در عین آنکه روشهای غیرمجاز و بی قاعده ترک اعتیاد نیز بدون مبنای علمی به دلیل تبلیغات گسترده و جذاب البته مقطعی و کوتاه مدت، مشتریان بسیاری دارد.
در میان راهها و شیوه های درمانی مجاز، علمی، دارای پروتکل و برنامه کدام یک موثرتر است؟ آیا این درمانها نتیجه بخش است و کدامیک بیش از همه قطعی و ماندگارتر می باشد و تا چه حد به نتیجه مطلوب می انجامد؟ اینها موضوعی پراهمیت برای معتادان، خانواده هایشان و نیز درمانگران است.
به منظور بررسی اجمالی این موضوع میزگردی با حضور معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی، کارشناس متخصص درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، کارشناس حوزه اعتیاد و نمایندگانی از دو تشکل مردم نهاد فعال در حوزه درمان اعتیاد در ایرنای مشهد برگزار شد.
* شناخت اعتیاد تنها مبنای درمان صحیح و علمی
نماینده یکی از سازمانهای مردم نهاد در حوزه درمان اعتیاد(کنگره 60) در میزگرد ایرنا در مشهد گفت: هنوز شناخت درستی از اعتیاد وجود ندارد. از این رو روشهای درمان آن قطعی و خیلی موثر نیست.
محمد فلاح افزود: باید اعتیاد و شیوه های علمی درمانی آن تعریف شود تا شرایطی را که فرد را به جایی می رساند که از خانواده و همه چیزش برای مواد مخدر می گذرد به خوبی تشریح و شناسایی کند.
وی به ابعاد مختلف جسمی و روانی اعتیاد اشاره و بیان کرد: زمانی همه تمرکز بر روی بعد جسمانی اعتیاد بود و فرد معتاد به 'جزیره' تبعید می شد اما امروز مشخص شده این روش موفق نیست از این رو طی سالهای اخیر روشهای مواجهه و درمان اعتیاد تغییر کرده اند.
نماینده سازمان مردم نهاد فعال در حوزه درمان اعتیاد ادامه داد: اعتیاد درمان دارد اما به درستی این درمانها را نمی شناسیم. اغلب واقع شیوه های اتخاذ شده کنونی متناسب با شرایط معتاد و ابعاد مختلف روحی، روانی و اجتماعی وی نیست.
وی گفت: تا پیش از کشف میکروب توسط پاستور بسیاری جان باختند که ناشی از ناآگاهی بود. امروز وضعیت در حوزه ترک اعتیاد همینگونه است. چون این شناخت را نداریم می گوییم درمان ندارد در حالی که باید اعتیاد را شناخت و تعریف درستی از آن داشت. تا زمانی که صورت مساله اعتیاد مشخص نشود نمی توان گفت اعتیاد بیماری مزمن، لاعلاج و پیشرونده است.
فلاح افزود: اقداماتی که در حوزه کنترل اعتیاد در جامعه انجام می شود خیلی خوب اما فقط کنترلی است. امروز فرهنگ اعتیاد و مصرف مواد تغییر کرده چنانکه قرارگیری خراسان رضوی در جوار مرز مطرح نیست زیرا مواد افیونی مورد مصرف همینجا تولید می شوند.
وی ادامه داد: راههای متعددی برای ترک اعتیاد وجود دارد و فعالیت تشکل مردمی کنگره 60 یکی از همین راهها و مبتنی بر 'درمان نگهدارنده' در سایه شناختی است که از این بیماری برای ما حاصل شده است.
نماینده سمن کنگره 60 گفت: این تشکل جمعیتی به عنوان راهنما برای درمان اعتیاد است و تلاش دارد به مصرف کننده راهی نشان دهد که خود طی کند زیرا فرد باید به جایی برسد که خود خواهان درمان اعتیاد شود.
* تنوع درمانهای تخصصی در حوزه اعتیاد
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: طیف متنوعی از روشهای درمان اعتیاد در این استان وجود دارد بطوری که هیچ مدل درمانی در جهان نیست که در خراسان بکار گرفته نشود. حتی برخی از این شیوه ها و مدلهای درمانی بسیار تخصصی تر و کارشناسی تر از سایر نقاط دنیا بکار گرفته شده اند.
دکتر حمید جمعه پور افزود: درمانهای استاندارد اعم از NA تا کنگره 60 که از نوع خودیاری و ورود سمنها به این حوزه است تا درمانهای ساختارمند، همه دارای راهنما و برنامه هستند. این مجموعه بخش رسمی و مجاز فعال در حوزه ترک اعتیاد است و در کنار آن درمانهایی نیز وجود دارد که نه تنها رسمیت ندارند بلکه استاندارد، تایید شده و قانونی نیستند.
وی ادامه داد: بر این اساس ویترینی از انواع روشهای درمان اعتیاد در خراسان رضوی فراهم شده است. فضایی که هر معتادی با هر شرایطی می تواند به مرکز مورد نظر خود حتی از نوع خودیاری و کمپها مراجعه کرده و درمان شود
* اعتیاد فاقد درمان سریع و قطعی
این کارشناس ارشد و متخصص حوزه درمان اعتیاد همچنین اعتیاد را امری پیچیده توصیف و بیان کرد: ساده انگاری است اگر بگوییم چرا با این همه مرکز و متخصص، جمعیت معتاد کم نمی شود. اعتیاد بیماری مزمن و پیشرونده است که برای آن درمان سریع و قطعی وجود ندارد لذا فرد درمان شده تا آخر عمر باید با روند درمان اعتیاد در ارتباط باشد.
وی ادامه داد: همینکه بخش قابل توجهی از معتادان جذب مراکز متعدد درمانی شوند خود اقدامی ارزشمند است زیرا با درمان تخصصی و استاندارد آشنا شده و تکلیف برایشان مشخص می شود.
* 380 مرکز درمانی با 46 هزار معتاد
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی نیز در میزگرد تخصصی ایرنا در مشهد گفت: وضعیت اعتیاد در این استان نسبت به سایر استانها خیلی نگران کننده نیست. 46 هزار معتاد زیر پوشش 383 مرکز مختلف درمانی بهزیستی در خراسان رضوی هستند و گروههای امدادرسان سیار نیز به 22 هزار معتاد خدمت اولیه می دهند.
مسعود هنربخش افزود: 302 کلینیک درمان سرپایی بهزیستی هم 16 هزار معتاد و نیز 63 کمپ یا مراکز اقامتی بهبودی 11 هزار نفر را در خراسان رضوی زیر پوشش دارند.
وی ادامه داد: مراکز گذری درمان و کاهش آسیب نیز شامل 9 مجموعه 15 هزار معتاد را پوشش داده و چهار هزار و 200 نفر دیگر هم در 6 مرکز سرپناه شبانه در خراسان رضوی خدمات دریافت می کنند.
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: همچنین 112 نفر در سه خانه بین راهی یا همان مراکز توانمندسازی و جامعه پذیری بهبودیافتگان اعتیاد زیر پوشش هستند. بر این اساس عمده مراکز بهزیستی، در حوزه درمان اعتیاد و کاهش آسیبهای ناشی از آن فعال هستند.
* 62 درصد معتادان خراسان رضوی در مشهد
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: 62 درصد معتادان این استان با جمعیت 85 هزار نفر ساکن مشهد هستند. پنج هزار نفر از کل معتادان استان هم متجاهر و دارای رفتارهای پرخطر بوده که ساماندهی آنها در دست انجام است.
دکتر جمعه پور افزود: اکثر اقدامات و برنامه ها در راستای ساماندهی این جمعیت است. در حوزه درمان نیز مراکز مجاز متعدد به تناسب شرایط و وضعیت معتادان فعالیت دارند.
وی ادامه داد: 750 مرکز متادون درمانی و کلینکهای درمان سرپایی در خراسان رضوی وجود دارد که از این تعداد 690 مورد در مشهد فعالند و از این نظر بعد از تهران، خراسان رضوی دومین استان کشور محسوب می شود.
* تمرکز رویکردها بر کاهش آسیب اعتیاد و درمان
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: در برخورد با معضل اعتیاد تمرکز بر کاهش آسیب است. خیلی نمی توان ادعا کرد اعتیاد درمان شده لذا همه اقدامات تنها در راستای کاهش آسیبهای این پدیده ناهنجار است.
هنربخش افزود: مراکزی همچون دی.آی.سی که به نوعی معتادان پرخطر را به مراکز درمانی وصل می کند و می کوشد در شیوه و نوع مصرف آنها تغییر ایجاد کرده و به سوی درمان با متادون و دارو ببرد از جمله این اقدامات در کاهش آسیبها است.
وی ادامه داد: 'سرپناه شبانه' نیز به معتادان پرخطر کمک می کند ساعاتی از شبانه روز را در این مراکز گذرانده، از برخی اقدامات درمانی بهره مند شده تا با افزایش رغبت و انگیزه در آنان زمینه رفتارهای پرخطر کاهش یابد و به شیوه های درمانی مطمئن روی آورند.
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی بر لزوم استفاده از ظرفیتهای مردمی در این حوزه و پای کار آوردن این توان تاکید و بیان کرد: در عین حال باید توجه داشت اگر همین سازمانها بطور خودجوش، بدون برنامه و پروتکل علمی عمل کنند آسیبهای بیشتری در پی خواهد داشت.
* درمان اعتیاد با تمرکز بر ابعاد جسمی و روحی
مسئول اطلاع رسانی یک سمن فعال دیگر در حوزه اعتیاد به نام 'انجمن معتادان گمنام' نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: درمان اعتیاد مغز فرد را درگیر می کند اما در عمده روشها و شیوه های درمانی بعد جسمی آن دیده می شود و بعد روحی اعتیاد کمتر مورد توجه است.
عقیل افزود: فرد معتاد از نظر جسمی، روانی و روحی درگیر اعتیاد است ضمن آنکه شکل اعتیاد و مواد مصرفی هم بسیار متفاوت و از سنتی به صنعتی تبدیل شده اند.
وی ادامه داد: اعتیاد شرایطی در وجود فرد ایجاد می کند که زندگی، موقعیت اجتماعی، خانوادگی و اعتبار خود را رها کرده و روح و جسمش به مرور توامان دچار تغییرات اساسی می شود.
او گفت: این تخریب اگر برای فرد مشهود باشد هرگز این مسیر را طی نمی کند. امروز تلاش ما بازسازی این ابعاد تخریب شده در معتادان است. این مجموعه تلاش می کند در جذب معتادان با تکیه بر اصل گمنامی و حفظ حیثیت و آبروی افراد همه این ابعاد را در کنار هم ببیند.
مسئول اطلاع رسانی سمن انجمن معتادان گمنام افزود: برنامه بهبودی ما به صورت مساوی در اختیار افراد قرار می گیرد و همه در هر نقطه ای با هر شرایطی می توانند بدان وارد شوند. ضمن آنکه تلاش ما برای عملکرد موثرتر در این حوزه بر تعامل و همکاری نزدیک با دستگاههای مسئول و سایر تشکلهای رسمی و مرتبط است.
* ضرورت رویکرد علمی در فعالیت سمنهای حوزه اعتیاد
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: طی سالهای اخیر تشکلهای مردم نهاد در حوزه اعتیاد ورود جدی یافته اند. امروز نیاز است دولت و مردم با بسیج همگانی در خصوص علمی کردن رویکردها و فعالیتهای سمنها هم در حوزه پیشگیری و هم درمان اقدامات موثرتری انجام دهند.
هنربخش افزود: در بحث درمان هر جا توانسته ایم گروههای مردم نهاد را با متخصصان مرتبط کنیم اتفاقات بهتری روی داده است. نمونه آن در حوزه کمپها بود که در کنار کار مردمی امروز فعالیتهای تخصصی را در درمان معتادان انجام می دهند.
وی ادامه داد: افرادی که به نوعی خود درگیر اعتیاد بوده و مرحله پاکی را گذرانده اند توانسته اند امروز در کنار متخصصان و کارشناسان امر اثرات پایدارتری را در معتادان ایجاد کنند. آنچه در بحث درمان اعتیاد بسیار موثر است آنکه در کنار سم زدایی، مداخلات روانشناختی و نگهدارنده و به نوعی مسلح کردن معتاد به مهارتها و ابزارها برای ادامه زندگی انجام شود.
معاون اداره کل یهزیستی خراسان رضوی گفت: در درمان اعتیاد باید به ابعاد مختلف پرداخت و بر روی همه مباحث کار کرد اما به نظر می رسد درمانی که جامعتر و فراگیرتر است 'درمان اجتماع مدار و TC' است که هزینه آن نسبت به سایر روشهای درمان اعتیاد سنگینتر می باشد.
نماینده سمن کنگره 60 هم گفت: فعالیت ما متمرکز بر ابعاد مختلف جسمی، روانی و روحی افراد است زیرا نتیجه روشی مطلوبتر است که مبتنی بر اصول علمی و شرایط افراد باشد. بر اساس اصول این تشکل، مصرف کننده در سه وجه درونی تخریب شده و باید همزمان در هر سه وجه جسم، روان و جهانبینی یا تفکر و اندیشه به تعادل برسد.
فلاح افزود: در این مجموعه فرآیند به تعادل رساندن این مثلث 11 ماه به طول می انجامد که در کنار درمان جسم در قالب کارگاهها و جلسات هفتگی فرد از نظر جهانبینی و روانی آموزشهایی دریافت می کند تا در نهایت به شرایط متعادل برسد تا بازگشت وی به اعتیاد دشوار شود.
وی ادامه داد: امروز این مجموعه در کشور با سابقه 18 ساله 50 نمایندگی دارد که 20 نمایندگی در تهران، مشهد و نیز در شهرستانهای نیشابور و شیروان هر کدام یک نمایندگی دارد.
نماینده سمن کنگره 60 گفت: هم اکنون در مشهد 720 نفر در حال گذراندن فرآیند 11 ماهه ترک اعتیاد هستند و 450 نفر دیگر هم تاکنون از اعتیاد رها شده اند. هر مجموعه ای بر اساس شناخت، تفکر و اعتقادات خود روشی را در پیش می گیرد. معتقدیم فرد باید درمان شود و برای درمان تعریف داریم که فرد بعد از ترک بدون هیچ دارویی بتواند زندگی کرده و امورات خود را انجام دهد و در این راستا تاکید بر کیفیت است تا کمیت.
وی افزود: اگر یک معتاد به درستی درمان شود بهتر از آن است که 100 نفر وارد مجموعه شوند و درمان نشوند چنانکه در بررسیهای یک ساله آمار بازگشت به اعتیاد در این شیوه درمان دو درصد است.
فلاح ادامه داد: هم اکنون مراجعان و متقاضیان زیادی در نوبت هستند حتی از یک سال قبل و در این میان ظرفیت و توان ما پذیرای بیش از این نیست.
مسئول انجمن معتادان گمنام نیز گفت: در بحث اعتیاد اموری که مربوط به تخصصهای خاص می شود بطور کل در حیطه کاری این انجمن نیست. هیچ شرایط عضویتی برای افراد نداریم و باید خود آنان خواهان ترک باشدند و تمایل نشان دهند.
احمد افزود: منبعی در خدمت اجتماع هستیم و سعی می کنیم از هر وسیله ای برای رساندن پیام بهبودی افراد معتاد به جامعه استفاده کنیم و از سویی جاذبه ایجاد نموده تا معتاد با برنامه بهبودی مواجه شود.
وی ادامه داد: خدمات این مجموعه حاصل تجربه 70 ساله در دنیا، 25 ساله در ایران و تجربه 18 ساله در خراسان رضوی است. هم اینک در سطح خراسان رضوی 600 گروه فعال داریم که در قالب دو هزار و 512 جلسه در هفته به معتادان خدمات درمانی می دهند.
مسئول انجمن معتادان گمنام گفت: بخشی از مشکل، فقدان شناخت صحیح از اعتیاد و فرد معتاد است که موجب می شود در تصمیم گیریها دچار اشتباه شویم. امروز انجمن در حوزه بهبودی تلاش می کند و دلیل موفقیت و اقبال به آن نیز رعایت گمنامی و آبروی افراد است. با اقدامات روانشناختی و اجتماع محور بر روی ابعاد دیگر این بیماری هم کار می شود که خود عاملی در ماندگاری فرد در شرایط ترک اعتیاد است.
وی افزود: اساس کار ما کمک درمانی یک معتاد به معتاد دیگر با تغییر در رفتار و گفتار و اندیشه است که به صورت رایگان انجام می شود و دردسترس بودن انجمن خود به اقبال افراد به آن خیلی کمک می کند چنانکه هم اکنون بیش از 250 جلسه در نقاط مختلف مشهد برگزار می شود.
جعفر مسئول انجمن معتادان گمنام نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: هم اکنون در مراکز اقامت اجباری این انجمن فعال است چنانکه جلسات آن در سطح 31 زندان خراسان رضوی در مجموع شامل 68 جلسه در هفته برگزار می شود.
وی افزود: در 355 کلینیک درمانی و نیز 266 مرکز در مشهد و 89 مرکز در شهرستانها برای همدردهای خود خدمات متعددی ارائه می دهیم. در این میان اقدامات تخصصی چون سم زدایی را به متخصصان آن واگذار کرده ایم و ماندگاری بعد از ترک را در قالب اقدامات انجمن دنبال می کنیم.
* مراکز غیرمجاز
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: برای جذب معتادان و تشخیص درمانهای استاندارد از غیرمجاز نیاز به اطلاع رسانی بیشتر است.
دکتر جمعه پور افزود: یکی از اهداف اولیه درمان آن است که فرد به مجموعه تخصصی مرتبط شود. بدین منظور باید اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد تا همگان بدانند زمان آن گذشته که بگویند درمان نیست اما درمان به شیوه ای اصولی و علمی باید انجام شود.
وی ادامه داد: مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد از گذشته تا امروز وجود داشته و دارند زیرا گروهی آسیب دیده از اعتیاد که از شرایط خود خسته شده اند و برای ترک حاضرند به هر وسیله ای و روشی متوسل شوند مشتریان آنها هستند.
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان گفت: مراکز غیرمجاز هم با عنوانهای جذاب و گول زننده ای همچون 'ترک اعتیاد با برق، تضمینی، در یک ساعت، مدل اقامتی، استخر آب سرد، سگ درمانی و ایجاد وحشت در فرد معتاد برای ترک' از این فرصت سوء استفاده می کنند.
وی همه این ادعاها را 'دروغ' توصیف و بیان کرد: درمانی که در طول زمان، مداوم و با آرام باشد معمولا ماندگاری بیشتری دارد حال آنکه زمانی روشهایی همچون 'URD' وجود داشت که طی آن پس از چند ساعت سم زدایی به فرد اعلام می شد درمان شده اما بعد از مدتی به حدی آمار بازگشت به اعتیاد زیاد شد که وزارت بهداشت آن را ممنوع کرد.
دکتر جمعه پور تاکید کرد: درمان سریع اعتیاد، ماندگاری ندارد. درمان معجزه آسا، سریع، فوری و قطعی نداریم اما مراکز غیرمجاز عموما با این ادعا وارد می شوند و بازگشت به اعتیاد با این روشها بسیار بالا و بیش از 90 درصد است.
* پلمپ 60 کمپ و مرکز غیرمجاز ترک اعتیاد طی 9 ماه گذشته
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در اد امه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: برای برخورد با مراکز غیرمجاز از سه سال پیش گروههای نظارتی با همکاری و حمایت شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر فعال شدند که متشکل از کارشناسان بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی، قوه قضاییه و پلیس است.
هنربخش افزود: این گروهها بر اساس گزارشهای مردمی که از فعالیت کمپهای غیرمجاز دریافت می شود از مراکز ترک اعتیاد بازدید و نسبت به پلمب موارد غیرمجاز اقدام می کنند. در این راستا قوه قضاییه و پلیس همکاری خوبی دارند بطوری که از دی ماه پارسال تاکنون 60 کمپ و مرکز درمانی غیرمجاز در مشهد پلمب شده اند.
خبرنگار: فاطمه یوسفی **انتشار: حسین کریم زاده
1906/1858
انتهای پیام در میان راهها و شیوه های درمانی مجاز، علمی، دارای پروتکل و برنامه کدام یک موثرتر است؟ آیا این درمانها نتیجه بخش است و کدامیک بیش از همه قطعی و ماندگارتر می باشد و تا چه حد به نتیجه مطلوب می انجامد؟ اینها موضوعی پراهمیت برای معتادان، خانواده هایشان و نیز درمانگران است.
به منظور بررسی اجمالی این موضوع میزگردی با حضور معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی، کارشناس متخصص درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر، کارشناس حوزه اعتیاد و نمایندگانی از دو تشکل مردم نهاد فعال در حوزه درمان اعتیاد در ایرنای مشهد برگزار شد.
* شناخت اعتیاد تنها مبنای درمان صحیح و علمی
نماینده یکی از سازمانهای مردم نهاد در حوزه درمان اعتیاد(کنگره 60) در میزگرد ایرنا در مشهد گفت: هنوز شناخت درستی از اعتیاد وجود ندارد. از این رو روشهای درمان آن قطعی و خیلی موثر نیست.
محمد فلاح افزود: باید اعتیاد و شیوه های علمی درمانی آن تعریف شود تا شرایطی را که فرد را به جایی می رساند که از خانواده و همه چیزش برای مواد مخدر می گذرد به خوبی تشریح و شناسایی کند.
وی به ابعاد مختلف جسمی و روانی اعتیاد اشاره و بیان کرد: زمانی همه تمرکز بر روی بعد جسمانی اعتیاد بود و فرد معتاد به 'جزیره' تبعید می شد اما امروز مشخص شده این روش موفق نیست از این رو طی سالهای اخیر روشهای مواجهه و درمان اعتیاد تغییر کرده اند.
نماینده سازمان مردم نهاد فعال در حوزه درمان اعتیاد ادامه داد: اعتیاد درمان دارد اما به درستی این درمانها را نمی شناسیم. اغلب واقع شیوه های اتخاذ شده کنونی متناسب با شرایط معتاد و ابعاد مختلف روحی، روانی و اجتماعی وی نیست.
وی گفت: تا پیش از کشف میکروب توسط پاستور بسیاری جان باختند که ناشی از ناآگاهی بود. امروز وضعیت در حوزه ترک اعتیاد همینگونه است. چون این شناخت را نداریم می گوییم درمان ندارد در حالی که باید اعتیاد را شناخت و تعریف درستی از آن داشت. تا زمانی که صورت مساله اعتیاد مشخص نشود نمی توان گفت اعتیاد بیماری مزمن، لاعلاج و پیشرونده است.
فلاح افزود: اقداماتی که در حوزه کنترل اعتیاد در جامعه انجام می شود خیلی خوب اما فقط کنترلی است. امروز فرهنگ اعتیاد و مصرف مواد تغییر کرده چنانکه قرارگیری خراسان رضوی در جوار مرز مطرح نیست زیرا مواد افیونی مورد مصرف همینجا تولید می شوند.
وی ادامه داد: راههای متعددی برای ترک اعتیاد وجود دارد و فعالیت تشکل مردمی کنگره 60 یکی از همین راهها و مبتنی بر 'درمان نگهدارنده' در سایه شناختی است که از این بیماری برای ما حاصل شده است.
نماینده سمن کنگره 60 گفت: این تشکل جمعیتی به عنوان راهنما برای درمان اعتیاد است و تلاش دارد به مصرف کننده راهی نشان دهد که خود طی کند زیرا فرد باید به جایی برسد که خود خواهان درمان اعتیاد شود.
* تنوع درمانهای تخصصی در حوزه اعتیاد
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: طیف متنوعی از روشهای درمان اعتیاد در این استان وجود دارد بطوری که هیچ مدل درمانی در جهان نیست که در خراسان بکار گرفته نشود. حتی برخی از این شیوه ها و مدلهای درمانی بسیار تخصصی تر و کارشناسی تر از سایر نقاط دنیا بکار گرفته شده اند.
دکتر حمید جمعه پور افزود: درمانهای استاندارد اعم از NA تا کنگره 60 که از نوع خودیاری و ورود سمنها به این حوزه است تا درمانهای ساختارمند، همه دارای راهنما و برنامه هستند. این مجموعه بخش رسمی و مجاز فعال در حوزه ترک اعتیاد است و در کنار آن درمانهایی نیز وجود دارد که نه تنها رسمیت ندارند بلکه استاندارد، تایید شده و قانونی نیستند.
وی ادامه داد: بر این اساس ویترینی از انواع روشهای درمان اعتیاد در خراسان رضوی فراهم شده است. فضایی که هر معتادی با هر شرایطی می تواند به مرکز مورد نظر خود حتی از نوع خودیاری و کمپها مراجعه کرده و درمان شود
* اعتیاد فاقد درمان سریع و قطعی
این کارشناس ارشد و متخصص حوزه درمان اعتیاد همچنین اعتیاد را امری پیچیده توصیف و بیان کرد: ساده انگاری است اگر بگوییم چرا با این همه مرکز و متخصص، جمعیت معتاد کم نمی شود. اعتیاد بیماری مزمن و پیشرونده است که برای آن درمان سریع و قطعی وجود ندارد لذا فرد درمان شده تا آخر عمر باید با روند درمان اعتیاد در ارتباط باشد.
وی ادامه داد: همینکه بخش قابل توجهی از معتادان جذب مراکز متعدد درمانی شوند خود اقدامی ارزشمند است زیرا با درمان تخصصی و استاندارد آشنا شده و تکلیف برایشان مشخص می شود.
* 380 مرکز درمانی با 46 هزار معتاد
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی نیز در میزگرد تخصصی ایرنا در مشهد گفت: وضعیت اعتیاد در این استان نسبت به سایر استانها خیلی نگران کننده نیست. 46 هزار معتاد زیر پوشش 383 مرکز مختلف درمانی بهزیستی در خراسان رضوی هستند و گروههای امدادرسان سیار نیز به 22 هزار معتاد خدمت اولیه می دهند.
مسعود هنربخش افزود: 302 کلینیک درمان سرپایی بهزیستی هم 16 هزار معتاد و نیز 63 کمپ یا مراکز اقامتی بهبودی 11 هزار نفر را در خراسان رضوی زیر پوشش دارند.
وی ادامه داد: مراکز گذری درمان و کاهش آسیب نیز شامل 9 مجموعه 15 هزار معتاد را پوشش داده و چهار هزار و 200 نفر دیگر هم در 6 مرکز سرپناه شبانه در خراسان رضوی خدمات دریافت می کنند.
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی گفت: همچنین 112 نفر در سه خانه بین راهی یا همان مراکز توانمندسازی و جامعه پذیری بهبودیافتگان اعتیاد زیر پوشش هستند. بر این اساس عمده مراکز بهزیستی، در حوزه درمان اعتیاد و کاهش آسیبهای ناشی از آن فعال هستند.
* 62 درصد معتادان خراسان رضوی در مشهد
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان رضوی نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: 62 درصد معتادان این استان با جمعیت 85 هزار نفر ساکن مشهد هستند. پنج هزار نفر از کل معتادان استان هم متجاهر و دارای رفتارهای پرخطر بوده که ساماندهی آنها در دست انجام است.
دکتر جمعه پور افزود: اکثر اقدامات و برنامه ها در راستای ساماندهی این جمعیت است. در حوزه درمان نیز مراکز مجاز متعدد به تناسب شرایط و وضعیت معتادان فعالیت دارند.
وی ادامه داد: 750 مرکز متادون درمانی و کلینکهای درمان سرپایی در خراسان رضوی وجود دارد که از این تعداد 690 مورد در مشهد فعالند و از این نظر بعد از تهران، خراسان رضوی دومین استان کشور محسوب می شود.
* تمرکز رویکردها بر کاهش آسیب اعتیاد و درمان
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: در برخورد با معضل اعتیاد تمرکز بر کاهش آسیب است. خیلی نمی توان ادعا کرد اعتیاد درمان شده لذا همه اقدامات تنها در راستای کاهش آسیبهای این پدیده ناهنجار است.
هنربخش افزود: مراکزی همچون دی.آی.سی که به نوعی معتادان پرخطر را به مراکز درمانی وصل می کند و می کوشد در شیوه و نوع مصرف آنها تغییر ایجاد کرده و به سوی درمان با متادون و دارو ببرد از جمله این اقدامات در کاهش آسیبها است.
وی ادامه داد: 'سرپناه شبانه' نیز به معتادان پرخطر کمک می کند ساعاتی از شبانه روز را در این مراکز گذرانده، از برخی اقدامات درمانی بهره مند شده تا با افزایش رغبت و انگیزه در آنان زمینه رفتارهای پرخطر کاهش یابد و به شیوه های درمانی مطمئن روی آورند.
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی بر لزوم استفاده از ظرفیتهای مردمی در این حوزه و پای کار آوردن این توان تاکید و بیان کرد: در عین حال باید توجه داشت اگر همین سازمانها بطور خودجوش، بدون برنامه و پروتکل علمی عمل کنند آسیبهای بیشتری در پی خواهد داشت.
* درمان اعتیاد با تمرکز بر ابعاد جسمی و روحی
مسئول اطلاع رسانی یک سمن فعال دیگر در حوزه اعتیاد به نام 'انجمن معتادان گمنام' نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: درمان اعتیاد مغز فرد را درگیر می کند اما در عمده روشها و شیوه های درمانی بعد جسمی آن دیده می شود و بعد روحی اعتیاد کمتر مورد توجه است.
عقیل افزود: فرد معتاد از نظر جسمی، روانی و روحی درگیر اعتیاد است ضمن آنکه شکل اعتیاد و مواد مصرفی هم بسیار متفاوت و از سنتی به صنعتی تبدیل شده اند.
وی ادامه داد: اعتیاد شرایطی در وجود فرد ایجاد می کند که زندگی، موقعیت اجتماعی، خانوادگی و اعتبار خود را رها کرده و روح و جسمش به مرور توامان دچار تغییرات اساسی می شود.
او گفت: این تخریب اگر برای فرد مشهود باشد هرگز این مسیر را طی نمی کند. امروز تلاش ما بازسازی این ابعاد تخریب شده در معتادان است. این مجموعه تلاش می کند در جذب معتادان با تکیه بر اصل گمنامی و حفظ حیثیت و آبروی افراد همه این ابعاد را در کنار هم ببیند.
مسئول اطلاع رسانی سمن انجمن معتادان گمنام افزود: برنامه بهبودی ما به صورت مساوی در اختیار افراد قرار می گیرد و همه در هر نقطه ای با هر شرایطی می توانند بدان وارد شوند. ضمن آنکه تلاش ما برای عملکرد موثرتر در این حوزه بر تعامل و همکاری نزدیک با دستگاههای مسئول و سایر تشکلهای رسمی و مرتبط است.
* ضرورت رویکرد علمی در فعالیت سمنهای حوزه اعتیاد
معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: طی سالهای اخیر تشکلهای مردم نهاد در حوزه اعتیاد ورود جدی یافته اند. امروز نیاز است دولت و مردم با بسیج همگانی در خصوص علمی کردن رویکردها و فعالیتهای سمنها هم در حوزه پیشگیری و هم درمان اقدامات موثرتری انجام دهند.
هنربخش افزود: در بحث درمان هر جا توانسته ایم گروههای مردم نهاد را با متخصصان مرتبط کنیم اتفاقات بهتری روی داده است. نمونه آن در حوزه کمپها بود که در کنار کار مردمی امروز فعالیتهای تخصصی را در درمان معتادان انجام می دهند.
وی ادامه داد: افرادی که به نوعی خود درگیر اعتیاد بوده و مرحله پاکی را گذرانده اند توانسته اند امروز در کنار متخصصان و کارشناسان امر اثرات پایدارتری را در معتادان ایجاد کنند. آنچه در بحث درمان اعتیاد بسیار موثر است آنکه در کنار سم زدایی، مداخلات روانشناختی و نگهدارنده و به نوعی مسلح کردن معتاد به مهارتها و ابزارها برای ادامه زندگی انجام شود.
معاون اداره کل یهزیستی خراسان رضوی گفت: در درمان اعتیاد باید به ابعاد مختلف پرداخت و بر روی همه مباحث کار کرد اما به نظر می رسد درمانی که جامعتر و فراگیرتر است 'درمان اجتماع مدار و TC' است که هزینه آن نسبت به سایر روشهای درمان اعتیاد سنگینتر می باشد.
نماینده سمن کنگره 60 هم گفت: فعالیت ما متمرکز بر ابعاد مختلف جسمی، روانی و روحی افراد است زیرا نتیجه روشی مطلوبتر است که مبتنی بر اصول علمی و شرایط افراد باشد. بر اساس اصول این تشکل، مصرف کننده در سه وجه درونی تخریب شده و باید همزمان در هر سه وجه جسم، روان و جهانبینی یا تفکر و اندیشه به تعادل برسد.
فلاح افزود: در این مجموعه فرآیند به تعادل رساندن این مثلث 11 ماه به طول می انجامد که در کنار درمان جسم در قالب کارگاهها و جلسات هفتگی فرد از نظر جهانبینی و روانی آموزشهایی دریافت می کند تا در نهایت به شرایط متعادل برسد تا بازگشت وی به اعتیاد دشوار شود.
وی ادامه داد: امروز این مجموعه در کشور با سابقه 18 ساله 50 نمایندگی دارد که 20 نمایندگی در تهران، مشهد و نیز در شهرستانهای نیشابور و شیروان هر کدام یک نمایندگی دارد.
نماینده سمن کنگره 60 گفت: هم اکنون در مشهد 720 نفر در حال گذراندن فرآیند 11 ماهه ترک اعتیاد هستند و 450 نفر دیگر هم تاکنون از اعتیاد رها شده اند. هر مجموعه ای بر اساس شناخت، تفکر و اعتقادات خود روشی را در پیش می گیرد. معتقدیم فرد باید درمان شود و برای درمان تعریف داریم که فرد بعد از ترک بدون هیچ دارویی بتواند زندگی کرده و امورات خود را انجام دهد و در این راستا تاکید بر کیفیت است تا کمیت.
وی افزود: اگر یک معتاد به درستی درمان شود بهتر از آن است که 100 نفر وارد مجموعه شوند و درمان نشوند چنانکه در بررسیهای یک ساله آمار بازگشت به اعتیاد در این شیوه درمان دو درصد است.
فلاح ادامه داد: هم اکنون مراجعان و متقاضیان زیادی در نوبت هستند حتی از یک سال قبل و در این میان ظرفیت و توان ما پذیرای بیش از این نیست.
مسئول انجمن معتادان گمنام نیز گفت: در بحث اعتیاد اموری که مربوط به تخصصهای خاص می شود بطور کل در حیطه کاری این انجمن نیست. هیچ شرایط عضویتی برای افراد نداریم و باید خود آنان خواهان ترک باشدند و تمایل نشان دهند.
احمد افزود: منبعی در خدمت اجتماع هستیم و سعی می کنیم از هر وسیله ای برای رساندن پیام بهبودی افراد معتاد به جامعه استفاده کنیم و از سویی جاذبه ایجاد نموده تا معتاد با برنامه بهبودی مواجه شود.
وی ادامه داد: خدمات این مجموعه حاصل تجربه 70 ساله در دنیا، 25 ساله در ایران و تجربه 18 ساله در خراسان رضوی است. هم اینک در سطح خراسان رضوی 600 گروه فعال داریم که در قالب دو هزار و 512 جلسه در هفته به معتادان خدمات درمانی می دهند.
مسئول انجمن معتادان گمنام گفت: بخشی از مشکل، فقدان شناخت صحیح از اعتیاد و فرد معتاد است که موجب می شود در تصمیم گیریها دچار اشتباه شویم. امروز انجمن در حوزه بهبودی تلاش می کند و دلیل موفقیت و اقبال به آن نیز رعایت گمنامی و آبروی افراد است. با اقدامات روانشناختی و اجتماع محور بر روی ابعاد دیگر این بیماری هم کار می شود که خود عاملی در ماندگاری فرد در شرایط ترک اعتیاد است.
وی افزود: اساس کار ما کمک درمانی یک معتاد به معتاد دیگر با تغییر در رفتار و گفتار و اندیشه است که به صورت رایگان انجام می شود و دردسترس بودن انجمن خود به اقبال افراد به آن خیلی کمک می کند چنانکه هم اکنون بیش از 250 جلسه در نقاط مختلف مشهد برگزار می شود.
جعفر مسئول انجمن معتادان گمنام نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: هم اکنون در مراکز اقامت اجباری این انجمن فعال است چنانکه جلسات آن در سطح 31 زندان خراسان رضوی در مجموع شامل 68 جلسه در هفته برگزار می شود.
وی افزود: در 355 کلینیک درمانی و نیز 266 مرکز در مشهد و 89 مرکز در شهرستانها برای همدردهای خود خدمات متعددی ارائه می دهیم. در این میان اقدامات تخصصی چون سم زدایی را به متخصصان آن واگذار کرده ایم و ماندگاری بعد از ترک را در قالب اقدامات انجمن دنبال می کنیم.
* مراکز غیرمجاز
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان نیز در ادامه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: برای جذب معتادان و تشخیص درمانهای استاندارد از غیرمجاز نیاز به اطلاع رسانی بیشتر است.
دکتر جمعه پور افزود: یکی از اهداف اولیه درمان آن است که فرد به مجموعه تخصصی مرتبط شود. بدین منظور باید اطلاع رسانی بیشتری صورت گیرد تا همگان بدانند زمان آن گذشته که بگویند درمان نیست اما درمان به شیوه ای اصولی و علمی باید انجام شود.
وی ادامه داد: مراکز غیرمجاز ترک اعتیاد از گذشته تا امروز وجود داشته و دارند زیرا گروهی آسیب دیده از اعتیاد که از شرایط خود خسته شده اند و برای ترک حاضرند به هر وسیله ای و روشی متوسل شوند مشتریان آنها هستند.
کارشناس درمان شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر خراسان گفت: مراکز غیرمجاز هم با عنوانهای جذاب و گول زننده ای همچون 'ترک اعتیاد با برق، تضمینی، در یک ساعت، مدل اقامتی، استخر آب سرد، سگ درمانی و ایجاد وحشت در فرد معتاد برای ترک' از این فرصت سوء استفاده می کنند.
وی همه این ادعاها را 'دروغ' توصیف و بیان کرد: درمانی که در طول زمان، مداوم و با آرام باشد معمولا ماندگاری بیشتری دارد حال آنکه زمانی روشهایی همچون 'URD' وجود داشت که طی آن پس از چند ساعت سم زدایی به فرد اعلام می شد درمان شده اما بعد از مدتی به حدی آمار بازگشت به اعتیاد زیاد شد که وزارت بهداشت آن را ممنوع کرد.
دکتر جمعه پور تاکید کرد: درمان سریع اعتیاد، ماندگاری ندارد. درمان معجزه آسا، سریع، فوری و قطعی نداریم اما مراکز غیرمجاز عموما با این ادعا وارد می شوند و بازگشت به اعتیاد با این روشها بسیار بالا و بیش از 90 درصد است.
* پلمپ 60 کمپ و مرکز غیرمجاز ترک اعتیاد طی 9 ماه گذشته
معاون اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در اد امه میزگرد ایرنا در مشهد گفت: برای برخورد با مراکز غیرمجاز از سه سال پیش گروههای نظارتی با همکاری و حمایت شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر فعال شدند که متشکل از کارشناسان بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی، قوه قضاییه و پلیس است.
هنربخش افزود: این گروهها بر اساس گزارشهای مردمی که از فعالیت کمپهای غیرمجاز دریافت می شود از مراکز ترک اعتیاد بازدید و نسبت به پلمب موارد غیرمجاز اقدام می کنند. در این راستا قوه قضاییه و پلیس همکاری خوبی دارند بطوری که از دی ماه پارسال تاکنون 60 کمپ و مرکز درمانی غیرمجاز در مشهد پلمب شده اند.
خبرنگار: فاطمه یوسفی **انتشار: حسین کریم زاده
1906/1858
کپی شد
