کارگاهی کوچک در خانه ای محقر، محل کار زرگران پیوه ژنی است، هر اتاقی از این خانه به بخشی از مراحل ساخت زیورآلات و جواهرات اختصاص یافته و از ذوب طلا گرفته تا بسته بندی جواهرات، همه در همین کارگاه کوچک انجام می شود.
تا وارد طبقه زیرین خانه نشوی، نمی توانی حدس بزنی که در زیر زمین، کارگاهی با چندین جوان هنرمند و خوش ذوق وجود دارد که تمام مراحل طلاسازی از ابتدا تا انتها را در همین فضای اندک انجام می دهند.
با یکی از تولیدکنندگان که اطلاعات بیشتری نسبت به سایرین دارد، به گفت و گو می نشینیم، وی می گوید که شروع کار این کارگاه که امروز به یکی از شاخص ترین کارگاه های طلاسازی مشهد تبدیل شده است، از سال 1386 می باشد.
اسماعیل صمدی گفت: قبل از سال 86 هر یک از اعضای این کارگاه به صورت انفرادی مشغول کار بودند و به دلیل نوع کار طلاسازی، به ناچار تمام هزینه های کارگاه و تامین تجهیزات را به تنهایی پرداخت می کردند زیرا در مورد کارگاه طلاسازی فرقی نمی کند که 2 نفر در آن مشغول باشند یا 50 نفر و ابزار و دستگاه ها برای هر 2 نوع به یک تعداد بوده و ضروری است.
وی افزود: تجمیع افراد دست اندرکار در حوزه طلاسازی و تجمیع کارگاه های خرد، از زمان شکل گیری خوشه جواهرات مشهد آغاز شد و همه افراد ماهر در این رسته از جمله طراح، آب کار، ریخته گر، قالب ساز، مونتاژکار، جواهرساز، مخراج کار و بسته بندی طلا در یک مکان سازماندهی شدند.
وی اظهار کرد: به دلیل ارزش زیاد طلا، کارگاه خود را در خانه ای ساده برپا کردیم، سطح امنیت خانه را ارتقا دادیم و همه نوع ابزارآلات و دستگاه های لازم را خریداری کرده و در کارگاه قرار دادیم.
صمدی گفت: صفر تا 100 کار طلاسازی یعنی از آب کردن طلا تا بسته بندی زیورآلات را در همین کارگاه انجام داده و پس از سازماندهی و تولید اولین محصول، نسبت به برندسازی آن اقدام کردیم.
وی افزود: نام برند محصولات این کارگاه از روستایی به نام 'پیوه ژن' گرفته شده و همه 25 نفری که در این کارگاه طلاسازی کار می کنند، اهل روستای پیوه ژن هستند.
وی ادامه داد: روستای پیوه ژن در نزدیک مشهد و در دل رشته کوه بینالود قرار گرفته و مردم آن روستا از سال 1341 وارد کار طلاسازی شده اند و امروز تمام اهالی این روستا در حرفه های مربوط به طلاسازی مشغول فعالیت هستند به طوری که این روستا را دهکده جواهر می نامند.
صمدی با بیان اینکه کارگاه پیوه ژن جزو نخستین کارگاه های طلاسازی در خراسان رضوی است که برند خود را به ثبت رسانده اظهار کرد: پس از برندسازی محصول، کارگاه به سوی تولید سرویس های طلای مربوط به نامزدی، عروسی و جواهرات پیش رفت.
وی گفت: تمام افرادی که در این کارگاه فعالیت دارند، از گواهی مهارت اداره فنی و حرفه ای یا سازمان میراث فرهنگی برخوردار هستند و از مزایای بیمه های مربوط به صنایع دستی استفاده می کنند.
این طلاساز افزود: کارگاه طلاسازی پیوه ژن زیرمجموعه خوشه صنعتی جواهرات مشهد بود که با پایان ماموریت این خوشه، کانون ملی هماهنگی دانش و صنعت فیروزه و سنگ های قیمتی شکل گرفت و این کارگاه نیز اینک زیر مجموعه این کانون می باشد.
وی اظهار کرد: در این کارگاه از سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی مانند برلیان، زمرد، یاقوت کبود، یاقوت قرمز و سنگ های ماه تولد نیز برای زیباسازی طلا استفاده می شود که به نوعی جواهرسازی به شمار می رود.
صمدی گفت: برای حمایت از تولید داخل تلاش کرده ایم فقط از ابزارآلات و دستگاه های ایرانی بهره بگیریم لذا محصول این کارگاه 100 درصد ایرانی است.
وی در تشریح مراحل کار در کارگاه طلاسازی افزود: شمش گیری به معنای جدا سازی طلا از خاک معدنی در شهرک صنعتی انجام می شود، سپس شمش وارد کارگاه شده و پس از آب کاری، ریخته گری در سیستم متالوژی و اجرای طرح مورد نظر روی طلا، محصول وارد مرحله پرداخت و جواهرسازی می شود.
وی اظهار کرد: طراحی طلا و جواهر در این کارگاه یا انفرادی و براساس ذوق و سلیقه طراح است یا الهام گرفته از طراحی های جواهرات دیگر کشورها می باشد.
وی ادامه داد: 10 تا 12 درصد محصولات این کارگاه با برند 'پیوه ژن' در مشهد و عمده آن در بازار تهران و از آنجا در سایر نقاط کشور توزیع می شود و محصول این کارگاه سبک جدید بوده و از وزن، کیفیت و قیمت مناسب برخوردار است لذا با استقبال خوبی مواجه است.

* مشکلات صنف طلاسازی
این طلاساز با اشاره به مشکلات صنف طلاسازی در مشهد گفت: برای ساخت طلای سفید نیاز به شمش با عیار 24 هزار و 999 می باشد اما نمی توان این شمش را به صورت قانونی و مستقیم خریداری یا وارد کشور کرد لذا ناگزیر یه پرداخت هزینه اضافی برای دستیابی به این شمش هستیم.
صمدی افزود: پیش از این صادرات مصنوعات طلا (گردنبند، گوشواره و النگو) از خراسان رضوی به صورت چمدانی انجام می شد اما چند سالی است که این صادرات متوقف شده است.
وی اظهار کرد: مشکل دیگر این صنف، نبود ارزیاب مستقیم برای صادرات در مشهد است و برای این کار باید نامه به اداره مربوطه در تهران ارسال شود تا از آن شهر ارزیاب اعزام گردد.
وی گفت: با این حال در سال گذشته، یک تن و 70 کیلو مصنوعات طلا با برند پیوه ژن از ایران به افغانستان صادر شد.
وی مشکل عمده صنف طلاسازی در مشهد را کالای قاچاق دانست و ادامه داد: مصنوعات قاچاق که وارد این استان می شود، کمر تولیدکنندگان را شکسته است، وجود 27 میلیون زائر در این شهر بازار بکر برای قاچاقچیان است از این رو به وفور کالای قاچاق وارد مشهد می کنند و این شهر تبدیل به پایگاه قاچاق طلا و جواهرات شده است.
صمدی گفت: در حالی که هیچ مرجع قانونی برای واردات مصنوعات طلا وجود ندارد، کشورهای ترکیه، امارات متحده عربی، هنگ کنگ، تایلند، قاچاق کنندگان اصلی طلا و جواهرات هستند و این چهار کشور بازار ایران را به دست گرفته اند و حتی تیم های طراحی خود را به ایران می فرستند تا طبق سلیقه ایرانیان جواهر بسازند.
وی با بیان اینکه اجرت برای ساخت زیورآلات برای هر گرم طلا 100 تا 150 هزار ریال است، افزود: مالیات بر ارزش افزوده به میزان 9 درصد هزینه های تولید را افزایش و فعالیت طلاسازان را کاهش داده است.
وی اظهار کرد: در مجموع وجود قاچاق و مالیات بر ارزش افزوده باعث شده است، از 350 کارگاه طلاسازی کددار در مشهد که توسط اداره استاندارد مورد تایید و دارای مجوز بود، 150 کارگاه باقی بماند که از این تعداد 50 کارگاه در شرف تعطیلی است و تعداد باقیمانده نیز با 30 درصد ظرفیت خود کار می کنند.
صمدی خواستار حمایت دولت و دادن مشوق های لازم به تولیدکنندگان شد و گفت: در کشورهای دیگر مانند ترکیه تسهیلات خوبی به تولیدکنندگان داده می شود، از سوی دیگر اکثر طراحان برجسته طلا و جواهرات در ترکیه، ایرانی هستند در حالی که این طراحان با حمایت دولت می توانستند در ایران فعالیت داشته باشند.

* تقویت طراحی، مهمترین تاثیر توسعه خوشه صنعتی طلا و جواهرات در مشهد
مدیر خوشه های صنعتی شرکت شهرک های صنعتی خراسان رضوی نیز گفت: خوشه طلا و جواهرات مشهد از خوشه های منحصر به فرد در ایران است و به کار بردن عنوان جواهرات برای این خوشه به سبب ساخت برخی زیورآلات به صورت ترکیبی از سنگ های قیمتی با فلز می باشد.
جواد دریادل افزود: راه اندازی خوشه طلا و جواهرات از مصوبات دولت دهم بود که کار توسعه آن در دولت یازدهم انجام گرفت و هم اکنون برنامه های حمایتی از این خوشه از طریق کانون ملی هماهنگی دانش و صنعت فیروزه و سنگ های قیمتی پیگیری می شود.
وی اظهار کرد: راه اندازی خوشه صنعتی برای طلا و جواهرات منجر به تحول در حوزه طراحی طلا شد، به طوری که پیش از این طراحی در طلاسازی ها کپی برداری از مدل های خارجی بود اما با راه اندازی این خوشه، برگزاری کلاس های آموزشی و بهره گیری از استادان مطرح خارجی، سطح طراحی ها ارتقا یافت.
وی گفت: راه اندازی خوشه صنعتی برای طلا و جواهرات مشهد منجر به ورود ماشین آلات جدید به این صنعت شد که کاهش هزینه ها و ضایعات را در پی داشت.
مدیر خوشه های صنعتی شرکت شهرک های صنعتی خراسان رضوی افزود: دلیل اصلی راه اندازی خوشه صنعتی طلا و جواهرات ایجاد اشتغال در یک رسته تولیدی نیست بلکه هدف توسعه صنعتی است که در قالب آن اشتغال نیز افزایش می یابد.
وی اظهار کرد: در رسته طلا و جواهرات مشهد، 20 کارگاه کار طلاسازی را انجام می دهند اما در کنار آنها کارگاه های خرد بسیار و بدون مجوز فعالیت دارند که برخی طراحی آنها کپی کارهای دیگر است و این مهم باعث متضرر شدن کارگاه های بزرگ و صاحب برند شده است.
وی گفت: برخورد قانونی اثربخش با کپی کاران در بازار طلا و جواهر انجام نمی شود و رسیدگی به شکایت طراحان این رسته نیز اغلب آنقدر به طول می انجامد که شاکی از ادامه پیگیری خود ناامید می گردد.
دریادل افزود: در رسته طلا و جواهرات، طراحی درست همراه با خلاقیت حرف نخست را می زند و طرح جدید می تواند بازار را به دست گیرد، لذا طراحی در رسته طلا و جواهرات، باید از پشتوانه قانونی برخوردار باشد.
وی اظهار کرد: نیاز اول صنایع کوچک، سرمایه در گردش و تسهیلات نیست، بلکه حمایت های معنوی و پشتوانه های قانونی است زیرا توسعه بدون سرمایه اجتماعی محقق نمی شود.

* راه اندازی گشت های مشترک برای کاهش قاچاق طلا و جواهرات
دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی نیز در باره مبارزه با قاچاق طلا و جواهرات در مشهد گفت: به دلایل مختلف قاچاق مصنوعات طلای خارجی به کشور طی سالهای اخیر زیاد شده است.
محمد ابراهیم افشاری افزود: یکی از دلایل اصلی افزایش قاچاق طلا و جواهرات، مکلف کردن تولیدکننده به پرداخت 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده است که این امر باعث می شود طلاساز نتواند صادرات داشته باشد زیرا در این صورت صادرات توجیه اقتصادی ندارد.
وی اظهار کرد: از سوی دیگر طلاساز نمی تواند شمش طلا وارد کند زیرا مجبور به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده می شود لذا در این شرایط قاچاق توجیه پیدا می کند.
وی گفت: در شرایط سختی که برای طلاسازان ایجاد شد، بسیاری از کارگاه های طلاسازی آسیب دیدند و در این میان عده ای سودجو فضا را برای خود بسیار امن دیده و در قالب باندهای سازمان یافته از طریق ترکیه و کشورهای دیگر مصنوعات طلا را به صورت قاچاق وارد کردند.
افشاری افزود: پیگیری هایی از سوی این کمیسیون برای شناسایی باندهای قاچاق طلا و جواهرات انجام شده به طوری که از سال گذشته چندین محموله قاچاق در استان کشف شد که آخرین کشفیات قاچاق در این زمینه مربوط به شنبه شب هفته جاری و کشف 400 کیلو نقره قاچاق در مشهد بود.
وی اظهار کرد: به کمیسیون های نظارت بر قاچاق کالا و ارز ابلاغ شده که گشت های مشترک بازرسی در این زمینه متشکل از نمایندگان سازمان های مختلف از جمله پلیس، سازمان صنعت، معدت و تجارت، تعزیرات حکومتی، اتحادیه و اصناف تشکیل دهند.
هم اکنون 6 معدن طلا با وسعت 55 کیلومتر مربع و تولید سالانه 222 هزار تن، ذخیره قطعی سه میلیون تن و اشتغال 186 نفر در شهرستانهای تربت حیدریه و نیشابور وجود دارد که از این تعداد یک معدن غیرفعال است.
در دولت یازدهم از اواخر سال 1394 تا پایان خرداد ماه امسال یک میلیون و 512 هزار و 796 گرم طلا به ارزش 54 میلیون و 739 هزار و 666 دلار در قالب مصنوعات طلا از استان خراسان رضوی صادر شده است.
7489 / 6053 گزارشگر: میترا عبداللهی ** انتشار دهنده: محمد حسین علی مقدم
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
3 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.