تعزیه از بارزترین نمادهای آیینی شیعیان ایران زمین در نشان دادن مظلومیت ائمه اطهار (ع) به خصوص اباعبدالله الحسین(ع) و یاران باوفایش است که در شبهای ماه مبارک رمضان رونق بسیاری در شهرها و روستاهای سراسر کشور دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اشعار، ابیات، پوشش تعزیهخوانها، رنگ لباسها، صحنهآرایی و ابزار وارداتی که در تعزیه مورد استفاده قرار میگیرد در عین سادگی بسیار دقیق و با نگاهی روانشناسانه انتخاب شده و چنان دقیق توسط اساتید تعزیه به مرحله اجرا در میآید که حتی یک توریست خارجی بدون آنکه ذهنیتی از تاریخچه تعزیه و فلسفه آن بداند با دقایقی حضور در کنار تعزیه تحت تاثیر قرار میگیرد.
بسیاری از بزرگان هنر تئاتر و سینمای جهان، تعزیه را در ردیف تئاترها و نمایشهای نافذ سنتی دانستهاند و آن را در ردیف اولین و کاملترین نوع نمایش میدانی قرار میدهند.
پس از اینکه در دو دهه گذشته و به همت بزرگان تعزیه و حمایت سازمان میراث فرهنگی و وزارت ارشاد اسلامی تعزیه به ثبت جهانی رسید، تعزیه به آن سوی مرزها رفت و در طول سال به مناسبتهای مختلف گروههای تعزیه ایران از سوی فستیوالهای معتبر نمایشهای سنتی به کشورهای مختلف دعوت میشوند و در آن کشورها نمایش تعزیه با استقبال شایان توجهی مواجه میشود.
برخلاف تئاتر که صحنههای نمایش در چند مرحله با نورپردازی و جابجایی صحنه تغییراتی میکند در تعزیه آن قدر خوب و دقیق به صورت باور پذیر صحنه یا میدان تعزیه بدون آنکه کوچکترین تغییری کند با دو عدد خیمه رنگارنگ و چند عدد بیرق یا پرچم و علم و کتل صحنهها با ابیاتی که با تعزیه خوانان به مناسبت هر قسمت میخوانند در باور مردم تغییر میکند.
یعنی اگر تعزیه خوان با صدایی و نوایی آهنگین و مشکی بر دوش نشان میدهد که به سمت شط فرات میرود، مشتی پر از آب در آن طرف میدان تعزیه گذاشته شده و تعزیهخوان مثلا در نقش حضرت اباالفضل(ع) با عبور از میدان دشمن که با چند بیرق سرخ رنگ نمایش داده شده و جنگ با سپاه یزید خود را به شط فرات میرساند و با مشکی پر از آب و با تلاشی غرور آفرین برای بیننده همزمان با ذکر اشعاری حماسی و حزن انگیز و صوتی خوش خود را به خیمههای برادرش میرساند و ... .
شهرها و روستاهای اصفهان، طالقان، خراسان، یزد، سمنان و ... این شبهای ماه مبارک فرصتی است تا مردم به تماشای تعزیههایی بنشینند که توسط اساتید تعزیه اجرا میشود.
در خراسان رضوی و شهر سبزوار از اولین شبهای ماه مبارک رمضان تعزیه بازار داغی دارد و تقریبا هر شب یک تعزیه خاص به مناسبتی اجرا میشود.
تعزیهخوانان تیپ جوان و نسل جوانی مثل شیخ اکبر بیروتی، محمد جلینی، حسن عبدی، سیدمرتضی هاشمی، رضا آسیایی، سید حسن گل ختمی، حسن نرگسخانی، استاد اسماعیل محمدی، سید ابوالفضل صابری، حامد فتحی، مظفر قربانی، شکرالله جعفری و .... خیلی دیگر از اساتید تعزیه این شبها در شهرهای مختلف مثل سبزوار، نیشابور، اصفهان، طالقان، مشهد مقدس و ... چنان استادانه تعزیه اجرا میکنند که گاه تا 50 هزار نفر جمعیت را به تماشای هنر تعزیه میآورند.
در روستاها هم تقربیا شبهای احیا و به خصوص شب ضربت خوردن مولا امیرالمومنین و شب شهادت مولا تعزیه حضرت امیر بازاری داغتر از همیشه دارد و جالب اینکه خود مردم بانی و گرداننده مراسم تعزیه هستند و چنان با نظم و انضباط خاص و با احترام متقابل برگزار میشود که نمونه بارز کار مردم را به مردم بسپارید در این مراسم به خوبی مشهود است. خلاصه اگر دوست دارید و علاقهمند هستید میتوانید از طریق شبکههای مجازی اطلاعات مربوط به اجرای تعزیه در شهر و روستای محل سکونت خود را پیدا کنید و از این هنر سنتی – مذهبی حظ وافر را ببرید.
سیدرضا فیض آبادی