تنظیم بازار و تامین گوشت قرمز در کشور اغلب با واردات انجام می‌شود اما به تازگی جامعه مولد عشایری ایران به فرمول و نسخه خاص برای درمان همیشگی بازار نابسامان تولید، عرضه و تقاضای این محصول پروتئینی دست یافته‌اند.
به گزارش جماران، ایرنا نوشت: عشایر با دارا بودن ۱.۵ درصد جمعیت ایران و نگهداری، پرورش و پرواربندی ۲۸ درصد دام سبک کشور ۲۵ درصد مواد پروتیینی به ویژه گوشت قرمز و محصولات لبنی و همچنین ۴۰ درصد صنایع دستی ایران را تولید می‌کنند.
هرچند جمعیت عشایر ایران طی حدود ۱۵ سال گذشته در عدد یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر ثابت مانده است اما تولید مواد پروتئینی توسط این جمعیت کوچ رو افزایش یافته است که این امر جایگاه باثبات و مهم عشایر در تولید مواد خوراکی اساسی کشور را نشان می‌دهد.
عشایر خراسان رضوی به عنوان نمونه موفق جامعه مولد در کشور به شمار می‌روند، عشایر این استان ۶.۹ میلیون نفری با هفت هزار و ۵۰۰ خانوار در قالب ۳۵ طایفه، دارا بودن ۹۹۰ هزار راس دام، تولید سالانه ۱۲ هزار تن گوشت قرمز، ۱۷ هزارتن فراورده‌های دامی شامل شیر، روغن، پشم، کرک و کود حیوانی و ۴۱ هزار و ۸۰۰ مترمربع صنایع دستی شامل گلیم، قالیچه، فرش و تابلو فرش نقش به سزایی در اقتصاد این استان و کشور دارند.
مدیرکل امور عشایری خراسان رضوی در تشریح نابسامانی های حوزه تولید گوشت قرمز به خبرنگار ایرنا گفت: ۷۰ درصد هزینه پروارکردن دام مربوط به تغذیه و ۳۰ درصد بقیه شامل هزینه‌های جاری مانند کارگر، بیمه، واکسن و سایر موارد است.
محمـد نبوی فرد افزود: در حال حاضر دامداران استان به دلیل افزایش بی‌رویه هزینه‌های دامپروری که مهمترین آن خوراک دام می‌باشد دچار تنشهای اقتصادی و مالی شده‌اند و طی سال جاری دامداران مستقر در روستاها به ناچار اقدام به فروش دام خود نموده‌اند.
وی ادامه داد: در حالی که بسیاری از دامداری های روستایی خالی از دام شده، عشایر استان، یک میلیون راس دام سبک را پروار کرده و با اصلاح مدیریت پرورش دام روی پای خود ایستاده اند و دام خود را نفروخته اند چرا که توانسته اند هزینه های زائد تولید را با برخی روشها حذف کنند.
مدیرکل امور عشایری خراسان رضوی گفت: ما با اصلاح مدیریت پرورش دام هزینه ۷۰ درصدی خوراک دام عشایری را در این استان به ۳۵ درصد کاهش دادیم.
وی افزود: "ضریب تبدیل" دام سبک عشایری ما قبلا ۱۲ کیلو گرم یونجه بود، یعنی به ازای یک کیلو گرم وزن دام ۱۲ کیلو یونجه مصرف می شد اما به لطف برنامه های اصلاح تغذیه دام، متوسط ضریب تبدیل در میان عشایر استان به ۶ کیلو و البته در مواردی نیز به چهار کیلوگرم کاهش یافته است.
نبوی فرد ادامه داد: بر اساس اصول علمی سن وزن گیری دام تا ۶ ماهگی است حال آنکه در روشهای قدیمی و متداول غیرعلمی، بره تا هفت ماهگی در چراگاه همراه گله می چرد و هنوز پرواربندی آن شروع نشده، این بره دیگر وزن نخواهد گرفت.
وی مصرف کنسانتره ویژه توسط دامهای عشایر و اجرای طرح پرواربندی برای دامداران عشایری را عامل این بهره وری عنوان کرد و گفت: تنها کارگاه تولید کنسانتره ویژه با فرمول اختصاصی با همکاری مرکز تحقیقات کشاورزی و بکارگیری نیروهای خبره و متخصص این حوزه هم‌اینک در خراسان رضوی فعالیت دارد.
مدیرکل امور عشایری خراسان رضوی افزود: در راستای اصلاح روند پرواربندی‌ها، پارسال تغذیه و پرواربندی ۴۲۶ هزار و ۸۰۳ راس دام در این استان با استفاده از همین کنسانتره منحصر به فرد صورت گرفت.
وی ادامه داد: در سال جاری نیز ۳۴ هزار تن از این کنسانتره میان عشایر توزیع شد در حالی که باید مطابق برآوردها ۴۸ هزار تن از این اقلام با نرخ حمایتی بین عشایر استان توزیع می شد که خود به نوعی تنظیم بازار است.
