امسال هم مشابه سال قبل هجوم ملخهای صحرایی با گستردگی و حجم بیشتر، به اراضی کشور پیشبینی شده بود و در همین راستا چند استان کشور از جمله بوشهر، فارس و هرمزگان دارای بیشترین حجم مبارزه با این آفت هستند.
با توجه به شرایط مساعد آب و هوایی و وجود منابع غذایی مناسب، هجوم ملخ بخصوص ملخهای صحرایی امسال با گستردگی بیشتری در کشور مشاهده شده است که این تهدید برای خراسان رضوی هم همچون سال گذشته وجود دارد.
سازمان حفظ نباتات کشور از آمادگی برای مقابله با آفت ملخ صحرایی که از کشورهای دیگر به ایران وارد میشود خبر داده است و در این میان استان خراسان رضوی همچون سال گذشته در این زمینه علاوه بر کسب توان تجهیزاتی و تامین سم و دستگاههای مخصوص آن، در زمینه مشارکت کشاورزان، عشایر و روستاییان نیز همکاری خوب و مثمر ثمری را شاهد است.
به گفته کارشناسان و صاحبنظران حوزه مبارزه با آفات، آفت ملخ هنگامی رخ میدهد که رفتار ملخها به حالت طغیانی درمیآید. علت این امر افزایش بارندگی سالیانه پس از یک دوره خشکسالی است که افزایش سروتونین در مغز ملخها موجب تحریک تولید مثل بسیار آنها میشود.
به این ترتیب این جمعیت ملخها برای پیداکردن غذا دست به مهاجرت دستهجمعی میزنند که با حمله به مزارع زیانهای بسیار وارد میکنند.
تشکیل دستههای بزرگ ملخ تابعی از شرایط مناسب آبوهوایی است و در برخی سالها و برخی مناطق رخ میدهد. علت تشکیل این دستهها و نحوه پیشبینی آن هنوز به خوبی روشن نیست.
استان خراسان رضوی که دارای ۲ میلیون و ۱۳۸ هزار هکتار عرصه مستعد کشاورزی است، هم اکنون با برداشت محصول از یک میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از این عرصه و با فعالیت ۳۶۳ هزار بهرهبردار در بخش کشاورزی به عنوان یکی از استانهای مهم در حوزه کشاورزی کشور محسوب میشود و به تبع این جایگاه در حوزه ظهور و مبارزه با آفات نیز جزو استانهای قابل توجه است.
استعداد خراسان رضوی برای میزبانی ملخ
رییس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: در بیش از ۹۵ درصد شهرستانهای این استان احتمال مواجهه با آفت ملخ بومی وجود دارد.
حمیدرضا اورانی افزود: به همین دلیل با توجه به وضعیت آب و هوایی در این زمینه حساسیتها و کنترلهای لازم انجام میشود.
وی ادامه داد: همکاری و مشارکت مردم بومی، عشایر، کشاورزان و روستاییان در اعلام مشاهده دستههای ملخ در این استان بسیار مطلوب است.
وی گفت: فرهنگ بالای مشارکت و گزارش به موقع موجب شد سال گذشته شاهد مبارزه و کانون کوبی به موقع این آفت و جلوگیری از وارد آمدن خسارت ناشی از آفت ملخ در استان باشیم.
اورانی با بیان اینکه سال زراعی گذشته این استان با آفت ملخ صحرایی مواجه نشد و مبارزه با آفت ملخ و کانون کوبی به موقع در سطح ۱۵ هزار هکتار انجام شد.
احتمال حضور ملخها از جنوب یا افغانستان
مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی خراسان رضوی هم گفت: تاکنون ملخ صحرایی در این استان مشاهده نشده و پایشهای کارشناسان منطقهای و شهرستانی در حال انجام است.
فاطمه حلاج نیا با بیان اینکه احتمال حضور ملخهای صحرایی از سوی خراسان جنوبی یا افغانستان وجود دارد افزود: هوشیاری کشاورزان و کارشناسان و رصد وضعیت در این زمینه بسیار مطلوب است و به محض ورود احتمالی این آفت به استان با آن مبارزه به موقع خواهد شد.
وی ادامه داد: هر سال ملخهای بومی در استان وجود داشته و مبارزه با آنها صورت میگیرد و به محض مشاهده کانون ملخ با مبارزه فوری و آنی، اجازه گسترش به آن داده نمیشود.
وی گفت: مشکلی در زمینه مبارزه با این آفت نداریم و سم مورد نیاز و دستگاههای سمپاش به حجم و تعداد مورد نیاز در استان تامین شده است.
۲۰۰ هزار هکتار کانون ملخخیز در خراسان رضوی
حلاج نیا با بیان اینکه در حال حاضر ۲۰۰ هزار هکتار کانون ملخخیز در این استان وجود دارد افزود: این سطح به صورت مرتب و روزانه پایش میشود و هم اکنون بیشتر کانونهای موجود در شهرستان سرخس به دلیل استعداد منطقه برای ظهور این آفت تحت نظر است.
وی با بیان اینکه تاکنون مبارزه با ملخ بومی در سطح اندکی از این استان انجام شده است اظهار داشت: هنوز نمیتوان پیشبینی درستی از میزان ظهور آفت ملخ در استان داشت اما در شهرستان تایباد نیز در سطح اندکی مشاهده و مبارزه با این آفت انجام شده است.
مدیر حفظ نباتات جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: کانونهای ملخ در مجاورت مزارع دیم گندم و کوهها بیشتر مشاهده میشود و با توجه به هوشیاری و همکاری کشاورزان و عشایر، کانونها به موقع شناسایی و مورد برخورد حذفی قرار میگیرد.
وی با بیان اینکه شرایط جوی مستعد برای ظهور آفت ملخ، رطوبت زیاد، بارندگی و دمای گرم پس از بارش است افزود: ظهور ملخ ممکن است حتی با چنین شرایطی مشاهده نشود اما با هدف شناسایی و جلوگیری به موقع ، رصد مناطق انجام میشود.