در پی انتقادات مکرر فعالان تولید و عرضه زیورآلات طلا از هزینه‌های اضافی که قانون مالیات بر ارزش افزوده بر دوش آنان می‌گذارد، دولت لایحه‌ای مبنی بر تغییر سازوکار اخذ مالیات بر ارزش افزوده از طلا، پلاتین و جواهر را به مجلس فرستاد که در کمیسیون‌های مرتبط به تصویب رسید اما هنوز تبدیل به قانون نشده است.
طبق قانون فعلی باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از اصل طلا گرفته شود و این مساله هزینه مضاعفی را بر خریدار طلا متحمل می‌کند که رغبت وی را نسبت به انجام معامله طلا در بازار کاسته و طلاساز یا فروشنده طلا را نیز متضرر می‌سازد.
براساس لایحه دولت که در مجلس شورای اسلامی بررسی شد، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از اجرت زیورآلات طلا اخذ و اصل طلا، پلاتین یا جواهر از پرداخت مالیات معاف می‌شود.
طلاسازان و طلافروشان امید بسیار به تصویب و اجرایی شدن این لایحه در سال جدید دارند و معاف شدن اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده را در شرایط رکود اقتصادی، چون جرقه‌ای برای رونق کسب و کار می‌دانند.
این امید در بین طلاسازان و جواهرسازان مشهد مضاعف است زیرا طلاسازی و جواهرسازی در این شهر پیشینه غنی داشته و همواره به عنوان یک مزیت اقتصادی برای خراسان رضوی و جزو اقلام سوغات در مشهد به شمار می‌رود.
سال‌های گذشته ۱۵۰ کارگاه طلاسازی در مشهد فعال بود اما رکود بازار و مشکلات ناشی از نوسانات ارز و برخی قوانین و مقررات، فشارهای اقتصادی بر تولیدکنندگان را افزایش داد و آنان را وادار به دست کشیدن از شغل و حرفه خود نمود.
یکی از قوانینی که فشارهای اقتصادی را بر بخش تولید طلا مضاعف کرد، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بر اصل طلا بود که بازار طلا را گرفتار رکود و آن را کم فروغ نمود.
افزایش اشتغال در رسته طلا با اصلاح قانون
رییس کانون هماهنگی دانش، صنعت و بازار جواهرات و سنگ‌های قیمتی ایران در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: موفقیت هر رسته تولیدی در وهله نخست به بازار فروش آن و میزان استقبال مصرف کننده از محصولات بستگی دارد.
محمد جواد پیش بین افزود: پیشتر هنگام ورود شمش طلا به کشور، مالیات بر ارزش افزوده‌ای به آن تعلق می‌گرفت که اکنون این مهم حذف شده است اما پس از واردات به کشور در فروش بعدی شمش ، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به آن تعلق می‌گیرد که در قیمت تمام شده محصول طلا تغییراتی ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: اگر اصل طلا به عنوان یک ماده اولیه از مالیات بر ارزش افزوده معاف باشد و این نوع مالیات بر اجرت‌های مرتبط با ساخت زیورآلات طلا تعلق گیرد، قیمت تمام شده محصول در بازار کاهش یافته و باعث استقبال بیشتر مردم از خرید طلا می‌شود.
وی گفت: زمانی که مالیات بر ارزش افزوده از اصل طلا گرفته شود، با دو یا سه مرتبه تعویض یا جابه‌جایی طلا، خریدار اصل پول خود را از دست می‌دهد و دلیل اصلی این ضرر همان مالیات بر ارزش افزوده است.
پیش بین افزود: پیشتر و قبل از اینکه قانون مالیات بر ارزش افزوده بر اصل طلا تعلق گیرد، با حدود پنج مرتبه تعویض یا جابه‌جایی طلا، خریدار اصل پول خود را از دست می‌داد.
وی ادامه داد: در صورتی که اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده معاف شود، مشتری رغبت بیشتری به خرید طلا پیدا می‌کند، خرید و فروش طلا توسعه یافته، کارگاه‌ها رونق گرفته و از شیوه‌های نوین بیشتری برای ساخت زیورآلات استفاده می‌شود و در مجموع تولید و اشتغال بیشتر می‌گردد.
وی گفت: طلا و طلاسازی حرفه دارای مزیت از نظر اشتغالزایی است زیرا هزینه‌های سربار نظیر حمل و نقل، نرخ سرانه سرمایه‌گذاری در این بخش بسیار اندک است و فضایی کمتر برای اشتغال نیاز دارد.
پیش بین افزود: زمانی که قیمت طلا کاهش پیدا کند، واحدهای تولیدی به جای اینکه به تعطیلی کشیده شده یا ظرفیت تولید خود را کاهش دهند، ترجیح می‌دهند کار را توسعه دهند و اشتغال بیشتری ایجاد نمایند.
تصویب اصلاح قانون، بهترین اتفاق در مجلس است
دبیر کمیسیون سازندگان طلا و جواهر مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: مالیات بر ارزش افزوده یک اهرم بزرگ در مقابل صنعت و تولید بود به طوری که از زمان اجرایی شدن آن، رکود در بازار بیشتر شد و اغلب کارگاه‌ها به تعطیلی کشیده شدند.
اسماعیل صمدی افزود: از زمان اجرایی شدن قانون ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده تعداد کارگاه‌های طلاسازی در مشهد از ۳۱۰ به ۴۷ کارگاه کاهش یافت.
وی ادامه داد: در حالی که تامین مواد اولیه و ابزارآلات تولید برای طلاسازان بسیار گران تمام می‌شد، اجرای ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مشکلات این صنف افزود و تولیدکنندگان را بسیار متضرر کرد.
وی گفت: در هیچ کشور مالیات از اصل طلا گرفته نمی‌شود و اجرای چنین قانونی در ایران برای چندین سال باعث ضرر و زیان طلاسازان و طلافروشان شده است.
صمدی افزود: اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده در خصوص طلا و جواهر، کمک بسیار به بخش تولید می‌کند، تصویب لایحه دولت در مجلس شورای اسلامی بهترین اتفاقی است که می‌تواند برای تولیدکنندگان عرصه طلا و جواهر باشد.
اصلاح قانون، رکود در بازار طلا را کاهش می‌دهد
رییس اتحادیه صنف طلا، جواهر و نقره مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: ۱۰ سال است که تولیدکنندگان طلا و جواهر کشور خواهان اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده هستند زیرا ۹ درصد مالیات که از اصل طلا گرفته شود، مبلغ کمی نیست و قیمت آن را افزایش می‌دهد.
محمدباقر معبودی نژاد افزود: گران شدن طلا در وضعیت کنونی اقتصاد کشور باعث منصرف شدن خریداران طلا و تشدید رکود در بازار شده است، مردم دیگر از خرید طلا استقبال نمی‌کنند زیرا طبق قانون زمانی که طلا را می‌خرند ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده آن را پرداخت می‌کنند و زمانی که هم می‌خواهند آن طلا را بفروشند، ۹ درصد مالیات از طلای مستعمل هم کسر می‌شود.
وی ادامه داد: ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده در هر دو صورت خریدار را متضرر می‌کند و دیگر مردم رغبتی نسبت به خرید طلا پیدا نمی‌کنند، در نتیجه این قانون رکود در بازار تشدید شده و فشار بسیار به فروشندگان آمده است.
وی گفت: زمانی که ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از اصل طلا حذف شود، استقبال مردم از خرید طلا بیشتر شده و به رونق بازار طلا کمک شایانی می‌شود.
معبودی نژاد با بیان اینکه بازار طلا در مشهد به شدت راکد است اظهار امیدواری کرد معاف شدن اصل طلا از مالیات بر ارزش افزوده در سال آینده اجرایی شده و کارگاه‌های طلاسازی رونق گیرد.
اصلاح قانون، معاملات در بازار طلا را سهل می‌کند
معاون حسابرسی مالیاتی اشخاص حقیقی اداره کل امور مالیاتی خراسان رضوی نیز در این باره گفت: اعتراض طلاسازان و طلافروشان به قانون فعلی مالیات بر ارزش افزوده این است که طلا برای خریدار یک سرمایه به شمار می‌رود و نباید از آن مالیات اخذ شود، در واقع افراد طلا می‌خرند تا ارزش افزوده پیدا کرده و مبتنی بر آن سرمایه‌گذاری کنند.
محمد آرانیان افزود: خواسته صنف طلا و جواهر این است که باید مالیات بر ارزش افزوده از اجرت و سود فروش آن گرفته شود و در محاسبه این نوع مالیات نباید اصل طلا را در نظر گرفت.
وی اظهار داشت: دولت و مجلس شورای اسلامی نیز در نهایت اعتراض صنف طلا و جواهر در خصوص مالیات بر ارزش افزوده را وارد دانستند و دولت تلاش کرد در قالب لایحه‌ای اخذ مالیات از اصل طلا را اصلاح کند تا هزینه مضاعف به مصرف کننده نهایی تحمیل نشود.
وی گفت: اگر ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از اجرت و سود فروش طلا گرفته شود، شرایط بهتری را در پرداخت هزینه طلا برای مصرف کننده ایجاد می‌کند.
معاون اداره کل امور مالیاتی خراسان رضوی افزود: مالیات بر ارزش افزوده را باید مصرف کننده نهایی و خریدار کالا پرداخت کند، چه زمانی که مالیات از اصل طلا گرفته و چه زمانی که این مالیات بر مبنای حق الزحمه یا اجرت کار محاسبه شود.
وی ادامه داد: در قانون فعلی ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای اصل طلا و حق العمل یا کل صورت حساب خرید، محاسبه و از خریدار اخذ می‌شود اما در لایحه جدید دولت، این نوع مالیات فقط از حق العمل یا اجرت کار اخذ می‌گردد و بار مالی مصرف کننده نهایی را سبکتر می‌کند.
وی گفت: در مجموع تصویب لایحه دولت در مجلس شورای اسلامی، اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده را هم برای مصرف کننده و هم برای صاحب صنف آسان تر می‌کند.
