دانشآموزان دبیرستانی برای ورود به برخی رشتههای مهندسی و پزشکی رقابت شدیدی در پیش گرفته و مشاوران کنکور نیز بر این طبل توخالی بیشتر میکوبند و بازار این رشتهها را داغتر میکنند.
بر همین اساس دانشآموزان به تحصیل در رشته تجربی گرایش پیدا کردهاند به طوری که در کنکور امسال از مجموع ۱۰۱ هزار و ۹۴۷ داوطلب ورود به دانشگاهها و موسسات آموزش عالی در خراسان رضوی بیشترین تعداد مربوط به گروه علوم تجربی با ۴۷ هزار و ۱۱۸ نفر بود.
علوم پایه، مادر همه دانشهاست و با سیاستی که دانشگاهها و وزارت علوم دنبال میکند، باید به علوم پایه توجه بیشتری شوداین نگاه و رویکرد به دانشگاه باعث شده است رشته های علوم پایه کمتر مورد توجه قرار گیرند و در عین حال دانشجویانی که این رشتهها را برای تحصیل انتخاب کردهاند، کمتر آینده شغلی روشنی برای خود متصور هستند و به همین دلیل گاهی به فکر تغییر رشته میافتند.
چند سالی است که برخی مسولان کشوری و دانشگاهی نسبت به این رویکرد واکنش نشان دادهاند به گونهای که رییس سازمان سنجش آموزش کشور در گفت و گو با یکی از خبرگزاریها از خالی ماندن رشتههای علوم پایه به عنوان یک فاجعه نام برده است که آینده کشور را مورد تاثیر قرار خواهد داد، در عین حال برخی نمایندگان مجلس نیز به دنبال افزایش ظرفیت پذیرش در رشتههای پزشکی هستند.
ظرفیتهای شغلی رشتههای علوم پایه
قائم مقام وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به اینکه دانشآموزان و خانوادههای آنها به مشاغل پس از دوران فراغت از تحصیل فکر میکنند، باید بر روی شناساندن ظرفیتهای شغلی رشتههای علوم پایه تاکید بیشتری شود.
دکتر عبدالرضا باقری افزود: علوم پایه، مادر همه دانشهاست و با سیاستی که دانشگاهها و وزارت علوم دنبال میکند، باید به علوم پایه توجه بیشتری شود.
وی ادامه داد: با سیاستهای حمایتی و تشویقی که وزارت علوم و دانشگاهها در نظر میگیرند باید بتوانیم افراد نخبه را به رشتههای علوم پایه جذب کنیم زیرا این رشتهها تعیین کننده توسعه مرزهای دانش هستند.
مشاغل
یکی از دلایل مهم کاهش تعداد دانشجویان رشته های علوم پایه، عدم اطلاع از مشاغل یا نوع فعالیت های علمی در حین و پس از فراغت از تحصیل است.
از آنجایی که آینده توسعه علمی کشور در گرو فعالیتهای علمی و پژوهشی و همچنین مشاغل ناشناخته در این رشتههاست، باید تلاش کرد چهره روشنی از وضعیت دانشجویان این رشته پس از فراغت از تحصیل به تصویر کشید.
رییس دانشگاه فردوسی مشهد: علوم پایه زیربنای علوم کاربردی و خدماتی استنکته حائز اهمیت دیگر، عدم ارتباط صحیح بین دانشگاه و صنعت است، رشتههای علوم پایه به خاطر نوع دانش خود به راحتی میتوانند بسیاری از مشکلات صنایع را رفع کنند ولی به دلیل عدم شناخت درست، صاحبان صنایع کمتر از این ظرفیت استفاده میکنند.
از جمله مراکزی که دانشآموختگان رشتههای علوم پایه میتوانند در آن مشغول کار شوند، میتوان به شرکتهای دانش بنیان، موزههای تاریخ طبیعی و صنایع شیلات، مراکز علمی و تحقیقاتی، مراکز کشاورزی، کارخانههای داروسازی و پتروشیمی اشاره کرد.
علوم پایه زیربنای علوم کاربردی است
رییس دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: علوم پایه زیربنای علوم کاربردی است و علوم کاربردی و خدماتی درصورتی میتوانند برای سلامت جان و روان جامعه نقش داشته باشند که به علوم پایه توجه کافی شده باشد.
دکتر محمد کافی افزود: باید خدمات علوم پایه به جامعه شناسانده شود، به عنوان مثال جایگاه رشتههای علوم پایه در حوزه بهداشت و درمان به درستی تبیین نشده است و اگر رشتههایی مانند فیزیک، شیمی، برق، الکترونیک، ریاضی و کامپیوتر وجود نداشته باشند، دانش و ابزار پزشکی نخواهد توانست پیشرفت کند.
وی ادامه داد: رشته پزشکی به شدت وابسته به رشتههای مهندسی است و برای پیشرفت رشته پزشکی باید پایههای آن که همان علوم پایه است را قوی کنیم.
دانشگاهها وظیفه دارند با برنامه ریزی، مسیری طراحی کنند که ارتباط مشخصی بین صنعت، شغل و تحصیلات دانشگاهی وجود داشته باشدتصویر ذهنی مشخص
استادیار گروه آموزشی شیمی دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد نیز گفت: بسیاری از دانشجویانی که در رشتههای پزشکی مشغول تحصیل هستند، به خاطر دیدن جایگاه ویژه پزشکان در جامعه به این رشتهها گرایش پیدا کردهاند در حالی که برخی از آنان حتی از دیدن خون و بافتهای بریده شده بدن ترس دارند.
علیرضا سلیمی افزود: اغلب تصاویر ذهنی که برای مشاغل پزشکی و مهندسی در جامعه ترسیم شده و آنها را افراد موفق از نظر موقعیت اجتماعی و مالی نشان میدهد، دانشآموزان را به سوی این رشتهها میکشاند.
وی ادامه داد: سعی کردهام برای دانشجویانی که تازه وارد رشته شیمی شدهاند، تصاویری از آینده شغلی آنها ترسیم کنم تا با علاقه بیشتر به کسب دانش در این رشته بپردازند.
وی گفت: دانشگاهها وظیفه دارند با برنامهریزی، مسیر درستی را طراحی کنند که ارتباط مشخصی بین صنعت، شغل و تحصیلات دانشگاهی وجود داشته باشد، بر همین اساس دانشگاه فردوسی مشهد سعی کرده است برنامه درسی خود را به صورت هدفمند بازنویسی کند تا این خلاء پر شود.
دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد
دانشکده علوم پایه دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۴۰ تاسیس و از سال ۱۳۴۱ پذیرش دانشجو در آن آغاز شد. در سال ۱۳۴۴ پذیرش ۵۰ دانشجو در رشتههای ریاضی، فیزیک و شیمی، توسعه این گرایش های علمی در میان جامعه آکادمیک را نشان داد.
در سال ۱۳۴۶ رشتههای زمینشناسی و زیستشناسی نیز به جمع رشتههای این دانشکده افزوده شد و رشته آمار نیز که با رشته ریاضی مشترک بود در سال ۱۳۶۷ به طور مستقل دانشجو پذیرفت، همچنین رشته کامپیوتر در سال ۱۳۶۸ از گروه علوم ریاضی جدا و به صورت رشته مستقل به دانشکده مهندسی منتقل گردید.
دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد در حال حاضر دارای چهار گروه آموزشی شامل زمین شناسی، زیست شناسی، شیمی و فیزیک است که در مقاطع مختلف، گرایشهایی همچون، فسیل شناسی، سنگ شناسی رسوبی، فیزیولوژی جانوری، اکولوژیگیاهی، شیمی محض و کاربردی، گرایشهای نجوم و اخترفیزیک، فیزیک هستهای، ذرات بنیادی، حالت جامد، دیرینه شناسی، نقشه برداری، جذب اتمی، جانورشناسی (حشره شناسی _ انگل شناسی)، بافت شناسی و جنین شناسی و ژنتیک دارد.