نخستین رویارویی‌های هنر عصر ناصری با هنر غرب (موسیقی، نمایش، نقاشی)، در قطع رقعی و در ۳۲۸ صفحه از سوی انتشارات مرندیز منتشر شده و در اختیار علاقه‌مندان حوزه تاریخ هنر ایران قرار گرفته است.
مصطفی لعل شاطری، از جوان‌ترین نویسندگان خراسان رضوی است که دانشجوی دکتری تاریخ در دانشگاه فردوسی مشهد و مترجم، مؤلف و ویراستار علمی- ادبی است.
وی از سال ۱۳۹۰ نگارش علمی در حوزه مطالعات بین رشته ای (تاریخ هنر) را در کانون توجه خود قرار داده و تاکنون به نگارش بیش از ۵۰ مقاله پژوهشی و ارائه مقالات متعدد در همایش‌های ملی و بین‌المللی پرداخته است.
این نویسنده در باره اثر خود به خبرنگار ایرنا گفت: طی یک بررسی در منابع فارسی و به ویژه انگلیسی، این نتیجه به دست آمد که تاکنون اثر علمی و فارغ از جانبداری‌های حاکم درباره تاثیر غرب بر سه حوزه موسیقی، نمایش و نقاشی ایران انجام نگرفته است.
شاطری افزود: این در حالی است که در تاریخ کهن شرق و بویژه ایران، پویایی و صلابت و استحکام فرهنگی - هنری آنچنان در باور و اعتقاد مردم ریشه دارد که نه تنها امکان هیچ گونه تداخل، تأثیر و تقلیدی را فراهم نمیکند بلکه به گواهی تاریخ فرهنگ و هنر جهانی، ایرانیان با استفاده از مبانی راستین اندیشه و فرهنگ و خلاقیت هنری خود، فرهنگ استوار و زنده و پویایی را در رقابت با آنچه در مغرب زمین در جریان بود به جهانیان عرضه میکردند.
وی اظهار داشت: از این رو در کتاب نخستین رویارویی‌های هنر عصر ناصری با هنر غرب به بررسی و توصیف چگونگی و نحوه نفوذ هنر غرب در هنر عصر ناصری پرداخته شده است، یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که عواملی همچون حضور میسیونرها، اعزام محصلان به غرب، تأسیس دارالفنون و سفرهای ناصرالدین شاه به فرنگ از زمینههای مهم تأثیرگذار بر حوزه هنری عصر ناصری بود.
وی گفت: این کتاب از یک مقدمه و پنج فصل تشکیل شده است که در فصل اول، روابط فرهنگی- هنری ایران با کشورهای اروپایی، از مغولان تا ابتدای عصر قاجار بررسی شده است.
شاطری افزود: در فصل دوم، زمینههای مؤثر در روند نفوذ غرب در ایرانِ دورۀ قاجار بویژه عصر ناصری ذکر شده است، زیرا این عوامل مهمترین علل رواج سبک‌های غربی محسوب میشوند.
وی اظهار داشت: فصل سوم کتاب به بیان جایگاه موسیقی در دربار ناصرالدین شاه و تأثیر غرب بر آن اختصاص یافته است و در فصل چهارم، میزان تأثیر غرب بر نمایش ایران که از قدمتی کهن برخوردار است، بررسی شده است و فصل پایانی آن نیز به یکی دیگر از حوزههای هنری متأثر از سبک‌های هنری غرب می‌پردازد.
شانزدهمین دوره از انتخاب کتاب سال خراسان رضوی همزمان با بیست و یکمین نمایشگاه بین المللی کتاب مشهد آبان ماه امسال برگزار شد و طی آن کتاب‌های "درسنامه تربیت اقتصادی" اثر حجت الاسلام محمد حسین الهی زاده، رمان "موقف" اثر سعید تشکری، "گزیده رباعیات بیدل" تالیف محمد کاظم کاظمی، "رویارویی های هنر عصر ناصری با هنر غرب" نوشته مصطفی لعل شاطری و "هم قسم" با ترجمه احمد نطنزی به عنوان پنج اثر برگزیده کتاب سال خراسان رضوی معرفی و از پدیدآورندگان آن‌ها تجلیل شد.
