استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در این نشست گفت: اندیشمندان شیعه در طول تاریخ بر مبنای سابقه اجتهاد پاسخ‌های مناسب به مسایل زمان خود داده اند.
دکتر محمد علی تقوی افزود: تاریخ سیاسی تشیع به دوران حضور ائمه (ع)، دوران غیبت، دوره صفویه، صفویه تا مشروطه و مشروطه تا انقلاب اسلامی طبقه بندی می شود که در این میان دوره صفویه به دلیل تشکیل حکومت مستقل مذهبی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی اظهار داشت: دوران امامت دوران یگانگی کامل دین با سیاست است اما دوران غیبت دوران دخالت حداقلی اندیشه شیعه در سیاست و گریز از سیاست تلقی می شود اما دوران صفویه به نوعی دوران بازگشت واقعی اندیشه شیعه به سیاست است و در دوران مشروطه نیز رویکرد منفعلانه شیعه تبدیل به رویکرد فعالانه تبدیل می شود و فقها می خواهند تاثیر گذار باشند.
وی گفت: با انقلاب اسلامی برای اولین بار حکومتی به نام دین تشکیل می شود و به نوعی برگشت به دوران امامت است و بعد از انقلاب اسلامی است که بر حق انحصاری امام معصوم بر حکومت به عنوان اندیشه هویتی شیعه و تفویض آن در زمان غیبت به ولی فقیه مورد تاکید حکومت دینی قرار می گیرد و امام راحل به عنوان بنیانگذار انقلاب اسلامی می فرمایند فقها لازم است برای تشکیل حکومت اسلامی اقدام عملی انجام دهند که این جهت گیری سیاسی تفکر شیعه در عصر حاضر را می رساند.
تقوی افزود: اندیشه سیاسی شیعه از عصر ائمه (ع) شکل می گیرد و در گذر زمان از واقیت ها و حوادث بسیار تاثیر می پذیرد.
وی اظهار داشت: در دوره صفویه مذهب شیعه برای اولین بار در قامت یک حکومت سیاسی مستقل بوجود می آید که دوره تدوین فقه شیعه از همین زمان است و در تمام دوران سیر تحول اندیشه سیاسی شیعه "حق انحصاری امام معصوم برای حکومت" هویت شیعه محسوب می شود که در زمان غیبت به ولی فقیه تفویض می گردد.
وی گفت: گرچه در دوران مشروطه ورود افکار روشنفکران غربی، شکست ایران در جنگ با روسیه و استعمار و نفوذ کشورهای غربی بار دیگر موجب توجه به رویکرد فعال سیاست می شود اما پس از وقوع انقلاب اسلامی تطابق دین با سیاست فصل مشترک همه نیروها و گروه‌های دخیل در انقلاب می گردد و امام خمینی (ره) دامنه و منبع ولایت فقیه را انتصاب الهی می داند.
در پایان این نشست استادان حاضر به سوالات دانشجویان پاسخ دادند.
این نشست با عنوان "مدرسه پاییزی بین المللی رهیافت چند رسانه ای به دین" مدت سه روز در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد که در ۲ روز گذشته استادان داخلی و خارجی دعوت شده به موضوعات دین و پوپولیسم سیاسی در اروپا و فضای رسانه ای پرداختند.
