سالانه یک میلیارد تن خاک ایران دچار فرسایش می شود

دکتر محمود عرب خدری روز سه شنبه در نشست با مدیران ادارات منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی گفت: میزان فرسایش خاک در کشور ما بسیار زیاد است و باید فکری به حال آن کرد.

وی با بیان اینکه در حوزه مباحث آبخیزداری طبق قانون برنامه ششم توسعه در ۲ مورد مهم شامل کاهش فرسایش خاک و مشارکت در تغذیه آبخوان ها ۲ وظیفه عمده بر عهده متولیان امر گذاشته شده است افزود: فرسایش خاک در کشور موجب شسته شدن خاک های حاصلخیز، ورود این خاک ها به رودخانه و سدها، کاهش تولیدات و نیز ضعیف شدن خاک می شود. ضمن اینکه از طرف دیگر این وضعیت موجب گل آلود شدن رودخانه و پر شدن مخازن سدها و تاثیر منفی بر بهره برداری از آبهای زیرزمینی می شود.

وی اظهار داشت: هم اکنون حدود ۷۰۰ هزار حلقه چاه در کشور داریم که ۳۰۰ هزار حلقه از این تعداد غیر مجاز هستند و به دلیل بهره برداری بیش از اندازه از آب های زیرزمینی، فرونشست زمین در دشت ها نیز به مشکلات افزوده شده است.

عرب خدری ادامه داد: این وضعیت سبب شده است سطح آبهای زیرزمیی افت شدید پیدا کند و برخی دشت ها به عنوان دشت ممنوعه شناخته شود.

وی با بیان اینکه بیشتر فرسایش در اراضی کوهستان و شیب دار است گفت: در این راستا تکنیک هایی توسعه داده شده که بتوان بر پوشش گیاهی این اراضی افزود زیرا هر چه پوشش گیاهی مطلوب تر شود، از فرسایش خاک جلوگیری شده و جمع آوری آب باران نیز بیشتر می شود. 

وی با بیان اینکه ایران کشوری است که عمده آن خشک و نیمه خشک است افزود: پوشش گیاهی ضعیف در اراضی شیب دار و برخی مناطق کوهستانی موجب می شود فرسایش خاک در این مناطق بیشتر باشد و به همین دلیل بر روی استحصال آب باران از طریق روش پخش سیلاب در آبخوان تمرکز شده است.

عرب خدری اظهار داشت: آبهای سیلابی با رسوب بسیار و شدت فراوان موجب تخریب زیاد می شود و می توان با احداث بند در مسیر رودخانه ها و منحرف کردن مسیر سیلاب آن را به سوی عرصه های فاقد پوشش گیاهی هدایت کرد.

وی گفت: در این راستا هم اکنون ۳۷ ایستگاه پخش سیلاب یا آبخوان در کشور داریم که طی ۲۰ سال گذشته ۲ میلیارد متر مکعب آب از این طریق ذخیره شده است که یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون متر مکعب آن به تغذیه آبخوان ها رسیده و بقیه صرف تولید پوشش گیاهی منطقه شده است.

وی ادامه داد: طبق برآوردهای انجام شده این شیوه تاثیر بسیار خوبی در تغذیه آبهای زیر زمینی دارد و ده ها برابر از روش سد سازی ارزان تر است.

معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با بیان اینکه سالانه ۲ تا سه متر از آب سدها تبخیر می شود افزود: با هدایت آب به زیر زمین از تقطیر، آلودگی و هر گونه خسارت به آن جلوگیری شده و به تغذیه قنوات کمک می شود.

۷۴۹۶/۶۰۵۳