استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص پیشنهاد اخیر نماینده کشور عربستان سعودی در سازمان ملل برای مذاکره با ایران، با تشریح شرایط، آن را جدی‌تر از پیشنهادات قبلی این کشور توصیف کرد.
دکتر احمد فاطمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان، با اشاره به پیشنهاد نماینده عربستان در سازمان ملل در خصوص آمادگی این کشور برای مذاکره با ایران اظهار کرد: طرح این پیشنهاد از سوی آقای عبدالله المعلمی، نماینده دولت سعودی در سازمان ملل متحد، مساله جدیدی نیست چون پیش از این نیز چنین پیشنهاداتی از سوی آن‌ها بیان شده بود.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: با این حال همیشه مذاکره را مشروط به شرایطی از قبیل حسن همجواری، عدم دخالت در امور یکدیگر و... کرده‌اند، البته این شروط تفسیرپذیر است. از این منظر نمی‌توان پیشنهاد مذاکره را نکته جدیدی دانست.
وی ادامه داد: در حال حاضر هرچند ایران مداخله مستقیمی در یمن نداشته ولی نفوذ معنوی در آن دارد و همین مساله می‌تواند بر گفت‌وگوها اثرگذار باشد.
استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: آنچه که به این پیشنهاد وزن می‌دهد، شرایط دشوار عربستان در وضعیت کنونی است. در حال حاضر و پس از گذشت چند سال، عربستان نتوانسته در یمن به خواسته‌های خود برسد. از دیگر سو یمن هم توانست بر مشکلات قبلی خود فائق آمده و توانایی تهدید عربستان و حتی هدف قرار دادن آن را پیدا کند.
فاطمی‌نژاد خاطرنشان کرد: نکته دیگر آنکه عربستان به مرور دریافته ترامپ، رئیس جمهور امریکا، قصد ورود و برخورد جدی با ایران را ندارد. در حقیقت ترامپ در تحولات اخیر نشان داد که رغبتی به منازعه با ایران ندارد و این مساله در دیدگاه‌های سیاستمداران عرب نیز خود را نشان داد؛ هنگامی که یکی از مسئولان رده دوم اماراتی گفته بود «آمریکا برای اعراب شیر و برای ایران خرگوش است».
وی اضافه کرد: این مساله نشان می‌دهد امید پیشین اعراب به ترامپ رو به ضعف نهاده و از همین منظر است که می‌توان پیشنهاد مسئول عربستانی برای مذاکره با ایران را جدی‌تر از پیشنهادات قبلی دانست.
فاطمی‌نژاد در خصوص دیدگاه ایران نسبت به طرح چنین پیشنهاداتی از سوی طرف‌های متخاصم گفت: در شرایط فعلی ایران نیز بی‌میل به کاهش مخاصمات نیست. در کنار این، همیشه موسم حج تمتع زمانی بوده برای بیان اظهارات دوستانه در روابط دو کشور که مسبوق به سابقه است. در واقع همواره روابط دو کشور تحت تاثیر ایام مربوط به برگزاری حج قرار می‌گرفته است.
وی افزود: ایران همیشه راغب به مذاکره با عربستان بوده و این مطلب بارها از سوی رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان بیان شده است. به نظر می‌رسد اگر از سوی عربستان اراده جدی برای گفت‌وگو وجود داشته باشد، مساله اساسی برای شکل‌گیری مذاکرات نخواهد بود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد روند تحولات یمن نیز عنوان کرد: در حال حاضر روند تحولات یمن حائز تغییراتی بوده و شدت حملات طرفین کاهش پیدا کرده است. آخرین حمله جدی یمنی‌ها به عربستان مربوط به هدف قرار دادن خط لوله عربستان بود و بعد از آن حمله‌ای در این سطح صورت نگرفت. از دیگر سو امارات نیز از یمن عقب‌نشینی کرده است. همه این موارد می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات باشد.
وی با اشاره به بهبود روابط اعراب خلیج فارس و اسرائیل و تاثیر این رژیم بر بهبود روابط ایران و عربستان اظهار کرد: در این ماجرا متغیرهای زیادی وجود دارد، نخستین احتمال این است که ممکن است اصلا مذاکره‌ای رخ ندهد. با این حال اتفاقاتی که اخیرا رخ داده، نشان می‌دهد پیشنهاد مذاکره طرف سعودی جدی‌تر از موارد پیشین است.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل ادامه داد: باید در نظر داشت در مقایسه با ایران، گشایش روابط اعراب با اسرائیل مشکلات بیشتری دارد، تضادهای جوامع عربی در این خصوص جزو موانعی است که موجب می‌شود گشایش جدی بین اعراب و اسرائیل شکل نگیرد. با این حال مداخله اسرائیل می‌تواند بهبود روابط ایران و عربستان را دشوار سازد. در حال حاضر سناریوهای متعددی در این خصوص وجود دارد که باید منتظر گذر زمان بود.
فاطمی‌نژاد تاکید کرد: با توجه به وقایع اخیر خلیج فارس در حوزه تامین امنیت انرژی و طرح مسائلی از قبیل راه‌اندازی ناوگان حفاظت از امنیت دریانوردی، با طرح ابتکاراتی مانند مذاکره، می‌توان با این تهدیدات نیز مقابله کرد. در حقیقت ایجاد این ناوگان می‌تواند مانع ابتکارات تنش‌زدایی توسط کشورهای منطقه شود.
انتهای پیام
انتهای پیام دکتر احمد فاطمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا- منطقه خراسان، با اشاره به پیشنهاد نماینده عربستان در سازمان ملل در خصوص آمادگی این کشور برای مذاکره با ایران اظهار کرد: طرح این پیشنهاد از سوی آقای عبدالله المعلمی، نماینده دولت سعودی در سازمان ملل متحد، مساله جدیدی نیست چون پیش از این نیز چنین پیشنهاداتی از سوی آن‌ها بیان شده بود.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل خاطرنشان کرد: با این حال همیشه مذاکره را مشروط به شرایطی از قبیل حسن همجواری، عدم دخالت در امور یکدیگر و... کرده‌اند، البته این شروط تفسیرپذیر است. از این منظر نمی‌توان پیشنهاد مذاکره را نکته جدیدی دانست.
وی ادامه داد: در حال حاضر هرچند ایران مداخله مستقیمی در یمن نداشته ولی نفوذ معنوی در آن دارد و همین مساله می‌تواند بر گفت‌وگوها اثرگذار باشد.
استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: آنچه که به این پیشنهاد وزن می‌دهد، شرایط دشوار عربستان در وضعیت کنونی است. در حال حاضر و پس از گذشت چند سال، عربستان نتوانسته در یمن به خواسته‌های خود برسد. از دیگر سو یمن هم توانست بر مشکلات قبلی خود فائق آمده و توانایی تهدید عربستان و حتی هدف قرار دادن آن را پیدا کند.
فاطمی‌نژاد خاطرنشان کرد: نکته دیگر آنکه عربستان به مرور دریافته ترامپ، رئیس جمهور امریکا، قصد ورود و برخورد جدی با ایران را ندارد. در حقیقت ترامپ در تحولات اخیر نشان داد که رغبتی به منازعه با ایران ندارد و این مساله در دیدگاه‌های سیاستمداران عرب نیز خود را نشان داد؛ هنگامی که یکی از مسئولان رده دوم اماراتی گفته بود «آمریکا برای اعراب شیر و برای ایران خرگوش است».
وی اضافه کرد: این مساله نشان می‌دهد امید پیشین اعراب به ترامپ رو به ضعف نهاده و از همین منظر است که می‌توان پیشنهاد مسئول عربستانی برای مذاکره با ایران را جدی‌تر از پیشنهادات قبلی دانست.
فاطمی‌نژاد در خصوص دیدگاه ایران نسبت به طرح چنین پیشنهاداتی از سوی طرف‌های متخاصم گفت: در شرایط فعلی ایران نیز بی‌میل به کاهش مخاصمات نیست. در کنار این، همیشه موسم حج تمتع زمانی بوده برای بیان اظهارات دوستانه در روابط دو کشور که مسبوق به سابقه است. در واقع همواره روابط دو کشور تحت تاثیر ایام مربوط به برگزاری حج قرار می‌گرفته است.
وی افزود: ایران همیشه راغب به مذاکره با عربستان بوده و این مطلب بارها از سوی رئیس‌جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان بیان شده است. به نظر می‌رسد اگر از سوی عربستان اراده جدی برای گفت‌وگو وجود داشته باشد، مساله اساسی برای شکل‌گیری مذاکرات نخواهد بود.
استاد علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد در مورد روند تحولات یمن نیز عنوان کرد: در حال حاضر روند تحولات یمن حائز تغییراتی بوده و شدت حملات طرفین کاهش پیدا کرده است. آخرین حمله جدی یمنی‌ها به عربستان مربوط به هدف قرار دادن خط لوله عربستان بود و بعد از آن حمله‌ای در این سطح صورت نگرفت. از دیگر سو امارات نیز از یمن عقب‌نشینی کرده است. همه این موارد می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات باشد.
وی با اشاره به بهبود روابط اعراب خلیج فارس و اسرائیل و تاثیر این رژیم بر بهبود روابط ایران و عربستان اظهار کرد: در این ماجرا متغیرهای زیادی وجود دارد، نخستین احتمال این است که ممکن است اصلا مذاکره‌ای رخ ندهد. با این حال اتفاقاتی که اخیرا رخ داده، نشان می‌دهد پیشنهاد مذاکره طرف سعودی جدی‌تر از موارد پیشین است.
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل ادامه داد: باید در نظر داشت در مقایسه با ایران، گشایش روابط اعراب با اسرائیل مشکلات بیشتری دارد، تضادهای جوامع عربی در این خصوص جزو موانعی است که موجب می‌شود گشایش جدی بین اعراب و اسرائیل شکل نگیرد. با این حال مداخله اسرائیل می‌تواند بهبود روابط ایران و عربستان را دشوار سازد. در حال حاضر سناریوهای متعددی در این خصوص وجود دارد که باید منتظر گذر زمان بود.
فاطمی‌نژاد تاکید کرد: با توجه به وقایع اخیر خلیج فارس در حوزه تامین امنیت انرژی و طرح مسائلی از قبیل راه‌اندازی ناوگان حفاظت از امنیت دریانوردی، با طرح ابتکاراتی مانند مذاکره، می‌توان با این تهدیدات نیز مقابله کرد. در حقیقت ایجاد این ناوگان می‌تواند مانع ابتکارات تنش‌زدایی توسط کشورهای منطقه شود.
انتهای پیام
کپی شد
