به گزارش ایرنا تحقق نیافتن توسعه متوازن شهری مانعی برای توزیع عادلانه امکانات و موجب تنگناها و ناهنجاری های اجتماعی و ساخت و سازهای بدون پروانه، تغییر کاربری، تفکیک های غیر مجاز و بدون کارشناسی، گود برداری های غیر اصولی و ساخت و ساز بدون رعایت اصول ایمنی می شود.
طرحهای جامع تفصیلی عامل مهمی برای توسعه متوازن شهری است و توجه ناکافی مسئولان و دست اندرکاران به موازین یا اجرای غیر هدفمند این طرحها موجب توسعه نامتوازن شهری می گردد.
طرح جامع تفضیلی گناباد از سال 1379 مطرح بوده و از سال 1385 به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور رسیده و سال 1386 جهت اجرا ابلاغ شده است ولی با گذشت 12 سال با مشکلات متعدد در روند اجرا مواجه بوده بطوریکه تاکنون فقط 15 درصد پیشرفت داشته است.
در نتیجه این امر شهر گناباد با تنگناهای بسیار از نظر توسعه نامتوازن شهری و نوعی به هم ریختگی در اجرای طرحهای عمران شهری مواجه شده است.
از محموع پنج هزار و 900 کیلومتر مربع وسعت گناباد هزار و 800 هکتار مربوط به محدوده مرکزی این شهر است
که حدود 40 هزار نفر در این محدوده ساکن هستند و این رشد نامتوازن شهری موجب مشکلاتی در اجرای طرحهای عمرانی شده است.
با هدف بررسی مسائل و مشکلات توسعه متوازن و اجرای طرح جامع تفصیلی میزگردی در دفتر ایرنای گناباد برگزار شد.
دراین میزگرد روسای نظام مهندسی ساختمان و شورای اسلامی، مسئولان هماهنگی امور عمرانی فرمانداری، شهرسازی و معماری اداره راه و شهرسازی و شهرداری گناباد به بحث و بررسی مشکلات این بخش پرداختند.
* اجرای طرح تفصیلی نیازمند هم افزایی و شناخت ظرفیتها
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد گفت: هم افزایی، اتحاد و همدلی لازم بین مسئولان و دست اندرکاران در اجرای طرح تفصیلی و مدیریت عمران شهری این شهر مطلوب نیست در برخی موارد در زمینه صدور پروانه کاربریها که با توافق بین متولیان مربوطه امکان رفع آنها در این شهر وجود دارد، به مسئولان استانی منعکس شده است.
سعید خواجه افزود: مسائلی که در خود شهرستان با هم افزایی قابلیت رفع آنها وجود دارد با انعکاس به مسئولان استانی نه تنها رفع نمی شود بلکه با بن بست مواجه می شود و برخی بوروکراسی های اداری مردم را با مشکل مواجه می کند.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد هم با بیان اینکه هم افزایی لازم بین مسئولان در اجرای طرح تفصیلی و توسعه و عمران این شهر وجود ندارد، گفت: شورای اسلامی وظیفه بسیار خطیری در این زمینه بر عهده دارد ولی تاکنون نتوانسته به خوبی به وظیفه خود عمل کند.
ابوالفضل شاکری افزود: اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی این شهر با گذشت 11 سال از ابلاغ آن موجب توسعه نامتوازن و بروز مشکلاتی در عمران شهری شده و برخی نارضایتی های اجتماعی را به دنبال داشته است.
وی ادامه داد: مهمترین مسائل در اجرای طرحهای تفصیلی، تعریض معابر است که از وظایف مهم شهرداری ها است و اعضای شورای اسلامی با توجه به قولهای غیر کارشناسی شده قبلی به مرم خواستار تحقق آن هستند که این مسائل در حیطه عمل شهرداری را با چالشهایی مواجه می کند.
وی اظهار داشت: هدف از اجرای طرحهای تفصیلی افزایش رفاه عمومی است و کلیه مسائل مرتبط با توسعه و عمران شهری گناباد باید به صورت تخصصی و کارشناسی اولویت بندی شود و به جای منافع شخصی منافع عمومی شهروندان مورد توجه قرار گیرد.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم گفت: طرحهای جامع و تفصیلی و منطقه ای برنامه های مهم توسعه ای هر شهر است که برای تحقق بهینه نیازمند هم افزایی بین بخشی می باشد ولی هم گرایی لازم در این شهر وجود ندارد.
غلامرضا مرادی ادامه داد: با گذشت 11 سال از ابلاغ طرح تفصیلی گناباد این طرح کمتر از 15 درصد به اهداف خود رسیده و علت اصلی آن ضعف در ساختارهاست که هم افزایی دیگر بخشها را هم تحت تاثیر قرار داده است و بوروکراسی های اداری و اسناد بالادستی که منطبق با شرایط و ظرفیت این شهرستان تدوین نشده اند، مانع بزرگ تحقق آن به شمار می رود.
وی گفت: وجود قناتهای متعدد در حالی که برای گناباد ظرفیت محسوب می شود، برای توسعه این شهر یک تهدید و مانع شده و موجب رشد طولی و نامتوازن شهر شده است.
وی افزود: عبور هفت رشته قنات مانند قصبه، علی آباد، قنات ده از داخل گناباد هر کدام دارای محدوده خاص خود بوده و موجب پراکندگی زمینهای کشاورزی در این شهر و به هم ریختگی و توسعه نامتوازن شهری شده و حتی تا فاصله 32 کیلومتری حریم قنات قصبه انجام هر گونه کارهای عمرانی در روستاها ممنوع شده است.
مرادی گفت: ادارات جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی هر کدام ضوابط خاص خود و مغایر یکدیگر دارند و با ضوابط دست و پاگیر مانع روند توسعه شهری می شوند.
رئیس نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد گفت: اگر بین دستگاههای اجرایی و متولیان ذیربط هم افزایی و درک صحیح از مسائل و مشکلات وجود داشت، شاهد این مشکلات و موانع بر سر راه توسعه شهری نبودیم.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد هم اظهار داشت: زمانی که شهرداری به عنوان مجری مدیریت شهری و به دلیل نبود طرح تفصیلی کارشناسی و متناسب با ظرفیتهای موجود طرحی را خلاف ضوابط تصویب می کند، هم افزایی ضمانت اجرایی ندارد.
حامد گوهری ادامه داد: شهرداری در کاربری های خلاف طرح تفصیلی و به استناد تفسیرهای خود پروانه صادر کرده بود و متقاضیان در زمان استعلام سند از راه و شهرسازی با مشکلاتی مواجه شدند لذا مراتب از مسئولان ذیربط در مرکز استان پیگیری شد.
وی گفت: هم افزایی باید در مراحل تصویب و اصلاح طرحهای تفصیلی بین متولیان و دست اندرکاران ذیربط و در زمان اجرا بین راه و شهرسازی، شهرداری و شورای اسلامی وجود داشته باشد.
رئیس شورای اسلامی گناباد نیز گفت: هم افزایی بخشهای مختلف گام نخست توسعه در هر شهر است و در
غیر این ضورت امکان توسعه و پیشرفت وجود ندارد و اگر متولیان مدیریت و خدمات شهری مانند شهرداری، راه و شهرسازی، نظام مهندسی، فرمانداری و شوراهای اسلامی هر کدام به صورت جزیره ای به شیوه خود عمل کند، به توسعه متوازن دست نمی یابیم.
سید حسین پورهاشمی افزود: شورای اسلامی گناباد در هر جایی که توافق و هم افزایی بستر توسعه کیفی خدمات به مردم را فراهم می کرده، از هیچ اقدامی دریغ نکرده و سعی کرده است با شناخت ظرفیتها در مسیر عمران شهری نقش آفرین باشد.
وی گفت: طرح تفصیلی کنونی گناباد ازسال 1386 برای اجرا ابلاغ شد و در سال 1396 مدت زمان قانونی آن به اتمام رسید و شورای اسلامی برای تمدید آن و در نظر گرفتن آن در طرح ویژه پیگیریهای بسیار انجام داد.
وی افزود: توجه نداشتن به اجرای طرح تفصیلی یا اجرای ناقص آن از سوی مسئولان و دست اندرکاران ذیربط مشکلاتی در روند توسعه متوازن شهری ایجاد کرده و در برخی موارد به مانعی در مسیر تحقق آن تبدیل شده و مشکلاتی برای شهروندان به همراه داشته است.
رئیس شورای اسلامی گناباد ضمن تاکید بر لزوم بازنگری در طرح تفصیلی فعلی گناباد گفت: باید مشکلات اجرای این طرح توسط مشاوران به صورت کارشناسی و تخصصی دقیق مورد ارزیابی قرار بگیرد و نقاط ضعف آن برطرف شود.
پورهاشمی افزود: به دنبال ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهانی یونسکو طرح ویژه گناباد طی یک سال گذشته تصویب و طرحهای گردشگری و تفصیلی در قالب آن تعریف شده است.
* اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی بسترساز توسعه نامتوازن شهری
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: وجود بافتهای فرسوده و هفت روستای اقماری در اطراف محدوده شهری از مهمترین معضلات اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی در سالهای گذشته در این شهر به شمار می رود که موجب افزایش سکونتگاههای غیر رسمی و تخلفات ساختمانی شده است.
شاکری افزود: توجه نداشتن به موازین قانونی و برخی موارد دخالتهای نابجا بستر توسعه نامتوازن شهری را در گناباد افزایش داده و موجب شده با گذشت 12 سال اجرای طرح تفصیلی نتیجه مطلوب به دنبال نداشته باشد.
وی افزود: باید با پرداخت تسهیلات و اعتماد سازی عمومی و جلب مشارکت مردم در فرآیند توسعه متوازن شهری و با یک سری مشوقها و اجرای طرحهایی برای احیا و نوسازی بافتهای فرسوده شهری اقدام کرد.
وی گفت: دولت با پرداخت تسهیلات در قالب طرحهای بازآفرینی شهری به احیای بافتهای فرسوده شهری از طریق جلب مشارکت مردم و سرمایه گذاران تلاش می کند و این سری اقدامات منجر به کاهش حاشیه نشینی و سکونتگاهای غیر رسمی می شود.
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا با اشاره به افزایش معضل به هم ریختگی و توسعه نامتوازن این شهر مهمترین دلایل آن را وجود قناتهای متعدد در اطراف این شهر و زمینهای وقفی به خصوص در مرکز شهر دانست و گفت: بهترین زمینها و مکانها در این محدوده طی سالهای گذشته وقف شدند که به مرور زمان به صورت بایر و بلااستفاده و به مکانهایی برای انباشت زباله تبدیل شدند.
وی افزود: قنات قصبه از یک سو که فرصتی برای گناباد محسوب می شود از سوی دیگر به تهدیدی برای توسعه متوازن شهری تبدیل شده و بعد از ثبت آن در فهرست آثار جهانی کلیه انجام فعالیتهای عمرانی در محدوده وسیع اطراف آن و تا 32 کیلومتری حریم آن در اطراف شهر ممنوع و متوقف شده است.
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد گفت: مجموع این مسائل موجب شده که 50 درصد استعلامات انجام شده برای ساخت و ساز و حتی سرمایه گذاری در ساخت و سازها در این منطقه نتیجه ای به به دنبال نداشته باشد و به تدریج منجر به افزایش نارضایتی اجتماعی شود.
خواجه با اشاره به وجود 22 کاربری در شهر گناباد گفت: سرانه ها در این شهر درست تعریف شده ولی توزیع آنها نادرست است وجود باغ مسکونی امتیاز بزرگ برای این شهر محسوب می شود ولی توزیع نادرست و غیر متوازن آن بر دامنه مشکلات افزوده است.
وی افزود: مجموع کاربری مسکونی اعم از تراکم کم و مختلط در گناباد سه میلیون و 788 هزار و 697 متر مربع است که با احتساب حدود 40 هزار نفر جمعیت شهری این شهرسرانه هر نفر در بخش مسکونی گناباد در یک دهه باید به 89.9 مترمربع برسد.
رئیس نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم مهمترین معضل توسعه نامتوازن شهری این شهر را مسائل اقتصادی و تجاری و تمرکز بخش اعظم بافت تجاری در محدوده چهارسو یا میدان امام خمینی (ره) و معابر منتهی به آن دانست و گفت: این مساله موجب افزایش تردد وسایل نقلیه و تراکم جمعیت در این محدوده شده و مشکلات بسیار برای شهروندان به دبنال داشته است.
مرادی گفت: باید مراکز و مجتمع های اقتصادی در سایر نقاط و شهرکهای تابعه این شهر گسترش یابند تا از تردد حجم وسیع در محدوده معابر منتهی به میدان امام خمینی (ره) کاهش یابد.
وی آمادگی نظام مهندسی ساختمان گناباد را برای انجام مشاوره به مسئولان و افراد متقاضی برای ساخت و ساز واحدهای تجاری در نقاط مستعد این شهر و هرگونه حمایت برای سهولت و بستر سازی این مساله اعلام کرد.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد نیز ضمن تاکید بر پرهیز از سیاسی کاری و جزئی نگری در فرآیند تصویب و اجرای طرح تفصیلی و لزوم نگاه کلان و کارشناسی به کاربریهای شهری گفت: در شرایطی که قنات قصبه به عنوان محور توسعه این شهرستان مورد توجه قرار گرفته ، به دلیل برخی مسائل جانبی و غیر کارشناسی شهرکی در محدوده آن طی سنوات گذشته طراحی و احداث شده که هم اکنون به بخشی از توسعه نامتوازن شهری تبدیل شده است.
گوهری افزود: تطابق نداشتن طرح تفضیلی فعلی گناباد با ظرفیتهای موجود شهری موجب شده تعداد زیادی از کاربری ها در سطح شهرستان با وضع موجود همخوانی نداشته باشد و موجب به هم ریختگی در ساخت و سازها شود.
وی اظهار کرد: در طرح جامع تفصیلی محدوده مشخص می باشد ولی سمت و سوی توسعه آن معین نشده است و این مساله موجب افزایش پراکندگی زمینهای کشاورزی و توسعه نامتوازن این شهر شده و ضعف در حمل و نقل عمومی و توزیع نامناسب خدمات شهری از ضعفهای این مساله به شمار می رود.
رئیس شورای اسلامی گناباد نیز مهمترین علت غیر هدفمند بودن طرح تفصیلی را تطابق نداشتن آن با وضعیت موجود دانست و گفت: این مساله موجب شده که تعریض و بازگشایی معابر عمومی برای تردد شهروندان با مشکلاتی مواجه شود و لزوم بازنگری و رفع مشکلات اجرای این طرح ضروری است.
پورهاشمی ادامه داد: مطالعات محور جاده سنتو (آسیایی) از پلیس راه تا بیدخت به مشاور واگذار شده و 60 درصد عملیات اجرایی آن انجام شده است و اگر این محور به عنوان محور گردشگری ، کارگاهی ، تجاری و مسکونی در نظر گرفته شود مقداری از تمرکز در محدوده های مرکزی کاهش می یابد.
وی زیاد بودن تعداد صنوف به نسبت جمعیت را از دیگر مشکلات تراکم در این شهر به خصوص در محدوده مرکزی گناباد دانست و گفت: به نسبت حدود 40 هزار نفر جمعیت این شهر 10 هزار واحد صنف در آن فعال است و باید رویکرد مردم برای اشتغالزایی از تجاری به سوی صنعت و تولید و کشاورزی تغییر کند.
* ثبات تصمیم گیریها حلقه مفقوده طرحهای عمران شهری گناباد
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: برنامه ریزی های هدفمند کارشناسی شده متناسب با ظرفیتهای شهری و تصمیم گیریهای واحد و پرهیز از شخصی گرایی و توجه به منافع عمومی ضرورتهای اجرای بهینه طرحهای توسعه و عمران شهری محسوب می شود.
شاکری افزود: تعدد تصمیم گیریها و توجه ناکافی به پتانسیلها و برنامه ریزی های غیر کارشناسی به مانع بزرگی در سر راه اجرای بهینه طرح تفصیلی گناباد تبدیل شده است.
وی اظهار داشت: طرح تفصیلی باید باغ مسکونی ها راتقویت کند ولی طرح عمران شهری که در سال 1385 به تصویب رسیده بود بستر تخریب تعدادی از باغات دارای درختان کهنسال و ظرفیت مستعد فضای سبز این شهر را فراهم و موجب سوء استفاده تعدادی از افراد زمین خوار شد.
وی گفت: مهمترین دغدغه ما در توسعه و عمران شهری گناباد ورود یک عده افراد غیر متخصص و منفعت طلب در کاربریهای شهری است و مسئولان ذیربط و آحاد مردم باید آگاهی خود را نسبت به این مساله افزایش دهند و مانع منفعت طلبی آنها شوند.
مسئول عمرانی فرمانداری گناباد گفت: قناتها و از جمله قنات قصبه یک ظرفیت مهم در این شهرستان به شمار می روند و نباید وجود آنها را تهدید دانست و مقصر اصلی در توسعه نامتوازن شهری تصویب طرحهای تفصیلی غیر متناسب با ظرفیتهای کشاورزی و منطقه ای است.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم مهمترین دلیل در تصمیم گیریهای متعدد و غیر منسجم در طرحهای عمران شهری را نبود ثبات مدیریتی در این بخش ذکر کرد.
مرادی گفت: با توجه به دوره چهار ساله شوراهای اسلامی اعضای آن برای بلند مدت برنامه ریزی نمی کنند و بیشتر تصمیم گیریهایی را لحاظ می کنند که در مدت زمان مسئولیت آنها اثربخش باشد و محقق شود و لذا نبود برنامه ریزی بلند مدت موجب تصمیم گیرهای مقطعی و غیر کارشناسی شده است.
وی افزود: حتی برخی اعضا از دوره سوم عضو شورای اسلامی گناباد هستند ولی هنوز هم برنامه ریزی واحدی برای مدت طولانی برای توسعه متوازن این شهر ارائه ندادند و هر چند وقت یکبار برنامه جدید ارائه می دهند.
رئیس شورای اسلامی گناباد ثبات مدیریتی را از عوامل مهم موفقیت طرحهای عمران شهری دانست و گفت: این مساله موجب افزایش تصمیم گیریهای منسجم و ابتکار عمل در جهت توسعه طرحهای زیربنایی شهر می شود.
پورهاشمی اظهار داشت: با تغییر دولت ها و سیاستها و برگزاری انتخابات شوراها در هر چهار سال و راهیابی اعضای جدید به آنها یک سری تصمیمهای جدید در فرآیند عمران شهری اتخاذ می شود.
وی خاطر نشان کرد: نباید با تغییر مدیریتی تصمیم گیریها تغییر یابد و باید از وجود مدیران با تجربه برای جایگزینی مدیران قبلی در شهرداری و بخشهای تابعه آن بهره گرفت.
* جلب مشارکت مردم لازمه عمران شهری
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: جلب مشارکت مردم پشتوانه مهم در اجرای طرحها است و هر جا مردم مشارکت داشتند توفیقات خوبی حاصل شده است.
شاکری افزود: فرمانداری گناباد به جلب مشارکت مردم و استفاده از ظرفیت نخبگان در فرآیند توسعه و عمران شهری توجه خاص دارد.
رئیس شورای اسلامی گناباد گفت: باید از ظرفیت نخبگان و افراد صاحب نظر در فرآیند توسعه و عمران شهری حداکثر بهره را گرفت و باید ضمن جلب مشارکت مردم آگاهی های آنان را نسبت به مزیتهای توسعه متوازن شهری و آسیبهای ساخت و سازهای غیر مجاز و تخلفات ساختمانی افزایش داد.
پورهاشمی گفت: اگر مزیتهای مشارکت در طرحهای عمران شهری برای مردم تبیین شود و از آن بیشتر منتفع شوند در اجرای آنها مشارکت بیشتری خواهند داشت و آگاهی نسبت به ارزش واقعی املاک موجب جلوگیری از سوء استفاده برخی افراد می شود.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد نیز گفت: جلب مشارکت مردم و تشکلهای مردمی از ارکان مهم توسعه و عمران شهری و حلقه مفقوده آن محسوب می شود و شوراهای اسلامی نقش مهمی در انسجام بخشی این مهم بر عهده دارند و باید به وظایف خود بیشتر عمل کنند.
مسوول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد هم گفت: مدیریت شهری مهمترین بخش در زمینه های فنی، شهرسازی، معماری، میراثی و خدماتی است که در همه ارکان جامعه تاثیر گذار است و لذا جلب مشارکت مردم در اجرای طرحهای آن یک ضرورت است و توسعه پایدار و متوازن بدون این مشارکت محقق نمی شود.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد هم گفت: شفاف سازی قوانین و آگاهی بخشی مردم در جلب مشارکت آنها در اجرای طرحهای تفصیلی شهری موثر است و شهرداری و شورای اسلامی شهر باید بیشتر به وظایف خود در این زمینه عمل کنند.
شهرستان 89 هزار نفری گناباد در 287 کیلومتری جنوب مشهد واقع است و بیش از 50 هزار نفر جمعیت آن در شهرهای گناباد، کاخک و بیدخت و بقیه در 112 روستای آن ساکن هستند.
2095/ 6053
طرحهای جامع تفصیلی عامل مهمی برای توسعه متوازن شهری است و توجه ناکافی مسئولان و دست اندرکاران به موازین یا اجرای غیر هدفمند این طرحها موجب توسعه نامتوازن شهری می گردد.
طرح جامع تفضیلی گناباد از سال 1379 مطرح بوده و از سال 1385 به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری کشور رسیده و سال 1386 جهت اجرا ابلاغ شده است ولی با گذشت 12 سال با مشکلات متعدد در روند اجرا مواجه بوده بطوریکه تاکنون فقط 15 درصد پیشرفت داشته است.
در نتیجه این امر شهر گناباد با تنگناهای بسیار از نظر توسعه نامتوازن شهری و نوعی به هم ریختگی در اجرای طرحهای عمران شهری مواجه شده است.
از محموع پنج هزار و 900 کیلومتر مربع وسعت گناباد هزار و 800 هکتار مربوط به محدوده مرکزی این شهر است
که حدود 40 هزار نفر در این محدوده ساکن هستند و این رشد نامتوازن شهری موجب مشکلاتی در اجرای طرحهای عمرانی شده است.
با هدف بررسی مسائل و مشکلات توسعه متوازن و اجرای طرح جامع تفصیلی میزگردی در دفتر ایرنای گناباد برگزار شد.
دراین میزگرد روسای نظام مهندسی ساختمان و شورای اسلامی، مسئولان هماهنگی امور عمرانی فرمانداری، شهرسازی و معماری اداره راه و شهرسازی و شهرداری گناباد به بحث و بررسی مشکلات این بخش پرداختند.
* اجرای طرح تفصیلی نیازمند هم افزایی و شناخت ظرفیتها
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد گفت: هم افزایی، اتحاد و همدلی لازم بین مسئولان و دست اندرکاران در اجرای طرح تفصیلی و مدیریت عمران شهری این شهر مطلوب نیست در برخی موارد در زمینه صدور پروانه کاربریها که با توافق بین متولیان مربوطه امکان رفع آنها در این شهر وجود دارد، به مسئولان استانی منعکس شده است.
سعید خواجه افزود: مسائلی که در خود شهرستان با هم افزایی قابلیت رفع آنها وجود دارد با انعکاس به مسئولان استانی نه تنها رفع نمی شود بلکه با بن بست مواجه می شود و برخی بوروکراسی های اداری مردم را با مشکل مواجه می کند.
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد هم با بیان اینکه هم افزایی لازم بین مسئولان در اجرای طرح تفصیلی و توسعه و عمران این شهر وجود ندارد، گفت: شورای اسلامی وظیفه بسیار خطیری در این زمینه بر عهده دارد ولی تاکنون نتوانسته به خوبی به وظیفه خود عمل کند.
ابوالفضل شاکری افزود: اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی این شهر با گذشت 11 سال از ابلاغ آن موجب توسعه نامتوازن و بروز مشکلاتی در عمران شهری شده و برخی نارضایتی های اجتماعی را به دنبال داشته است.
وی ادامه داد: مهمترین مسائل در اجرای طرحهای تفصیلی، تعریض معابر است که از وظایف مهم شهرداری ها است و اعضای شورای اسلامی با توجه به قولهای غیر کارشناسی شده قبلی به مرم خواستار تحقق آن هستند که این مسائل در حیطه عمل شهرداری را با چالشهایی مواجه می کند.
وی اظهار داشت: هدف از اجرای طرحهای تفصیلی افزایش رفاه عمومی است و کلیه مسائل مرتبط با توسعه و عمران شهری گناباد باید به صورت تخصصی و کارشناسی اولویت بندی شود و به جای منافع شخصی منافع عمومی شهروندان مورد توجه قرار گیرد.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم گفت: طرحهای جامع و تفصیلی و منطقه ای برنامه های مهم توسعه ای هر شهر است که برای تحقق بهینه نیازمند هم افزایی بین بخشی می باشد ولی هم گرایی لازم در این شهر وجود ندارد.
غلامرضا مرادی ادامه داد: با گذشت 11 سال از ابلاغ طرح تفصیلی گناباد این طرح کمتر از 15 درصد به اهداف خود رسیده و علت اصلی آن ضعف در ساختارهاست که هم افزایی دیگر بخشها را هم تحت تاثیر قرار داده است و بوروکراسی های اداری و اسناد بالادستی که منطبق با شرایط و ظرفیت این شهرستان تدوین نشده اند، مانع بزرگ تحقق آن به شمار می رود.
وی گفت: وجود قناتهای متعدد در حالی که برای گناباد ظرفیت محسوب می شود، برای توسعه این شهر یک تهدید و مانع شده و موجب رشد طولی و نامتوازن شهر شده است.
وی افزود: عبور هفت رشته قنات مانند قصبه، علی آباد، قنات ده از داخل گناباد هر کدام دارای محدوده خاص خود بوده و موجب پراکندگی زمینهای کشاورزی در این شهر و به هم ریختگی و توسعه نامتوازن شهری شده و حتی تا فاصله 32 کیلومتری حریم قنات قصبه انجام هر گونه کارهای عمرانی در روستاها ممنوع شده است.
مرادی گفت: ادارات جهاد کشاورزی و میراث فرهنگی هر کدام ضوابط خاص خود و مغایر یکدیگر دارند و با ضوابط دست و پاگیر مانع روند توسعه شهری می شوند.
رئیس نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد گفت: اگر بین دستگاههای اجرایی و متولیان ذیربط هم افزایی و درک صحیح از مسائل و مشکلات وجود داشت، شاهد این مشکلات و موانع بر سر راه توسعه شهری نبودیم.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد هم اظهار داشت: زمانی که شهرداری به عنوان مجری مدیریت شهری و به دلیل نبود طرح تفصیلی کارشناسی و متناسب با ظرفیتهای موجود طرحی را خلاف ضوابط تصویب می کند، هم افزایی ضمانت اجرایی ندارد.
حامد گوهری ادامه داد: شهرداری در کاربری های خلاف طرح تفصیلی و به استناد تفسیرهای خود پروانه صادر کرده بود و متقاضیان در زمان استعلام سند از راه و شهرسازی با مشکلاتی مواجه شدند لذا مراتب از مسئولان ذیربط در مرکز استان پیگیری شد.
وی گفت: هم افزایی باید در مراحل تصویب و اصلاح طرحهای تفصیلی بین متولیان و دست اندرکاران ذیربط و در زمان اجرا بین راه و شهرسازی، شهرداری و شورای اسلامی وجود داشته باشد.
رئیس شورای اسلامی گناباد نیز گفت: هم افزایی بخشهای مختلف گام نخست توسعه در هر شهر است و در
غیر این ضورت امکان توسعه و پیشرفت وجود ندارد و اگر متولیان مدیریت و خدمات شهری مانند شهرداری، راه و شهرسازی، نظام مهندسی، فرمانداری و شوراهای اسلامی هر کدام به صورت جزیره ای به شیوه خود عمل کند، به توسعه متوازن دست نمی یابیم.
سید حسین پورهاشمی افزود: شورای اسلامی گناباد در هر جایی که توافق و هم افزایی بستر توسعه کیفی خدمات به مردم را فراهم می کرده، از هیچ اقدامی دریغ نکرده و سعی کرده است با شناخت ظرفیتها در مسیر عمران شهری نقش آفرین باشد.
وی گفت: طرح تفصیلی کنونی گناباد ازسال 1386 برای اجرا ابلاغ شد و در سال 1396 مدت زمان قانونی آن به اتمام رسید و شورای اسلامی برای تمدید آن و در نظر گرفتن آن در طرح ویژه پیگیریهای بسیار انجام داد.
وی افزود: توجه نداشتن به اجرای طرح تفصیلی یا اجرای ناقص آن از سوی مسئولان و دست اندرکاران ذیربط مشکلاتی در روند توسعه متوازن شهری ایجاد کرده و در برخی موارد به مانعی در مسیر تحقق آن تبدیل شده و مشکلاتی برای شهروندان به همراه داشته است.
رئیس شورای اسلامی گناباد ضمن تاکید بر لزوم بازنگری در طرح تفصیلی فعلی گناباد گفت: باید مشکلات اجرای این طرح توسط مشاوران به صورت کارشناسی و تخصصی دقیق مورد ارزیابی قرار بگیرد و نقاط ضعف آن برطرف شود.
پورهاشمی افزود: به دنبال ثبت قنات قصبه در فهرست آثار جهانی یونسکو طرح ویژه گناباد طی یک سال گذشته تصویب و طرحهای گردشگری و تفصیلی در قالب آن تعریف شده است.
* اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی بسترساز توسعه نامتوازن شهری
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: وجود بافتهای فرسوده و هفت روستای اقماری در اطراف محدوده شهری از مهمترین معضلات اجرای غیر هدفمند طرح تفصیلی در سالهای گذشته در این شهر به شمار می رود که موجب افزایش سکونتگاههای غیر رسمی و تخلفات ساختمانی شده است.
شاکری افزود: توجه نداشتن به موازین قانونی و برخی موارد دخالتهای نابجا بستر توسعه نامتوازن شهری را در گناباد افزایش داده و موجب شده با گذشت 12 سال اجرای طرح تفصیلی نتیجه مطلوب به دنبال نداشته باشد.
وی افزود: باید با پرداخت تسهیلات و اعتماد سازی عمومی و جلب مشارکت مردم در فرآیند توسعه متوازن شهری و با یک سری مشوقها و اجرای طرحهایی برای احیا و نوسازی بافتهای فرسوده شهری اقدام کرد.
وی گفت: دولت با پرداخت تسهیلات در قالب طرحهای بازآفرینی شهری به احیای بافتهای فرسوده شهری از طریق جلب مشارکت مردم و سرمایه گذاران تلاش می کند و این سری اقدامات منجر به کاهش حاشیه نشینی و سکونتگاهای غیر رسمی می شود.
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد نیز در ادامه میزگرد ایرنا با اشاره به افزایش معضل به هم ریختگی و توسعه نامتوازن این شهر مهمترین دلایل آن را وجود قناتهای متعدد در اطراف این شهر و زمینهای وقفی به خصوص در مرکز شهر دانست و گفت: بهترین زمینها و مکانها در این محدوده طی سالهای گذشته وقف شدند که به مرور زمان به صورت بایر و بلااستفاده و به مکانهایی برای انباشت زباله تبدیل شدند.
وی افزود: قنات قصبه از یک سو که فرصتی برای گناباد محسوب می شود از سوی دیگر به تهدیدی برای توسعه متوازن شهری تبدیل شده و بعد از ثبت آن در فهرست آثار جهانی کلیه انجام فعالیتهای عمرانی در محدوده وسیع اطراف آن و تا 32 کیلومتری حریم آن در اطراف شهر ممنوع و متوقف شده است.
مسئول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد گفت: مجموع این مسائل موجب شده که 50 درصد استعلامات انجام شده برای ساخت و ساز و حتی سرمایه گذاری در ساخت و سازها در این منطقه نتیجه ای به به دنبال نداشته باشد و به تدریج منجر به افزایش نارضایتی اجتماعی شود.
خواجه با اشاره به وجود 22 کاربری در شهر گناباد گفت: سرانه ها در این شهر درست تعریف شده ولی توزیع آنها نادرست است وجود باغ مسکونی امتیاز بزرگ برای این شهر محسوب می شود ولی توزیع نادرست و غیر متوازن آن بر دامنه مشکلات افزوده است.
وی افزود: مجموع کاربری مسکونی اعم از تراکم کم و مختلط در گناباد سه میلیون و 788 هزار و 697 متر مربع است که با احتساب حدود 40 هزار نفر جمعیت شهری این شهرسرانه هر نفر در بخش مسکونی گناباد در یک دهه باید به 89.9 مترمربع برسد.
رئیس نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم مهمترین معضل توسعه نامتوازن شهری این شهر را مسائل اقتصادی و تجاری و تمرکز بخش اعظم بافت تجاری در محدوده چهارسو یا میدان امام خمینی (ره) و معابر منتهی به آن دانست و گفت: این مساله موجب افزایش تردد وسایل نقلیه و تراکم جمعیت در این محدوده شده و مشکلات بسیار برای شهروندان به دبنال داشته است.
مرادی گفت: باید مراکز و مجتمع های اقتصادی در سایر نقاط و شهرکهای تابعه این شهر گسترش یابند تا از تردد حجم وسیع در محدوده معابر منتهی به میدان امام خمینی (ره) کاهش یابد.
وی آمادگی نظام مهندسی ساختمان گناباد را برای انجام مشاوره به مسئولان و افراد متقاضی برای ساخت و ساز واحدهای تجاری در نقاط مستعد این شهر و هرگونه حمایت برای سهولت و بستر سازی این مساله اعلام کرد.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد نیز ضمن تاکید بر پرهیز از سیاسی کاری و جزئی نگری در فرآیند تصویب و اجرای طرح تفصیلی و لزوم نگاه کلان و کارشناسی به کاربریهای شهری گفت: در شرایطی که قنات قصبه به عنوان محور توسعه این شهرستان مورد توجه قرار گرفته ، به دلیل برخی مسائل جانبی و غیر کارشناسی شهرکی در محدوده آن طی سنوات گذشته طراحی و احداث شده که هم اکنون به بخشی از توسعه نامتوازن شهری تبدیل شده است.
گوهری افزود: تطابق نداشتن طرح تفضیلی فعلی گناباد با ظرفیتهای موجود شهری موجب شده تعداد زیادی از کاربری ها در سطح شهرستان با وضع موجود همخوانی نداشته باشد و موجب به هم ریختگی در ساخت و سازها شود.
وی اظهار کرد: در طرح جامع تفصیلی محدوده مشخص می باشد ولی سمت و سوی توسعه آن معین نشده است و این مساله موجب افزایش پراکندگی زمینهای کشاورزی و توسعه نامتوازن این شهر شده و ضعف در حمل و نقل عمومی و توزیع نامناسب خدمات شهری از ضعفهای این مساله به شمار می رود.
رئیس شورای اسلامی گناباد نیز مهمترین علت غیر هدفمند بودن طرح تفصیلی را تطابق نداشتن آن با وضعیت موجود دانست و گفت: این مساله موجب شده که تعریض و بازگشایی معابر عمومی برای تردد شهروندان با مشکلاتی مواجه شود و لزوم بازنگری و رفع مشکلات اجرای این طرح ضروری است.
پورهاشمی ادامه داد: مطالعات محور جاده سنتو (آسیایی) از پلیس راه تا بیدخت به مشاور واگذار شده و 60 درصد عملیات اجرایی آن انجام شده است و اگر این محور به عنوان محور گردشگری ، کارگاهی ، تجاری و مسکونی در نظر گرفته شود مقداری از تمرکز در محدوده های مرکزی کاهش می یابد.
وی زیاد بودن تعداد صنوف به نسبت جمعیت را از دیگر مشکلات تراکم در این شهر به خصوص در محدوده مرکزی گناباد دانست و گفت: به نسبت حدود 40 هزار نفر جمعیت این شهر 10 هزار واحد صنف در آن فعال است و باید رویکرد مردم برای اشتغالزایی از تجاری به سوی صنعت و تولید و کشاورزی تغییر کند.
* ثبات تصمیم گیریها حلقه مفقوده طرحهای عمران شهری گناباد
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: برنامه ریزی های هدفمند کارشناسی شده متناسب با ظرفیتهای شهری و تصمیم گیریهای واحد و پرهیز از شخصی گرایی و توجه به منافع عمومی ضرورتهای اجرای بهینه طرحهای توسعه و عمران شهری محسوب می شود.
شاکری افزود: تعدد تصمیم گیریها و توجه ناکافی به پتانسیلها و برنامه ریزی های غیر کارشناسی به مانع بزرگی در سر راه اجرای بهینه طرح تفصیلی گناباد تبدیل شده است.
وی اظهار داشت: طرح تفصیلی باید باغ مسکونی ها راتقویت کند ولی طرح عمران شهری که در سال 1385 به تصویب رسیده بود بستر تخریب تعدادی از باغات دارای درختان کهنسال و ظرفیت مستعد فضای سبز این شهر را فراهم و موجب سوء استفاده تعدادی از افراد زمین خوار شد.
وی گفت: مهمترین دغدغه ما در توسعه و عمران شهری گناباد ورود یک عده افراد غیر متخصص و منفعت طلب در کاربریهای شهری است و مسئولان ذیربط و آحاد مردم باید آگاهی خود را نسبت به این مساله افزایش دهند و مانع منفعت طلبی آنها شوند.
مسئول عمرانی فرمانداری گناباد گفت: قناتها و از جمله قنات قصبه یک ظرفیت مهم در این شهرستان به شمار می روند و نباید وجود آنها را تهدید دانست و مقصر اصلی در توسعه نامتوازن شهری تصویب طرحهای تفصیلی غیر متناسب با ظرفیتهای کشاورزی و منطقه ای است.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد هم مهمترین دلیل در تصمیم گیریهای متعدد و غیر منسجم در طرحهای عمران شهری را نبود ثبات مدیریتی در این بخش ذکر کرد.
مرادی گفت: با توجه به دوره چهار ساله شوراهای اسلامی اعضای آن برای بلند مدت برنامه ریزی نمی کنند و بیشتر تصمیم گیریهایی را لحاظ می کنند که در مدت زمان مسئولیت آنها اثربخش باشد و محقق شود و لذا نبود برنامه ریزی بلند مدت موجب تصمیم گیرهای مقطعی و غیر کارشناسی شده است.
وی افزود: حتی برخی اعضا از دوره سوم عضو شورای اسلامی گناباد هستند ولی هنوز هم برنامه ریزی واحدی برای مدت طولانی برای توسعه متوازن این شهر ارائه ندادند و هر چند وقت یکبار برنامه جدید ارائه می دهند.
رئیس شورای اسلامی گناباد ثبات مدیریتی را از عوامل مهم موفقیت طرحهای عمران شهری دانست و گفت: این مساله موجب افزایش تصمیم گیریهای منسجم و ابتکار عمل در جهت توسعه طرحهای زیربنایی شهر می شود.
پورهاشمی اظهار داشت: با تغییر دولت ها و سیاستها و برگزاری انتخابات شوراها در هر چهار سال و راهیابی اعضای جدید به آنها یک سری تصمیمهای جدید در فرآیند عمران شهری اتخاذ می شود.
وی خاطر نشان کرد: نباید با تغییر مدیریتی تصمیم گیریها تغییر یابد و باید از وجود مدیران با تجربه برای جایگزینی مدیران قبلی در شهرداری و بخشهای تابعه آن بهره گرفت.
* جلب مشارکت مردم لازمه عمران شهری
مسئول هماهنگی امور عمرانی فرمانداری گناباد گفت: جلب مشارکت مردم پشتوانه مهم در اجرای طرحها است و هر جا مردم مشارکت داشتند توفیقات خوبی حاصل شده است.
شاکری افزود: فرمانداری گناباد به جلب مشارکت مردم و استفاده از ظرفیت نخبگان در فرآیند توسعه و عمران شهری توجه خاص دارد.
رئیس شورای اسلامی گناباد گفت: باید از ظرفیت نخبگان و افراد صاحب نظر در فرآیند توسعه و عمران شهری حداکثر بهره را گرفت و باید ضمن جلب مشارکت مردم آگاهی های آنان را نسبت به مزیتهای توسعه متوازن شهری و آسیبهای ساخت و سازهای غیر مجاز و تخلفات ساختمانی افزایش داد.
پورهاشمی گفت: اگر مزیتهای مشارکت در طرحهای عمران شهری برای مردم تبیین شود و از آن بیشتر منتفع شوند در اجرای آنها مشارکت بیشتری خواهند داشت و آگاهی نسبت به ارزش واقعی املاک موجب جلوگیری از سوء استفاده برخی افراد می شود.
مسئول نمایندگی نظام مهندسی ساختمان گناباد نیز گفت: جلب مشارکت مردم و تشکلهای مردمی از ارکان مهم توسعه و عمران شهری و حلقه مفقوده آن محسوب می شود و شوراهای اسلامی نقش مهمی در انسجام بخشی این مهم بر عهده دارند و باید به وظایف خود بیشتر عمل کنند.
مسوول شهرسازی و معماری شهرداری گناباد هم گفت: مدیریت شهری مهمترین بخش در زمینه های فنی، شهرسازی، معماری، میراثی و خدماتی است که در همه ارکان جامعه تاثیر گذار است و لذا جلب مشارکت مردم در اجرای طرحهای آن یک ضرورت است و توسعه پایدار و متوازن بدون این مشارکت محقق نمی شود.
مسئول شهرسازی اداره راه و شهرسازی گناباد هم گفت: شفاف سازی قوانین و آگاهی بخشی مردم در جلب مشارکت آنها در اجرای طرحهای تفصیلی شهری موثر است و شهرداری و شورای اسلامی شهر باید بیشتر به وظایف خود در این زمینه عمل کنند.
شهرستان 89 هزار نفری گناباد در 287 کیلومتری جنوب مشهد واقع است و بیش از 50 هزار نفر جمعیت آن در شهرهای گناباد، کاخک و بیدخت و بقیه در 112 روستای آن ساکن هستند.
2095/ 6053
کپی شد